Katalog

CUMHURİYET DERGİ24 IŞYAŞAMI açılırken. bunu yalnızca ticarl lllşkller ve ekonomik isbiriîğJ alanlarında sınırlı tutmakeğilimindedeğildı Turkiye ( bu ülkelere uzman ve teknlsyon göndererek 1 öğrencilere vfsrilen burs * n antırarak. uzman ycıı$lirerek. pıoıe tıOdleri yapa* rak iyleıneyen tesisleri ısler Ua\c getlrerek çcşllli lürde leknik yardımda bulunmayı tasaflamaklaydı. NELERYAPILAL A7 tiyo:u:' dedlğınde ortalığın karışacağını herh 'Me beklemivordu. Birinci işadamının î u talebi karşılayablleceğînl bıldirmeMiıden sonra, ikincl Işadamı kendl salçvisınm daha kallteli olduğunu bellrtlyo üçüncü Işadamı Ise daha düşuk flyaı onenyordu. Is tiurada da blimiuudu. Işadamları kencfi aralarında kimin "domates salçast" satr^ağı uzerinde serl bır şekilde laıtısrnay.ı başlıyorlar ve 1$ çığrından çıkıyordu. Sudanlı yelkilîler ise şaşkınhk ıçinde IçariaiTilannın larlışmalarını seyrediyorlardı Taıiışma burada da biimiyor. EşadüMıiarının kaldıkları otelin lobisinde sürüviMdu. Anialiığımız olay Tüık İşadamlan Heyeii nin oeçen ay Afrika'va yaptıkları gezi sırasmda Sudan'ın başkend Hartum'da geciuirdu. Ttırk Işadamlaıını Afrika'nın bir ucunda domates salcası tircrinde tartısmava Iten neydl? TÜRK HEYETİ AFRİKA'DA Gectığımiz ay 29 kişilik bir Türk tlcarrı heyetî Tanıanya. Niıerva. Kenya, Ugamia. Etyopya ve Sudan'ı kapsayan bir Ainka gpzîsîne çıktı. Heyctlo başta Kog vı* Sabancı olmak u^ı?ıo ü2el sekiurden veşiıil holding ve buyuk liımaların temsilcileri. nıutoahhiılor gtubu, kamu sekıoruıuJeıi îseSümerbank. Karayolları. Şektîi Fabrikalan. Işlelmoler Bakanlığı. Sanuyi ve Ticarel Bakanlıklaıı ve DPT yetkılilerl yer alrnakiaydılar. GEZİNİNÛNEMİ Türk heyetlnin Afika gezisi birçok bakımlardan Anem taşımaMaydı. Öncellkl^ Turkiye llk kez Afrika'ya açılmaktaydı. Uzun bir süre ekonomik ve licari lllskller tümüyle Batı ile yürütülmüş. daha sonra sosyalist ülkelerle de bu illçkllerin geMştiritmesine çalı^ılmıştı. Ancak, Afrika'ya gitmek bugune kadar hiç kimsenin aklına gelmrmîşti. Yalnızca geçmisie bazı sivasi konularda destek sağlamak amacıyfa ryiniyet ftoyctleri Af : >.n domates satçası satm atmak is UDANLI yelklli masantn karşı taralında oturan şahıslara dönüp, îsadamları Af rîka'da: başanlı birgezi rjka ülkefenne qonderümi$rer ve elieri boş dünmuşiera» Ecevıt hükümetl. göreve geldikıen sonrn Dısişiori Bakanlığı bünyeslnde yapılan deği$ikliklerden bîrl de llk kez bir Alrıka daircsinin kurulmasıydi. Bunu Afrika ulkelerînin başkenilerinde boş bulunan buyükplçilıkiorp yapılan atamalar fzlemıs. daha sonra da Afrika ülkeleri İle llişkilerfn her alanda kuıulması ve gelisHrllmesl Için genls kapsamlı raporların hazırlanmasına gırişilmişti Daha sonraki aşamada da oir Turk lic.vei vc ekonomlk işbirilği heyâiinin Afrika'ya gllınesl planSONUÇ Türk heyelinin lemaslarının sonuçlan her yonüyle olumtuydu. Tork heyetl birçok bağlantılar yapıp önemli bazı projeler üzerinde on anlaşmaya varırken. Af» rlkada ekonomik ve teknlk Işblrllfli İle licari iliskileı açısından Torkiye için bugOne üek degerlendirllmeycn büyuk bir potansiyelın vaioiduğu gerçeğl prtaya çıkıyordu. NAİROBİ'DE KONUT Bir Türk lirması Naiıobi'nln sosyal konutlarının yapımını üstleniycr, bazı muteahhitler onemli projeler İçin anhşmaya vaııvoılardi. Özel sektörden ıki flrma da iki ayıı Atrika Olkesinde buzd> labı fabrlkası kurulması konusunda sözfeşme Imzalıyoriardı. Türk heyetl giitigr her ulkode yeni uluslararasi ekonomik düzen çalışmaları çerçeveslnde gelismekte olan ulkeler arasındaî»biıliğinln önemlnl vurguluyordu. Ayrıca. Türkiye'nin yirmincl yıkzyılda ilk ulusal bağımstzhk savaşını veren ülke olduğu gerçeflinden yola çıkılıyordu. Bu olgular, çoğu bağımsızliklarıııı yeni kazanmiş gelişme çabasındakl Afıika 01kelerlnin Türkive'yi deOlşik bir boyutta değerlendirmeterine yol açıvordu. Ayrıca yatnızca mal salmak. yatırım yapmak için gelinmediği anlatıhyordu. cŞİTLlKÇl TEMELLEH i^birllğl eşltlikçi lemeller Ozerinde yu* rOtülmellvdl. Ticarl lllskller gellşlirllecekse dengeli bir ticarel hacml esas alınmalıydı. Geliçmekle olan ülkelerin kaynaklannı tamamlayıc:hk llkesl çerçeveslndeblrblrlerinin karşılıklı gelişmelerl için kullanmaları değlşmoz bir hedef olarak alınmalıydı. Bu bellrlemeler daha baştan Türklye'nin dlğer gellsmiç Cılkeler Afrika ulkelerl İle ekonomik ve teknlk illşkilerln gellştlrilmesi İçin llk temeller atilırken Türklyo tarafından aşılmasi gereken bazı guçlOkler de kendıllğlnden oriaya çıkıyordu. Biı kere, projelerin gerçekJeştrrllmesl rçfn bfr dlçude TOrkiye1nln sermaye göturmesl gerekiyordu. Bu noktada biı kaynak sorunu ile kaışılaşılıyordu. Herşeyden önce bir dış ticaret şlrketl İle Ihracal rlskinl karşılayacak bir slgorta kuruluşu oluştJiulmahydı. Bu bâfllamda Alrlka'dakf Hcaret temsllclllklerinin aniırılması da gerekiyordu. Burada sevinllecek bir gelişme Islam Kalkinma Bankası'nın projelerln finansmanına kalılacağını bildlrmesl ile oriaya çıkıyordu. Bir diğer guçluk de ulaşımda kendini güsteriyordu. Denlzcilik Bankası ile Denlz Nakllyat'ın Afrika'ya yapılacak dışsatımların nakllyesinl üsllenmesl durumunda buna oöre bir duzenlemeyo gitmeleri gerekiyordu. llk afiızda uzaklıuın herhangi bit borun çıkartması beklenmiyordu. Turklye'den yüklenen gemller Süveyş kanalından gecerek Kızıldonlz'e açılacâklar ve malları başta Darüsselam olmak uzere dlğer Doğu Afrika (imanlarına boşaltabHeceklerdi. İLKADIM Dışişlerl Bakanliflrnın girlşimiyle gerçekleştirllen Türk hcyetinin Afrika gezisi Türkiye'nin bu ülkelerle her alanda lllşkllerini geli^lirmesi açısından llk adımı oiuşturuyor. Türklye'nln bugOne kadar sınını çevlrdigi bu kıtalar bugüne deflin defierlendtrllmeyen bir potanalyelin varolduğunu göstermesl açısından da dnemlrbfrlfkadım. dığı gerçeğini vurguluyordu. Bunlara ek olarak. Afrlka'da i$ yapan dlğer ülkelerln yüksek flyatlarla pazara glrmelerl. daha riuşok fivaı veren TOrklye'yi ıster . latemez oana şanslı bir konuma getirlyordu. TEKNİKYARDIM Türk hakOmetl dış ekonomik illşkllete verdiğf önem çerçevesinde Afrika'ya glbl "Merkanttti&r btr yaklaşım iaşıma