Katalog

İSARAI.IK. I994.SAYI456 me anından rulısal olarak daha kolay kabul cdilebilir hir an olduğu Haııısıydı, KENT 11 , • Seksüel şiddele ve taci/.e gelince... lirkeklerin bu eylomc dalıa çok rnaruz kalmış olduklannı iddia etmeleri, araştırmaeıları şaşırtlı. Ancak sorularda zaman dilimi belirlilmemiş olduğundan, vcrilcn yanıllarıııçocukluk vc ilk gençlik yıllarma ait olduğu varsayıldı. • Yapılan araştırmaların suııucunda, ailc içi şiddelin daha çok U>plumun all katmanlarında yuşanarı bir olgu olduğu kaıusının yaıılışlığı ortaya çıktı. Cîclirııı düşük olduğu kesinılerde oranlar çok a/ yükselmekle birlikle araştırmayı genel gidişi açısından elkileyecek bir değişikliğe rastlaıımadı. • Kadınlar kendilerine yöncltilcıı şiddct vc saldırılan daha pasif bir tavır içinde karşılıyoı vc duygusal bir /cdclcnmo yaşıyorlar. Hrkcklcr şiddete şiddetle ccvap veriyor vc cylcmin ardıııdan kadındaki gibi bir güvcn cksilmcsi, kişilik e/ilmcsi, aşağılanma duygusu hissclmiyorlar. • Amcrika Birleşik I )evletleri'ndc yaşananın aksinc, Almanya sokaklarında kadına yönclik saldırılar lıcnüz gündcmi oluşturmuyor. Yapılan araştırmakınıı soııucunda, çocuklara anııc taral'ından yöncllilcn şiddel, ü/crindc cıı çok durulaııı. Bunuıı bir ncdcnı dc anneııiıı çocuğuna uyguladığı şiddeti çok kısa sürc içinde lcrapi yöntemloriylc kcsmcnin olası olrnası. Hrkcklcriıı isc grup lcrapilcr içinde lcdavi görmosiııin çok u/.un zamaıı dilimlcri gcrcktirmcsi dı^ında, bu lür lcdavi yöntcmlcritıc başvurmamaları da sorunu çö/ümsüzlüğc itiyor. Ayrıca kadınlarm "sinirlcndim vc vurdum' şcklindcki ilirallarını crkcklcrc yaptırtrnak ncrcdcysc tnümkün olmuyor. lirkck hcr durumda kadının kcndiııi kışkırtlığım, tahrik ctliğini vc maru/ bırakıldığı şiddctlcn kcndisinin sorumlu olmadığını savunuyor vc buna iclcnliklc dc inanıyor. Bu inancı kırmamıı bilc aylar sürdüğü, bugünc kadarki uygulamalardan görülüyor. Ancak tüm bu süreç içerisindc bilc crkck, bir kadına cl kaldırmanın dojru olmadığı bilincini laşıyor. I^rkcklcr grup lcdavilcrindc, şiddcttcn va/.geçmiş bir grup başka crkcklc bir araya gcliriliyor vc şiddct uygularna ihtiyacı duydukları hcr an onlara ulaşabilmc, onlarla ilctişim kurabilmc durumurıda oluyor. 89 aylık tcdavilcr sonunda crkck hcr sinirlcndiğindc bunu şiddct olarak giislcrmc cğilimindcn bir anlamda kurtulabiliyor. Tcrapiyc dcvam cdcn erkcklcrdc iyilcşmc oranımn yü/.de 90 vc üzcrindc olduğu da vurgulanıyor. ^ Focus Dergisi 'nden çeviren: AŞKINELÇt. Muğla Kent Meclisi, toplantılannı yüzlerce yıllık mekânlarda yapıyor Demokrasi, tarih ve Muğla OKTAYEKİNCİ uğla'nın larihscl kcnt kimliğini korumasında göstcrdiği "başarı" ilc dcmokrasiyc vc hoşgıirüyc olan gclcnckscl bağlılığını sürdürmcsi yonündcki "kararhlığı" arasında acaba bir ilişki var mıdır?.. Ya da şöylc soralım: Kcntlcrımi/in büyuk v'i'ğu'iluğu tarihscl dokularını bclonlajmaya vc yağmaya tcslim cdcrkcn Muğla'da bunun lcrsınin yaşanması, bcnzcr şckildc "dcnıokrasi karşriı cğilimlcrin" dc yinc diğcr birvok kcnlin lcrsinc Muğla'da hâlâ gütlu bir"laban" bulamamalarında acaba clkili olmuş mudur'.' . Bu soruların yanılı, hiv kuşkusu/ biraz da kcndı ıçlcrındc vcrilmiş oluyor. Cicrvcklcn Muğla, aşağı yukarı 1970'li yılların soıılarıııdan bu yana vc özclliklc dc "solun ülkc dü/.cyindc büvük ycnilgi aldığı" şu son V'" ' .çımlcrlc birliklc basjlayan ıK.ıcmdc, "tarih vc kültür" dcğcrlcı ıııc olan saygı vc duyarlıhğın aynı anda "dcmokrasi bilincini" dc nc dcnli güçlcndirdiğinin çağdaş bir örncğini scrgiliyor. (,'ünkü Anadolu'nun hcmcn tüm yörclcrindc olduğu gibi Muğla'da da "gclcnckscl kcnt yaşamının" kökcnindc "dayanışma vc hoşgörü" kültürü ycr alıyor. Bu uygarlık kültürünün yarattığı mimari zcnginlik vc tarihscl kcnt kimliği isc aynı crdemlcrin günümüzdc dc "dcmokrasiylc yoğrularak" sürdürülcbilmcsiniıı yaşamla bülünlcşcn "csin kaynaklarını" oluşluruyorlar... İki bin yıllık demokrasi ll sınırları iv'crısındc 13()'a yakııı "antik kcntin" bulunduğu Muğla, bu cşsiz özclliğı ilc bir anlamda "dcmokrasi tarihinin" dc bcşiği sayılabilir. Stratonikcia'dan C'aunos'a, Labraııda'dan Cnidos'a dck, hatta Kermc Körtc/.i'ndcki kücücük Ccdrai (Scdir) adasmda bilc bınlcrcc yıl onccsinin "siyasct mcydanlan" oları görkcmli tıyatrolar, antik cağdaki Karya bolgcsi uygarlığındaıı günümüzc dck kalan bircr "dcmokr.ısı abidclcrı" gibılcr I lcr nc kadar bu mcydanlarda sadccc "cfcndılcrin" vc kcntc cgcmcn olan "soyluların" toplandığını vc tartıştığını biliyorsak da yinc dc bugün bilc özlcmiıu duyduğumuz bir "katılım kültürünün" bu topraklarda nc dcnli zcngin bir tarihscl miras btraktığını gürmck vc izlcmck, bizler icin çok özel bir "ayrıcalık" olsa gcrck. Iştc Muğla, önccliklc bu ayncalığııu alabildiğinc dcğcrlcndirmcnin vc "tarihinc yakışır" bir dcmokrasi gclcncğini "3. bin yıla" taşıyabilmcnin coskusuııu yaşıyor. Son ycrcl seçimlcrde gcriciliğc Geçmişe ait kültiir zenginliğiyle bugünüıt çağdaf saıtatı, uygarlığın sürekliliği için sanki el ele vermişler, geleceği kuruyorlar. vc yobazlığa bir kcz daha "hayır" dcmcklc yetinmiyor, kcnt yönctimindc "dcmokrasiyi vc katılımcılığı" daha da zcnginleştirmok için yeni arayışlar vc çabalar içersinc dc giriyor. İlstclik, bu yöndcki cn önemli adımlardan birisi olan "Kent Meclisi" toplanlılarını, yüzlerce yıllık kültürü yasatan "tarihscl mekânlarda" vc yine "eski Muğla'yı canlandıran" gelcneksel mimari ortamlarda yaparak... kimliğini" bir meydan toplantısında vc "özgürce" tartışıyordu. Saburhanc Uıplantısına katılan SİT bolgcsi sakinlcri, uzmanlar ve Muğla'run ycrel yönetiminden sorumlu hemen tüm kadroları, uzun gürüşmelerden ve "scrt" dcğerlcndirmelcrdcn sonra, bugünlere dck başarıyla uygulanan "temcl ilkclcri" belirlcdiler. Muğla'nın tarihscl kent dokusu, bu dokuyu oluşturan eski evleri ve "insancıl" sokakları, her şeydcn önce "insanlarıyla birliktc" korunacaktı. Antalya'nın Kalciçi bölgesinde ya da Istanbul'un kimlik semtlcrindc olduğu gibi, bu kültür zetıginliği salt "turistik amaçlı korurna proıclcrine" dekor olsun diye SİT kapsamına ahnmamalıydı. Asıl önemlisi lıcm Muğla'ıuıı hem de "Muğlalılar'ın" kültürcl kimliklerini sürdürmelcri vc gelistirmclcrı için, kcntin gelcneksel dokusu ve mimari ö/.günlüğü, bizzat "içinde yasayaıılarla" birlikte korunmalı ve yaşatılmalıydı... Böylesi bir "tarihsel" karardan sonra geçen şu on ya da on dört yıllık siire içcrisinde, Muğla'nm görkemli evleri, konakları vc sokakları "milyarlar harcanarak" belki rcstore edilmedi. Yine bu eşsiz tarihsel Meydanda verilen karar Aslınd.ı Muğla, yakııı zanıanlarda "kentin geleceğini" ilgilcndiren en onemli kararlar arasındaki "SİT kurallarını" da yine bir tarihscl kenl mckanında, Saburhanc Mcydanı'nda tartışrnıştı. 1980 yılı Hylül ayıııııı ilk günlerinde, yani 12 Iylül 1980 Askeri Darbcsi'nc bclki de "bir hatta" kala, Muğlalılar Saburhanc Mcydanı'nda loplandılar ve gece yarısına dek Anıtlar Kurulunun SİT kararlarını dcğerlendirdilcr. Türkiye'nin hemen her kcntinin "demokrasi düşmanı" çevrelerce "terör ve anarşi ortamına" sürüklcndiği o "sıcak" günlerdc, barış ve hoşgörünün bir lürlü "kırılamadığ f Muğla kenti, "kendi uygarlık Muğla 'nın kiremit damlı, özgün bacalı, komşusuna saygılı eskievleri...