Katalog

miştir. Boğa'nın dördüncü mekanına taşınmak üzere tahliyesine büyük bir ihtimal bu nedenlekararverilir. Üsküdar adlı ilçe, Beylerbeyi'ne daha yakınken, Boğa'ya yurt olarak Üsküdar değil de Kadıköy adlı ilçenin meydanı seçilir. Unutulmamalı ki, o dönem hafıye ve tarihçileri de, şimdikilergibi Kalkedon'ların Sarayburnu yerine Kadıköy'e yerleştikleri için, Kadıköy'ün, "Körler Ülkesi" olarak adlandırıldığını biliyordu. •KörterÜlkesrneyolculuh Güç sembolu Boğa'nın, gücünü yitirmiş bir eski sultanın evinın bahçesine yerleştirilmesinin ne denli körce verilmiş bir karar olduğunu kanıtlamak istercesine Boğa, Kadıköy Meydanı'nda kahr. 1953 yılında ise, "ltibar ladesi" gibi şimdilerde de moda olan himmete uğrar, ona yeniden (Güç bende) deme hakkı tanınır. Bu aynen böy le olur ki, Boğa Türkiye' nin ilk lüks oteli Hilton'un bahçesine (Lüksün gücünü dosta düşmana göstersin) diye yerleştirilır. Sonradan o tür otellerin sayısı mı artar, bir küskünlük mü olur, başka rüzgârlar mı eser bilinmez, Boğa Kadıköy'e iade edilir. Bu belki de, daha önceki itibar iadesinden birdönüştür. Boğa yeniden Kadıköy Meydanı'na yerleştirilir. Ancak bir farkla. önceden yüzü, denize dolayısıyla, Rumeli yakasına dönük Boğa, bir küskünlük ifadesi gibi aynı yere bu kez kıçını döner, Kadıköy'ün derinliklerini seyre koyulur. Boğa'nın, Kadıköy'e böylesine sadık ve kadirbilirbirtavırsergilemesindenolacak, ona, resmi bir statü kazandırma gereği doğar. Boğa'nın yeni yeri, bu nedenle, ilçenin en yüksek mülki amirliğinin bahçesidir. Boğa, Kadıköy Kaymakamlığı bahçesindedir. Tarih, 1969. Boğa 105 yaşındadır. Türkiye'de yerel yönetimlerin, merkezi otorite karşısında parlak yükselişini ilan ettiği 1980'li yılların başına gelinir. O tarihte, güç, bir anlamda el değiştirir ve paylaşılır. Bu yorgun boga, suruiuş unu protakiu «iiuı u u n e , Aliıyul'da, yüzünü llk vatanı olan Batı'y* garlslnl Isa oradan savruldugu Dogu'ya çevlrlr. Körler ülkesinin seyyah boğası 1864yılında Fransa 'da kalıba döküldü. Bir süreAlman gururunu temsil etti. 53 yaşında Enver Paşa 'ya sunuldu. îstanbul 'da durmadan gezdi. Şimdi Altıyol'da ve 130 yaşında. ünyayı Gezen Boğa" şeklinde başlasak, hafızalarda hemen, ilginç hayvanların seyrettirildiği eski zaman kampanyalan canlanır. Gezdikleriülkelerdikkatealındığında, o hayvanların çok ulusluluğundan söz etmek mümkünse de, sonuçta bir ulusunkumpanya sahibinin, malıdırlar. Halen îstanbul Kadıköy'de duran ve yıllardır bıkmadan yeri eşeler gibi yapan, öfkeli heykeldeki tunçtan Boğa ise, kelimenin tam anlamıyla çok ulusludur ve gerçek birseyyahtır. O Boğa ki, bugüne dek dört ayn devletin mülkiyetıne girmiş ve sekiz ayrı mekanda tunçtan, öfkeden ve görkemden kurulu muazzam eşeleyişi ile durmuştur. "Güç Simgesi" Boğa, tam da bu tanımı çağrıştırır şekilde, 1864 yılında heykeltıraş İzidor Bohevr tarafmdan Fransa'da kalıba dökülmüş. "Bu tanımı çağrıştırır şekilde..." çünkü, Avrupa'da mılliyetçilik akımlarının kötü rüzgârlar estirdiği o dö "D nemde Boğa, Fransız gücünü simgelemiş ve Fransa'nın gururu olarak yıllarca Paris'teeşelenmiştir. llkyolculukAlmanya'ya "Güç", savaşta Fransa'yı alt eden Almanya'ya geçince, Boğa için ilk yolculuk başlar. Boğa, gücün el değiştirmesine paralel olarak vatan değiştirir, bir süre galip Almanya'nın gururunu temsil etsin diye buülkeyegetirilir. Boğa, artık Almanya'nın gururudur... Birınci büyük savaşla birlikte Boğa'ya yeni birgururyolculuğu gözükür. Osmanlı lmparatorluğu'nun, aralarında Fransa'nın da bulunduğu ittifaka karşı Almanya'nın safında savaşa girmesiyle, Boğa, Almanya Kralı tkinci VVilhelm tarafmdan Osmanlı Başkomutanı Enver Paşa şahsında Osmanlı 'ya sunulur. Enver Paşa'dan daha deneyimli Tarih 1917 'dir, Boğa 53 yaşındadır. Boğa, gururunu temsil edeceği Osmanlı tmparatorluğu yanında çocuk kalır, ama, Enver Paşa'dan daha yaşlı ve deneyimlidrr. Sunulan armağanın mesajı şudur: Osmanlı güçlüdür. Osmanlı'yla daha da güçlendik. Paris'i, Almanya'yı gören, gün görmüş Boğa'ya Îstanbul 'da uygun bir yer aranır. Güzel bir manzara ve kıvamında bir rüzgar öfke adlı illete dermansa eğer, Boğa'nın, öfkesini savuşturabileceği yeni mekanı bellidir: Beylerbeyi Sarayı'nın Boğaz'a ve mucizevi güzelliklere sahip bahçesi... öyle yapılır, Boğa, Beylerbeyi Sarayı'nın bahçesine oturtulur. Ancak, vahim bir yanlışlık yapılmıştır vebusonradananlaşılır: Boğa gücün simgesidir, yerleştirildiği Beylerbeyi Sarayı ise Dolmabahçe Sarayı karşısında öyle fazla bir güç merkeziymiş gibi gösterilmemesi gereken bir yerdir. Çünkü orası, güçü iptal edilen Abdülhamit'e de kaşanelik et Alhyolsonmekanmı? Bu nedenle, söz konusu güç değişiminin bir nişanesi olarak, Güç Sembolü Boğa, Kadıköy Belediyesi'nce, Kaymakamlıkbahçesinden Altıyol'a, başka bir ifadeyle Merkezi Yönetim Alanı'ndan, Serbest Ticaret Alanı'nın mihenk taşına yerleştirilir. Boğa, ya da bu yorgun "Güç Sürgünü" sürülüşünü protesto edercesine, Altıyol'da, yüzünü ilk vatanı olan Batı'ya, gerisini ise, ordan oraya savrulduğu Doğu'ya çevirir. 1994, batıya bakan Boğa'nın 130'uncu yaşgünü veya bir heykel için böylesi daha doğruyaşyılıdır. Meraklılarınahatırlatılır.^ D E R G İ 1 3M A R T 1 9 9 4S A Y I 4 1 6 C U M H U R İ Y E T