Katalog

B K I Ç ŞiarYalçın 530 26 Puanla Granşlem * RD765 A32 97532 • ¥ S A T R A N Ç KahramanOlgaç • AIO R53 RV83 R654 K B G ¥ * Kuzey ¥ Dünya Satranç Birincillğl: 15. Oyun KarpovKasparov (Sevllla 1987) • V D ¥A94 • AD1092 4D1098 ¥ ¥ V98754 • R4 • 964 • vıo K B G ¥ • D ¥6 • ADV1086 • ARDV107 * 76 A7 95432 DV82 • * 8532 Doju 2 Karo 5 Trefl 6 Treil 7 Trefl Günej 2 Pik 5 Karo 6 Pık Pa. A98432 RD10 54 V32 RD876 1076 I SA Balı Pas Pas Pas Pas Dogu 2Trefl Güney 2 Pik Bnlı Kontr Batı pik valesini çıkar ve Doğu uymaz. Nico Gardener bu granşlemi her savr.nmaya karşı yapmak için nasıl oynadı? CEVAP: Koz çıkışı ve Doğunun uymayışı granşlemin karşılıklı kuplarla yapılamayacağını göstermiştir. Deklaran ikinci bir koz çekıneden kuplara başladığı takdirde, Batı ikinci, bilemediniz üçüncü karoya mutlaka üste çakacaktır. İkinci bir koz çektiği takdirde ise, iki koz, üç kör, üç trefl kupu ve dört karo kupu ile oniki elde kalacaktır. Nico Gardener çok güzel bir çözüm buldu. llk eli yerden damla aldı, bir karoya çaklı ve yerde kalmak uzere üç metr körünü çekti. Ondan sonra PİK RUASINI oynadı ve (Nico'nun deyimiyle) Doğu on yıl ihtjyarladı! Doğunun şu anda dört karosu ve dört trefli vardır. Pik ruasını karo yerse, deklaran yerde kalacak ve üç karoya elden çakarak dördüncü karoyu bir trefl defosu için sağlayacaktır. Yok Doğu pik ruasına trefl yerse, Nico Gardener ruayı asla ezerek ele geçecek ve üç trefle yerden çakarak bir trefl sağlayacaktır! Dikkat! Deklaran ikinci elde karoya çakmazsa, bu baskül skuizini gerçekleştiremez. Çünkü o zaman, üçüncü körle yerde kaldığında durum şu olur: R765 Kuzey 4 Trefl 5 Kör Pas 7 Pik.. Albarran hangi kâğıdı açıldı ve iki ünlü Fransız oyuncusu nasıl bir defans sayesinde 2 Pik kontratını BEŞ batırıp 1400 sayı kazanmayı başardılar (BatıDoğu zonda değillerdi)? CEVAP: Eller göründüğünde Güneyin en azından beş el almaması imkânsız gibi görünmektedir. Ama defans deklaranı üst üste öylesine aldattı ki, Güney üç elde kaldı! prensiplere aykırı olan bu çıkışın, Kuzeyin 1 SA ile açtığı düşünülecek olursa hiç de yadırganacak bir yanı yoktu. Deklaran tabii yerden küçük verdi ve Doğu damla alıp en büyük treflini, yani onluyu döndü. (Bu koz dışındaki renklerin en pahalısına bir preferansiyel apeldi.) Albarran trefl asıyla alıp kör valesini döndü (deklaran kör damını Doğuda sansın diye). Deklaran tabii onlusunu yapabilmek (!) için ruayı koydu. Doğu asla alıp bu defa en küçük treflini (karo apeli) döndü. Albarran küçük bir pikle çaktı ve karo yedilisini döndü. Blaizot yerin valesini damla aldı ve kör dörtlüsunu döndü. Deklaran damı Doğuda sanarak onluyu koydu. Albarran damla alıp karo döndü. Doğu yerin ruasını asla alarak karo dokuzlusunu oynadı (deklaranın onluyu Batıda sanması için). Deklaran pik altılısıyla çaktı ve Batı üste çakınca biraz şaşırdı. Albarran bu kez de, deklaranın başka körü kalmadığını sanması için kör ikilisini döndü. Doğu dokuzluyla alıp karo döndü ve deklaran Batının üste çakmaması için (!) damla çaktı (Güneyin yabancı kâğıdı kalmamıştır). Şimdi de bu güzel savunmayı taçlandıran son ve en parlak hile: Batı pik damına son körünü atacak yerde pik üçlüsüyle ALTA ÇAKTI! Böylece deklarana sadece kozu kalmış olduğu izlenimini vermek istedi. Bunun Uzerine deklaran pik yedilisini oynayıp Batı dörtlüyü verince yerden ONI.UYU koyarak pik valesine "afişe" empasf yaptı... Doğu böylece sek pik valesini de yapınca defans on el almış ve kontratı beş batırmış oldu! Deklaran sadece uç buyük pik onörünü yaptı. Gelin de böyle savunmaya can kurban demeyin... Albarran trefl yedilisini çıktı. tlk bakışta • ¥ • ADV10(veya ADV108) • ARDVIO (veya ARDV) • ¥ • • A9843 8532 I.d4 Af6 2x4 g6 3. Ac3 d5 4. AI3 Fg7 5.Vb3 [Karpov, Se Kasparov (hamlede) villa varyantını değiştiriyor.] 5..dxc4 6. Vxc4 00 7. e4 Aa6 8. Fe2 c5 9J5 e6 10. 00 exd5 11. exdS Ff5 [1986 dünya birinciüğinin 19. oyununda bu varyant Karpov'a bir puan kazandırmıştı. Bir kez daha gözden geçirelim: 12. Ff4 Ke8 13. Kadı Ae4 14. Ab5 Vf6 15. Fd3 Ab4 16. Ac7 Axd3 17. Axe8 Kxe8 18. Vxd3 Vxb2 19. Kdeı Vb4 20. Ad2 Va4 21. Vc4 Vxc4 22. Axc4 Fc3 23. Ad2 Fxd2 24. Fxd2 Fd7 25. Ff4 Fb5 26. f3 g5 27. Fxg5 Fxfı 28. Şxfı Ad6 29. Fe7 Ac8 30. Fxc5 Kd8 31. Ke5 f6 32. Kf5 b6 33. Fd4 Ae7 34. Fxf6 35. Kg5 Kxg5 36. Fxg5 Ac6 37. Şe2 Şf7 38. Şd3 Şe6 39. Şc4 Ae5 40. Şd4 Ac6 10. Satranç teorisi, hava raporları gibi boyuna değişiyor. Araştırmacılar 12. Ff4 hamlesinin beyaza Ustünlük getirmediğini keşfettiler. Nerden mi biüyorum? Sovyetler Birliği'nde "ayaklı kütüphane" Mrpov (30. Vc5!) olarak bilinen büyükusta Victor Gavrikov'un 1987 Rusya bignciliğinde oynadığı iki oyundan. 12.Ff4 Vb6 13. h3 Vxb2 14.g4 Fc2 15. Kacı Ad7 16. Ab5 Fa4 17. Ad6 Ab6 18. Ve4 Kae8! 19. Axe8 Kxe8 20. Ae5 Fxe5 21. Fxa6 bxa6 22. Kceı Fc3 23. V.\e8 Fxe8 24. Kxe8 Şg7 25. d6 Vxa2 kazanır. 26. Ke7 Vd5 ya da 26. Kdı Fd4 var. BeliavskıGavrikov, SSCB 1987. Böylece "zehirli piyade" falan tanımayan yeni bir hamle ortaya çıktı. 12. Ff4 Vb6 13. Fe5 Kad8 14. Kfdı Kfe8 15. Vh4 Ad7 16. Fxg7 Şxg7 17.b3 Va5 18. Kacı Af6 19. Fb5 Fd7 20. Fxa6 Vxa6 21. Ad2 h6 22. Vc4 Va5 23. f3 Vb4 24,Ade4 Vxc4 25.bxc4 Axe4 26. Axe4 b6 27. Şf2 f5 28. Ac3 f4 29. g3 beraberlik, GurevichGavrikov, SSCB 1987. Bu oyunda 13..Vxb2 14. Ae4 hazırlığı yapılmıştı. Teori her gün değiştiğine göre, en yeni açılıs kitapları bile çıkar çıkmaz eskiyor. Bu işin profesyonelleri durmadan çalışıp araştırarak dağarcıklarını yeniliklerle dolduruyorlar. lşte bu bakımdan, şimdiye dek bir açılış kitabı yazmaya hiç heves etmedim. Son olarak değişik bir on ikinci hamle daha var: 12.Fg5 h6 13. Fh4 Vb6 14.Vb5 Vxb5 15. Fxb5 Ab4 16. Kadı a6 17. a3 Abxd5 18. Axd5 Axd5 19. Kxd5 axb5 20. Kxc5 Kfc8 21. Kd5 Fe4 22. Kd2 Kc2 23. Kxc2 Fxc2 24. Kcı Ff5 25. h« Fxb2 26. Kc5 Fd7 27. Ae5 Fe8 28. Ag4 Fxa3 29. Kc3 Fd6 30. Fg3 b4 31. Af6 Şg7 32 Axe8 Kxe8 33. Kd3 Fxg3 34. f\gi Ke6 35. Şf2 Kb6 36. Kb3 Şf6 37. Şe3 Şe5 38. g4 Şd5 39. Şd3 Şc5 40. Şc2 Kf6 41Ke3 Kf2 42. Şb3 Kxg2 43. Kf3 Kh2 kazanır. Scheeren Koualty, Budel 1987. Bu kıvrak savunmalan görüp izleyen Karpov, yeni bir devam yolunu deneneye karar veriyor.] 12. Kdı [d pı>adesını destekliyor] 12...Ke8 [30dakika] 13.d6 [Karpov, buraya kadar sadece 5 dakika harcadı. Varyanta iyice hazırlandığı açık seçik belli oluyor. 13..Fe6 hamlesine karşı 14. Vh4 ve arkadan Fg5 ve Fb) tehditleri hazır bekliyor.] 13..h6 [20 dakika] 14.h3? [15. Ff4 Ah5 16. Fh2 pianlanmış, ama daha önce siyah atın hareketini engelleyen 14.a3 hamlesi yapılmalıydı. Bu yorum Kindermann'a ait.] 14..Ab4! [c5 piyadesı alınamıyor. 15.Vxc5 Ac2 16. Kbı Ad7 17. Vb5 a6 18. Vc4 Kc8 ve Fxc3 arkasından Kxe2 geliyor.) 15. Ff4 Ad7 16. Kd2 a6 17. Vb3 b5 18. Vdı c4 19. a4 Ac5?î [Aceleyle oynanmış şüpheli bir hamle. Düşunme suresı 3 dakika. Daha sonraki basın toplantısında bizzat Kasparov, bu hamlenin yerine 19..Kb8 tavsıye ettı.] 2O.axb5 Acd3 [2O..Ab3 ile çatal atmak siyaha yaramıyor. 21. Ka4 Axd2 22. Kxb4 Axf3 23 F\t'3 parlak bir atağın başlangıcı olurdu. 23.. Kb8 24. d7 ya da 23.. Ka7 24. b6 veya 23.. Kc8 24. bxa6 vardı.] 21. Fxd3 Axd3 22. Kxd3 [Axf4 ve Axb2 tehditlerini karşılayan tek hamle.] 22.. cxd3?! [6 dakikada yapılan şüpheli bir hamle. Karpov'a gore fille almak daha tyiydi.] 23. Ad5 [23. bxa6 Vb6 ya da 23. Kxa6 Kxa6 24. bxa6 Vb6 gundemde.] 23..axb5 24. Âe7 Şh7 25. Kxa8 Vxa8 26. Axf5 [lşte 22. hamlede Kasparov F\d3 oynasaydı başına bu ı$ gelmezdı Karpov, kalite eksiğine karşın rakibinin piyade iskeletini dağıtıyor.] 26..({xf5 27. Vxd3 Ve4 28. Vxb5 Ka8 29. Fd2 Kd8 30. Vc5! [İyi hazırlanmış bir tuzak. 30.. Fxb2 31. Vc7! Ve8 32. Fa5! Kd7 33. Vc2 Fg7 34. Vxf5 Şg8 35. Fc7 Bakalım Kasparov bu tuzağa duşecek mı?] 30... Ve6! 31. Ff4 Fxb2 32. Ah4 Ff6 33. Vxf5 [Beraberlığe giden bir devam yolu. Kasparov atla almanın daha iyi olduğuna işaret ediyor.] 33.. Vxf5 34. Axf5 h5 35.g4 hxg4 36. hxg4 Şg6 37. Şg2 [Beyaz şahın niyeti c7 karesine kadar uzanan kısa bir yolculuk!) 37..Fb2! 38. Ae7 Şf6 39. Ac6 Kd7 40. Ab8 Kd8 41. d7 Şe6 42. Şf3 Fa3 43. Fc7 Burada oyun ertelendi. Daha sonra Karpov'un teklifi ile beraberlikte anlaştılar. 43.. Kxd7 44. Axd7 Şxd7 eşıtlik getirirdi. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanhğı Satranç Danışma Kurulu Başkanlığı'na yeniden görevlendirildim. Yıllardır gönüllü olarak yuruttuğum bu görevde Dr. Ergın Korur, Emrehan Halıcı, Gurol Terim ve Gulseren Baykara bana yardımcı oluyorlar. Kendilerine başarı dolu bir yıl ve iyi çalışmalar dilerim. 1 Bir açıklama: 39. probiemin yanlış olduğunu iddıa ederek benı sert bir ^ekilde eleştıren okuyucum E.U. iki hamlelik basit bir matı yapamamış; yoksa problem dogrudur: 1. Kt'8 Ad6 2. Ft6 mat. Problem: 43 Deklaran pik ruasını oynadığında, Doğu duruma göre karo veya trefl yiyerek iki minörünü de dörtlü bırakır. Oysa, daha önce bir karo oynamak zorunda kalınca, dört defostan sonra (iki pike ve iki köre) minörlerinden biri mutlaka üçlü kalır... 532 Güzel bir deblokaj • ¥ • • V43 AV9Î V R10643 Ali Akış Ankara 1988 llk baskı Komblnezon: 43 KuijfGallego Andorra 1986 Et0d:43 W.S. Kovvalenko Primorsk 1980 531 Eski toprak Briç dünyasının büyük ismi Victor Mollo, "Defans Sanatı" adlı kitabında şöyle der: Çogumuz eskilerden çok daha iyi oynadıgımızı sanınz. Belki bazı alanlarda, özellikle konuşmalar konusunda bu dogrudur... Ama yine de, üstiinlüğümüzle övünmeden önce, biraz gerilere bakmakta yarar vardır. O zaman belki eskilcr kadar iyi oynayanlarımızın hiç de o kadar çok olmadığını anlanz. İkinci Dünya Savaşı'nın ertesinde Paris'te oynanan aşagıdaki el, şimdiye kadar yapılmış olan defansların belki en parlaklanndan birine ornektir. Batı'da, o dönemin en buyük Fransız oyuncusu Pierre Albarran, Doguda ise en begendigi ortaklarından biri olan Jacques Blâizot otunıyordu: • D5 ¥ R2 • R96542 • ADV Dogu 1 Karo Pas Güney Pas 3 SA!.. Dogu Pas Kuıey Kontr Batı pik yedilisini çıkar, Doğu asla alıp pik dokuzlusunu döner. Nasıl oynarsınız? D DUYURU: Jais ve Lebel'in "ŞLEM" adlı kitabmın iarafımvuian yapılan çevirisinin birinci cildi fnkılap Kitabevi tarafından yayımlanarak satışa çtkarılmıştır. Bellibaşlı kitapçtlarda bulunabileceği gibı, yayınevinden Odemelı olarak da islenebılır. Adres: Ankara Caddesi, No: 95, Sirkea / tstanbul. Tel: 522 28 51. Üç hamlede mat JBUl Beyaz kazanır. •JIUBZB31 Beyaz kazanır. •JBUI 8PV 8 9J J 8JI 'L e^J 9M 9 ü § S 9V*İ 9J§ > £ J £ j £ i£« İOJ Z İ8M§ İ9»TV l 21