Katalog

B A Ş K E N T G Ü N L E R İ Muşerref Hekımoğlu Güngörmüş bir politikacı portresi dklaşık otuz yılını başkentte yaşamış bir ga/eteumn anılannda, thsan Sabri Çaj>lavangıl'ın de bellı bir yerı vardır kuşkusuz Oysa ben Çağlayangıl'ı, daha önceden ta nıyorum Fnıştem Fnver kok, rahmetlı avukat Asım Rııacan ve ulkcmızın ılk kadın Yargıtay ııyesı Melahat Ruacan nedenıylc Enıştemle okul arkadaşı fslanbul l.isesi'nde çalışkan, <ıy rıca çok yiramaz bir sınılın öğrcnulerı Okul anılarını la/elcrken, sofrdmız kahkahalarla tınlardı Uemokrnl Parlı ıkndaııııda bıraz dışlanmış bir valı Çağlayangıl Belkı de duygıısal ncdenlcrlc Başbakan Menderes, go/den uzak tutmak ıslıyor onu Bursa Valıligı bıle haylı geç gcrçekleşıyor Bursa, yeşıllığını koruyor o dönem Çağldyangıl de yeşeren bir yönetıcı oluyor Bursa Valılığf nde Çelik Palas salonlarında, Uludag tepelerınde yaşanan olaylar da gazetelere vc dc dıkodu edebıyatına yansıyor drasıra Sonra 27 Mayıs. Bdlmunu.u dönemı, arka dan Adalet Partisı'nın Bursa senatorluğu De mırel hukumctınde önce Çdlışma Bakanlığı, sonra Dışışlcrı Bakanlığı Dışışlen Bakanlığı' nı, bir INevrtız bdyrdinında Iraıı blçılıgı nde kut ladı bdşkentlıler 196O'lı yıllarda Iran Elvılığı'nde çok görkemlı partıler verılır, salonlarda şık bir kalabalık dalgalanırdı Votkalar, havyarlar, pılavlarla kutlanırdı bayramlar O Nevıuz akşamı, başta yabancı dıplomatlar, tüm konuklar merakla yenı Dışışlen Bakanı'nı beklıyordu Derken haber geldı, bıraz sonra dd yenı bakan gönındu kapıda Sankı kırk yıldır Dışış lerı Bakanı Yanında Hruzende Çaglayangıl. Saçlarında gümüş pırıltılarla ınsanı çok etkıle yen bir güzellığı var O zaman "Başkenl ve Ötesi" dıyc bir köşem vdr Akşam'da Bdşkent olaylannın kulısını de yazıyorum AP'lı kadınların şıklığını vc rüküşlüğunu Şık kadınlar arasında Fıruzcnde Çağlayangıl, Kebuler Yardımcı ve Aıade Adalı var Ötekıler bıra? rııkuş, ama sonra nıte rükuşler gördük Y neral De Gdulle'ün Cumhurbaşkanı Sunay onuruna hlysee Sarayı'nda düzenledığı resmı kabulde karşılaşıiKa o (eleksın nedenını sor dum Cevabı çok hoş Sen dıplomatları lyi tanıyorsun Biz sagu bir hukumetı/, sol egilimlı bir ya/ar dıye ılgı gosıerme>ebılırler sana İhtıyaç duyar da başvunırsan doslum oldugunu bilmclcrını ıstedım Dikerdem'in mektubu olayı... Ankara'da dıplomatık trafık yoğunlaşıyor gıderek Iran Şahı gelıyor, Dışışlerı Bakanı Zahıdı gelıyor, Kosigin gelıyor, Gromiko gclıyor, Habeş tmparatoru gelıyor, Doğu'dan, Batı'dan konuklarla yemekler, resmı kabuller bırbınnı ızlıyor Kımı Ankara Palas'ia, kımı Meclıs Toren Salonu'nda ya da Dışişlerı Koşku'ndc Ço ğuna katılıyor, olayları yakından ızhyorum Çağlayangıl dışışlerı koltuğuna oturunea, kımı çevrelerde kuşkular, eleştırıler Yabancı dıl bılgısı haylı sınırlı bir Dışışlerı Bakanı, ne yapatak bakalım1' Oysa neler anlattılar sonra Bir yabancı dılı hukmederek konuşmasa da esprılcr yapmaktan, guzel bir rüiîgâr eslırmekten gerı kalmıvor tanfanı ya da Harmel ıle gelışen dostluklan başka tıırlü yorumlanamaz Insan ılışkılerınde bellı bir ustalığı var llgısını, sevgısını gösterınekten, gönıll almaktan gerı kalmıyor hıı, Babamı yıiırdığım zaman çok yakından hıssettım o ilgıyı Bakanlar Kurulu'nu bırakıp cenaze torenıne gcldı CHP lıkr, Mıllı Bırlıkçıler, kontenjan senatörlerı, sol dydınlar arasında bir AP'lı bakan olarak yer aldı, dostluğunu vur guladı Bir başka olayı da Kuvvet ıle Avrupa'ya bir yolculukta yaşadık Her gıttığımız yerde, bü yük ılgı gördük elçılerımızden Kımı dostumuz, ılgı çok doğal, ama kınıını yadırgadik Meğer Çağlayangıl teleksle haber vermış Parıs'te Ge Bir de mcktup olayı var Artık tarıh oldu Dışışlerı Bakanı, benı kahvaltıya vağırdı bir sabalı Fıruzende Çağlayangıl'ın donattığı güzcl sof rada şeftalı reçellerı yıyerek nefıs bir kahvaltı, öyküler, esprıler derken konuya gelıyor Çağla yangıl Gana'dakı doslunuza yazınız, sizc yolladıgı mektııplarda biraz dıplomalık olsun, o meklupları başkaları da okuyor Gana'dakı doslum Büyükelçı Mahmul Dıkerdem, mektubu bana ulaşmamış henuz Bılyılk tepkı gösterıyor, anayasadakı haberleşme ft7gürlüğünün zedelendığını söyluyorum Çağlayangıl gülümseyerek dınlıyor Ben de yazdım kaç kez, Mahmut Dıkerdem de yazdı O mektupta yaklaşan seçımler nedenıyle bir dıleğını bclırtıyor Dıkerdem TİP'ın ağır toplan parlamentoya gırerse, demokratık yaşamda sağlıklı gelışmeler olaı.ağını duşünüyor Ancak AP'nın solu dışlayan polıtıkacıları hoşgörüylc bakamıyor bu goruşe Çağlayangıl de benı uyarmak zo runluğunu duyuyor O da s>ola kapalı bir devlet adamı kuşkusuz Ama TİP'ın parlamentodakı varlığından haylı yararlandı sanırım ö/el söy leşılerde de belırttı ABD ıle göruşmelerde, "Ben bunları parlamenlodakı solculara anlalamam, tepkilen serl olıır," dıye pazarlık gücünü gelıştırırmış Bir konuşması nedenıyle, Behice Boran'a teşekkür ettı bcnım yanımda Habeş lnıparatoru onuruna venlen resmı ka bulde Behice Boran ıle konuşuyorduk Başba kan Uemırel ıle Çağlayangıl geldıler Behice Hanımı tanıttım Demırel elını uzattı Bız Behice Hanımı iyi tanırız, dedı Çağlayangıl de zarıf bıçımde Ferruh Bozbeyli'den dınledığı konuşma 1 , 1 teşekkür ettı 11 1 Bruksel'dc bir toplantıda Tıırk solunun Ortak Pazar'a bakışıru belırtmıştı TİP mılletvekılı Batılı parlamenterler dc Türkıye'dekı demokratık gelışmenın göstergesı dıye yorumlamışlardı o konuşmayı 1960'lardan 90'lara doğru bakışlar da, yorıımlar da daha değışık değıl mı'' unutamadıgı bir kişi, resmini hal& ı,uîyor\at O yolculukta, Adviye Fenık ık benı <,ok onur landırdı Çağlayangıl, ev sahıplcrını haylı etkı ledı bu ılgı, Pctcr Janos her yemekte kadeh tokuşturdu bızımle, ılgı ve özenını her fırsatta hıssettırdı Tıiık bdsınında "Sarı Çi/meli" dıye anılan Adviye Fenık'ı daha yakından tanı dını ve de ı,ok sevdım o yolculukta Bakanlık donemınde rcssam Avni Arbaş'a büyük ılgı gösterdı Çağlayangıl Arbaş'a uzun sure pasaport verılmcdı CHPMSP Koalısyonu'nda çıkarılan af yasasındd, Devlet Bakanı tasarının bir maddcsını dost sö/lüğunde "Arbaş maddesı" dıye adlandırdı, ama Avm'nın Türkıyc'yc dönüşü gertekleşmedı Sonunda Çağlayangıl çözdü sorunu Bu tüm sanatsever lcrın unutmadığı bir olay Unutamadığım bir olayı da, Ardeşlr /ahidî ıle yaşadık Dışışlerı Köşkü'nde Bir CbNTO toplantısına geldığı zaman O yıllarda güzcl bir Pakıstan sefıresı var Ankara'da Ardcşır Zahı dî, onu dansa kaldırdı hemcn Dans haylı uza yınca, Çağlayangıl <,ok zarıf bir ı,ağnyla konuğunu ayırdı güzel sefıredtn Herkes rahat ladı bir anda Zahıdî ıle yakın dostlukları var New York'ta aynı otclde kalıyorlar Zahıdî al tınla ödüllendırıyor otcl personelını Çağlayan gıl Bursa ıpeklerıyle "Altınıpek dengesı" de, Türk Dışışlerı Bakam'nın ınsan ılışkılerındekı başarısıyla bozuluyor' Parlamentoda yıllarca ızlcdım onu, Meclıs'tekı tüm gruplarla ve de ko mutanlarla iyi ılışkılerı vardı, tartışmaya, uzlaşmaya açık bir polıtıkacıydı her zaman Cumhurbaşkanlığına vekâlct ederkcn, bu göre ve gelmesını bcklcyenler oldu Ama AP lıderı Demırel, partı ıtı polıtıka nedenıyle, adaylığı nı desteklemedı Dcstcklescydı, olaylar başka türlü gelışırdı, dıyenler var Çağlayangıl'ın Demırel'ı Çankaya Köşku'nun merdıvenlerınde, "Buyrun Sayın Genel Başkan'ım," dıye selamlamasına karşın, Lumhurbaşkanlığı kesınleşıncc değışeceğını, bu nedenle aday gösterılmedığını söyleyenler var Cumhurbaşkanlığı, kısa bir gevmışte bıle, başka duzeyde düşunüluyormuş değıl mı? 1973 secımlerınde CHP, Parıs Elçısı ıken merkezc dönen Hasan hsal Işık'ı Bursa'dan aday gösterınce, AP karıştı bıraz Nıtekım Çağlayangıl kalesıne bir CHP bayrağı dıkılıverdı Hasan Esat Işık, Savunma Bakanı oldu sonra Çağlayangıl çok zarıf ve uygar bir bıcımde kutladı onu O günlcrdc bir akşamüstu, Meclısın ust katındakı kondorda AP Genel Başkanı De mırel ıle Çağlayangıl'e rastladım Benı bir kahve ıçmeye çağırdılar Sonra bir söyleşı Çağlayangıl, sordu bir aralık Savunma BakanlıgYna Hasan Işık'ın gelmesı için ne duşunuyorsunuz? Ecevıt ıle bir konuşmamızı aktararak CHP'nın Savunma Bakanlığı'na bakışını anlat tım onlara AP'nın, dcncyımlı bir cskı polıs mü dürünü, Ahmet lopaloglu'nu Savunma Bakanı yapmasına karşılık, CHP'mn deneyımlı bir dıp lomatı seçtığını söyledım Onlar bir yorum yapmadılar. Çağlayangıl, Hasan Esat Işık'ı sever, saygıyla söz ederdı her zaman Hasan Esat Işık da, AP'nın dış polıtıkasını çok sert eleştırse dc Çağlayangıl'e dostva bakardı Bellı bir kültür bırıkımı, tüm ılışkılere güzel bir boyut katıyor hıv kuşkusuz D Macaristan'dakl Çağlayangil Çağlayangıl ıle bir de Macarıstan yolculuğumuz var İsmaıl Soysal, Budapcştc BUyükelçımız Oktay Ekşi Enformasyon Genel Müdürü Şımdıkı Kuveyt Elçımız Guner Öztek, Dışışle rı özel Kalem MüdUru, Oktay tankardeş, Sı yasal llışkılcr Genel Müdürü, UL de ga/etetı eşlık cdıyor Dışışlerı Bakam'na Celal Tevfık Karasapan, Adviye Fcnık vc ben Maıar Dışış lerı Bakanı Pcter Janos papaz kökenlı çok hoş bir devlet adamı Celal Tevfik Karasapan, Mıllı Emnıyet Genel Mudurlüğü'nden kalan alışkan lıkla, Janos'un ıçten bir komünıst olamayaca ğını söylüyor Çağlayangıl de şöyle dıyor Komunızm ıle Hırıstıyanlık, boyle bagdaşıyor demek . Budapeşte Havaalanf nda Macarca bir ko Altmışlı yıllar Polonya Buyukelçılığı nde bir yemek son rası ihsan Sabn Çağlayangıl ve Muşerret Hekımoğlu, bir köşeye çekilmış sohbet edıyorlar Mekımoğlu ınsan lllşkılerınde bellı bir ustalığı olan Çağlayangıl ıle karşılaşın ca gazetecllığı hlç unutmadığını belırtıyor nuşmayla herkesı şaşırtıyor I ürk Dışışlerı Bakanı Macarlar büyiik ılgı gösterıyorlar Peşte, Eger, Peç, Şıkloş kalesınde Çıngene orkestrasıyla renklı danslar, sıcak şarkılarLa unutamadığım bir yolculuk o Çağlayangıl, vaktıyle "Büyük Süleyman"ın öldüğü yerde görkemlı bir anıt yapılacağını söyledı coşkuyla O mezarı Süleyman Demırel'ın aLmasını tasarlıyordu ga lıba ü tasarı gervekleşemedı O yolculuktan Kanunı Süleyman'ın portresi çızılmış porselen tabaklar var hayalımde Bırını de Çağlayangıl'e armağan ettıler, o tabağa bakarken neler anımsar kımbılır Ben Peter Janos'un sözlcrını anımsıyorum Turkler olmasaydı, Macaristan varlıgını yıtirırdı. Buyuk Süleyman da sanalçılarımızın 11