Katalog

G U S A L A H L 0 K B I R S E L Dünyanın aynasını parlatmak T V Star I Saal 21 I cvenl Kırta "Yenıdcn Olacak () Kaclaı Iclevı/yonıı adlı şovıında heınen hcnıcn yu/e yakın tıpetan veıdı Scvırtılcre de .ıltın guluuıklcı dagıttı Kervankıran yıldı/ını pırlanta ta^ı ılc paılattı Soy bır sanatg Boylelen a/ yctısıyor Var ama Levent Kırta daha başka Sakı/ yufkasıyla borckleı avıvor Adının yanın.ı bclkı 4^ gıılduıııba/ı daha ı,ıkarahılırı/ I vet bunu yapabılırı/ Topıı (.L\ aynı cıılcnıdcn scsleıııyor oynayauıklaıını, soyleyeceklermı kendılcrı yaratıyoılar Hcrkcsı kaynak kaynak gulduıuyoılaı, go/lcrını nıan/ara lopuyle boyuyorlar Fsiulerde yaşamis olsalardı, bunların tumunu Komıki !>chir dıyc anarlardı Buıada go/yaslarımın bııkat, tancsını goıevlendırmek /oıımda kahyorum Artık kımscler, tıyatroculara, 1yı rcsım vcrcn luluat(,ilara mııma batırılmıs kıbrıt «.akmıyor ll)27 yılında Haftalık Mecmua nın ortaoyunu u/erıne yaymladığı ku^uk, kuitiıuık bır kıt.ıpia XIX yu/vılm sonlaııyla XX yu/yılın basjarında alay gosteren komıkı şehirlere sakal yerını bulsıın dıyc alkısjı bır dostlıık gosterılıyor O yıllarda sahneleıı tııtan ki)nııkı ı>ehır lcrdcn bırı Alı Rı/a Flcndıdır Daha kıu.ııkkcn bıı sepel<,mm yanında ı,alıslıgıııdan "Sepet<,ı' lakabını da tebmdc taşıı Alı Rı/a I lcndı Kcl Hasan I lendı nın tıytitroMinda da (.alışjıu^tır Dahası, Ertuğıııl Muhsın'm "Kemal F ılm" adına yaptıgı lllmlerin <,oğunda rol almışlır Yanı tulııatvıdır Oıtaoyununu Kuguk Hamdı F lendı gelıştıımıstır va, Tuluat'ı (.Li Abdı Efendı ıltılctmi'jtır Kel Hasan Fkndı dc onun şakırdi marıfct 1, usta ogıcntısıdır İlklcrı bırayak esnalı ıkcn na ıKa tııluat<,ılıga ımrenmı^ vc u/ıın sure Abdı Elendı \c pcıdctılık etmüjtıı Sonunda da oyuntuluga atlaınıştır Bır ara, ustası Abdı l fcndıyle tckc tck, boy da olçıujmustur Nasıl IIL Kcl Hasan ın ıııaklaımdandıı Faklıtvılcı arasında çetın LCVI/ sayılan Çerke/ taklıdı yapıp yapnıadığı pck hılınmıyoısa da taklıtlerın hcmcn hcmcn topunu buyuk ba^arıyla yapmı^tır Amavul Kurt Bululıı, La/, Rumelılı, I mıcnı, Rıım Yahııdı taklıtlerı onun 1 (,ın ı^tcn bılc dcğıldır Mcjrutıyet'ten sonra halk arasında pek unicnen Naşıt, Kel Hasan Flendı gıbı yalnı/ nuktelı ve tera/ılı so/lerlc seyır20 6Ş11İMİ 1992 ı.ıkıı gııldutıULVi diüjunnıo/ O, yanı /aınanda kaışısındakı adamm da ı,ok gu/cl lologıafisım (.ıkarıı Ilaftalık Mecmua ortaoyununa (,ıkaıı ya/aılaıı <.\,\ ııııulm.ımış Bunlardan bııı (,ingenvlvr adlı lonıanın ya/arı Osnıan Ccmal Kaygıh'dır Refik Halıl Karay da tuluat sahnesıne (.ıkmış ve Aksaray'da oyunlar vermrç Yalnı/ bıı oyunlarda hcr vakıl arkadaslarını yonctmek ıslcı jon lollerını de hep kenılınc ayırırmı^ Gazetecılığı daha sonraymi!) \ ılo/ol ve şaır Rı/a Tevfık de bır ortaoyııiKiıymu^ Bırı,ok ke/ pışekara soyunmıi!} Aynca taklıt yapmakta da herkcsın k.ısını go/ıınıı soldıırurmu!) Ataı, lan ıkı de alıntı var Bırı !>u "Bcn anlamamaktan, bır ^ıırı anlamamaktan yılmam Bır gu/ellık, bır yenılık se/erscm guvenırım ona, okurum, kendımı bııakırım Anlamanın bır bakıma alışmaktan başka bır şey olmadığını bılınm de onun ıvın Atav bu so/lerı 1940 Kuşajjı ılc ortaya atılan Yenı Şıın, Ycnı Sanalı horlavan, onu e/elemeye, yere duşurmeye ı,alışan ınsanların utanmadan sokakları loldurduğu bır cuğda soylemiijtır Bu yu/den de, butıın ya^amı boyunta, ^aırlercc, gen,ek ya/arlarta, edebıyatın en canlı adamı sayılmiijtır Sonra lan bır ıkı labalııbau eleijtırmen, kendı onlcrını avnıak ıgn ona saldırmıi)sa da bu, onlann kafası/lığını ve kıs IILVI nın kaış,ısındakı bıı hanın gni'jindc bır dağıtım yerı v.ırdı Yanı İstanbul dağıtımı Akba u/eıındcydı İstanbul tcııısıltısı de Oıhan adında bır gcn^tı Ulus u hi(,bıı yerde bulama/sanı/, orada bulatagını/ı bılırdını/ Kesıkler, kcsıkleı Aıtık hcı ycr kesıkle dolmuştu Bunlaıın arasında 4O'lı yılların basjarında Ak>am'"da, daha sonra da Cumhuriyet te ya/dıkları da vardı Bunlaıın ne kadar ı,ok olduğunu 1964 yılında, Atav'ın olumundcn 7 yıl sonra anlddım (.ıınku bcndekı kesıklerın kıtaplaştınlmasını Iıırk Dıl Kuruınu Yonetını Kurulıı na onernıış Kuıııl da olunılu kar^ılamıştı Ben de o sıralar hem Dıl Kurumu Yonetım Kurulıı uyesı, hem de Yayın Kolu başkanıydım Kıtap hemen o yıl Kurıım Yayınları arasında yer aldı Soyle^iler adını verdığımı/ yapıt daha once Vıırlık, Seçilmiş Hikâyclcr IX'rj;isi, Ycnilik yayınlarından Vikan Ataç'ın kıtaplannda boy gostermış kesıkler ayıklandıktan sonra 400 sayfa tutmuştu Bırkav yıl sonra da Dıl Kurumu Ataç'ın gunluklerını yayımlamak ıstedı Ne kı, gunluklerın çoğu, geçmışte, ga/ctc vc dcrgılerde yayımlanırken kendılerını kımı dı/gı yanlışlarından koruyamanıı^lardı Yanlı^ların ayıklanması du/eltılmesı i)>ı de o sıralar Kurum'un Yayın Kolu'nda çalışan Alı Pııskulluoğlu'na dııştu A/ bıra/ benım de yardımım oldıı Sonunda onlaıı (îunce adıyla ıkı cılt olarak yayımladık l>jtc boylc1 Cnınlukler /aman /am.ın anılara donu^uyor Tatlı vc gonul hoplatan anılaıa Ala<, bır bolge gıbı yasamıştıı Ama toplum, ınsanların bır bılge ya^amı sıırmesmı ıstıyor mıı, ıstemıyor mu' (ıen,ekte hcr ^cy, herkes kompaısıta Bır gım KLI Hasan la da sahncyu (,'kmış vc bıı saal boyunta halkı gulınekten kıııp gt\ıınıı^ Oyunıın sonunda da Kel Hasan kcndısınc ^u alev alcsjnı salmış Scn yaman bır pı^ekarsın Bı/ım KuViık Ismaıl'den de daha gu/cl oynuyorsun Rı/a Tevfık Bey, feylesolluk filan sana ne la/ım Bu nc pısekarlık, hepsınden (,ok senın ıçın hı^ılnıı^ kaftan O 15Şubat 1992 ktay Akbay bugunku Milliycl te okurlarını Ataç'la bulusmaya (,ağırıyor Pa/artesı akşamı, lunel'dekı Karauı I lyatrosunda, TYS 'nın du/enledığı bır anı toplantısı yapmış, Ya/ısında Ataç'ın gerçek bır yazın adamı olu^una da dcğınıyor "Sureklı arayan, sureklı du^uncn, yazan, yaratan, okuyan, okutan tam bır ya/ın adamı" dıyor kan^lığını ortaya vıkarmaktan baska bıı i!>e yaramamiijtır Dogıusu, ^ımdılerdc bılc, onun kadar anlayışlı, onun kadar 1yı nıyetlı, onun kadar buyuk savas, yu/u gostermekten yılmayan bır elcstırmen kolay kolay gosterıleme/ Okumak ışınde de onun ustune yoktu Cn kuçuk ya/ardan en buyuğune değın herkesın ya/dıklaıını dıdık dıdık edcrdı Cıclın gorun kı, bı/ de Ycni Nesil ya da Gcnç Nesıl adıyla anılan genç o/anlar, genv ya/aılar, onun hı<,bır ya/ısını kaçırma/dık Ben kendı hesabıma her cuma Ataç'ın ya/ılan tumaları Ulus ga/ctesınde v'kardı Nı^antaiji'ndan, daha sonraları da Tunel'den C ıhangır'den Ankara Caddesme koşar oıdan haltalık besıııımı alırdım Çunku Ulus o yıllarda, bır ıkı yerde salılırdı Ankara'dakı Akba Kıtabcvı'nın Babıâlfde, ^ımdıkı Rem/ı Kıta H 16^ubat 1992 ıntlı ^aır Rabındranath Pagore anılarında babasının ^"L'klaıına dogru olanı yurektcn kutakhımalarını ogutledıgını ya/ar Mıthclangclo, Cîocthe, Lıntoln, Na polyon, Bcethoven, Bısmarck gıbı bır suru sanatsi ve polıtıkacının yasam oykusunu ya/mi!) olan Emıl Ludvvıg dc, omru boyunca ınsanlar arasında bır uyum, bır harmonı kurmaya, yaratmaya V.ılışmıştır Doğrusu ya/arlar ıster «jaır, ıster oykıiLU, ıslcr romantı, ıster denemetı olsun, kendılcrını kotulcnn lyılen nasıl koseye sıkı^tırdığını, lyılerın de nasıl kac.ıcak yer aradıklarını anlatmaya adamalıdırlar Aralıkta kımı lyılcnn maskelcrı duşurulunte altından vıkarını ve y.ırartnı dıısunen kotulcnn lışkırdığını belırtmeyı de unutmamalıdırlar Yanı dünyanın aynasını açıp parlatmalıdırlar •1 ^ DERGİ 1 3E Y L U L 1 9 9 2 S A Y I 3 3 8 C U M H U R İ Y E T