Katalog

B İ L İ M Son ikiyılda Lenin'in mumyası için gereken malzeme ithal edilmeyince cesette çürümeler başladı. Yeltsin'in, mumyanın gömülmesi konusundaki teklifi halktan büyük tepki gördü. Gorbaçov "açıklık" vc "yeniden yapılanma" politikalarmı uygulamaya başladığında Lcnın'in cski değcrini yıtircceği bclliydi. Fırtınanın ilk csintılerı Lenin'in düşüncelerinı vc hcykellerini ycrlcbir ctti. Şimdı dc sıra ölümünden berı saklananmumyasınagcldi. Lcnin, 1918 yılında uğradığı suikastın izlerini yaşamının sonuna dck taşıdı. Şahdamannın çok yakınına saplanan mermi sağlığını büyük ölçüde etkilemışti. 21 Ocak 1924'te öldüğünde, yüzünde damar scrtliğine karşı verdiği zorlu savaşın izlerini taşımaktaydı Lenin'in mumyası çürüyor Cesetsaklanıyor Lenin'e karşı son görcvlcrini ycrine getirmek isteyenlcrin aktn ctnıcsi üzerinc, Politbüro cesedi 'saklama' kararı aldı. Bu fikır, KOB'nin öncülü olan Tcheka'nın kurucusu, Dzerjinski'dcn gclmişti. Cescdin bozulmaması ıçın, önce, Prof. Aleksei Abrikosov'ca ilaçlama işlemi yapıldı. Bu işlcm, daha çok, geleneksel yöntemlcrın bir uygulamasıydı. Olopsı sırasında damarlar çıkartılmıştı. Yine dc bir buçuk ayın sonunda deridc kurumalar, kulaklarda bozulmalarbaşgöstcrdi. Parti.çeşitlikonulardauzmanlaşmışdoktorlarıbir arayagetirdı. Lenin'in cesedinin kalıcı olarak nasıl korunabileceği tartışıldı. Konuyugazetelcrdenokuyan Prof. Vladimir Vorobyov, daha önccanatomi müzesındeyaptığıçalışmaların Lenin'in cesedinin korunmasındakullanılabileccğini düşündü. Yaptığı başvuru üzerıne D/erjinski, Vorobyov'u Moskova'ya çağırdı. Vorobyov, yaptığı incelcmelcr sonucu Lenin'in gövdesinin korunabileceğini saptadı. Görcvini hakkıyla ycrine getircbilmek için de, bazı koşullar önc sürdü. Birlıkteçalışacaği kişilcri kcndi scçecekti veçalışmalar sırasında mozole halka kapalı tutulacaktı. Son olarak, 21 Ocak 1»24't* öldüğünde Lenin'in yüzü damar «ertllfiln* karşı varllmlf zorlu bir Mvafin Ularlnl tafiyordu. kaldı, çünkü o güne dck bu konuda başanlı çalışmalar yapılmamıştı. En iyi bilıncn örnck olan firavun mumyaları hic canlı görünmüyorlardı, derilcrı kurumuştu. Prof. Vorobyov, ilaçlama işlemi için bir gliscrin ve potasyum asetat karışımı kullanmayı düşündü. Dört ay süren yoğun çalışmalar sonucunda, gövdede oluşan lekc ve bozulmaları da ortadan kaldırarak mumyalama işleminı bitirdiler. Oluşturulan bilim kurulu çalışmayı bcgcndı. mundan daha da iyi olmuştu. 1945 Mart'ında Lenin yeniden mozolcsindcki ycrine kavuştu. MumyagömiUsün Bu ay yapılan son incelemede mumyanın durumunun oldukça kötülcştiği saptandı. Boyunda ve başın arka bölümündc mantarlar türemiş, deri mavimsi bir rcnk almıştı. Kataf alh mlkropsuz odada lı,lcmc sm\ \crmcdcn öncc Lenin'in bulunduğu katafalkı mikroptan arındınlmış birodaya taşıdılar.Lenin'in ünıformasının altında su gcçirmeyen kauçuktan özcl yapılmış bir kombinezon bulunuyordu. Kombınezonun içi, gövdcnin korunmasını sağlayacak sıvıyla doluydu, yani ilaçlama işlemi çıplak gövdeyi gliscrin ve potasyum asetat karışımına daldırmaktan ibaretti. Bu maddclcr dokulann nemli kalmasını saglıyordu. Lekelcr ya da küf oluşunca, bunlar hidrojcn peroksid gibi özcl kimyasallann yardımıyla temizleniyordu. Bu işlcm onsekiz ay boyunca sürdürüldü. I934'te, yetkililer genç bilimadamlarının koruma yöntemini öğrenmck amacıyla topluluga katılmaları gerektigini düşündüler. Aynı yıl anatomist Rafail Sinelnikov ve Prof. Zbarsky 'nin oğlu Prof. Ilya Zbarsky mozoledc çalışmaya başladılar. Prof. Vorobyov bir böbrek amcliyatı sonrasında yaşamını yitirince, baba Zbarsky koruma işlcminin tek sorumlusu oldu. I939'da mozoledc bir laboratuvar kuruldu. Almanya'dan çok dcğcrl i aygıtlar vc kimyasal maddeler getirildi. Mozotonln kırmızı camlarının alhlri fazla sürmedl. uzman bilimadamlarından oluşan bir kurulun ölümden sonra ortayaçıkmışdcğişikliklerisaptamasınıistedi. Cesedeözeltren 3Temmuz 1941 günü.Politbüro.Lenin'ingövdesininmozoledençıkarılıpSibirya'dakiTioumcn'egötürülmesini, bilimadamlarının da ailcleri ile birlikte oraya yerleşmelerinı istedi. Bu iş içinözel bırtrcn hazırlandı. Kadavra amortısörlerle desteklenmiş bir tabuta yerleştirildı. Tioumen 'e varıldığında, gövdede bazı bozulmalar ortaya çıktıgı göriildü. Büyük bironanın çalışması başlatıldı, 1944'e gclindiğindeTioumen'e taşınmadan önceki duru 66 yıl aonra Lenln'ln darlsl mantarlarla kaplandı. Bozulmanın ncdeni son ikı yıl boyunca mumyanın bakımı için gereken ilaçların alımındaki kesıntilcrdı. Gerekli araç gereç vc kimyasal maddeler Almanya'dan satın alınıyordu ve çok pahalıydı. Gazetelerde Yeltsin'in mumyanın gömülmesi yolundaki görüşleri yer alırkcn, halk büyük tepki gösterdi. Bujıun üzerine projeşimdilikrafakaldırıldı. ^ Derleyen: M. SAVAŞ SARIOĞLU Lenin'in anısını ölümsüzleştlpme O/crjınskı başkanlığmdakı "Lenin'in anısını ültimsüzleştirme"kurulubuisteklereyeşilışıkyaktı. Vorobyov, biyokimyagcr Zbarsky vc üç asistanla birlikte, 26 Mart 1924'tc dcncmclcrc başladı. Dört ay süren araştırmalar sonucunda birçok soru yanıtsız C U M H U R İ Y E T O E R G İ 2 0 Ş U B A T 1 9 9 4 S A Y I 4 1 3 11