Katalog

2KNİSAN 19%. SAYI527 lesi hemşiıeydi.babası mühcndis. Dil,edcliyat ve tiyatro öğrenimini, Kopenhag'ta, 'aris'tevelsveç'inUppsalakentindeyaptı. )cvlet başkanı olduğunda, başkent Reykja/ik'inikincibüyüktiyatrosununsekizyıllık iefiydi.Osııalar.eşindenboşanmıştı.Seçim campanyasında, "fişsiz başkan" diye slojanlaratıldı. Yani,hemeşiolmayan(becerile) bir başkan adayıydı hcm dc kimscnin inuneşiolmayayanaşmadığıbirkadın. Vigdis'insoyadındaki"...dottir", filancaıın kızı anlamına gcliyor. Oysa Iskandinav ilkelerinde genelliklc "...oğlu" şeklinde ...son)soyadlararastlanır. Bunoktadanbaulınca, Izlanda'dakadmlarındaçocuklarına ;oyadı verebilecck birtoplumsal konuma saıip olduğu söylcnebilir. Vigdis Finnbogadöttir.martayındaStocklolın'deydi. Burada, mayıstayapılacakolan sadınlidcrlcrtoplantısınınönhazırlıklarına \atıldı. 16 yıl sonra ve çok sevilmesine rağncn kcndi isteğiylc başkanlığı bırakmaya <arar vermiş olması basını meşgul etti. Ama /»şöylediyordu: •'On altı yıl uzun birsüre. Kişi bir mcvkidc ışırıuzunkalmamalı. Başkabirşeyyapmaya karar verene dck bir işi y ürütmek. kararı verince de o işi bırakmak cn ckliyor: "Politik yaşantılarınedeniylcaileleriniyitircn politikacıları duyunca çok üzülüyorum. Hepsi, hiç zaman olmadı, diyor. Oysa çocuklara,okumayayarımşarsaatayırafjilmekçok önemli. Yoksa kişinin ruhu gıdasızlıktankavrulur,ölür." BAŞKENTGUNLERİ 50. Yıldönümü bir uyan konser de çok duygulandırdı beni. Atatürk'ün müzik devrimi doğrultusunda yorumladım. Benim kuşağım, muzik devrimini yaşama teş, aksırık, oksürük yatağa saplandım geçiren olaylara da tanık oldu. Ankara günlerce. Ankara Üniversitesi'nın 50. Unıversitesi'nde. Hindemith'ı ilk kez o çatı yıldönümü nedeniyle düzenlenen altında tanıdı başkentliler. Kimi fakülteler Klasik törenlere katılamadım. Ekranda izledim Türk Müziği korolarıyla konserler veriyorlar olayları. Anılara daldım, Berin ve Nadir ama üniversıtelerımize çoksesli Klasik Batı Nadi'nin sözleri çmladı yüreğimde. Mesleğimin Müziği daha çok yakışmazmı acaba? Her 40. yılını kutladığım zaman "Bir Cumhuriyet fakültenin tüm ülkelerdekı gıbı bir orkestrası Kızı" dıyeseslendiler bana. Gerçekten glsa, üniversitelerarası konserler düzenlense Cumhuriyet kızıyım, Göztepe'de doğmuşum çoksesli müzik sevgısi gelışir, yaygınlaşır değil ama Taş okul ve Erenköy'de orta öğrenimden mi? Bu yazım yayımlanıncaya dek Ankara sonra başkentte geçiyor yıllar. Ankara Kız Müzik Festivalı sona ermiş olacak. And Vakfı Lisesı'nde okuyorum, üniyersıte döneminde Başkanı Mehtnet Başman ve eşi ne Atatürk'ün "Hayatta En Hakiki Mürşıt llimdir" düşünüyor bilmem ama bu müzik festivalini sözlerini okuyarak başlıyor günler. Yaşamda hayli uyancı buluyorum ben. Gelecek festivaller en gerçek yolgöstericinin bilim olduğunu için ışık nitelığinde olaylar yaşandı. kanıtlayan bir kuruluş diye bakıyorum Başkentimizde bir müzik birikimi var artık. ünıversiteye. Adını ılk kez duyduğum bilim Seçime yöneliyor ınsanlar. Iyı bir program, iyı dalları var. Sümerolojı, Hitıtolojı, Sinoloji bir solist, düzeyini kanıtlamış, üne ulaşmış bir kürsüleri. O kürsülerde ders veren Alman topluluk olduğu zaman salonlarda boş yer yok, Profesörler. Çoğu Nazi rejimınden kaçmış, kalabalık taşıyor. Tersi de yaşanıyor kuşkusuz. ülkemizde çalışıyor. Sonra Alman Filolojisi'nde Rastgele bir programa ilgi ders veren Prof. duymuyor müzikseverler, Steuervvald, Möller ve salonu boş bırakıyor, alkışı Herbert Melzig, savaş esirgıyor. Bence olumlu bir haberlerıni yüzlerinde davranış, dahası iyi bir uyan, okurduk kimi günler. Sevgili CSO, Bilkent ya da festiva! Azra Erhat'ı ilk kez Latince yöneticilerinin de dersınde tanıdım, Prof değerlendirmesi gerekir. Rhode'nın yanında, son kez Fazıl Say ve Emre Taner'in de Halikarnas Balıkçısı'nın konserinde Meclıs Başkan yanında galıba. Yardımcılarından ANAP'lı Belleğımde sayfalar açılıyor Hasan Korkmazcan, eşi ve durmadan, sevgili Melahat kızları da vardı. bütçe Özgü ıle buluşuyorum bırçok görüşmelerı nedeniyle tüm sayfada. Goethe'ler, etkınliklerı ızleyememenin Schiller'ler, Hegel'ler, üzüntüsünü belirtti Fichte ler, Hölderlin ler, Korkmazcan. DSP'Iİ Başkan Rilkelerle bir ışık selıne Yardımcısı Uluç Gürkan ve dalıyorum. Sonra Behice eşi vakit buldukça geliyor Boran'ları, Niyazi konserlere. Bence RP'lıler de Berkes'lerı, Muzaffer gelmeli. Hepsı gelmeli. Şeriflerı, Pertev Naili Kalabalığı, ılgiyi, coşkuyu Boratav'ları görüyorum. Bir yakından görmeli, Fazıl kapıda Nusret Hızır Say'ı, Emre Taner'i sevgiyle görünüyor, bir korıdorda kucaklayanları, Mehmet Abdülbaki Gölpınarlı. Şimdi Nemutlu'nun Güdük kimı emekli oldu ama ben Gazel'ini coşkuyla öğrencı ıken çoğu asistandı. Olcay Poyraz Üskiip 'te... alkışlayanları da tanımalı. Tahsin Özgüç, Nimet Üçü de Devlet Konservatuvarı kökenli. Özgüç, Ekrem Akurgal, Sedat Alp, Suat ve Konservatuvar sayısı çoğalsa daha nıce Samim Sinanoğlu kardeşler, elli yılın tarıhınde yetenekler gelişecek kımbılir! Ama çoğalmıyor. hepsının ışığı var. Anadolu uygaıiıklarını onlar Bütçeye bir bakın, sanat ve kültüre verılen tanıttı bize. Topraklarımızdaki kültür önem hangı düzeyde? Devlet Tiyatrolan'nın da varlıklarıyla kamaştı gözlerimiz. Unutamadığım özelleştırılmesi öngörglüyor! Devlet bir hocam da Suut Kemal Yetkin fakülte Tiyatrolan'nın amacı, işlevi unutuluyor! yıllarından. Hocaöğrenci ilışkisi dostluğa Fazıl Say ve Emre Taner'in konserinde değerli dönüştu sonra. Kızı Gülmen Öztrak da güzel tiyatrocumuz Olçay Pdyraz'ı gördüm. O bir uzantı o dostluktan. Her zaman yazarım, akşam dönmüş Üsküp'ten, hemen konsere mutlu bir kuşaktanım ben. Cumhuriyetimizin koşmuş. Kocası Ive Bertrand Üsküp'e atandı kuruluş yıllarını, umudunu, coşkusunu, bir süre önce. Çocuklar Parıs'te, aile üçe onurunu güzel yaşadım. Duvarında Atatürk'ün bölündü ama bu yaşam biçimine alışmış sözleriyle Ankara Ünıversitesi de güzel bir olay görünüyor Olcay Poyraz. Üsküp'e kocasını yaşamımda. Ünıversıte sayısı çoğalıyor gıderek görmeye gıtti, bir de oyun sahneledi, 'Asiye ama bu ünıversitelerin niteliği de, nıcelıği de Nasıl Kurtulur?'. Izlenimlen çok ilginç. tartışmaya açık değıl mı? Kimı universıteler Makedonyalı oyunculardan da, seyırcilerden yüksekokul nitelığinde, bilim üremiyor! Dahası de olumlu söz edıyor. Dinlerken gülümsedim. Atatürk'ün sözlerini duvarda dondurmak, 'Asiye Nasıl Kurtulur?' oyununun uzun yaşama geçirmemek özlemı var belli serüvenıni düşündüm. Kaç sahnede kaç kez çevrelerde. Çağdaşlığı değıl, çağdışılığı sergilendi, yazılar, eleştiriler, tartışmalar ama amaçlıyorlar. 50. yıl törenleri bir uyarı olacak mı Asiye hâlâ kurtulamadı.^ acaba? Kutlama programında yer alan bir Kadın erkek konusu Peki, bir kadının devlet başkanı olması, bu makamınçalışmaşeklinietkiledimi,ctkilediyse nasıl etkiledi? ., "Bukonudabenimyorumyapmamgüç," diyor, "kişinin düşünceleri, yaptıklarıylaortayaçıkar, anlaşılır. Kimliğinin, kişiliğinin izini taşır. I liç kuşkusuz, yuksek mevkideki kadınlaracrkcklertarafından belirli birhoşgörü gösteriliyor. Genel olarak kadınlann yanlışyapuıasıyasak.Oysakimsckusursuz yaratılmamıştırAllahtan....Nevarki,kadınlar kcndilerini her şeye dalıa iyi, daha özenli olarak hazırlıyorlar. Satrançoyuncuları gibiyiz. Kraliçeyi kıpırdatmadan önce, birsonrakihamleyidüşünmemizgerek." Böylesinebüyükbirdcstcklcgörevegeldiği zaman ne düşünmüştü? "Kadınlarıntoplumiçindehaklarınasahip çıkmalarınınnedenligüç olduğunu, büyük kararlılık ve IZLANDA emek gcrektirdiğini biliyoPeki, yapmaya karar verdirum. Ayrıca, kadınlann başaŞişey neydi? • Resmi adı: Lydveldid nlıolabilmeleri içindesteğe "Geçenlerde Finlandiisland (Izlanda de gereksinimleri vardı. Yinc Cumhuriyeti) ya'daydım.cski birdostumu dc, göreve başjadığım za• Devlet Başkanı: Vigdis ziyaretettim. Emekliolunca Fınnbogadöttir. (1980) man, kadmlarıh olduğu kabohcmliğcgcçeccğini söyle• Başbakan: David dar, erkeklerin de başkanı oldi. Çok hoşuma gitti. Bunca Oddsson(1991) duğumu hiç aklımdan çıkaryıl sonra bolıcm olmak, gele• En önemli politik partiler: madım." Peki, bu çok yönlü, (1991'deki parlamenterleri L'ckiçiııilginçbirtasanm." görgülü ve bilgili kadın baş\je parantez ıçinde 1987'deki sayıları): kan feminist mi? Dagens Nasıl bir insan? Bağımsızlık Partisi 26 (18), Nyhctcr gazetesinden Kari Vigdis'in evlat edindigi kıllerleme Partisi 13(13), Molin'inbusorusunayanıtı: 7\ Astridur bugün 23 yaşın Sosyal Demokratlar 10 (10), "Önceleri kendimi femiHalk Birliği 9 (9), Kadınlann cla. Annesi dcvlct başkanı olnist olarak görmüyordum, Listesi 5 (6), Burjuva Partisi dıığunda 7'sindcydi. Peki, 0(7). çünkü kadın oldıığunı için dcvlct başkanlığı ileannelik • Uluslararası organlara banakimsebirengellemede dışındakcndincayıracakzaüyeliği: BM, NATO, AGİK, bulunmamıştı. Amazamanla manıkalıyormu'.'Busoruyu Avrupa Konseyi, Kuzey l'cministoldum. Babam, bir şöyleyanıtlıyor: Konseyi. kızı olduğu zaman kadınlann • Savunma: Kendi ordusu "Kitapokumak vctiyatroyok; belirli bir sahil bcccrisini vezekâsını takdir ya gitmck çok gerckli. Zasavunması var. Ülke etmeyi öğrendiğini söylcdi. man ayırabilmck için, günü güvenliğı 3.000 Amerikan Bcn deaynı görüşteyim. Zcki ivibirşekildeprogramlamak askeri tarafından erkekler. kadınlara teşekkür sağlanıyor. gcıck. Bcnin için bu iki eyborcu olduğunu anlaysn cr• Nüfus: 260.000 (1992) lcın, ycmek ycınek kadar kcklerdir." • Nüfus artışı: % 1.7 öncmli. Kişi ruhuna da gıda • Doğum sırasında ölüm: vcrıneli. Izlanda'da öncmli Vigdis Fiııııbogadottir, 16 % 0,7 ycni kitaplar, Nocl önccsi ya• Ortalama yaşam süresı: yıllık bir kariyeri geride bıKadınlarda 80, erkeklerde yımlanır. Ozamanlarsevdirakmak üzere. Deneyimleıi, 75. ğim bir yazarın romanını izlenimlcri herkes için • öğrenim: 716 yaş arası okumak için odama kapanönemli. Neydi enönemlisi? ilk 9 yıl zorunlu. nıak, yaşantımın cn mutlıı • Okuryazar oranı: % 100 "Kişinin kendine olan sayyanlarındanbiri..." • Dil: Izlandaca. gısı,"diycyanıtlıyor,"başka• Din: EvangelistLutherci: Vigdis Finnbogadöttir, sülarınasaygıduyabilmck için % 92.6, Serbest Kiliseler: rckli olarak yanında bulunbu çok gerckli. Insanlarara% 3.2), Katolik Kilise: % durduğuiki(kadın)yardımsındakarşılıklısaygı konusu 0.9 c ı sı n ı n, "kcndi sinc vcai lesi • Yüzölçümü: 103.000 son derece yetersiz bir dııkm2 nc"zamanayırması içinkatrumda. Helc hclc medya söz • Başkent: Reykjavik kıdabulunduklıırınısövlcyip konusu olunca..."^ (150.000) MÜŞERREF HEKİMOĞLt Izlanda 'da tatilgünleri göllerdeki hayvanlarla buluşur insanlur... "Asiye A'fl.v// Kurtulur? " oyununda yer alan tüm sunatçılur hirarada.