Katalog

"il MART 2002 SAY1 816 13 28 bın 797 davada, 60 bın 943 kamu goıevlısııunyargılaııdıjîım.bugun ıtıbarıyle sona erdırılen davalarda 12 bın kaınıı goıevlısıııııı mahkumıyetaldığınıgoruyorıı/ llkonyılda yaklasık34 kamugoıevlısıbutur sutlamalarlayaıgıkarşısındgkar ken, 1999 yılıııda bu sayı 5 bın 640'ayukselıyor 2üüüve20ül yılının ılk bci? ayında da yargıldnma ıçın sadece ba^bakanlıktan alınan "olur" sayısı 310 Bu ornekler suçluçevresınıntoplumunbırbolu rnunu dcğıl butununuoluijturduğunıı gostermesı açısından t, aı pa ı Bu nedenlerle suç ve sutlulukla mutadelenın ekonomık, sosyal, hukııksal, sıyasal anlamda bır sıstenı sorunu olduğunun bılınu ıle harcket etmek kaçınılmaz Bu sorunlarımi7in vozuınunu ıse soyle ozetlemck mumkun "Suça ıten nedenlerı arasjtırarak toplumda oncelıkle bu nedenlere tozum bulmak, sağlıklı, ıstıkrarlı, hukukunustıınhığuılkesınedayalı deıııukratık ve ozgurlukçu bır sıyasal sıstem onundekı engellerı aşnıak.dengelıveadılbırgelırdağılımı ıçınde herkese sağlıklı valışma ulanaklannı yaratmak, bolgelerarası gelışmışlık farklılıklarını asmak, uretıme dayalı bırekonomık duzen ortamında, ışsızlığı en az oranlara çekmek, sağlıklı ve hızlı ışleyen, adıl yargılama esaslarına dayalı bır yargılama sıstemı ve ıslah etmeye, toplumaycnıden ka/andırmayayonelıkbırcezaıntazanlayışını oluşturmak Aynca kısa vadede, ceza adaletının en temel ışlevlerınden bırının mağdurlann da mentaatlennı korunıakolduğugerçeğıgo/etılerekduzenlemeler yapılması gerekıyor Kapka(,olaylarındadaolduğugıbı, mağdurlar karşılaştıkları fızıkı, psıkolojik maddı, nıanevı zararlarla,devlet duyarlılık gostermedığı n,ın kcndılerı bas etmek zorunda kalıyorlar Bunıın çozumunu ıse soylesıralayabılınz "Suç mağdurlarına, Ceza Hukuk ve Usulu Bağlamında Mağdurun Konumu I lakkında Avı upa KoııseyıBakanlarKomıtesı'nınR(8'S) 11 sayılı Tavsıye Kararı doğrultusunda, yargılama surecınden bağımsız ve aul bır ^ekılde maddı tazmınat, psıkolojık destek verılmelı, bılgılendırme ve pratık yardım yapılmasını sağlayacak duzenlemeler yapılmalı, Avrupa Konscyı "jıddet Sııçlan Mağdurlarına lazmınat Verılmesı Sozleş,mcsı ne taraf olunmalı, tum sıddet suvlaıına nıaruz kalanlara vatandas olsun olmasın bu tazmınattan yararlanma hakkı verılmelı, suç mağdurlarına hızmet veren gonullu sıvıl kuıulusların ulusal ı,apta or^utlenmesı sajjlanmalıvedesleklenınclı Bulısteşuphesi7çok uzatılabılır, ama hıı, değılse bız bunlardan baslayalım yoksa suı, ve suçlu oraııımi7i aslacksıltemeyeceği7 ^ "Hacettepe Unıversıtesı Edebıyat Fakultesı InsanHaklarıAnabılımDa lıöğretımUyesı Ruanda'daki katliamı anlatan Julie, aslında kendi acılannı tam anlatmamıştı. Ona tecavüz etmişlerdi. AIDS'e yakalanması da bu tecavüz yüzündcndi. Ölümü de... Julie ve gözyaşı çanağı NADlREMAlLR J ulie oldu Julie AIDS ten oldu Julie, katledılen aılesını,katledılenRuandalılarıanlatnuş.tı llktanıdığım Ruandahydı bvımınengonınen yerınde, gunde en az bır kez gorduğum go7 yası çanağı',benı lulıe'yle, Julie Mukamutalı'yle ve Ruandalı kadınlarla bırlıkte kılıyor Onlaragoturuyor ' Goz yaşı çanağı", aslında bır "sepetorgu" Bırkapağıvar Bırde upu7un sapı Arkadaşlarım soruyorlar, "bu nedır ' dıye, anlatıyoruın Ruandalı kadınlar, ağlıyor, gozyajjlarını bınktıre bırıktıre gozyaşı sepetlennı çoğaltıyor, seslerını dunyaya duyurmaya <,alısıyorlar Şımdı, hıkâyenın sonu bağlandı sankı Julıe'yı ıkı yıl onte tamdabugunlerde tanıdım, yalnız kaldığımızda bırbırımıze hep gulumsedık, ben onun go7İerınden, muhtemelen o da benım gozlerımdeıı hıkâyelerımızı okumaya, aıılamayavalıstık Bruksel'deydık Dırenen Kulturler n,ın duzenlencn 5 Uluslararası K.adının Sesı I estıvah'nde 'Gozaltındakayıplar grubunda buluşmustuk Bu hafta,6 fehtıvaldebırlıkte olacağız, Julie arami7da olmayacak Julie, tlktanıdığım Ruandahydı K.atledılen aılesını, katledılen Ruandalılan aıılatmıstı Ruanda katliamı benım ıçın onunlabırlıkte bır yuz, bır ses, ve çok daha derınbıracıveofkeolmuştu Ruanda katlıamında, kımılerıne gorc b&) yuz bın, kınıılerınegore 1 mılyon ınsan oldu Istatıstıklernekı' Katlıamdan 6 yıl sonra, Julie neden oldu' Sayılar neyı anlatıyor; Anında oleceksin! Bır gun Dıyarbakır'da, ' faılı meçhul cınayetlerını" beklerken, bırgazetecıarkadaş, 'kaydınduşulsun ıstıyorsan, faılı meçhuldc anında oleceksın, yaralanıp da sonradan olunce ıstatıstıklere bıle gıremezsın"demı^tı Beklerken, dıyorum t,unkıı o zamanlar lıer gun sabah saat 10 0012 00 arasıylaak^aıııuzcrı 16 00,17 00suları' faılı meçhul"anlanydı Oayanısma ağında hep bırlıkte Lııbnan, I as, Şılı, Meksıka, Belçıka, Bosna ve Ar|antın'den kadın Julie soykırımdu tecavuze uğrayan tum kadınları temsıl edıyordu. lardık Sana, Delıa, Khadıja, Julie, Yolande, Dusıca, ( armen I a rı aktarmaya çalışıyorduk Julie Aynı sekılde bıray daha geçırdım 6 çocuğum vardı, beşı oldurulurance hep bırlıkteydık Anlatı anlatmaya başladı "Herseyımızlemutluyduk Ak du,banabınkaldı Bızım2()kışıyor, soruyor, dınlıyorduk Asya'dan Afrıka'ya Latın Amerı şam sekıze doğnı saldırdılar bşım lıkaılemı/den sadece 3 kısı kaldı ka'dan Avrupa ya Kayıp Yakını çotuklanmyokoldu Ogeceorayı Jenosıtten sonra bır çok ınsan /aOlarak Ana, Eş, Kardes, Kı/.laı la terk ettım Ornıanda bır ay dolaş ıre'ye doğru gıttı, ben evıme gen Dayanışma Dunya Ağı" oluştur tım lakıpedıyorlardı Onlarakal dondum "Cntkendıneevara.oraduk hep bırlıkte Bırbırımızleılgı sa herkesı oldururlerdı Bır gete da yaşa ' dedıler Şu anda kaldılı bıldıklerımız gazete ve televız komşunun evınde saklanıyordum, ğım eve gırdım Şu anda evınde yonhaberlermınpekotesındede !>uphelendıler, geldıler Yılan bı kaldığım kısı katlıama katılanlarğıldı Özele ınmektenkaçınarak, raktılar, dovduler Bırılerı para dan Nereyegıdeceğımıbılmıyorum Orada yaşayamam, kua»~ geldığunız topraklarda yasananla verdı, başka bır bolgeye gıttım Ruanda1994.. JULİE İÇİN... Insan hakları savunucusu Yolande MUKAGASANA nın arkadaşı Julie ıçın yazdığı mektuptan Julie yaşadığı yerleşım bırımındekı sıyabi ıktıdarın duzenledığı sayısız tecavuzler sonunda AİDS ten oldu (Bkz Sessızlığın Yaraları kıtabı) Sızlere sesımı duyurduğum şu onun uğruna mucadele ettığı tecavuze uğramış fakat hayatta kalabılmış kadınlar ıçın bır umutsuzluk Kımse hayatta kalanlardan ve doğdukları gunden bu yana kendılerıne yapılan haksızlıklardan soz etmıyor1 Soykırımcı bır kışının Arusha dakı Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesı nce tecavuzden mahkum edıldıfjını hıç duymadım Julie nın yaşadığı Taba Kasabası nda kadınlara tecavuzu tezgahlayan bolge yonetıcısı Akayesu nun bıle Oysa kı bır şuphelı yakalandığında ılk yapılan şey onu bır AİDS testıne tabı tutmaktır Bır başka gerçek ıse anbıle 1994Ruanda Soykırımı nda hayatta kalanlara ozellıkle de soykırım sırasında tecavuze uğrayan ve umutsu?luklarıyla baş başa bırakılan kadın ve kızlara yapılan haksızlıklar karşısında ne denlı çaresız kaldığımı anlatamtyorum Julie nın ölumu benım ıçın ve olen ya da hayatta kalabılen bu kadın ve kızlara tecavüz edenlerın, Batıda ellerını kollarını sallayarak dolaştıkları ve AİDS tedavısı gorduklerıdır Onların tecavüz ettıklerı ıse yavaş yavaş oluyor ve yakın gelecekte soykırım sırasında yaşanan tecavuzle hakkında tanıklık edecek kımse kalmayacak Bızlerı yaşananlardan korumayan Bırleşmış Mılletler (BM) adaletı getırebılseydı once kendısıyle başlaması gerekırdı Varlığımız yalanları çurutuyor Soykırım sırasında tecavuze ugrayan kadınlara tanıklık etmek ıçın kaç kadın kaldı'' Julie bızlerle kayıp yakını olarak ana eş kardeş kızlarla Dayanışma Dunya Ağı'nı kurduğunda bu bır ımdat çağrısıydı O soykırımda tecavuze uğrayan tum kadınları temsıl edıyordu Julie tecavuze uğrayan başka kadınlar ıçın bır cesaret meşalesı ıdı Kım Taba da yaşadığın yalnızlık dolu yılları anlayabılır? Sen kı daıma sana, kocana ve çocuklarına ışkence yapanların arasında yaşadın Onların çocuklarına oğretmenlık yapmayı surdurme yureklılıgını nereden buldun^ Kım boylesı buyuk bır sevgı hıssedebılır? Akıtacak tek bır gozyaşın bıle kalmamıştı Gozlerın de yureğın gıbı kurumuştu artık Julie senı suskunluk ve terkedılmışlık * öldurdu ^ Turkçesı. Erol ONDEROĞLU