Katalog

vctmışti örneğın. lşte bu nedenle sorunu kaynağında a/altmak içirı "yeşil kimya yüriiyüşü"ne geçıldi. O güne kadar çevreyi gözeten araştırmalar yapan kımyagerlcr ıkıncı sınıf bilımadamı kabul edılıyordu. Fıltreler ya da kımyasal maddeleri doğada çö zebılecek yenı maddeler üzennde çalışmak bazılanna göre buluşlann ntminı • zayıflatıyordu. Oysa şimdi kimyanın temellenne dönülüp orada değişiklikler yapmaya çalışıyor bilimadamlan. Bazı çok tehlikeli kimyasal reaksıyonlara karşı altcrnatif çözümler bulundu bıle. örneğın, 15 yıl ör.ce binlerce Japon, bahktakı cıvadan zehirlenmiştı. Plastik, deterjan ve tekstıl endüstrisınde kullanılan cıva sonunda deni/e karışıyor, bu zehirli madde balık aracılığıyla insan sağlığını tehdit cdiyordu. Bugün cıva kullanımına son verildı, yerine p o 1986 Ozontabakasında delıksaptandı limerik bir madde endüstriye gırdi. Kâğıt üretımı de büyük sorunlar yaratıyordu. Beyazlaşmayı sağlayan klor zehirli artıklar bırakıyor, bunlar süt kutularında bıle bulunuyordu. fsveç'te oksıjeni kullanarak bu sorun da halledıldi. Son olarak kanser yaptığı söylenen krom üzennde çalışıyor bilimadamlan Bir de yeni yeni geliştirilen projeler var. ABD'de 100 bilimadamının yürüttüğü yeşil kımya projesınin maliyeti şu anda 30 mılyon dolar. Bilimadamlan öncelikle ağır metaller üVenndc yoğunlaştırmışlar araştırmalan. Bunun yanında araştırmanın bir kolu da temız enerjı yolunda ılerlıyor. Evlerı ısıtmak ıçın tohum yağlanndan yakıt elde etmede hayli mesafe katedihniş durumda. Yeni ürünler de kapıda. örneğın, kanserojen madde olan amyantın yerine polipropilen ürünler sanayıye sokuluyor. Ozon tabasakısına zarar veren kloroflorokarbür yerine yenı maddeler önerıliyor. "Kimyanın doğayı mahfettiği doğru" diyor Science adlı dergıde Kenneth Hancock (Natıonal Science Foundatıon başkanı) ve ekliyor: "Ama bu pisliği de kbnyadan başka temizleyecek güç yok." 1939 ılacı DDT Tehlikeh böcek 1976 Seveso. Dıoksın bulutu çevreye dehşet saçtı aa*üüM(uÜİMı 1938 " llkdoğum kontrol hapı „. L ı 1941 llkantıbıyotık penısılın pıyasada 1993 SAYI 371 Meksıka Körfezı Batan tankerden600 bın ton petrol denıze yayıldı 1984 Bhopal'dagaz kaçağı 2500olu, 150bınkdr 1987 Sandoz'da patlama 30 ton zehırlı madde Ren Nehn'nekarıştı 1993 Hoechst ın rekoru Ikı a y d a 11 kımyasal kaza CUMHURİYET DERGİ 2 M A Y I S 13