Katalog

SAYFA30 SİNEMA YLÛL ortalarında blr Cumartaal gacasl 11'adognj, tom Amarıkan talavlzyonları, Onamll sayılan har habarl varmak Içln yapıMıOı gibl proOnmlannı kaaarak aaylrcllarina 9u habari vartfllar: "Tmınmış oyuncuJmn SvAarg, Parfata aşırt uyvştu* rueu fiMtftf* almaktmn öl<IQ" TV'lerinl izlayan mllyonlarca Amarlka'lıdan kaçı 1950 vt 60'ların bu OnlO yıldızını, aaf, lertemlr yuzuyla blr dOnam Amarlkan ganç kızının simgaal olımu) Sabatg'l garçaklan •nımaadı, blltnmlyoc.Ama bu mllyonlarca Amarlka'lt. çoftu kaz olduOu gibt TV'ierlnln habarine Inanıvardllar. Evat.Jaan Sabarg ölmuştu garçafcian...Yıluudan barf Hotiyurood'un yaşlı ağacından doşan kaçıncı yapraktı bu ? Marllyn Monroe glbi. Piar Angall gıbi, Varonlca Lake glbl, Sabarg d« blr anlamda kandlna kıyıvarmlçtl. MMyonlarca Amarlka'lı, bu Olomü hartiangl blr OnlO klşinın OlumOndan ayırmadılar önce.. Pak da onamaamadllar: Sabarg nardayaa unutulmuç, donamlnt doldurmua blr yıldutfı. Ancak olaylar ordafcafmadı.SabargIn ölOmü üituna m ı r t ı c ı açıklamalar blıblrlnl lıladl. Va kıaa zamanda ganç kadın, yaşam va OlOm Oyküeuyla Amarlkanın ortak vlcdanını lyldan lylye tadtrgin adan. ona gaçmlfln karanlık va aavtmalz aayfalanndan bazılanm lalar latamaz ammaatan blr lalm oldu çıktı. E JEANSEBERG 1970DE TOPLUMSAL SORUNLA RLA tLGÎLENME BAŞLADL BUİLGI ONU O DONEM AMERIKA'SINDA EN ÖNEMU SORUNLA RPAN BİR I OLAN SİYAHBEYAZ SORUNUNDA SİYAHLARIN YANINDA YER ALMAYAtm Garv ve »ftlu D İ C R U île. Küçiik folnftrjflta dâ ton e*i DennK Borrv tle ••Igeler Sabarg'ln oiümü, harhangl blr yıldızın vaya yıldtzcıftın yanhçlıkla aşın dozda uyuçtunıcu madda almaaıyla maydana galan o alı«ılmi| ölümlardan daOlldl. Olaydan 23 gün sonra, Jaan'ın aakl kocaaı va ölumuna dak an lyl doatu kalmtç olan Franaız yazan Romaln Gary, Jaan'den olan 00lu Dtego ito blrllkta Parla'ta bir baaın toplanlıat yapıyordu. Dlago, annaslnln 1956'da llk k«2 "Azlf JmW fllmlnda rot aldıfiı zaman sanip olduuu yüza banzar blr yu? taşıyordu: Sanşın. mavi gözlo, apaçık, lertamiz blr yClz..Annaainin ölum habarlnl aldıflında San Franalsco'da Ml Dlagc.Babasının bir lalafonuyla Parta'e koşmu^tu. Baba*ofiul basın loplantıaında gualecUara bazı kâflıdar. balgalar aundular...i970 yılınaaitll bunlar.O yıllar, Sabarg'ln, tıpkı gOnümuzun Jana Fonda'aı glbl Amerlkanın, Amarikan yönailcllarlnlnln hoyuna gılmayan 191ar yaptıOı yıllardı. Blr zamanların çocuk yılduı olgunlaomıtlı artık...Ollo Pramingar'ln Bamard Shavv'un "Atto Jinn*" oyununu slnamaya uyarlarkan binlerca aday arasından saçtlQI kuçuk Onlvarailall kız daftlldi artık o...Aradan 14 yıl va aayıaız flllm gaçmlştl.Jaan, başanlar. başarıaızlıklar. mutluluk va mutau7İuklar taimışlı. Olgun bir kadındı Toplumaal aorunlarlaria, Olkaalndakl ve dOnyadakl haksızlıklarla ılflilanlyordu. F.B.I. aarifm yıldızı "Ucuıtatma'1 hjln! *yı bacarmlttl. Bu konuda sabırlı olunmuç. blr yıla yakın aura baktenm^ll. O aırada 8abarg hamıleydı. HamllallOlnln lylca belırglnlaftlfll günlarda. Jaan'ln aatında varolmayan hayafi blr doalu. bazı gazatalare «öyla blr "Hulm" gaçlyordu: "Oaçao hmttm Pamtoydlm. Hmm&n do&tum Jaa/ı S#ftwaVı»övinefcoff«m. Kocaaı Romtini* btrtşmıştor, yme btrUkt*lf...Am* Jin Utm çocuğun ondın ttoğll, ymhtn lllşhl kunluğu Km Panttr lidertorlnden birfndM otduğunultiratettr.. Na kolay, daflll ml ? Na yazık kl bu uydurma haberl Nawawaak kadar clddl blr dargi yuiacak va kullanacaktı. Jean garçaktan da gabaydl. Romaln Gary lla blr suradlr ayrı oldukları da doflruydu. Ama barışmışlardı, aralan lylydl. Çocuk bayazdı Oatahk, habar lumuyla uydurmaydt. Na var kl Jaan'ln haaaaa va alnlrll bOnyesr. bu yalana dayanamadı. Haata oldu Jaan, çocuğunu duşOrdO. Blr kızdı bu...Va M acıdır kl, kadarll blr anna, Iflranç dadttoduları yalanlamak Içln, lanıklar huzurunda babaflln labudunu açtırdı. Evaı kuçOk.babak bambayaz blr kızdı bu... Jaan va kocaaı A/awa»aaA alayhlna dava açtılar va kazandılar. Ama Jaan'ln aagiıflı blr kazbozulmuflu. Ganç kadın, bu 9oklan hiç blr zaman tOmOyia iyila«madl. BirdandaOH. amayava*. yavaş, adım adım öldü ganç kadın... •Ir yılduı "ucvsloffmak" ılgl, onu o dönam Amarlka'aındakl an önamlı aorunlardan blri olan alyahbayaz sorununda azllan, hakaızlıOa uflrayan yanın, alyahların yanında yar afmaya itnıı«rı. Çcfüli Orgutlarin. Ozalllkla unio "K*m Panrar'tor'ln toplantılarına, mltlnglarina kaiılıyordu. Oniara manan va maddaien yardım ©dlyordu. Ama unlu b*r oyuncunun harfıaaln tanıdıgı blr klşlnin bu illşkilarl Nınon yOnatlmlnln hofuna gltmlyordu. Romaln Gary. gazatacilere F.B.I. larafından hazırlanmış 2 raporun fotokopllerını sundu. llkl, Mayıa 1970 larlhll blr balgaydl va burada Sabarg "Mra PmıarVan>a"Mfld0/|par0OT'aa0lemaft'1a auçfanıyordu. Oaha gaç blr tarlh taşıyan Iklncl beigada laa, Bayan Sabarg'ln kamuoyu b&rl korkunç f*hatsu atf/yortfu" dlya anlatıyor. Küçük Jaan. tonra blrdan alnamaya gaçll. Ünio yflnalman Otlo Pramlngar, "AıiM* Jaanna'iden aonra ona "Gflftaytfuı Hüıunida da rol vardl. Ancak bu 2 fllm ÖB beOenllmadl. Sabarg'ln maslek yöşatnı parlak bir başlangıçtan aonra haman bllmff mfydl ? Oyla sandı Joan..SonraParla*agaldl. Orda Franaızlarla, Fransız sınamaaıyla va JeanLuc Godard'la kar^ılaytı. Godard. yanı dofimakta olan "Van^O«iffa"nın dafıial, ona OnlQ "Smen Aaıkl*r*A Bout da Souftf" fllmlnda rol vardl.Yanl bir çıkıştı bu, Jaan Içln...Ganç kadın bu kaz fıraaiı dafiarlandlrdl. Hollywood'la Avrupa araaında maklk dokuyor, Phlllppa da Broca, Cfauda Chabrol, Jaan Backar gibl Avrupa'lıların yanıaıra. Robart Roaaan, Irvln Karahnar, Danıel Patria glbl Amarlka'lılann da Nlmlarinda oynuyordu. Sampallktl, capcanlıydı. Hlç blr zaman lam anlamıyla blr "Star" oimadı, hlç blr zaman boyok bir oyuncu olmadı. Ama hoş gldan. yakınlık duyulan, gorundüOünde akram aydınlalan bir yıldız oMu. Slnamayt çok aavmiyor, çok cıddıye almıyor, ~Para kazanmak için Hlm çtviriyorum" dlyordu. F B.l.nlngatirdigibunalım.gançkadını hayattan, dlnmak bllmaz glbl gOzOkan ya^ama aavlnclndan uzakla^tırdı. Kara Pantartarla lllşklal aaklal gıbl sürdü. YOrtiyütlarinin ba^ında yar alıyor, fllmlardan kazandıfiı parayı ontarın eiklnMklarJna yatırmaktan çaklnmiyordu. Ama tum bunları gıicjıdo daha İRtaksl? blçlmda yapıyordu. Yavaş yava? ulüyordu. hayatlan çeklllyordu. Gary lla aynlmışlardı Onun yorlnl Danla Barry lalmll ganç bir yOnotman almıştı. 3 yıllık bu evllllkian aonra, Jaan aon zamanlarda Ahmad Haani laımll Cazaylr1!! genç bir Işadamıyla yayıyordu. Slnlrlarl blrkaç yıldır tomüyla laçka ıılı ganç kadının ..Sinamadaki atklnHOIni gltglda azaiimıştı. En aon yAnatmangörontu yOnatmanl Raoum Coutard'la blr fllmda oynay^aOını aAylflyor, ama bu pro|a aOraklı enelenıyordu. Slnamanın yerıni baçka «aylar almışlı, Jaan'ın yaıamında.. • Yazıyordu. Şilrlar, anılar, uykücukler.Bunlan ganelllkte yayınlamıyan gazatalara gOndarlyor, kırk yılda blr blrl yayımlandıuında çocuklar glbl aavımyordu Şarkı su/larl yazıyor, blr pJâk yapmaya çalışıyordu. Blr yandan da Inllhar adlyordu Evat, aOraklı inklhar danamalarinde bulunuyordu. Zaman zaman evda, zaman zaman tran lalaayonu glbl ganal yarlarda..Aşırı IIAç va uyuçturucu madda almak auraılyla daıianon bu glhçimlar bafarılı olmuyor, Jaan zamanında kurkanlıyordu. Harkaa bu Işl artık blr oyun glbl Ancak aaklzincl glrlçlm baaaniı oldu. Jftan, yaiakta uyuyan Dtzaylr'll aavglllalnln yanından bir gOlga glbı kaydı. Araba anahlarUrtnı. klmllftlnl, kalın bir baitanlyayl va ilâçlarıyla blr 919a auyu alarok avdan çrklı. arabasına blndl. Blrkaç aokak Ğlada arabayı durdurdu. Artcaya gaçll, blrkaç kutu l l t o tümüyla yuttu. Ballanlyaya lylce aarılarak uyudu Bu aon uyfcuauydu. Oylaaina iyl aanp aarmalami9tı kl kondlnl. pollslarln onu bulmaaı 3 gondan önce mumkun olmadı. Avucunda blr kftftıt buldular.ÜatOnda litrak blr atyazıaıyla 9unlar yazılıydı: "Bartı bajıata Oiego, ama bu siniriatl* tiayanamtyacağım. QQçlu o/". * Kuçuk Jaan'ın. Amarlka'nın UAZİMW Jaaıma" ının OykOao burada bltll. Bu küçük aaru>ın kadının OlOmO, blnlerce ölüm arkaaındn koca Amarlka Olkaaıntn. A.B.D.'nln va yOnatlcllennın auratına blr lokat glbl çarpmak OzalllOlnl laşıyor. Jaan Sabarg Aldu Kıml* guçlarln va buyüh olaaılıkla F.B.I.'nln ıstadlflf glbC.Garçl blrkaç yıl daha sonra...Ama ıslonan geç da olaa garçaklaçlt. Oünya ylna aürop gidlyor. Ama bakaltm. Amarlka. vlcdanına ( yüklanan bu yukun. dıgar yuklara ak blr aOırlık olu9turan bu yOkün ağırlıOını, auısım. utancını Irfcllmadan, kandı kondlaıyla Iıaaapla9madan laçıyabllacak ml 7 • Taşom oykusn Jaan Sabarg, tfplk blr Amarlka'fıydı. Blr oczacı lla bir öOratmanln kızlarıydı. Haryayl. herkaai aavlyordu: SlyAhları blla...Balkl da akyAhları aavmaal. hala o yıliarda bu duyguyu pak paylaşmayan milyonlarea Amarlka'lıya kıyaala farklı olan, çi^gı Ü191 olan tak yanıydı. Kocaaı "Ammrika'daki ırk aynmi onu # önurtda açıkça "DfnbttUritme&r eto/figî/izee ucıaiaimak"Anlamına galan" "Chenpen" stecuğO kulimnıimıştı) laianlyordu. (Bur