Katalog

hüyük pay, yinc bu dcv ormanlara ait. Yağmur ormanlanna düşen yağmurıın yansından fa/lası, buharlaşma yoluyla yenidcn gökyüzünc yükscliyor. Bu harcket bir buhar yoğunlaşmasını ve tropik bölgelcr arasında bulut tabakalarmın oluşmasını sağlarken, güneş cnerjisinin dc % 80'ini emcrck bölgedeki ortalama ısıyı düşiirüyor. Troposfer aracılığıyla Iropik bölgelerde ge/inen su buharı kütleleri de yağmur haline dönüşürken dışan ısı bırakıyorlar. Böylcce, tropik bölgelerden taşınıp daha yukan enlemdcki bölgelerc transter edilcıı ısı, dünya ikliıni üzcrindc dc oldııkça öncnıli bir dcngc rolü oynuyor. öte yandan yağmur ormanları, tam anlamıyla bir botanik ve /ooloji laboratuvarı. Ge/.egenimi/dc 30 milyon civannda canlı bulunduğu lahnıin cdilirken, bunlardan yalnızca 1.7 milyonu katologlara alınabilmiş. Bunun, yukarıda da belırtliğimi/ gibı % 90'ına yakını yağmur onnanlannda yaşıyor. Bilim adamları bu büyük kaynağı son yıllar ması ve yağmur ormanlan bölgesindc yaşayan kabile toplumlarmın yurtsıı/luk tchlikcsiylc yü/ yiize gclmcsi ise, belki de cn sevimsi/, en insanlık dışı sonuçlar. Ama her ı>ey "kısa vade"dcki bu görüntülcrle de kalmıyor: Hğer iklim dengesinin bo/ulmasının önüne geçilemc/se, 2000'lerin ortalanna doğrıı kutupların crimcsi soınıcu deni/lcr 5 ila 7 ınetre yüksclecek ve birçok kent, (bu arada Hollanda'nın lamamı) sıılar altında kalacak. 'Pop'a bir misyon daha Ikı vahım göriıntuye kai!}i insanlann uyarılmasını üstlencn müzisycnlerin ortak çabalarıyla gerçekleşen FLF alhümü, derleme albümlcr arasında tmgilterc'de I ınıP. Slmon,1 Under Afrlcan Sklas', U2 • I Stlll Havan't Found What l'm Looklng For'la albüme katılıyor(altta). maraya dek yükselmeyi başardı; birkaç güne kadar da Türkiye'de.piyasaya çıkacak. Genelliklerin % 7()'ı, yalnızca yağmur ormanlaen dcğerli doğal kaynaklarını, yağmur le dünyanın ve çevrenin korunması mennda bulunuyoı. Parkinson, Hodgkin ornıanlarını "gelişme ve ilcrleme adına sajlarıııı da taşıyan eski parçalardan ovc kalp hastalıklannın tcdavisinde kulfeda etmck durumunda bırakıyor. luşma albümde, başta da bclırttiğimi/ lanılan ilaçların lümü de, yağmur orRa.kamlara görc, 1980'lcrin başlarıngibi sanatçıların birlikte scslendirdiklcmanları kökenli. da, yağmur ornıanlarının yarısına yakıri iki yeni parça da var. F.ski parçalar anı yok olmuş dıırumda. Seksenlerin orYağmur ormanları tehlikede rasında Paul Simon'ın "Undar Africaıı talarında ise "omıansı/la^tırma" hareYcryü/ünde yağmur ormanlannı içiSkies"ını; U2nun "I Strill Haven't Fokâtı, yılda 11 milyon hcktan imha etne alan kuşak, 3. Dünya Ülkcleri'nin und What l'm Lx>oking For"unu; Peter meye dek varmış. Bu hcr gec.cn dakika sınırtan içinde yer alıyor genel olarak. Gabricl ile Kak> Bush'uıı "Don't Cîivc toplaın 10 futbol sahasına eşit miktarBu ncdenlc de yoksulluk, aşın nüfus arUp"ını; Sring'in "Fragile"ını; Dirc Strada ormanın yok olması anlamına gelitışı, toprak mülkiyetinin eşitsiz dağılıits'in "VValk Of I jfc"ını; Klton John'un yor ve tüylcr ürpertici. mı gibi bu ülkelere özgü niteliklerden ö"l'm Still S»andinK"ini vc Seal'ın Sonuç türü ciddi tehlikcler ortaya çıkmaya "Crazy"sini sayabılıri/. başlıyor. Yoksulluk ve aşın nüfus artıYağmur onnanlarının yok olması, şı, bu ülkelcrin insanlarını scçcncksi/ • ilgilencnlcr için Karlh Love lund'ın yalnızca bulundukları bölgeyi değil, bırakarak Balı kapitalizminc bir biçiadresi: tüm ge/egeni etkileyecek oldukça tehlimiyle entegre olmaya /orluyor. Yir18 VVell VValk, London N V 31LD V kcli sonuçları da gündemc getiriyor. minci yü/yıla girerken yağmur ormanEngland Bu, kısa dönemde toprağın verimini yilarını sınırlan içinde barındıran ülkelclirmcsi; nehirlerin kuruması ya da tam Faks:(452)812 106 rin, üretim biçimi ve değişim ilişkileri alersine laşması; ormanlarm yakılmaRainforest Emergency F.tTort: çısından Batı'nın istcdiği rotaya girmesıyla açığa çıkan 3 milyar ton karbondiRuss Curry ya da David Pardo si, bugünkü durumun da hazırlayıcısı oksitin gczegcnin ısınmasına yol açma16 Rue de Civry oluyor. Onlann endüstriyel mallara ihsı ve olası bir kuraklığın hepimizi tehdit 75016 Paris, France tiyaçları var; Batılılann da kercstcye ve etmeye başlaması demek. Ayrıca canlı Faks:(33l)46 5l 54 01 ucuz sığır etine. Bu trajik durum, onlan türlerinin büyük bölümünün yok olTel:(33l)46 5l 77 69 < Saal de 'Crazy' adlı parçasıyla albiimd*. da keşfelmeye başladılar ve dünyanın ilaç vc gıda gcrcksinimlcrinin büyük bölümünün karşılanabilcccği bu bölgeyi araştırmayı sürdürüyorlar. Ticari biçimiyle bugün piyasada satılan vc yenen gıda maddelerinin önemli bir bölünıü, orijin ularak yağmur ormanlarına ait: Avakado, muz, kakao, kahve, mısır, patlıcan, portakal, limon, ycr fıstığı, ananas, patates, pirinç, şcker kamı^ı, çay, domates vc vanilya diye u/ayıp gıden bir liste, yağmur ormanlarınm dünyaya armağan cttiği yiyecck ve içeccklcr arasında, Ayrıca, dünyada üretilcn ilaçların % 25'i, yağmur ormanları ndan sağlanan mal/emeyle üretiliyor. Kansere karşı savaşımda kullaııılan koruyucu ve tedavi edici maddeI C U M H U R İ Y E T DERGİ 26 T E M M U Z 1992 SAYI 331 21