Katalog

KONUT ve YAŞAM TOPLUM YAŞAMI 3 Daha feminen olduk! Site yaşamını biçimlendiren kadınlar erkekler tarafından evin egemeni olarak görülüyor EDİTÖR’DEN Daha yolun başındayız İnşaat son birkaç yıldır ekonomiyi sürükleyen lokomotif konumunda. Uluslararası yatırımcıya göre sektördeki hareket devam edecek. Hatta, Türkiye, yatırım için en cazip pazar konumunda. Verile de İstanbul başta olmak üzere büyük kentlerde muazzam bir konut açığı olduğunu gösteriyor. Nitekim, GYODER’in açıkladığı rapora göre, 2015’e kadar 2.5 milyon konuta ihtiyaç var. Raporda yer alan öngörüler, 10 yılda bir İstanbul daha doğacağını gösteriyor. Sektöre ilişkin değerlendirmeler, Türkiye’nin Avrupa’nın en parlak yatırım pazarına dönüştüğünü ortaya koyuyor. Mortgage için beklenen vergi teşviklerine yer verilmesi, hem sektörde hem konut sahibi olmak isteyenlerde heyecan yarattı. Vergi teşviki kredi geri ödemelerinde, taksitlerde ciddi bir avantaj sağlayacak. Ancak bütün bu gelişmeler, uzmanlar tarafından ve sektörün duayenlerince de ‘‘yolun başı’’ diye tanımlanıyor. Sektör, Mortgage tasarısının Meclis tatile girmeden, hemen Haziran ayı başında yasalaşmasını umuyor. Tabi yasayla ilgili mevzuatın tamamlanması, sigortayla desteklenmesi de büyük önem taşıyor. TOKİ’nin orta ve alt gelirli gruplara dönük projelerinin sektöre katma değeri herkesçe kabul edilen bir gerçek. Başarılı bulunuyor, ancak TOKİ’nin yüksek oranda hasılat paylaşımı sistemi ile müteahhitlere konut yaptırmasının, konut ve arsa fiyatlarına etkisi, tartışmaya açılması gereken bir konu. Her ne kadar öngörüler, konut fiyatlarındaki artış hızının yavaşlayacağı yönünde olsa da konut fiyatlarındaki arsa payının yüzde 50’ye ulaşması Türkiye’nin önünde duran ciddi bir sorun. T üketim merkezli site yaşamının aktörü kadın. Site yaşamını biçimlendiren kadınların sosyalleşme modelleri arasında briç partileri, tenis, yürüyüş ve ev ziyaretleri önemli yer tutuyor. Site erkeği evi kadının egemenlik alanı olarak görüyor ve genellikle evin bakım ve onarımıyla ‘yetiniyor’...’’ Bu saptamalar, ODTÜ Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Sencer Ayata’nın Ankara merkezli ‘Yeni Orta Sınıf ve Banliyö Yaşamının Zevkleri’ adlı çalışmasından ilginç birkaç sonuç. Ayata’nın çalışması, bize, Türkiye’deki sosyal ve ekonomik gelişmelere paralel ortaya çıkan ‘yeni orta sınıfı’ tanıtıyor ve bu sınıfın mekansal ve sosyal olarak toplumun diğer kesimlerinden ayrışmasını inceliyor. Çalışmanın bulguları, site yaşamıyla birlikte Türkiye’de geleneksel yaşam çizgisinin çok değiştiğini gösteriyor. Sencer Ayata’ya göre yeni projelerle sayıları artan bu sitelerin rağbet görmesinin temel nedenlerinden biri yeni orta sınıfın düzen ve güvenlik arayışı. Ayata, ‘alt kentler’ olarak adlandırdığı bu siteleri ‘‘Kültürel, sosyal seviye, sosyal sınıf bakımından benzer insanların, aynı değerleri paylaşanların bulunduğu bir çevreye yerleşme isteğinin somutlaştığı mekanlar’’ olarak tanımlıyor. Orta sınıf banliyö sakinlerinin en büyük sıkıntısını “şehirdeki hava ve gürültü kirliliği ve nasıl yaşayacağını bilmeyen insanlar” olarak açıklayan Ayata, bu insanların kentlerden hırsızlık, kapkaç gibi nedenlerle uzaklaşmak istediğini belirtiyor. Şehir dışı site yaşamının en belirleyici tarafını ise tüketim oluşturuyor. Tüketimin başlıca mekanları olan sitelerin yakınlarında kurulan alışveriş merkezleri gündelik hayatta önemli bir yer tutuyor. Araştırmaya göre, markaları site sakinleri belirliyor ve dışarıda yemek ile sinema harcamalardan önemli pay alıyor. Bu arada site sakinlerinin yarısından fazlasının en az bir otomobili var. ‘Ev’den kaçan erkek soluğu ‘iş’te alıyor Sencer Ayata’ya göre, sitelerin vazgeçilmezleri arasında pet shoplar ve fitness center’lar başta. Ayata, Türkiye’de geleneksel çizgisinin tersine, sitelerde, evlere neyin gireceğine, neyin zevksiz ve güzel olduğuna kadınların karar verdiğini belirtiyor. Buna göre, aile için güvenli güvenli birer yaşam alanı olarak görülen sitelerdeki erkeklerin yaşamı ise kadınlara göre farklı. Ayata, kadınların gözüyle değerlendirildiğinde çoğu erkeğin ‘işkolik’ olarak tarif edilebilicek düzeyde ‘iş merkezli’ bir yaşam sürdüğünü anlatıyor. Ayata, bu sitelerde yaşayan orta yaş girişimciler, uzmanlar, yöneticiler ve üst düzey bürokratlar arasında iş yerinde çok fazla vakit geçirmenin yaygın olduğuna işaret ediyor. Ayata erkeklerdeki bu çalışma dürtüsünü aynı zamanda çok feminen hale gelen ev yaşamından uzaklaşma isteğiyle bağlantılandırıyor. Ayata şöyle diyor: ‘‘Erkek oturma odasındaki özel köşesine çok düşkündür. Kumandayı elden düşürmeden haber, futbol programı izler. Evi kadının egemenlik alanı olarak görmeğe eğilimli olan erkeklerin ev işleri ile yakınlığı büyük ölçüde salata yapmak ya da pazar kahvaltıları ile sınırlı.’’ FATMA KOŞAR fkosar?cumhuriyet.com.tr EVLER GENİŞ AİLELER KÜÇÜK Güvenlikli sitelerde evler genişledikçe ailelerin çapı küçülüyor. Bireysel yaşam alanlarının artışına yol açıyor. Nitekim, site çocukları çoğu zaman sadece kendi yatak odalarına değil, kendi banyolarına da sahipler. Site insanı, sağlık ve vücudun sağlıklı görünümünü çok önemsiyor. Hatta sağlıklı görünüm, yeni orta sınıfa aidiyetin işareti olarak değerlendiriliyor. Şehrin kalabalığı, site insanı açısından gençlik ve sağlıklı yaşamın tersi olarak ele alınıyor. Site insanları için en büyük korku yaşlılık, hastalık ve ölüm. Hafta sonu eğlenceleri arasında bahçe, bisiklet, yürüyüş, sinema gibi aktiviteler önemli yer tutuyor. Site yaşamını biçimlendiren kadınların sosyalleşme modelleri arasında briç partileri, tenis, yürüyüş ve ev ziyaretleri önemli bir tutuyor. Site kadını zamanının çoğunu vücut bakımı, alışveriş ve arkadaşlarıyla geçiriyor. Site erkeği, evi kadının egemenlik olarak görüyor ve evin bakım ile onarımıyla yetiniyor. Sosyal statünün en büyük göstergelerinden biri, giyim ve aksesuarlar. İslami çağrışımlar yapan bol giysilerden kaçınan site insanı modayı takip ettiğini, ancak onun kölesi olmadığını gösterme çabasında. İmtiyaz Sahibi Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Ekonomi Müdürü: Hasan Eriş Sorumlu Müdür: Güray Öz Görsel Yönetmen: Özgür Özkü Yayın Koordinasyon: Fatma Koşar, Necdet Çalışkan Yayımlayan Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. Prof. Nurettin Mazhar Öktem Sok. No: 2 Şişli 34381 İstanbul. Telefon: (0212) 343 72 74 Faks (0212) 343 72 64. Baskı İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Cad. No: 23 (Tel: 0212 454 30 00) Yenibosna İstanbul. Cumhuriyet Reklam Telefon: (0212) 251 98 74 Genel Müdür: Özlem Ayden Reklam Müdürü: Eylem Çevik C