Katalog

14 (TJMHURlYtT DKRGİ CordierGalerisi'ndeaçilacaksergininhazırlıkaşamasındacınsellikleılgılidüijüncelerini hıçbir baskı altında tutmadan ö/gürce somutlaştıran Arslan'ın yapıtlarınısergilemenin hafif bir tedirginlığini de yaşadılar. Freud'unkitaplarınıokumasından sonra gerçekleijtirdiği budizı, ınsanın cinsel hayatını belirleyen ve 34 yaşlarındayken baijlayan fallikdönem'leilintılıydı. Erotiköğeleriiçeren bueserleraynızamandasanatınmotobiyografık cinsel gelışimiylevedeneyimleriylede paralcllıktajjiyordu. Arslan, çocukluky ıllarındanbelleğınekazınmış. yer etmis. bir anıyı anlatıyor bıze: "Kırdaoğlanlar küçük hasta bir ıneğinbaşında bekliyorlar. Bcnım sıram geldi. Cesaret edeınıyorum. Bana kallcs, muamelesi yapıyorlar." Bugibi bellekte yer etmis. anılar. Freud'un psikanaliz ögretileriyle, savlarıyla Arslan'ın toprağına,kanına,dığermalzemelerin içine sızdılar. Elindeki kömür, tuğla parçacıkları, taşlar kâğıdın üzerindeki bu malzemeyi kazıdı, çizdi, ^ekillendirdı; yetmedi eğeledi.törpülergırdi ışın içine... Yetmedi, Arslan'ın düş.üncelerı sözcüklerolarak döküldütütünün.çayınıçıne... HcrArturefarklıbirlezzetınyakalanacağıdcneyselligeaçık tutuldu. Ama Arslan rastlantılara pek bırakmam boşuna değildi ve biraz da amatör bir madı is,ini. Kurgusu okuma sürecindekafapsikıyatrgibiçalış,mıs.tım.... Ayrıca.birkitap sında hazır hale gel iyordu. Ne yapacağını aymanyağı olduğumu ve hayatımda (çalışlaröncesindentasarladı.bununlailgilinotlar mamda), seçtiğim >air. düş,ünürve bilim aldı.defterlertuttu.DefterlerArture'lermm adamlarmınbenıherzamançoketkiledikledoğuş.unun güncelerıni tuttu. Rcssamın giinrini söylemek ıstıyorum." cesiçizgilcrıydi.Çizgılervesözcüklerkafa Ortaokulçağlarındaresımtutkusunaeklekafaya verır, tokuşur. çarpiijirdı. Ana rahminnen okuma tutkusu iki kol gıbi kucaklamıştı dckı hücreler mısalı bölünerek çoğalıp bir sanatçıyı.Okumakresmiçağrıştırrnış.resim bütüne, bir doğuya doğru yol alıyorlardı. okunıayıözlctmi!}ti. Elindedefter. gezerkcn Gerçcğın gözardı edılmcmesı içtenliği dolabıleresimyapmayabaşladı. Lıscnınkoridoyısıylayasağıda.ayıbıdayıkıyordu.Sanatırıında ögretmenınin cserlerıni sergılemesiynın doğal uzantısı olan bılımsellığını böyle lekendınıeıddiyealdı.kararını verdi:"Reskazandı Arslan. Dahasonıa Arture'ündcyer samolacağım..."... Bılinenyolları izlemeyeeeği daha o y 1 larda bel ırlendi. Güzel Sanat alan bu çocukluk anısı. inek ve çocuklarm 1 lar Akademisfne gıtmek yerine, Sanat Tarıhi tnstitüsü'ne kaydolmaya karar verdi. "Nedeni basit bir dü^ünceycdayanıyordu"diyerek bu tcrcıhin sebebini sjöyle \ açıklıyor: "Cünkü ınanıyordum \ kı, katcdılmİ!) yollarııı dışında da ressam olmadan da resim yapılabıl ıı. ressamolunabilir!" Yiiksel Arslan 'ın yapttlarmdan 19841985 (Sag aşagıdaki detay). Resimlerinde ne guaş, ne yağhboya kullanıyor. Onun malzemesi toprak boya, yumurta akı, yağ, bal, kan, kemik iliği, gaz, sabun, tütün, çay... Tarihöncesi mağara insanının duvarlarda kullandığı doğal boyayı geliştirmiş, upuzun ve ilginç reçeteler hazırlamış... P+ düs,künlüğüm!" "Para saymak, mezartas,ları tutkuydu benımıçm"diyen Arslan'ınresimtutkusudao yıllardabasjıyor. Daha sonra, "yapay boyalardan ııei'ret edıyorum" diyecek olan sanatçı hcr çocuk gibi önüne konulan pastel lerle. suluboyalarla işe koyuldu. Yaptığı rcsimlcrhocasını şaşırrtı. sınıf ünündc övgülcr aldı. Oyunla arası hıç yoktu. Yaşıtlarınıııoyunlarını uzaktan ızlemcyi seçti. Oyunun doyumu önünc konulan boyalaıdaydı. Hocanınövgülcrı mahallcliyc deulasjtı. Küçücükparnıaklarınsalladığı f'ırça. tercıh ettiğı renkler çerçcvelenip yoksul evlerinduvarlannısüsledı.Ortaokulçağında ise edebiyatla tanıştı. I lk tanıştığı yazar, edebiyatöğretmenininödevolarakyazmasınıisteyeccği Gogol'dü. Gogol'un Müfettiş'iyle başlayan okuma scrüveni bütün dünya klasiklerini.felsefı.bılimselkitaplarıdevirmenın basjangıcını oluşturdu. Öylc ki Arslan okumanınsanatsalyas,amındakıetkısmıs,öylc i fade ediyor, (yaptığı portrclerlc i Igıl ı olarak): "Kcndı tarzimda Leonardo da Vınci'nın, Marquisde Sade'ın, Nietzsche'nın, Baudelaire'in, Van Gogh'un, Maupassant'ın,Antonın Artaud'unportrelermiyap Öğrencillkyılları Sanat Tarıhi Hocası Mazhar Ipijiroğlu. \ Arslan'ınöğrencilikyıllarını^öyleanlatıyor: "Yiiksel'i 1950'lerde tanıdım; sanat tarihı öğrcncisi olduğu yıllarda. Seminerçaliijmalarındakonuijmalarıdikkatleizleramatartışmaya pek karıijiTiazdı. Elinden hiç. eksik ctmedığıkrokıdcfterineçoğukezbırşeylcrçizerdı. Onunla ılgilı ilk anılar böyle kalmış belleğimde. Bir kez Eyüp"teki evıne çağırmıştı beni. Küçücük çaliijma odası terebentin ve yağlıboya kokmuyordu vebirressam atölyesınden çok, esrarlı deneylerin yapıldığı bir laboratuvarabenzıyordu.Hazırakonmakistemcycn, yapıtlarındakullandığı malzcmeye kadar herşeyitürlü deney lerle arayıpbulmaya c.alıs,an bir sanatçının, bu odada calıştığı hemcn bellı oluyordg. Küçük çanaklarda renk renk bitkisel boyalar, topraklar, ne olduğunubilmediğimkurutulmuijotlar.denizkabukları.irilıuraklıbirsürüşişe,nıakas,bıçak, eğe ve daha bunlara benzer bir sürü araç ve gereç gözeçarpıyordu..." * Arslan hep hocalarını $as,irtıyordu. llkokuldan ünivcrsiteye kadar uzanan çizgide bu hep böyle olmuştu. Şa^ıranlar yalnız onlar değildi. \ locası Mazhar Ipjiroglu vaMtasıyla tanıştığı Edouard Roditi (sanat eleştirmenişair) de Arslan'ıneserlerinin karşısında şaşkınlıkdoluheyecanınıgızleyemedi. Paris'e döndüğünde Andre Breton'a Arslan'ın yapıtlarından bahsedeeektı. Bu yapıtlar"Fallizm" basjıgı altında Alman Kültür Merkezi Sergi Sarayı'nda, Maya'dan sonra açtığı ikincisergiydı. Rodıtı'ninyanı sıralstanbuPun sanat ortamı nda da büy ük gürültü kopardı bu sergı. Pornografik bulanlar, övgülcr yağdıranîar... Roditi'yle, Breton, Arslan'ı sergi açmak üzere Paris'e davet ettiler. Raymond ilıs.kısi.bazıların ı n yüzünükızartabilirdı. Ama gerçeğin, bilimscllığin.sanatınayıbı yoktu. Ayıplannıa oluyorsa eğer bu ayıp izleycnlere aıttı, yaratanadegıl! Sanatçının sorunsaiı da zaten cinsel öğelcrin çok derınlerindekiinsanlıkdurumunu.opsıkolojiYilnt;bir baskı duymadan.özgürce didikleyip.gerçeği silkelemesinden baijka bir şey değildi. Gerçeklerm .sılkelcnmesi hep bir dıziyı olus,turdu."llis,ki,Davranış.,Sıkıntılaraövgü", "Insanlı Günler", "Fallizm", "Portreler", Tatalojf'. "Nous Artslandrons", "Homancculas, cucuspalusPlanusphallusmicrococcus","Arture'ler","Yabancıla!jmalar","Karl Marx'ın Kapitalı'ndcn","Kapital'iGüncellC!jtirmeDenemesi","Etkilcr", "Insan". Her dizinın ön çalıs,ması aylarını, yıllarınıaldı. "Etkiler"dizisıninoluşmasınışöyleanlatıyor:"Etkıler"dızisinıyapmakarannı 1980 OcakŞubataylarındaPaulEluard'ın'Don