Katalog

CUMHURİYI.T DERCİ Süper Baba diz.isiııiıı sevgili dcdesi İhsaıı Devrim, Müsuhipzude Celal oyuıtlanyla üıı yapmıştı. Aziz Nesin sıra arkadaşını şöyle tanımlamıştı "Böyle Gelmiş Böyle Gitmez"de:918 numaralı çocuk, şimdi Istanbul Şehir Tiyatrosu oyuncularından, eski hikâyeci İhsan Devrim'dir. Ayşegül Devrim'in babası. Fiko'nun çapkın dedesi SULHİ DÖLEK lısan Devrım'i herkes lanıyor, herkcs ba.ş;ka türlü tanıyor. Kimilerinegöre Istaııbul !>chir I ıy;ıtri)su'nun yasayan en cskiustalunndanbıri. Belkideenya.ş.lıları."Muhip(Arcıman)bendenbiryas, küçiik galiba,"diyorlhsan Devrim. Tiyatroyal'azla"ünsiycti"bulunmayanlar onu "Süper Baba" adlı televizyon dizisindeki rolüyle biliyorlar: Fiko'nun lıuysuz, seviınli veuslanmazçapkındedesi Sürmeneli YakupCavuş.olarak. Ne varkı, edebiyal meraklılan aıasından bile artık çok az ki.si onun s,air. hikâyccı. dergici veyayıncıyönlerinianımsıyor. 917 Mehnıet Nusret, yani Aziz Nesin. "BöyleGelmis. BöyleGitmez"de Darüs.şafaku tlan sıra arkadası İhsan için şöylcdiyor: "9 18 numaralı çocuk. s, imdi İstanbul Şehir Tiyatrosu oyuncularından. eski hikâyeci İhsan Devrim'dir. Ay.şegül Devrim'in babası." ÖnerYagcı'nınyayınahazırladıgı Fedailer Mangası'ndanaldıgım aşagıdaki sözler ise Rıf'atllgaz'aait: "Kı^iscl girişimimlc bastırdıgım Yarcnlik'ten sonra, Sınıf adlı şiirkitabım. 1944'te Devrim Kitabcvi'nccbasılmıştı. Neyazıkki satis;tabıraykadarkalabilmiş,ti.BenimlcbirlikteKitapçı İhsan Devrim dekovuşturmaya ugramı.ş, bir iki durus.madan sonra zor kurtulabilmiş,ti." Sınıt "ınilkbasımınınyayınıcısı, 1944 yılında İstanbul 1 No.luÖrfi IdareMahkemesi'ndeRıl'at llgaz'ınsuçortağıolarakyargılanan 1330tcvellütlü(1914doğumlu)kitapçı İhsan Devrim kimdir? İhsan Devrim. ana tarafından. Bulgaristan'dangöçerek Beykoz'a veZekeriyaköy'e yerle^enzengintütüncüaileDuhanizadelerlcakraba. Dayısıbırkuvayıınılliyoci... "Ailemintckçocuğuyum. Babambmbaş,ı Sabn Bey'inemekliliğinihatırlıyorum.muvazzaflığını hatırlamıyorum.Zatenbendokuzyas,ımdaykenbabamöldü. Beııi Darü.yjafaka'ya vcrdiler. Dayım Ali (,'etinkaya'nın özelkaleminetayin edilipAnkara'yagidincc, annem deonunla gitti. Bcn hafta sonlarında Celal Bey Amca'ya evci cıkmaya ba^ladım." OgünlerdeÜsküdarlcadiye'deoturdukları Bakkal Sokağı'nın ^inıdiki adının Musahipzade Celal Sokağı okluguııu söylersem, küçük Ihsan'ın Celal Bey Amcasf nın kim olduğunu hemen anlayacaksımz» "Musahipzade Celal Bey'le çok dost olduk.Gözlcri iyigörmüyorduaVtık.kataraktı vardı, yazamıyordu. Bir de mahallemi/.in imamının. Tatar Imam derlerdi. lıbbiyede bir oğlu var Nevzat Abı; doktoroldu sonra... Celal Bey söylüyor, ya Nevzat Abi. ya da ben yazıyoruz o piyesleri.". Tıyatroyla ilk tanışnıusınınbuolupolmadığmısoruyorum. "Daha evvel bir şey var. Darüşşafaka'ya girmeden evvel Hilali Ahmer (Kızılay) bir sünnetdüğünüyaptı Doğaneılar'daJale Bahçesiadlıaçıkhavasınemasında. ..Sünnetolduk... 8090 yoksııl çocuk... liokkabazlar. sazlar, sözler... Zaman geçti. Millet uyumaya baîjladı. Bendipdiri kaldım. Cünkii Ras>it Rıza Üstat 'Ta> Parçası'nı oynamaya başladı. 'Ta^ Parçası' o dönemin en sevilen tiyatro oy unuydu. Gezici kumpanya olarak onu oynuyorlardı. Banatiyatrosevgisini Taı» Parçası oyunuverdi." Darüs;s;afakalı İhsan Devrim.öykiiler ve^ıirleryazmayabasjlar. Okulmüdürü AlıK.amıl Bey'indesteğiyle.arkadaşlarıylabirhktebırkaçdergi deçıkartıılar. "Tiyatrosahnesı varDarü^^alaka'da... ŞchirtiyatrosundanGalıpArcangeliyor. Vasfı Rızageliyor. Bizhevesliyiz.Oyunoynamak heveslisiyi/. Hiç unutmam. ilkoynadığımız oyıın Mahmut Yesari'nın 'OrslcÇeki1» Arasında' diyebiıperdelik biroyunu." 193 I yılındaUsküdardençlerMahfilı'nın kurulu^unakatılır. "Kuruldugumuzsıradakibajjkanımız^ımdi hayatta. Prof. Reijat Kaynar.O zaman larilkokul ögretmeni. O günleretek !>ahıt o kaldı. Merhum Renan Kostbroglu da bızimleydi. Bi/ordaoynamayabaşladık. Birçok Darüşj,al'akalı arkadas,ını da IJsküdar (îençler MahlıİMie gırdi. Darüş^alaka'da pıovalaıı yapıyoruz..." Buaradaedebıyatailgısıdesürmekledir. "Galiba l930yılııydı. Resimlı Ay Matbaası (Nâzımdaordaçalıs:ıyoı)bırkiiçük hikâye müsabakası açtı. Ikı hikâye gönderdim. Biri kendi adınıa... Sıra arkadas.ım Mehnıet Rüştü adına gönderdiginı "Piç" öyküsii birinci oldu. C'iîtcilt kıtuplur. mecmualarhedfyeedildi Mehmet'e;hiçbirinibana vermedi." İlk hikâye Artık ışınadabmmı^tır. "Fuiebıyatı takipediyorum. Dergileri. Varlık'ıahyorum. YaşarNabi'yebirmektupyazdım. 1933 yılı olmalı... İlk hikâyem "F.vimiz'i yolladım ve bastı. Sanıyorum benim Varlık'la yazmaya başlamam Sait Faik'ten evycldir." Önceleri ihsan Naim, sonra İhsan Aygün vesonundada İhsan Devrim adıyla 30'lu yıllarda Vaıiık'ta birçok öyküsii ve şiiri yayımlanır. "Yusuf Mardin ve Muhtar Fehnıi (F.nata) Yücel dergisini çıkartacaklar. Biri benden. Varlık'ta yazdıgımdan söz etmiş.. Tanıştık. Ahbapolduk. On üçsayı Yücel'i çıkartnıada yardımcıoldum.Saıth'aik'inhikâyelerinionlarabengetirdim. BiriStelyanosHrıstopolos Gemisi... Ko7mopolitdiyebunaitırazettiler. Ben bozuldum. A Idık hikâyeyi geriye. Galiba sonradan Varlık'layayımlandı. (Yazarın notu: Bu öykünün Varlık'ta çıkı^ larihi 15 Ocak l936)SamctAğaoglu'nu,BehçetKemalÇağlar'ı. Ahmet Muhip Dıranas'ı tanıdım. SonraOsman Nebioğlu. 1 laluk Şehsuvaroğlu gibi dünya görüşümün uyusnıadıgı kİ!>ilergelincebenaynldım,Gündüz'üçıkarmayabasjadım." llksayısı 15Nisan 1936'dayayımlananve on bcş. günde bir çıkan Gündüz Sanat Mecmuasıyajjamınıkırklıyıllarakadarsiirdürür. Güııün üıılü öykücülerinin yanı sıra ihsan Devrim'in kendi öyküleri de bu dergide yer alır. SalâhBirsel'in ilk şiiri deGündü/'deçıkmı^tır.Sonradan (iündüz llikâyeleı adıyla tlegışık bırbiçim alandeıginin hersayısında Sait Faik'in bir öyküsii vardır artık. Kenan Hulusı, Peride Celal, F.nis Biilent ve İhsan Devrimgıbı ımzalarasıkçarastlanır. "Bu cıltlerdeıı biııni Sait I"aık Müzesrne verdim. "dıyorllısan Devrim. "Ayrıca Sait'iıı İhsan Devrim, lıtn • «. \cvimli vc çtı/ıkııı tlcdc Sııı ımıu I, ).//.///) Çavtii rolüyle Tl'izh'yicisinin nönliindc yı'r etli. > ;,