Katalog

28 Mayıs 2011 Cumartesi 5 şçinin Emekçinin Çevresi 1 Mayıs İşçi Bayramı, ‘ekolojik aydınlanma’ gibi aydınlanma etkinlikleriyle dolu bir işçi haftası olsa keşke. Ekolojik sorunlara sınıfsal olarak baktığımızda, işçilerin ekolojik sorunlardan etkilenmelerini, işletmelerin iç çevresindeki etkilenmeleri ve dış çevresindeki etkilenmeleri olarak iki başlıkta ele alabiliriz. 6 Mayıs 2011 tarihli basında yer alan bir habere bakalım: ‘İstanbul'da kot taşlama işinde çalışırken silikozis adlı akciğer hastalığına yakalanan 26 yaşındaki Selahattin Şahin, Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi'nde yaşamını yitirdi’. Silikozis hastalarının çoğunun İstanbul'daki merdiven altı denilen kot imalathanelerinde, sosyal güvencesiz çalıştırıldığı belirtiliyor. Bu durumu ‘işletme içi hava kirliliği’ olarak tanımlayabiliriz. İşçilerin çalıştıkları işletmelerdeki iç çevrede ortaya çıkan ekolojik kirlilikten etkilenmeleri konusu, yasal düzenlemeler kapsamındaki ‘iş sağlığı ve iş güvenliği’ (İSG) düzenlemeleri bağlamında ele alınmaktadır. Bu düzenlemelere göre, a) İş sağlığı kavramı, işçinin zarar görmesini ve ayrıca, onun ilgili olduğu işletme içi ve işletme dışı toplumsal çevrenin etkilenmesini de kapsar. Maalesef amaç artık işçi sağlığı değil, işin ve işyerinin sağlığı olmuştur! b) İş güvenliği kavramı ise, bir işin yapılması sırasında işçilerin fiziksel, ruhsal, sosyal tam iyilik durumuna tehdit oluşturan tehlikelerin ortadan kaldırılması veya azaltılması bağlamında işverene getirilen yasal ve teknik kuralları kapsar. İş yerleri yapılan işin özelliği, işin her evresinde kullanılan veya ortaya çıkan Doç. Dr. maddeler, iş donanımı, üretim yöntem ve MEL H biçimleri ile çalışma ortam ve koşullarıyla ilgili diğer hususlar dikkate alınarak üç tehlike BAŞ sınıfına ayrılıyor. İSG Yönetim Sistemi’nin (İSGYS) kurulmasında kullanılan standart TS OHSAS 18000’dir. Bu standartta yer alan unsurlar, İSG politikası belirlemek, bunu plana dökerek uygulamak ve kontrol ederek düzeltici etkinliklerde bulunmaktır. İş Yasası md. 7789’da ele alınan konuya ait olarak ayrıca bir de yasa tasarısı mevcuttur. Bu konudaki tasarıda, işçi sağlığı ve güvenliğinin eğitimi, belgelendirilmesi, hizmet sunumu tam bir piyasa konusu haline getirilmektedir. Ayrıca bu konudaki hizmetlere, bu konuda çalıştırılacak belgeli İSG uzmanları ve teknisyenlerine, belgeli işyeri hekimlerine ve işyerlerinde kurulacak İSG birimlerine (İSGB) ait üç adet yönetmelik 27.11.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. Türkiye’nin ILO’nun 187 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliğinin Güçlendirilmesi Çerçeve Sözleşmesi'ni de henüz onaylamamış olduğunu da belirtelim. Eğirdir Gölü’nün hayat öpücüğü… iemens Ev Aletleri ve WWF Türkiye, 2008 yılının son aylarında başlattıkları "Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat" projesinin sonuçlarını açıkladı. Türkiye'nin en önemli sulak alanlarından biri olan Eğirdir Gölü'nün korunması amacıyla gerçekleştirilen projede iki yılı aşkın süre içinde elde edilen sonuçlar, bölgede sürdürülebilir bir gelişimin yolunun açıldığına işaret ediyor. Projenin sonuçlarına geçmeden önce Eğirdir Gölü’nden biraz bahsedelim. Bazı gün ve saatlerde değişik renklere büründüğü için halk arasında "yedi renkli göl" olarak da adlandırılan Biyolojik çeşitliliği ile Türkiye'deki en önemli sulak alanların başında gelen ülkenin ikinci büyük tatlı su kaynağı Eğirdir Gölü insanın doğayı bilinçsiz tahribatından nasibini almıştı. Proje kapsamında önce göl ve çevresinin bir kirlilik raporu çıkartıldı. Rapor çarpıcı sonuçları ortaya çıkardı. Rapora göre Eğirdir Gölü'nde kirliliğin ana kaynağını tarımsal atıklar oluşturuyor. İlaç ve gübrelemede yüzde 100'den fazla doz aşımı yaşanıyor. Aşırı ilaç ve suni gübre kullanılması sonucunda yılda bin 60 ton azot, 725 ton fosfor ve 15 ton potasyum toprağa ve göl suyuna karışıyor. Tarımsal ilaçlamadan kaynaklanan ambalaj atığının miktarı ise yılda 70 tona ulaşıyor. Kirliliğin nedenleri tespit edildikten sonra eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarına başlandı. Çalışmalar sonunda ilaç kullanımında İç çevre ve ekolojik sorunlar: İSG S yüzde 20 düşüş, verimlilikte yüzde 15 artış sağlandı. Ayrıca tarımsal kirlilikle mücadele için Gelendost Belediyesi'ne ait elma bahçesinde gerçekleştirilen pilot projeyle 2010 elma sezonunda tarımsal ilaç kullanımında yüzde 20'lük azalma gerçekleşti. Proje ile yine Gelendost İlçesi'nde beş adet Zirai İlaç Hazırlama Ünitesi inşa edildi. Zirai İlaç Hazırlama Üniteleri'nin 500, Tarımsal İlaç Ambalajı Depolama İstasyonu'nun 100'ü aşkın çiftçi tarafından kullanılmasıyla e yılda yaklaşık beş ton ambalaj atığının düzensiz bertarafının engellendiği, bölgede tarımsal ilaç hazırlanmasından kaynaklanan kirliliğin de yüzde 50 azaldığı bildirildi. Raporda, Eğirdir Gölü'nde aşırı av baskısı, üreme alanlarının tahribi ve yasak dönemde yapılan kaçak avcılık sonucunda ekonomik değeri olan kerevit, sudak, sazan gibi su ürünleri tükenme noktasına geldiği ve bu nedenle 20082011 yıllarını kapsayan dönemde gölde balıkçılığın yasaklandığına dikkat çekilerek, "Yapılan eğitimler ve çalışmalar sonucunda Eğirdir Gölü'nün balıkçısı artık daha bilinçli. Gölde balıkçılığın sürekliliğinin sağlanması için umutlar yeşerdi. 2010 yaz döneminde kerevit yasağı bir aylığına kaldırıldı ve 550 tonluk kota içerisinde kalmak şartıyla kerevit avı gerçekleştirildi. 2012 yılından itibaren sazan ve sudak avcılığının da sürdürülebilir bir yaklaşımla yeniden başlaması bekleniyor" denildi. Sensizrekorolmaz.com Dış çevre ve ekolojik sorunlar T oplantıda verilen bilgiye göre, Sensizrekorolmaz. com isimli web sitesi, Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat projesi'nin başarılı unsurlarından birini oluşturuyor. Siemens Ev Aletleri, Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat projesi'ne çevreye duyarlı geniş kitlelerin desteğini almak amacıyla sensizrekorolmaz. com projesini hayata geçirdi ve Türkiye'de bir ilki gerçekleştirdi. www. sensizrekorolmaz. com sitesini 20 günden kısa bir süre içinde ziyaret eden yaklaşık 100 bin kişi, internette yayınlanan en büyük ve en çok etiketli fotoğrafı oluşturarak dünya rekoru girişimine Göl, kirlilik ve su seviyesindeki düşüş nedeniyle sahip olduğu doğal zenginliği her geçen gün kaybediyordu. Tarımsal, endüstriyel ve evsel atıklar gölün su kalitesinde düşüşe ve ciddi boyutlarda kirliliğe neden oluyor. Tarımsal üretimde kullanılan aşırı gübre nedeniyle gölde fosfor ve amonyak düzeylerinde artış görülüyor, bazı kısımlarda su kalitesi ikinci sınıf su kalitesine düşüyordu. Bu olumsuz gelişmeler bölgenin başlıca geçim kaynakları olan tarım, balıkçılık ve turizmi de tehdit ediyordu. Bir dönem Türkiye’nin en çok kerevit çıkan gölüy iken kerevit tükenme noktasına gelmişti. Bazı fabrikaların atıklarını göle bırakması nedeniyle ortaya çıkan kirlilik, suda toplu balık ölümlerine sebep oluyor, Aşırı avlanma, göldeki balık çeşitliliğinde azalmaya ve ekonomik değeri olan su ürünlerinin hızlı tükenişine de neden oluyordu. İşçilerin çalıştıkları işletmelerin dış çevresindeki ekolojik sorunlardan kendilerinin ve ailelerinin olumsuz etkilenmeleri de halk sağlığı hukuku ve çevre hukuku düzenlemeleri ile ilgili bir boyut olmaktadır. Çevre Yönetim Sistemi (ÇYS) kurulmasında işletmelerde kullanılan standart ISO 14000’dir. İki örnek: Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu ve çalışma arkadaşlarının sanayi işletmelerinin yoğun olduğu KocaeliDilovası yöresini kapsayan bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırmada, annelerin sütünde ve bebeklerin kakalarında çinko, demir, alüminyum, kurşun, kadmiyum gibi ağır metaller ve eser elementler saptanmış. Kütahya’daki Eti Gümüş A.Ş.’deki siyanür sızıntısının yer altı sularına karıştığından söz ediliyor. Sonsöz İşçilerin ekolojik olumsuz etkilenimlere karşı hem TS OHSAS 18000 uygulamaları hem de ISO 14000 uygulamaları çerçevesinde korunmaları, aynı zamanda toplumun ve doğanın korunmasına da hizmet edecektir. İSG standartının sayısında bir ilginç rastlantı da var: 18000 sayısı, Çin geleneğinde yeryüzünü oluşturan ağır elementler (Yin) ile gökyüzünü oluşturan hafif elementler (Yang) arasındaki yıl sayısını tanımlıyor. Yin ve Yang’ın ekolojik dengelerini korumak için 18000’e uymalı, uyulmalı!