Katalog

fUMHURİYF.l DERGİ olarak nitelenen ve cezası 6 aydan 3 yıla kadar hapis olan kapkaç suçunun nıtelıği ve cezası, hazırlanan taslakta nitelikli hırsızlık başlığıaltında, 2 yıldan 5 yıla yükseltildı. Bülün bunlar ve suçun ıştırak halınde ışlenmesi halınde ise cezanın beşte bir, gece işlenmesı halınde üçte bır oranında arttırılnıasını, mağdura karşı şıddet kullanan kapkaçcının da, gasptan cezalandırılmasını öngörmek, sorunu kökten çözecek önlemler değil. Çünkü bunlar, yoğun yaşanan ve acil çözüm bekleyen bu sorun karşısında duyulan panikten kaynaklanan ve getirdikleri çözümlerın kalıcı olmadığı bilınerek, o andaki durumu yatıştırmaya yönelik olan, geçici etkılı "panikdüzenlemeler". Mala karşı İşlenen suçlar... Taslakta, kapkaç suçunun nitelıklı hırsızlık başlığı altında düzenlenmesi doğru ancak, kapkaç suçunaverilecek cezanın artınlmasının bir amacının da, "mala karşı işlenen suelar"la kişilerin vücut bütünlüğüne karşı işlenen suçlar arasındaki dcngesizliğin gidcrilmesine yönelik olduğu savunması.gerçeği ifade etmiyor. Çünkü halen mevcut yasada 10yıldan20yılakadarağır hapis ile cezalandırılan gasp suçuna, taslakta 6 yıldan 10 yıla kadar ağır hapis cezası verilmesi öngörülüyor. Bu durıım, cezalandırma sıstemımızin temelinde olan nıülkiyete karşı işlenen suçları, ınsanlığa karşı işlenen suçlardan daha şiddetle cezalandırma mantıgının değişmediğini göstenyor. Asıl önemli sorun ise, suç ve suçlularla mücadelede verı lecek cezaları arttırmanın, suçu önlemede veya caydırıcı olmada, hemen tek ve gerçek çözüm olduğuna inanılması... Yakalanan faıllenn büyük oranda daha önceden aynı suçlardan sabıkalı olduklarının tespıtı, aftan yararlananlann büyük bölünıünün kısa bir süre sonra yeniden suçlu duruma düşmelerı bu sorunu daha da önemli bir hale getiriyor. Cezanın şiddetlendikçe, ıslah etkisini kaybettiği, bastıncı, sindirmeye yönelik ceza ınfazı anlayışının, mahkum üzehnde suçluluğa dahada iten bir etkiyaptığı,umutsuzlukyarattığı; suçluya, toplumdan sürüldüğü ya da topl umla savaş hal inde bulunduğu duygusu verdiği bilimsel ve pratik olarak biliniyor. Ceza suçluda, bir çöküş ve topluma karşı kin duygusunuyaratıyor. Bu fotograflar, kapkaççılıkla Ugili yapılan tatbikatlardan ahnmışttr... f Kapkaç sııçlanna yanıt M NEVAL OĞAN BALKIZ* ustafa Muratoğlu ile Suat Durmuş. Uın ışsızpetrol mühendisiydi, diğeri işleri bozuk bır marangoz... Finansbank'ınKazaskerşubesinı soymak isterken güvenlik görevlisı tarafından öldürüldüler. Soyguna kalkışma nedenleri, kalp ameliyatı olması gereken babaydı. Arriteliyat için para gerekiyordu ve bütün yollar denendikten sonra gekarakoldan haber geldi, hayır, çantası bulunmamıştı. Kapkaççı genç kadın yıne bir hırsızlık sırasında, kaçmaya çalışırken bir arabanın çarpması sonucu ölmüştü. Soyguıılar, kapkaçlar, otuz milyon Iıra ıçın soymaya kalkıştığı markct sahibi tarafından lınç cdilmek ıstenenler, yerlerde sürüklenen, canını yitıren, soyulan ve soyankadınlarveçocuklar.. Yaşadığımızgündemi onlarveekonomik çöküş oluşturuyor... 1991 yılı verilen baz alindiğında, çoğunundahaönceden hırsızlık ve 1997 y ılında Türkiye genelinde da kapkaççılıktan sabıkaları olduğu va sayısında yüzde 46, sanık sayı tespit cdıldi. Bu oranlardakı artış, sında yüzde 54'liik bir artış görülü yeni tanımları da dile yerleştirdi. yor. Marmara Bölgesı'nde ıse bu Faıller, yaya, arabalı ve bısikletli oranlar dava sayısında yüzde 46, sa kapkaçcılar, diye sınıflara ayrıldı. nık sayısında ıse yüzde 67 'lik bir arPekı bu gerçeklenn karşısında sotış göstenyor. Aynıyıllaraailnüfus runun kaynağına inilmesini, doğru artış oranı ise yüzde 710. Budu vekalıcı çözümbulunmasını sağlarumda, hırsızlık suçlarındaki artış yacak bakış açısına sahip miyiz? oranı, nürustaki artış oranının, Tür"Kapkaçcılar bısikletli olur da, kiye genelinde 6.5, Marmara böl onları kovalayacak polisler motorigesindeise5katı... zeolmazmı?" düşüncesiyle.lstan Suç sıralamasında kapkaççılık ve soygunlar ilk sırayı alıyor. Suçlulann ve mağdurlann çoğu kadın ve çocuk. Yasal önlemler hazırlanırken, suçun toplumun her kesimini kapsadığı göz ardı ediliyor. Cezanın şiddetlendikçe ıslah etkisini kaybettiği unutuluyor. riye kendılerinı ölüme görüren soygunkalmışlı... öldürühneleribircinayettı, ama hukuka rağmen katıl onaylatılmayaçahşılacaktı... Asuman lirbılek,arabasıylaışıklarda durmuş, bekliyordu. Arabaya yaklaşan genç bir kadın, adres sordu. Anlattı, kadın anlamadı, tarifetmek için arabadan indiğı sırada, kadın hızla eğılip koltuğa bıraktığı çarıtasını aldı ve kaçtı. Karakola gidildi.tutanaktutuldu. Hrbilek, kendisine gösterilen fotoğraflardan kapkaççıyıteşhisetti. Biray sonra Göriilmek ıstenmese de, hırsızlık ve kapkaççılık, Türkiye için yeni birolgudeğıl. Ama artık daha sıkve şiddetle yaşanıyor. Çünkü, hırsızlık ve kapkaççılık suçlan ıle, nüfusun, kentlere göç ve işsizliğin artışı arasında kaçınılamaz ve doğru orantıh birbağ, birparalellik var. Adli Sicil Genel Müdürlüğü'nüıı, Türkiye genelinde ve Marmara Bölgesi'nde, ceza mahkemelerine hırsızlık suçlanndan açılan kamu davalarına ilişkin 1991 1997 yıllarına ait istatistikleri de bu bağı vurguluyor. 1992 venlerine göre, çocuk mahkemelerinde görülen duruşmalarda ilk sıray ı yüzde 72,7 ile hırsızlık alıyor. 1999 verilerinde de; hırsızlığın tüm çocuk suçlan ıçinde yüzde 39.4 ile ilk sırayı aldığı görülüyor. Yine 1999venlennde cezamahkemelerinde açılan tüm davalarda hırsızlık, yüzde 17.8 gibi yüksek bir oran ile başı çekiyor. Son sekiz ayda işsizliğin artış oranı yüzde 42 iken beş ayda sadece t stanbul 'da meydana gelen kapkaç olayı sayısı 3 bin 125. Faili saptanan 360 olayda ise Klmsuçlşler? bul'da özel olarak eğitilmiş, kapBugüne kadar yapılan değerlenkaççılık, hırsızlık ve yankesicilik dirmeler, suçlunun toplumun belli suçlan ilemücadeleedecek50mo bir kesımının üyesı olduğunu kanıttorize ekip göreve başlatıldı. lamayayönelikti. Hatta suçun kalıYasal düzenlemelere ise, 1998'de tım yoluyla geçtığı bıle savıınulubaşlatılan Türk Ceza Kanunu'nu yordu. Ancak bukuramlar geçerliyenilemeçalışmalanndayer veril liğinıyitırdı. di. Taslaktaki değişiklikte işkenBunun için elimizdeki verilere ceyle ı Igi lı maddelere ağırlık verı bir kez daha bakmak yeterli. lecekti ama, kapkaççılık olayların 1986'dan itibaren kamu görevlıleri daki artış, gasp ve hırsızlıkla ilgılı hakkında açılan zimmet, ihalede maddelerde de yeni düzenlemelere menfaat sağlama ve ihaleye fesat gidilmesıne neden oldu. Mevcut kanştırma, irtikap, rüşvet alma, verCeza Kanunu'nda basit hırsızlık me ve gizleme suçlarından açılan