Katalog

Onlar hayatlarını değiştirmeyi başarabildi.... Ya ötekiler? PELİN ÜNKER rizle birlikte istihdamda yaşanan büyük sıkıntıya rağmen, mikrokredi sayesinde hayallerini gerçekleştiren binlerce kadın kendi işinin patronu oluyor. Mikrokredi uygulamasında hedef kitle erkeklerden çok kadınlar. Bu durum borcuna sadıklık konusunda kadınlara duyulan güvenin bir göstergesi. Uygulama, bir yandan dar gelirli ailelere ek gelir sağlarken, bir yandan da kadınları girişimci birer birey yapıyor. Küçük ilçe ve köylerde farklı el işleri, ya da tarım ve hayvancılık ile uğraşarak geçimini sağlayan kadınlar hem gelenekleri devam ettiriyor hem de iş sahibi oluyor. Kredi alan kadınların gösterdiği başarılar diğer kadınlara da örnek teşkil ediyor. Dar gelirli olup da sermayeye ihtiyaç duyan kadınlar, mikrokredi Aylin Tuncel sayesinde öz güven MAYA Genel Direktörü sağlayarak toplum içindeki kimliklerini güçlendiriyor. Grameen Bank’ın kurucusu Prof. Muhammed Yunus’a 2006’da “Nobel Barış Ödül”nü kazandıran programın Türkiye’deki temsilcilerinden biri de Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV), MAYA Mikro Ekonomik Destek İşletmesi. MAYA’nın genel direktörü Aylin Tuncel ile Türkiye’de yürüttükleri mikrokredi faaliyetleri üzerine konuştuk. KEDV olarak projeye nasıl başladınız? Mikrokredi projesi dünya’da ilk kez 30 sene önce Bolivya’da başlatılmış bir yoksullukla mücadele projesi olup, KEDV olarak biz ilk pilot çalışmasını 1999 yılında 50 kadın ile başlayarak denedik. Kadınların ekonomiye katılımlarını desteklemek ve aile bütçelerine maddi katkı sağlanması ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi ama amaç olarak belirlenmiştir. Pilot çalışmanın başarılı olması sonucu KEDV 2002 yılında iktisadi işletmesi olan Maya’yı kurmuştur. 1999 depreminden sonra; depremden zarar gören iller öncelikli olarak çeşitli illerde Maya kadınlara mikrokrediler vermektedir. Kredinin amacı kadınların girişimcilik yönlerini öne çıkartarak aile ekonomilerine katkı sağlamalarını hedeflemekle birlikte, kadınların sosyal hayata daha aktif olarak katılmaları ve sosyal statülerini de kalkındırmak olarak düşünülebilir. Ekibiniz hakkında bilgi verir misiniz? Şu anda kaç şubeyle faaliyet gösteriyorsunuz? Gelecekte şube sayınızı arttırmak gibi bir hedefiniz var mı? İstanbul ana merkez olmak üzere İzmit, Adapazarı ve Düzce’de krediler vermekteyiz. İzmit ve Adapazarında 2 adet şubemiz bulunmakla birlikte Düzce’deki kredi çalışmaları Adapazarı şubesi üzerinden yürütülmektedir.İlgili şubelerimizde 2’şer adet saha çalışanı saha çalışmaları yaparak mikrokredi kullanıcı2 K sı kadınları bizzat yerlerinde ziyaret ederek belirlemektedirler. Önümüzdeki dönemde Tekirdağ ve Bursa’da da şubeler açmayı hedeflemekteyiz. Proje kapsamında bugüne kadar mikrokredi alan kadın sayısı ve toplamda kullandırılan kredi miktarı hakkında bilgi verir misiniz? Proje kapsamında 2008 yılı sonuna kadar yaklaşık 7.000 kadına 7.912 kredi kullandırılmış olup, verilen kredinin toplam tutarı 8.175.000 TL’sıdır. En az ne miktarda kredi veriyorsunuz? Verilen kredi aralığı nedir? Grup kredisi ve Bireysel kredi olmak üzere iki türlü kredi vermekteyiz. Grup kredilerinde eğer ilk kullanım ise maksimum 900 TL’sına kadar, Bireysel kredi ise ilk kullanımda maksimum 2.500 TL’sına kadar kredi kullandırabilmekteyiz. Kredilerimize 412 ay arası vade uygulanabilmektedir. Kredilerde geri ödeme şekli nasıl oluyor? Geri dönüş oranı nedir? Geri ödemeler aylık taksitler halinde yapılmaktadır. Geri dönüş oranlarının %95 seviye Mikrokredi uygulamasında hedef kitle erkeklerden çok kadınlar. Bu durum borcuna sadakat konusunda kadınlara duyulan güvenin bir göstergesi. Uygulama, bir yandan dar gelirli ailelere ek gelir sağlarken bir yandan da kadınları girişimci birer birey yapıyor. lerinde olduğunuda söyleyebiliriz. Krizle bağlantılı olarak kredi talebinde ne kadar artış yaşandı veya yaşandı mı? Krize bağlı olarak kredi taleplerinde bir miktar artış yaşanmıştır. Ancak bizim kredi vermemizin temel koşulu olan mutlaka bir iş yapılıyor olması şartı nedeni ile taleplerdeki artış bizim vereceğimiz kredi adetlerini değiştirmemiştir. Çünkü mikrokredide temel prensip, kadınların gerek evlerinde gerekse küçük tezgah veya dükkanlarında mutlak iş yapıyor olmalarıdır. Dolayısıyla Maya ihtiyaç kredisi vermediğinden kriz, kredi veriş hızımızı etkilememiştir. 2009 yılı hedefiniz nedir? Kaç kadına ulaşmayı ve ne kadar kredi vermeyi düşü nüyorsunuz? Cari yıl olarak sadece 2008 yılında 1.145 kadına 1.235.000 TL’sı kredi verildiğini düşünecek olursak 2009 yılındaki hedefimizin 1.350 kadın ve 1.500.000 TL’sı olduğunu söyleyebiliriz. Kredi için başvuranların eğitim durumları, yaş ortalaması, ortak özellikleri hakkında bilgi verir misiniz? Kredi kullandırdığımız kadınların genel olarak eğitim düzeyi okur yazarlık seviyesindedir.Yaş aralığı 3050 arasındadır. Genel olarak ortak özellikleri yoksul, çalışkan ve onurlu kadınlar olmalarıdır. Yoksullukları ile mücadele etmek için çalışmayı tercih eden bu kadınlarımız içinde gerçekten bu küçücük mikrokrediyi sermaye yaparak işlerini geliştirmiş şu anda çok iyi durumlarda olan kadınlarımızda hatırı sayılır sayıda fazladır. Kredi alanlar en çok hangi sektörlerde faaliyet gösteriyor? Oransal bir ayrım yapabilir misiniz? Kadınlarımızın %40’ye yakın kısmı çeyizlik üretimi, dikişnakış ve ev tekstili üretimi yapmaktadır. %20’lik kısım pazarlarda iç çamaşırı, çorap satışı yapmaktadır. %20’lik kısmı bohçacılık ile geçinmektedir.Bir diğer %10’luk kesim fidecilik ve hayvancılık ile uğraşmakta olup genel olarak %10’luk kısmının ev yemekleri, mantı,kek, pasta üretimi ile aile ekonomilerine katkıda bullunduklarını söyleyebiliriz. Tüm bu genellemelerin dışında işler yapan kadınlarımızda bulunmaktadır elbette. Örneğin tesisatçılık yapan , olta üretimi yapan, takı tasarlayan, katlı pazarlama (amway, avon gibi) sistemlerine girmiş pazarlamacılık yapan kadınlarımızda bulunmaktadır. Bugüne dek krediden en çok hangi iller yararlandı? Bu güne kadar krediden en fazla faydalanan il İzmit’tir. 2. sırada Adapazarı bulunmaktadır. Kredi talep edenler arasında yeni iş kuranlar veya mevcut işini iyileştirmek için başvuranlar şeklinde bir ayrım söz konusu mu? Hayır biz böyle bir ayrım yapmıyoruz. İster yeni başlasın, isterse de varolan işini geliştirmek istesin kadınlarımızın sadece üretiyor olması ve/veya üretme gayreti içinde bulunuyor olması bizim için yeterlidir. Ama elbette Vakıf olarak çeşitli eğitim programları (Finansal okuryazarlık, girişimcilik gibi) ile kadınlarımızın gelişmeleri içinde çeşitli gayretler içindeyiz. Kredi alacak olanlarda için hangi şartlar aranıyor? Kredi vermede kriteriniz nedir? Kredi alacak kadınlarda tek aradığımız şart çalışıyor ve/veya yapmaya kalkıştığı iş ile ilgili planının olmasıdır. Bunun dışında şart aranmamakta olup, saha elemanlarımızca bizden kredi kullanan üyelerimizin kredi sonrası ziyaretler ile işlerinin yolunda olup, olmadığınında kontrol edildiğini belirtmek zorundayım. Çünki bizim için temel olan kadının çalışıyor olmasıdır. Yukarıda da belirttiğim gibi Maya ihtiyaç kredisi kullandırtmamaktadır. Eğer kredi kullanıcımız kadın, krediyi amacına uygun kullanmamış ve çalışmıyor ise bu bizim için yanlış kredidir. Maya’nın bu konuda çok titiz olduğunu belirtmek zorundayım.