Katalog

Fransa Cumhurbaşkanı Mıtterrand Msarjda). adı "Pcc hiney olayı'na karışan ve "borsa suçu" işleyerek bırkaç mılyuıı doları cebıne ındırdığı ortaya çıkan Roger Patrıce Pelat ıle bırlıkte Hafta ıçinde bır kalp kri7İ sonııcu yaşamım yıtıren Royer Patrıue Pelat. olayların patlak vermesınden bır biıre once, yarım asırlık dostu Mitterrand ile Parıs sokaklarında bır sabah gezmtisinde . Otuz kıık kışının adlaıının karıştığı "Pechıney olayfnda Mıt terrand'ın yakın dostıı Pelat, şırketin hisselerinden 10 000 adet satın aldığında. hıssc scnctlcrındc fıyat yukselme sıne yol açacak malı operasyon henüz kamuya acıklanmamıstı. "Pechiney olayı" ıle gundeme gelen Parıs Borsası Parıs Borsası'nm barjlı olduğu soruşturma kurumu Fransız Borsa Işlemleri Komısyonu (C O.B ), bır Amerıkan şırketımn, Fransız kamu sanayıı kuruluşu "Pechıney" tarafından satın alınması sırasında. operasyondan haberdar oldukları ıçın hısse senetlerını 10 dolardan satın alarak 56 dolara satan vo boylece "borsa suçu" ışleyen kışılerın peşınde. . Batıda skandal furyası atılı ülkelerde birbiıini i/leycn skandallar, geçen yıldan bıı yıla, siyasi ve malı ccvrelerde dalga dalga yayılan ciddi sarsmtılar yaratıyor. Italya'nın Napoli civarındakı Irpinia bölgesini bundan 8 yıl yıl once yıkıp gecen biıyük bir zelzelcnin titreşimleri, sııbat ayında ltalyan Basbakanı Ciriaco De Mila'yı Hıristivun Uemokral Parti'nin genel sekıeterliginden uzaklaştınrkcn, daha guncel borsa oyıınları ve büyuk yolsuzluk söylentileri, Fransa'da Milterrand'ı, Yunanistan'du Papandreu'yu ve Japonya'da siyasi parti liderlerini, içindcn çıkılması zor durutnlara surüklüyor... Şimdi gelin isterseniz, gazete sütunlarından parça parça izlcdiğimiz bu olayların ilginc noktalarına birlikte göz atalım... tlk durağınıız Paris. Hileli mali operasyonlar, borsa yolsuzlukları ve bavul dolusu rüşvetlerle... B Art arda patlak veren olaylar, Batı dünyasını "yeni bir skandal türü" ile yüz yüze getirdi: Cumhurbaşkanlarının, başbakanlann, muhalefet partileri liderlerinin koltuklarını sarsan "tehlikeli ilişkiler" suyüzüne çıkıyor, büyük yolsuzluk iddiaları şiddetleniyor, soruşturmalar başlıyor... lınıla kaybolup gittiğı bir ikinci ülkc görcmeyi/. Ne zaınan ycni bır skandal patlak vcrsc, kamtıoyıı araslııma kuruluşları hernerı harekctc geı;eı. Sade valaııdaşii sorulan soru hep aynıdır: "Sorıışlıırıııuııın soııııc vrrri'eğine inanıyor musunuz?.." Yanıt da uç aşağı bes yukan, yü/dc 7080 arası "Hayır"dır... Başka bir deyişle; sokaktaki Iransızın grtzunde, basın yeni bir skandal ile ilgılenmcye mi başladı, kamuoyımda fırtına tnı kopuyor? Birkaç ay bekleyiıı, lıeı scy yolurıa girccektir... Örnek mi istiyorsunuz... 1970'li yıllarda laslı rcjim aleyhtarı Ben Barka'nııı hransı/ isiihbaratınca katlcdılmcsi... Fmir vcıcnlcr ortada yok... Daha sonraki yıllarda "I)e Broglic" adıııda bir bakan ölü bulıınıır. Oysa aynı bakan lehdit edilmekledir... Sorıımlıılar belirsi/ kalır Eski başkan Valı*r> Giscard d'F.slaing'in Orta Afrika tnıpaıaloıu Bokassa'nın yolladığı clmasları hediye kabııl et mesi iddiaları... Bu olayın Giscard'a 1981 'de scçim kaybettiıdiği soyleniı; aına duğru mudur değil midir, yanıtı henuz vcıilmemiilir... 1981 sonrası, sosyalistler uzıııı sure skandala bulaşrnadan ayakta durabilmişti. 1985'te çevrcci (ırccnpeacc örgütünun gemisi "Rainbow Warrior" Pransız istihbarat clcmanlarınca Yeni Zclanda kıyılarında batırılır. Olay aylarca FranM/ kamuoyunu meşgul eder. Cumhurbaşkanı Mitlerrand, "balırma cmritıı kiınin verdiğini" bir turlu orlaya cıkarama/.. Tüm uzmanlar, böylesi bir emrin devlet başkanının bilgisi dışında alınamayacağını öne sürcr, ama askeri islihbarat başkanı Amiral l.ucostr'la Savuıırna Bakanı C'harles Hernu istifa eder. Olay kapanır. Beş yılı aşkın sosyalist iktidarı sarsan tek olay budur; ama I986'da iki yıl sureyle iktidarda kalan Jucqııcs Chirac'ın sağcı hükümcti cski hesapları karıştınnca "Kalkınma Kavşagı" skandalı ortaya cıkar. Sol hükümetin Kooperasyon (Denizaşırı Topluluklar ve Eski Sömürgelerle Isbirliği) Bakanının, gcrvek kimliğiyle Afrika tsleri Bakanı Chrislian Noucci'nın ö/el kalenı mudıırtıyle el ele "Kalkınma Kavsağı" adlı yarı resnıi derncğin kasasını bo^alttıkları iddiaları ortaya alılır. Başkanlık seçimi oııcesi, özcl kalcm müdürü yurtdışına kaçar. Daha sorıra Fransa'ya döncrck tcslim olur. Sahte pasaporlun, sağ hükümetin Içişleri Bakanı Charles Pasqua taıalından el alündan vcrildiği ortaya çıkar. F.ski Bakan Noucci, "Yüce Divaıı"a türüyle verilir. Arada parlamento yenilenir... Şinıdilik ne solcıı bakan Noucci ne de sahte pasaport işini dıı/enleyen sağcı bakan Pasqua'mn başı derttc... Benzer olaylar saymakla bilme/. Bu kadar ağır bir "skandal örtbas etme" geleneğine sahip Fransa, geçen ay yeni bir skandal türüyle yüz yüze gcldi. "Pechiney" adlı kamu kontrolündcki dev sanayi kuruluşunun bir Amerikan paketlcme firmasını clc gcçirmcsi sırasında, ba/ı kişilerin "borsa suçu" işleyerek Fransa: Hükümet gölgesinde suç Sabetay Varol / PARİS Dİ7, skandal dosyalatı sadece bizde hasıraltı edilir sanırı/. Oysa Fransızlara bakacak olursak, ülkeleri kadar, kirli işlerlc politikanın sarmaş dolaş olduğu tüm olayların sis pcrdesi al 6