Katalog

12 CUMHURlYbl DERGİ Okul çıkı^ı I ındıklfdan Bcbck'c ıızıın yürüsjeryapıyor. Yanında hep bir ^iır kitabı, en çok da hdipC'ansever. Sonra da Bcbck Kahvc yada artık ınazi olan Hisar'daki Ali Baba'nın Kalncsi'ndcgün tümden solanadeğıns.ıirokuyor,sessiz. Bcyoğlu'nunsokaklaıını dolaşmayı hâlâsiirdürüyor, Kuledıbi. (,'ukurcuma. Ciündelik alüjkanlıkları vc zcvklcrindcmuhafazakârbilc. Hskibinalara girip çıkıyor, bııdecskicilere. Antikadansayılmayancskie^yalartopluyor:Sinemaafişlcri, plak kapaklan, s. is,eler. Son zamanlarda küçükcskı mcleklcr... Alı^kanlıklarınayenı dalıi I olan de bir semt var: Eyüp.anneannesinınmckanı.Oncclcrı anneanncsıninbahçcli cskı cvini aramı^. Nafilc. Tabii ki yıkılmıs,. Sonra Eyüp tek ba^ına girmıi) hayatına. Vefa, EyüpSultan.Pierrel.oti.sokaklar, sokaklar.. Hâlâailesiylcoturuyor Gayrettepc'de. Atölycsi dc Gayrcttcpc de. Evde bir, atölycde üç kedisi var. Tcncerc ycmeklerini seviyor, bir de ailcylc sofıaya oturmanm törensi İıavasını. Osmanlı mutf'ağına bayılıyor. Hacı Abdullah, Hacı Baba vazgeçilmez gastroloji mekanları. llaftadabirgündemutlakaltalyan spagcttısi yiyor. Sektirmcınecesine vizyondaki filmlcri seyrcdiyor. Bol bol kitapokuyor. Yoğun ıniizikdinlıyor.Özelliklegcnçözerktiyatrotopluluklarmınoyunlarınıkaçırmamayaçali!}!yor. Üç senc öncckı Tıyatro Festivali'ıuic, Vİ!>nevski'nin,ToLstoy'un"Bır AtınÖyküsii" kaynaklı "Kaınaşma"sı Arzu'nun da gözlerini kamaştırmı.v Bu cografyaya ait olanlardan ise, cn çok StudioOyunculan'nın Bcckett çal ış. ması "Beş Kısa Oy un"dan ctkilenmiş. Tüm bunlarla besleniyor, ama asıl beslenmesi gezme vc görmede: Eski insanların yaşadığı mekanlar, tarihi ycrlcr... "Ressamın gözü ve görsel hafızası çok önemli. ükumak,'Evet'ama...Bir rcssam için yaşamak ve görmek daha gcrçck". Hâlâ buzı rcsimlerini satmakta isteksiz. Sergi açıııayı ise "çtplak kalmak gibi bir tlııygıı" diye tammlıyor. Kavramsal sanata pek yatkın bulmuyor birgiin.resimlerinalıcılannıilkeldenscçme açıp. düşünür vc 30 yaşında oldııgunu farkc kcndisini Arzu. Fikirvctasarımağırhklıbu ^ tutjaf birduygu, çıplak kalmak gibi bir sanatı, kcndisini yetiijtirmiş ama rcssam olgücüncsahipolmayı istiyor. dcr. Bırlakım s.eyleri yapmak için çok gcç, !>cy. Rcssamlar da, yazarlar vcya kompozimayan insanların da yapabilecegi görüşünbirtakım s,eyleri yapmak için ıse çok crken törler gibı ürctim aşamasmda yalni/t insanllcr cscr. s,üphesiz ki sanat cseri değil. dc. Tuvallcrinin astarlannı bile kendisi çekibir yaij.Sonunda yas.adığı alanı terkeder". lar. Sadccc .senin olan, scnden çıkmış. bir s.c Önünc gelccek 'sanat' kelimcsi onu iireten yor, o sanatında yalnız biravcı "O fonda da Daha bir içini dinlemcyc başlıyor.Kendisryyi başka insanlar görsün diye duvarlara asısanatıyla kainı. Resiınsel üretimin felsefi. ben varım, bir baş.kası boyayamaz". ürtalalchcsaplaş,mayagiriş,iyor. hayatıylavctabii yorsun. Tiiın scvapda, tünı günah da sadccc ruhsal tarafları olsa da, Arzıı soıuıçta asal maya vurulduğundagündcaltı saatçalı^ıyor. sanatıyla, Dcğcrlcr bir kez daha sorgulanısanaait. Soyunmuş.gibısin. Insanlaısana daolanın tcknik oldugıı görüş.iındc "Ait olcluFlinc kalcm, fırça almadığı günler dc vaı yor. Daha rafinc bir hayat, kcndi kendisine ir olan gizlerialgılamalarıölçiisündebulmağıınbiralan var: Resiın.Duygusal,düs.ünsel ku^kusuz, amarcssamlığıhayatınınheranıya çaliijiyorlar. Bira/ hüzün vcriyor bu baçıkıs. noktan ne oltırsa olsun soıuıçta resmin daha ı a tinc bir i nsan ı aramaya çıkıyor." Vana sirayet ctmı.'j. Nc yaparsayapsın,24 saat rolıi'jlailgilibirproblemvartlı. Ycnidcndaha na". sinırları içindcsin. Bu noktada da neyaptıressam o. Hummalı üretim süreçlerinde, haşkabirşckildcyas;amamgcrckıyordu. Değından çok, nasılyaptığınönemli.Sür gibi. llk kcz rcsmini satnıası, duygusul olarak günde I2saateyakınçalışıyor. tşteozaman, likanlılıkçağınınovıırdıımduymazhğınıbir ayni sözü binlcrce insan söyleyebilir ama hiç dc kolay olmuyor. Hâlâ bazı rcsimlerini ne kitap, nc film hiçbir ^ey kalmıyor yaşakenara koydıım". Sitayişje safolana doğru onus.iiryapan,seçilensözcükler,osözcükleisteyerek satmıyor. Egoistçe olsa da bazcn mında, ne dc insanlar. Bir tek fonda müzik, biryolculuğaçıkıyonogünedeğinyaşanarınbirarayagctirilmesi. Yazıdiliiçindeonun "sadece ben görseın, sadcce benim olsa" susmamacasına Kcıth Jarret, Davıd Daıiing, nın tortusu ve ürküntüsüyle. Ana kucagı, duygusu var. "İnsanlar bir resmcnc kadarba teknikleriylcyaptığm sanatsal kurgu gibi reMichael Nyman, Jan Garberec, nevv age... anarahminebirgeridönüş. Busüreç I993'te sim dili içindc onıın tckniklerıyle yaptığm kıyorlarsa.okadaranlarlar. SergidekienbüBu son sergiye hazırlanırkcn, ilk kez fondaki Urart'ta açtığısergiyigetiriyor. Kadın bedekurgu". Kelimelerin ycrinerenkler, cümleleyük haz, paylaş.mak. Senin sanatsal üretimin müzik desusmuş. rin yerine desen veya lekc, şiii", öykü. roman. ninedair iç görünüsjer: Bağırsak, rahim kekültüriin bir parçası." Galeriler ressamın sitleri. Yanizülfütabuyadokunanosansasdahli dışında satı^ yaptıkları için, bazcn rc denemeycrinekompozisyongibiyani. Günceler sergisi yonel(!)sergi. simlerininalıcılarındanrahatsizlıkduyduğu Otuz yaijönemli bir dönemeçolmus. Arzıı Sonsergıbirarkadaîjinınhediyecttiğibir olmus,."NiyealıyorsuiHi/buresmi?"cleınek için. Ingeborg Bachman"ın"Otuz Yaş"mdaSincmayı çok seviyor. Daha sonra zaman defterlc ba^lami!}. Günce tutmaya başlamış, istemiş. Kültüriin tekclleştirilcmcyeceğinc ki gibi. Kitabı daha önce dc okuınus. Arzu zaman filmlcrdc sanat yönetmenliğiyapmabirdefter, iki defter, üçdefter... Defterleri de vehersergiyiherkesingörmehakkıolduğuama otuz yaşında bir kcz daha okur. Ve bir sı da bu yüzden; biraz da kolektif bir alan na inaniyor. Ayrımcılığa kar^ı ama, yine dc bölüm kafasına kazmmıs. "Kadın gözünü içindc kendini denenıek ve gezip, görmek. sergilcdi. Sonra gene bir arkadaşımnhediye ettiği Razzaz El Cezeri'nin, XI. yy. Selçuklu mekanik çizimlcrinin olduğu bir kitap. Ve yiRUHUN SAF HALİNE YOLCULUK ne, sembollerüzcrincbirbaşka kitap. Yavaş yavaş. serginin fikri oluşmuş bu arada. Hinokside sarı bir fon var. Bu kez renkler Dışavurumculuk etkilerıyle bırlikte Ama bu Arzu Başaran'ın URART'ın distan'a giden birarkadaş.ınael yapımı kâğıtfazlasıyla serın, adeta dunyevılikten kez yenı bir uslubun peşinde. Sergilenen, organizasyonunda, AKM'de gerçekleştirdiği lar ısmarlıyor. Malzemefikirlebuluşsun diuzaklaşmış, sısli bir bilinmeyene dair maviler, sürecin ılk ömekleri, Uzakdoğu'dan getirttıği 9. kişisel sergisi ilginçti. 4 Nisan'da Ankara ye. "Gittikçe her şeyin çöktüğüne inanıyobe|ler, griler, beyazlar. Tuvaller kat kat el yapımı, yarı saydam, emicı pırinç (bıtkı Urart'ta açılan Günce adlı serginin ardından astarlanmış. Bu kez hayvan figurleri olanı) kâğıtlar üzerine yaptığı hayvan 6 Nisan'da, Kadıköy Ayşes' Galeride de 9. ruın. Herşey manüpilasyonlatüketimeentabandan hareket almıyor, perspektlf yok, figurleri. Mağara resımlerini çağrıştırsa da, kışısel sergisınin yolculuğunu sergiliyor. deksliçokhızlıdcğişiyorvebubenikorkututümden dınginler. Ve bir uzaya dönüşmüş av, kurban vb. ritüellerden, yani ınsandan Üç yıllık bir çalışmanın sonucu olan sergıde, yor. Mutlıı edecek bir şey yok. Sanki insanlar renk katmanlarının arasında kestırilemeyen müstakil olmalarıyla belırgın bıçimde son ürünlerin yanı sıra, bu noktaya gelinceye kendiiçlerindebirtemizlikyaparlarsa..."bu bir yerde duruyorlar. Töze doğru bir yolculuk farklılaşan hayvanlar. Bu resımlerde kadar geçirilen sürece dair ara ürunlerden düşüncelerleyavaş yavaş şckilleniyorscrgi. var. Zaman içinde insan ruhunun en saf kompozısyon içındeki fıguratıf hareket örneklere de yer verilmışti. Yanı bir manada haline doğru çıkılmış bir yolculuk. Kimliği tabandan çıkıyor ve harekette bir şıddet var. sürecin mahremıyeti de seyirciye açılmıştı. Dü^ünsel ve duygusal olarak iki kav ram benetleştınlmemiş hayvanlar daha çok at, Renkler, Başaran'ın eskı resimlerındekine Başaran'ın resminde, sonuçta hep figüratıf lirginleşir: zaman ve ruhsal arınma. Zamangeyık, ogiak gibı ölçüsü insan vucuduna yakın, sert. Ama malzemenın dokusundan kalsa da, fıgürler lekelere dönüştü, fondakı ıç da bir yolculuk, çocukluğa, ana rahmınc, inyakın hayvanlar. Hepsı otobur. Hayvanlıktan gelen ve farklılaştıran bir özellık, rengın mekanlar, sonsuz ızlenımı bırakan dıyagonal sanın ilk haline, ruhun en saf haline doğru, çıkıp sembolleşmışler, Asur, Sümer, Hitit, yuzeyı kapatmayıp emılmesınden gelen bir sarmallara . . Detay, hatta kesıt noktasına as.amaas.ama. Urartu'ların taş kabartmalarındakı gibi. Doğa yarı saydamlık. Fıguru hapseden koyu indirgense de, insan vücudu hep durdu. Devasa tuvaller de. Ekserıya sert fırça darbelerı, haykıran çarpıcı bordolar. griler de, bellı belirsız eşlık eden saydam, pastel tonlarla bırlıkte. Keza figurleri ya da lekelerı hapseden koyu konturlar da, renklerde adamakıllı farklılaşsa da her daım Yenı konturlar hâlâ mevcut. Zaman içınde bir yolculuk var, ama gudulerin saf halıne doğru, yanı dunyevı. Surecın son resımlerı ıse Başaran'ın resminde yenı bir donemın başladıgını gösteriyor Tumünde yer yer çeşıtlı dozajda orutülmuşluklerle algıladığınız dınlenndekı insanın ruhunu açması gibi. Ruhun en saf halinı arayan urkek bir geriye gıdış ya da cesur bir ılerıye bakış gibı. Tamamıyla serinkanlı. Ama hepsının ötesınde bir resım oldugunu hep duyurarak 4 İnsan figiirünün yerini hayvan figürü alıyor. Doğadakalmı^olan.riyasız. Amagittiği yer yine insan, eski scmbollerdekigıbi. El yapımı kâgıtlarındokıısıı.yardımcıoluyor. Boya yüzeyde kalmıyor, kâğıtlar cmiyor. Boya dokudabiryolculuğa çıkıyor. Artık bu