Katalog

E V E K O N O M İ S İ Meral Tamer Gecikmeden doğan kayıp. ön ödemeli taksitli satışlarda malın süresinde teslim edllmemesinin tüketici açısından kaybını firmalar karşılamalı. /mır'den bıze yazan Sedat Barış adlı okurumuz, "on odııneli laksitli satışlara" yenı dıızenlemeler getırıldığı halde, tuketıcı açısından ve^ıtlı soıunların ve bazı mağdurıyetleıın hâlâ var olduğunu bır kez daha anımsattı. Malı muşavır ve muhasebecı olduğunu belırten okurumu/ Sedal Harıs'm mektubunda seıgıledığı olay, daha once pek çok kez çeşıtlı lırınaların açtıkları "on odemeli taksitli satışlar" kampanyalaıında da soz konusu olmuştu Okurlarımızırt şıkâyetlerını kampan. yayı açan fırma yetkılısıne ılettığımızde aldığımı/ yanıt ise, "Ne olacak, beklesinler 1 ay dalıa, olmediler va.." gıbısınden sorumsu/ca bır tavırdı Halbukı Sedat Barış'ın mektubundan ızleyeceğımız gıbı "beklemenin" ya da da ha net bır tanımla "vaal edilen surede malın teslim edilmemesiniıı" tuketıcı açısından bır malıyetı var ve I ırma zaten kendı hesaplarını yapıp "o fiyat koşullarıyla" "o teslim tarihinı" vaat etmış Dolayısıyla bu vaadını tutmamıssa tüketıcının o gecikmeden dolayı karşılaştığı /ararı karşılamak durumunda. SEKsütünü karalayanlar rakipler mi acaba? SEK'ın urettığı sut şışelerınde son zamanlarda yabancı maddeler çıktığı konusundakı yazımız uzerine bize yazan Dr. Hallt Togay, kendılerının de surekh SEK şışe sutlerı kullandıkları halde hıç şıkâyetçı olmadıklarını belırttıkten sonra, rakıp fırmaların bu soylentılerı çıkartmış olabıleceklerıne ışaret edıyor Dr. Togay'ın mektubu şoyle "5.6.1988 tarıhll Cumhuriyet Ek'inde Tuketıcinin Sesi koşenızde SEK şişe sutleriyle ilgili olarak bazı okurlarımızın şikâyetlerinden bahsetmişsiniz. Yıllardır evimize SEK şişe sutunun dışında süt gırmemıştir. Anılan durumlara hiç şahıt olmadık Anladığım kadarıyla ilgili şikâyetlerın gerçeklığı konusunda bır kanıt da yok. Bu tip soylentılerm pıyasada bir sure oncesıne kadar bulunan rakıp marka ve halen bulunan diğer markalar tarafından çıkarılabıleceğinl de anımsatmak isterim. Biz aile olarak Istanbul'da 8atılan SEK şişe sutlerini çok sık almamıza ragmen boyle bir şeye hıç şahit olmadık. Yalnız Kütahyaya Afyondaki fabrikadan gelen sutlerde bozulma olduğunu ' birkaç kez görmuştum. Saygılarımla." n I Neyse bız anlatmak ıstedığımızı bılmeceye dönüştürmeden latı kısa keselım ve sözu okurumuz Sedat Barış'a bırakalım "Ben, 'Yılın Son Fırsatı Kampanyası' adı altında MİIrPA Milliyel Tiean ve Sıııai Urunler Pa/arlaıııa A.Ş. larafından du/enlenen kampanyaya, 2.12.1987 (arihinde İ/mir B Nu0854 makbuz karşılıgı yatırnıış oldugum 88.000, TL. peşınatla '302 I.oewe ARK Ekolay/erlı Stcreo Oto Kadyo Teyp (I)erhal leslim' urununu almak uzere katıldım. Bıı Tatil mi, işkence eymen Club Turislik Gezıler sorumlusu Mine Aydın, kendısının organızatör olarak dcğıl de, "sade vatandaş" ve turıst olarak katıldığı bır gezıde başından gecenlerı anlatıyor Bu gezıdekı aksaklıklarda sanırız gezının Şeker Bayramı'na rastlamış olmasının ve buyuk yığılmaların meydana gelmesının de payı var. Neyse bız lafı ıızatmadan Mine Aydın'ın mektubuna geçıyoruz Şeker Bayramı latili dolayısıyla bir arkadaşım ile birlikte, AST TURİZM isimli bir scyahat acentesı kanalıyla Rodos'a gittik. 13 mayıs cuma ogleden sonra otobus ile Marmaris'e hareket cttik. AST TURİZM'in yolcuları sadece 9 kişi oldugundan, Çelebi Turizm'in otobusu ile birlikte yolculuk etlik. Cumartesi sabahı Marmaris'e vardıgımızda, tam bir kargaşa ile karşılaştık. Feribot ile Rodos'a gidecek olan yuzlerce kişi, pasaport işlemlerindeki duzensizlik ve aşırı sıkışıklık yuzunden, kızgın guneşin altında saatlerce beklemek zorunda kaldılar. Bu çile atlatıldıktan sonra Rodos'la bir hafta boyunca guzel bir tatil geçirdik. Ama asıl olay, donuşte başımıza geldi. Cumartesi gunu, otobuslerle otelden alındıktan sonra saat 15.30'da kalkan bir feribot ile Marmaris'e geçtik. Marmaris'ten lstanbul'a donecek olobusumuzun saat 18.00'de hareket edecegi soylenmişti. Ama ferlbotumuzun Marmaris'e varması ve bizinı gumrukten çıkmamız saat 19.00'u buldu. Gumrukten çıktık ki, ne rehber var ne de otobus... Marmaris'e bizi getirmiş olan Çelebi Turizm'in yolcuları da ortada yok. Boylece AST TURtZM'in 9 yolcusu olarak Marmaris'te kaldık. Rodos'tan saat 2.00'dc Marmaris'e varması beklenen bir feribot daha vardı. Acaba diger yolcular bu feribotla mı gelirler, diye bekledik. Ama ondan da çıkmadılar. Bunun uzerine Marmaris'teki tum otobus şirketlerini gezip, yer bulmaya çalıştık. Ama bayram tatili donuşunde boyle bir imkfln soz konusu degildi. llk yer bulabildigiraiz otobus, pazar gunu, saat 17.00'de hareket edecekti. Saat 22.00'de Marmaris'e varan feribottan 9 kişilik bir grup daha indi. Bu kişiler de, ASYA TURİZM'in yolcuları imiş. Rodos'ta rehberlerine, gumruk çıkış işlemleri için pasaportlannı zamanında (eslim etlıkleri halde, rehber hanımın işinı cıddıye almaması yuzunden, bu 9 kişinin pasaportlan ancak cuma sabahı Yunan gumrugune verılmış ve bu yuzden de grubun bindigi feribota binememişler. Saat 22.00'deki feribota kaldıklarından da ASYA TURİZM in otobusu bu kjjüeri beklemeden Islanbul'a hareket etmiş. Cumartesi akşamı, hiç bir otobusle donme imiânı bulunamadıgından, ASYA TURİZM'in bu 9 yolcusu iie birleşip bir minibus tutup, gece yarısı Marmaris'ten hareket eî'ik ve pazar ogleden sonra tstanbul'a vardık. AST TURİZM ve ASYA TURİZM seyahal acenteleri yolcularına Istanbüi/Rodos gidiş/donuş transfer vaal etmişler ve ucretlef.'."!' de peşin olarak almışlardı. Fakat Marmaris'te bize yaşattıklari sıkıntı ve sinir bozuklugu, bir haftalık tatili burnumuzdan getirmeye yetti. D B rada 'Uerhal leslim' sozunun altını çizmek isterim. Bu kampanyadaki dıger urunlerde olduğu gibi, benim katıldıgım urunde de, eger teslim ayı olarak 'şubal' ayını seçse>dim, peşınal olarak 88.000r TL. MTIIIC 48.000r TL. ode>ecek, toplaın olarak da 298.000r TL. ytrınt 258.000r TL. odeyecek ve dolayısıyla 40.000r IL. bir kârım olacaktı. Ancak kaybım yalnız 40.000r IL. ile kalmayıp, KDV oranının 1988 yılı başından itibaren % 12'den Vo 15'e çıkanlmasıyla, sozleşmenin 7. maddesi geregince odemiş oldugum 7.982r TL. bir kaybım daha olmuştur. 40.000 ve 7.982, TL.Ieri bir kayıp olarak gormemin nedeni ise, malın tarafıma teslimınin 8 Şubal 1988 tarihıni bulmasıdır. Urun bana sozleşmede belirtildiğı gibi aralık ayında teslim edilmiş olsaydı, KÜV farkı olan 7.982, 1 L. odemevecektim. Kger şubat teslimini seçmlş olsaydım, 40.000, TL. daha az odemede bulunacak ve ayrıca KDV farkı, toplam fiyat u/erindon hesaplandıgı içın, 7.982, TL. yerıne 6.910, TL. ode>eceklım. Bu arada akıllara şıı soru da gelebilir; urunu şubal ayında teslim alması gereken iştirakçiler de aynı gecikmeyle nisan veya daha.sonraki bir ayda teslim almış olabilirier. Ancak ben, bu kampanyaya katılırken, biri kardeşim olmak u/ere 2 kişiyle birlikte katılmıştım. Onlar da aynı urunu talep etmişler, fakat şubat teslimini seçerek 48.0(M), TL. yatırıp, 6.910, TL. KDV farkıyla birlikte urun için toplam 264.910, TL. odemişlerdir. Ve dikkatinizi çekerim, urunlerini benim teslim aldıgım tarih olan 8 şubattan yaklaşık 10 gun sonra, 17 Şubat 1988de teslim aldılar. Benim, urunu leslim aldıgım tarih 8 şubal, odemiş oldugum miktar 305.982, TL., kampanyaya aynı gun katılan diger kimselerin urunu leslim aldıkları tarih 17 şubal, aynı urun için odemiş oldııkları miktar ise 264.910, TL.'dir. Bu arada şunu da belirtmek isterim; peşinatı yatırmış oldugumuz tarih 2.12.1987, sozleşme ve senetlerin bize ulaşma tarihleri 4.1.1988, KDV farkını isteyen firına yazısının gonderılme larihi ise 15.1.1988'dir. Firmanın 'Yılın son kampanyası, derhal teslim veya t/Ubatta teslim' reklamlanyla başlaltıgı kampanyada, so/leşme için ustaca zaman kazanması, para tahsilatı için gerekli işlemleri ise son surat yapması çok duşundurucu. Sayın Tamer, durumu bir yazıyla firmaya bildirip fazladan odemek zorunda kaldıgım 40.000, TL.'yi talep ettim, ancak daha sonraki kampanyalarında derhal adresime 'Sayın üyemız' başlıgıyla pazarladıkları urunleri tanıtıcı kalalog ve broşurler gonderdikleri halde, yazıma 'olumsuz da olsa' bir yanıt verme gereginl duymamışlardır." D Pratik bilgiler Güveye ve karmcaya karşı limon kabuğu Uskudar'dan bize yazan Nimet Kırdemir, kendı deneyımlerınden yola çıkarak guveye karşı bır çare önerıyor "Hatırladığım kadarıyla guveler artık naftaline karşı bağışıklık kazanmışlar" dıyerek söze başlayan Nlmet Kırdemir'ın önerısı limon kabuğu. Kırdemir, "Blldlğimlz limon kabuğu, ama sıkılmış limonun değil, sıkıldıktan sonra ıçi çıkarılıp temizlenmiş limon kabuğu. Bu yöntem karıncalar ve guveler için bireblrdir, kabuğun olduğu yere uğramazlar. Zamanla kuruyan kabukları yenllerlyle değlştirmek daha etklll olur," dıyor Not Nımet Kırdemir'ın mektubunda sözunu ettığı elektrık harcamalarında ındirımlı tarife tavanı, zaten bır sure önce epey yukseltıldı Yanı elektrıklı modern ev aygıtlarının harcamalarını da ıçıne alacak şekılde Bu yuzden bu konuya değinmedık D O 16