Katalog

G İİ l\l L Ü K S A L A H B İ R S E L Beyaz pembe petunyalar Ören,4Tcmmuzl991 lker Köksal (oyun yazart) herkese armağan vcrmeyi bir yaşam biçimi olarak scçmişlir. Çocuklar, akrabalar, dosllar, tiyatrocular... Topu paylannı alır bunlardan. Ama evi Ankara'dan uzakta olduğu için şchrc sık sık inememektedir. Bu yiizden bir yönlem geliştirmişıir: Bir armağan lorbası dikmiştir. Çeşitli ödüllcri, vakti gelincc dağıtmak üzere burada tutar, bıırada biriktirir. Bunların cn punk saçlısı isc çiçekse. verlere sunulan armağanlardır. Bence, yaşanıın mantığına uygun adım yaklaşmak budıır. Çiçekseverler gizli doğa kuşlarıdır. Cikcikleridir. Vikviklcridir. Çiçekleri selamlamaya, çevrelerinde halka olup oturmaya kup kup, acele acele koşarlar. Hani doğa da çiçekleri, bitkileri kendi kılıcıyla büyütmüştür. Melekotundan, inci çiçeğinden tutun da tavşankulağına (siklamen), civanpcrçemine dcğin tüm çiçekleri sofrasına yaklaşanlara açar. Geçen hai'ta buraya (Ören'e) iner inmez Jalc ilc Burhaniye Edremit kavşağındaki Gonca Çiçekliğe koşluk. Jale her yıl, yazlığa gclirken. çanlasını petunya fîdanlarıyla doldurıırdu. Geçen yıl Gonca'da da petunyalara raslayınca: "Artık İstanbul'dan laşımayu gerck yok" diye düşiinmüştü. Çiçekçi Mustafa Tohumeker bizi girişte yakaladı. Burası sarı, eflatun. siklamen tırnaklar, pembe, sarı kırmızı ve beyaz ağaç mineleri, eflatun vc de pembe oya ağaçları, sadeee yazın açan sarı çiçekli siilün akasyalan, kırmızı, sarı pembe güllerle dudakdudağa idi. Bahçede ilerledikçe çan biçimındeki boru çiçeklerine, pembe ya da eflatun gülhatmilere, acemborularm, eflatun, dahası pembe bcgonvillere, kalıve bej gallardiyalara, pembe pembe Japongüllerine, yeşil, sarı lükstrümlere, palmiyelere, karabiber ağaeına, saraypatlarına (çayırçiçeği), kırmızı erik yapraklı berberislere. kırmızı ve beyaz zakkumlara, kışın masmavi kesilen mavi scrvilere de raslıyorduk. Hele mor, beyaz, pembe petunyalar bize çağşaklı gülücükler dağıtıyordu. Çünkü Jale'nin kendilerine özel bir sevgi beslediğini ve bcş yıldanberi Sunar sitesindcki evimi/in balkonunu onlarla donatttğını biliyorlardı. Mustala Tohumeker çiçekler için küçük bir şarrnaşaşkın ya/ısı yazacağını U •• sezmişti. Ayrılırken: "Yazın, dedi çok çok yazın, çiçek sevgisini yayın." PirSultan Apdal: Dağlar yeşillendi döndü yazlara Çiğdemler takmsm söylen kızlanı 7Temmuzl991 oğu şair, gençliğinde işe, süngüsü düşmüş şiirlerle başlar. Onu yıllarca da arlanmadan, utanmadan yaşlılıklanna değin taşırlar. Kendileri yorulur, tik tikloz deyişleri yorulmaz. 16Temmuzl991 Ağır cıdlı kenllerden geçlim Sen yukurı kulpa yapışmışlın Ben aşağdarda stzılandım Yaf oldunı kunıyamadım Gel kıırlar amaıı dedim Bir hançer bir lumecrede Mezarlara girdim durdum İki badem bir çilek Yetişemedin dar ağızlım 18Temmuzl991 ouis Ferdinand Celine, sanırım 30 yıl önce bu aylarda ölmüştü. O pek dillenmiş olan Voyage Au Bout de la Nuit'yi (Gecenin Dibine Yolculuk) daha kimseler çeviremedi Türkçe c reksiz el taşımamıştı. Yani boypos'un nişanı ipinceydi. Feyyaz Kayacan onu Paganini'yc benzetir, yalnız "Kcmanınıyitirmiş bir Paganini" derdi. İki gün önce dünyaya yctmiş altısında elveda çektiğinde sanırım bu işi kendisi dc pek anlamsız, pek saçma bulmuştur. 7Eylül 1991 Nesil adı verilirdi. Genç Nesil diyenler de vardı. Giderek 1940 Kusağı doğdu. 50'li yılların ortalarında da İkinci Yeni adı türedı. Gelgelelim o yılları yaşamamı^, o yılların şairlerini okumamn olanlar 1940 Kuşağı'na toplan Garipçilcr adını yapıştırıyorlar. Bu yanlışa aklı başında eleştirmenler bile düşüyor. Oysa Orhan Veli. Oktay Rifal ve Melih Cevdet'ten başka kimse bizim zamanımızda Garipçiler adıyla anılmazdı. Orhan Veli ve arkadaşlarının etkisinde kalmış Orhon M. Anburnu da Garipçüer'den sayılmazdı. Dahası, Orhan Veli bile 1941 nisanında yayımladığı Garip adlı kitabında L Celine, ölümündcn önce kendisiylc yapılan son bir konuşmada yazılannı can sıkıntısıyla yazdığını söyler. Gerçekte, bütün büyük romanlar, büyük yapıtlar can sıkıntısıyla yazılır. Bunların okunmasına gelince, o da insanı hafakanlara sokup çıkarmadan yürütülebilecek bir iş değildir. 5EyliH1991 ahapSılkıölmÜş. l Oysa yaşama dört elle sarılanlardan biriydi. Aİımel Muhip Cahit Sıtkı kuşağından sayılırdı. 1940 yıllannda, Genç Nesil çağında, kombine yumruklu elcştirmenliğe durmuşsa da sonradan işi öyküeülüğedökugünkü Cumhuriyet'te Mehmet müştür. Kemal 1940 Kuşağı'nın yitirilmiş Sabahlan ince ince esen rüzgâr gibi ozanlarından, yazarlarından akimseyi tedirgin etmeden yaşardı. K.oçarkenşöylediyor: nuşması da ona göreydi. Dünyada savaş vardı. Ankara'da Giyimine, kuşamına gelince pek Aşık karartmalı geceler. Yaşlan 2025 arası Ömercesinedir. Her gün aynı kostümü ?a>c ;tik. Şiir ve sanattan başka giyerdi, ama siz oııun yeni bir giysi giyavuç kaygımız yoktıı. Kentin küçük içkievlediğinisanırdınız. ri barınağımızdı. Yıllar geçecek, kimiBir özelliği de saçlarını enseye doğrıı mi/e Garipçiler, kimimize 1940 Kuşağı, sevindirmesiydi. kimimize İkinci Yeni denilecekti. Ama Cigarasını ise sol elinde, parmakları o yıllarda bu ad koymaların hiçbiri arasında tutardı. Ama daha öncedirseyoklu. ğini içki masasımn kenarına dayardı. Benccsi, o yılların sanatçılarına Yeni Bütün yaşamı boyunca bedeninde ge • Oktay Rifat (sol üsttc) ve Melih Cevdet Anday (üstte) Orhan Veli Kanık'la gerçek Garlpçiler'dendl. Orhan Murat Arıburnı (yanda) ise Garipçiler'dcn ctkilenmişti. S B "Bizim aıvumuza en çok yaklaşan sanat cercyanı surrcalisnıe (gerçek üstücülük) eereyanıdır" demeyi yeğ tuiardı. Diyeceğim. 1940 Kuşağı gaıipçiliğe değil gerçekçiliğe abanmıştır. Cahit Sıtkı Tarancı da 1940"tan sonra yazdığı şiirlerle gerçckçi kervanına katılır. Garipçiler de buııdan başkasını yapmamıştır. 3Ekiınl991 Ne söz uyuımık ııykuhırdan Tiirlii şaşkınlık ve yolelh'rle Tan aiııuı zaınanlan Scığ ve canlı / bi: Sevişiriz de fcıyei Zcımanı aruhtyıp şöyle bir Kıiflar öpiiş ürlerse Vzuıı ve yağlı İsteyince deği^lirmek ieinizi Ytifiimm viıe.sine yapifin Kcırbon kağııUırıylu çoğalıılnıış O seviler bizim sevinıizdir. •< C U M H U R İ Y E T DEHGI 2 Ş U B A T 1992 SAYI 308 15