Katalog

Buses nereden geliyor? S ahncdeki grubun solisti gitariste dönüp "Rrrock" diye bağınr ve aynı anda ınüthiş bir gitar solosu başlar. Spot ışığı bir anda gitaristin üzerinde yoğunlaşmıştır ve salona binlcrce insan scsi hâkimdir. Enstrümandan yayilan melodiler, dinleyenleri hiçbir sözün yapamayacağı kadar etkilemiştir. Işte, 500 yıl önce lspanya'da ortaya çıkan gitann insanlann ruhuna işleyebilme gücü böylesine derin. Bu güç, şiddetten romanti/me kadar bütün hislerin ınüzik yoluyla kitlclcrc ulaşabilmesi • ni sağlamış. Anarşi, ozg cinsellik gibi bastırılmış tiim duygular "rock and roll" müziğiyle bir anda dışa vurulmuş. "Bcn" çocukken rock and roll yoktu" diyor The Band grubunun lideri Robbie Robcrtson. "Birdcnbire insanlar bazı gerçeklcrin farkına vardılar ve âdeta her köşeden çıkıp rock and roll diyc bağırdılar. Bcn de kucağımda bir gitarla aralarındaydım. Hcr şey harikaydı." Şüphesiz rock and roll birden olusmadı. Bu müziğin kökleri Afrika kökenli Amerikalılara ve güneye dayanıyor; ritmindeki yumuşaklık ise bluesun mirası. Muddy Waters'ın dediği gibi "Blues hamile kaldı ve doğan çocuğun adı rock and roll oldu." O devirdcki blues gitaristleri elde yapılan gitarlarla işe başlamışlardı. Çağdaş bluesculardan Buddy Guy ilk gitarını şu sö/lerle anlatıyor: "Yaşadığım kasaba uygarlıktan çok u/aklı. Bcnsc müzik yapmalıydım. Parmaklıklardaki tellcri kcsip bos tenckeler ü/crine gerdim. Artık bcnim de bir gitarım vardı." Blues müziğinin temellerini başkaldın oluşturuyordu. Böyle bir gitar da sosyal, kutsal ve cinsel tabulara karşı başkaldınnın sembolüydü zaten. 1930'ların son yıllannda kuzeydeki büyük şehirlere göçlerin başlamasıyla birlikte blues gitaristlerinin hayatı da değışti. Sokak köşelerinde çalmak yerine, kendilerini birden kalabalık barlarda; seslerini duyurmakta /orlandıklan kulüplerde buldular. Artık tek ihtiyaçları vardı: Kalabalığın gürültüsüyle başedebilecck yeni bir enstriiman. Bu enstrüman "elektro gitar"dı. Aaron IhiİRaux VV'alker yeni gitan ilk kullanma şerefıne erişen bluescu oldu. Azametli yürüyüşle sahneye çıktı, gitan sırtında çaldı ve usta parmaklanyla onu adeta "konuşturdu." Walker doruklarda çalarken onu izleyen pekçok isim oldu. ikisi Muddy Waters ve Robert Johnson aralanndan sıyrılmayı başarmıştı. Gitarlanndan çıkan sesler daha özgür, modern ve seksiydi. Sanki şehrin öfkesini, hüznünü ve korkusunu yansıtıyorlardı. 1955 yılı ise yeni bir isme şahit oldu. Chicago'da bir gece kulübüne gelen genç bir gitarist Waters'a kendini Chuck Berry diye tanıtıp orkcstrada yer almak istediğini söyleyecekti. Bir şarkıdan sonra NVatcrs onun sıradan biri olmadığını anlamıştı. ilk şarkısı Maybellene ile country müziğinden esinlenen ve blues ritimleri taşıyan yeni bir sound yaratmıstı. Yarattığı bu sound "boogiewoogie" ritimleriyle birleşince ortaya; yanm yüzyıldır ortalıği kasıp kavuran rock and Roll çıkmış oldu. Berry'nin ortaya çıkarttığı yeni akım, binlcrce rock gitaristi tarafından değişikliğe uğratıldı, farklı şekillerde kullanıldı. Ama içlerinden biri müzik otorite Ulualararaaı latanbul Fastlvall'nd* d« çalan Bluaa Kralı B. B. Klng. miş birine anlatmak /ordur" diyor, başka bir dev Frank Zappa. "Tarzı pek çok şey anlatırdı. tşkence çığuklannı, zevk iniltilerini, elektrik şoklarını ve şehvet hırıltılarını dinleyiciye ulastırabiliyordu. tnsanı âdeta yaşarken öldüriiyordu." Hendrix, kendisinden önce kimsenin yapamadığını yaptı ve dinleyicisiyle birlikte "orgazm" oldu. Sahne üzerinde kendine özgü bir stili vardı ve gitar tarihi gibi bir miras bıraktı arkasında. Günümüz rock gitaristlerinden Eric Oapton, Carlos Santana, Jerry Garcia, Bonnie Raitt ve B.B King kuşkusuz yeni nesillere ilham olacak isimler. Eğer rock konserine gitBonnl* Raltt; yumuaak çalan rock gltarlstl*rinln aonunousu. me olanağı bulursanız, kendinizi çılgın kalabalıktan bir an için lerine göre gelmiş geçmiş en büyük gitar soyutlayıp gökyüzüne bakın. "Bu ses devi unvanını aldı. Bu efsanenin adı "Jinereden geüyor?" < mi Hendrix"ti Derleyen: İPEK EREN "Hendrix'in müziğini onu hiç dinlemeC U M H U R İ Y E T D E R B İ 1 8N İ S A N 1 9 9 3 S A Y I 3 6 9