Katalog

13 TEMMUZ 2025 3 Karşımızdakini oluşturmak ünlük yaşamda bir arkadaşından öğrenmiştir, çocuklarımıza dikkatli olun” dedi. Oğlu ve çevremizdeki ise annenin kolunu çekerek yetişkinlere “Anne babam bazen arabada G birtakım sıfatlar diyor” dedi. Anne mahcup yöneltiriz, bunların oldu. (Velinin önemli bir kısmı bu tür konuları damgalama, kapı aralığında yaftalama konuşması ayrı bir şeklindedir. hatadır.) Örneğin İki, dört yaş arası çocuklarımızı çocuklarımızın “inatçı” diye yaramaz, inatçı yaftalarız. Çocuk veya hırçın belki özerk olmak olduklarını PROF. DR. için bir miktar söyleriz, bazı ÜSTÜN inat ediyordur dostlarımızın ise DÖKMEN ancak duvarla çıkarcı olduklarını inatlaşılmaz, düşünürüz. Acaba inatlaşmak için iki kişi bu damgalamalar gerçekçi midir? gereklidir, siz de çocuğunuzla Çevremizdeki insanların inatlaşıyorsunuzdur. Bu birtakım özellikleri vardır, yüzden onu inatçı olarak örneğin bazı kişilik özellikleri damgalamak ucuz çözüm, yarı bilimsellik olur. vardır. Bir ölçüde de biz Bazen de çocuklarımızın onları öyle yaparız, adeta şımarık olduklarını oluştururuz. Etkileşimin Can kaybı yok (mu?) düşünürüz. Çocuk kendinden bu türüne “karşımızdakini kaynaklanan nedenlerden oluşturmak” adını vermek ötürü şımarık olmaz, istiyorum. Bu kavram sevildiği için şımarık olmaz, Orman yangınlarında yalnızca insanlar değil, tüm bir ekosistem yanıyor. Can kaybı yok eğitmek kavramından tutarsız davranırsak ve sınır farklıdır; karşımızdakini denilen her yangın sonrası milyonlarca hayvan ölüyor, toprak çöküyor, yaşam kayboluyor. koymazsak şımarır. Annem, oluşturmak dediğimiz zaman “Çocuk aziz, terbiyesi daha bilinçli olmadan onun az mevsiminin gelmesiyle aziz” derdi. Bir çocuğu hem davranışlarına şekil vermek özellikle güneyde ormanlar, çok sevmek hem de sınır söz konusudur. Bu konuda yangın felaketine en çok maruz koymak mümkündür. Bay K örneğine bakalım. kalan alanlar oluyor. Her yıl Hırçın olarak yaftalanan BAY K Y aynı tartışma konuları da bir çocuklar vardır. Bu da bir önümüze seriliyor: İklim değişikliği Brecht’in bir oyununda yanlıştır, çocuğun hırçınlığı nedeniyle artan orman yangınlarına hazır kahramanlardan Bay K kendi içinden kaynaklanmaz, mıyız? Yangınlara devlet kurumları hızlı ve şöyle der: “Ben bir adamla çocuk hırçınlığı kendi ORHUN yerinde müdahalelerde bulunabiliyor mu? tanıştığımda kafamda onun üretmez, ithal eder. Tıpkı ATMIŞ Yeterli ekipman ve müdahale aracı var mı? krokisini çizerim, sonra denizin hırçınlığı gibi. Can kayıplarının önüne nasıl geçilebilir? da onu ona benzetirim.” Deniz de hırçınlığını Bunlar, her yangının ardından duyduğumuz, insan odaklı “Krokiyi mi adama kendisi üretmez, hırçınlığı ve yerinde sorular. Ancak madalyonun diğer yüzünde, benzetirsin” diye sorarlar, o rüzgârdan ötürüdür. felaketin en sessiz kurbanları ve yanıtsız kalan asıl sorular da “Hayır, adamı krokime Okulculuk alanında bir var. Öncelikle “resmi ağızlardan” açıklanan ve haber benzetirim” diye cevap ilke vardır: Çocuğun başlıklarını süsleyen “Can kaybımız yok” cümlesinin “İnsan verir. Burada büyük sanatçı her disiplinsiz davranışı kaybı yok” olarak anlaşılması gerekiyor. Oysa gerçekte kayıp çok önemli bir konuyu dile bir imdat çağrısıdır. listesi çok uzun: Atmosferi paylaştığımız ağaçlar, onlarla getirmiştir; bakalım. Çocuğun frekansını birlikte alevlere çaresizce teslim olan hayvanlar ve daha nice Diyelim ki bir şirkette yakalarsanız, onun asıl canlı... Onlarsız bir yaşamın mümkün olmadığını bile bile bu görevlisiniz, sizin bölüme sorununu anlayabilirseniz kayıpları görmezden geliyoruz. Kâmil Bey atandı, siz disiplinsizliğini de Kâmil Bey’i mesleki çözebilirsiniz. (Frekansı az yanmış “yeşil adacıkları” tespit etmek. Bu alanlar, yaban EKOSISTEM ÇÖKÜYOR geleceğiniz için bir tehdit yakalamak konusunda hayatı için birer “Nuh’un Gemisi” gibidir. Bu sığınakların Öncelikle diğer canlıların bu yangınlardan nasıl olarak gördünüz. Ardında iki hafta önceki yazıma etrafında insan aktivitesini kısıtlamak ve onları korumak etkilendiğine bakalım. Hayvanlar yalnızca alevler içinde da kişisel kaygılarınızdan bakılabilir.) hayati önem taşır. kalarak ölmüyor. Kayıpların büyük bir kısmı yangın sonrası ötürü Kâmil Bey’i “ukala” Dünyada bazı toplumlara dönemde yaşanıyor. Doğrudan etki olarak yanma ve sıcaklık TOPRAĞI VE YUVALARI ONARMA olarak algıladınız. Yani hep demokratik liderler, ile duman zehirlenmesi hayvanların ölümüne yol açıyor. Erozyon kontrolü: Yanmış toprak, su tutma özelliğini Kâmil Bey’e ilişkin krokinizi bazı ülkelere ise diktatörler Ancak dolaylı ve uzun vadeli etkiler yangın söndükten sonra kaybeder ve ilk yağmurla birlikte verimli üst tabaka akıp gelir. Bu durumun birçok başlangıçta hafifçe ukala da sürüyor: gider. Bunu önlemek için: Malçlama (mulching): Yanmış nedeni vardır. Nedenlerden olarak çizdiniz. Farz edelim Habitat kaybı: Yangın, hayvanların barınağını, yuvasını araziye saman veya odun yongaları sermek. Bu, toprağı korur, birisi şudur: Her toplum ki bu yeni arkadaşınızın 30 ve saklanma alanlarını yok ediyor. Korunmasız kalan nemi tutar ve tohumların filizlenmesi için ortam yaratır. kendi bünyesine uygun bir davranışından sadece bir hayvanlar, yırtıcılara kolay av oluyor. Kontur kütükleri (contour felling): Yanmış ağaç kütüklerini tanesi ukaladır, siz seçici yöneticiye talip olur, bir Açlık ve susuzluk: Yangın, bitkileri, meyveleri, tohumları yamaç eğimine paralel olarak dizerek doğal setler oluşturmak algılama yoluyla onun anlamda kendi yöneticisini ve böcekleri yok ederek besin zincirini kırıyor. Su kaynakları ve suyun hızını kesmek. özellikle ukala davranışlarını kendisi oluşturur. Yani ise küllerle kirlenir veya buharlaşıyor. Hayatta kalan İstilacı türlerle mücadele: Yanmış alanlar, istilacı bitkilerin algılarsınız, ona ilişkin bazı toplumların başına hayvanlar açlık ve susuzlukla yüzleşiyor. hızla yayılması için ideal bir ortamdır. Bu bitkiler, yerel krokinizi zaman içinde daha demokratik, bazılarının Artan avlanma riski: Yanmış, siyah bir arazide türlerin gelişimini engelleyerek ekosistemin doğal keskin hale getirirsiniz. başına ise diktatörlerin kamufle olamayan hayvanlar (örneğin bir yenilenmesini sabote eder. Bu nedenle, istilacı Giderek ona ukala muamelesi gelmesi tamamen tesadüf Yüzde 90 insan tavşan veya fare), şahin gibi yırtıcı kuşlar türlerin elle veya kontrollü yöntemlerle yapmaya başlarsınız, o da değildir. Her toplum, için çok kolay bir hedef haline geliyor. temizlenmesi gerekir. kaynaklı size ukalalık eder. Çünkü onu istediği, layık olduğu Hastalıklar ve stres: Yaralanmalar, Yapay yuvalar ve sığınaklar kişilerle, rejimlerle yönetilir. siz ukalalık etmeye itersiniz. Türkiye’deki orman yangınlarının besin eksikliği ve yaşadıkları travma, oluşturmak: Yangında yok olan Çok yönlü bir lider olan, Yani onu kendinize göre yüzde 90’ı insan kaynaklı. Bunların hayvanların bağışıklık sistemini ağaç kovukları, yuvalar ve saklanma klasik çizginin dışına çıkmış oluşturursunuz. Bir başka büyük bir kısmı ihmal ve dikkatsizlik (anız zayıflatarak hastalıklara karşı daha alanlarının yerine geçecek olan Atatürk’ün aramızdan bölümdeki insanlar Kâmil yakma, sigara izmariti, piknik ateşi, bakımı savunmasız hale getiriyor. çözümler üretmek. Kuşlar, keseli ayrılışından az sonra Bey’in gelişinden ötürü kaygı yapılmayan elektrik telleri), kalan kısım ise Yangın felaketinde yavaş hareket sıçanlar ve yarasalar için yuva toplumun önemli bir kesimi duymamışlarsa ona ukala kasıtlı (terör veya kundaklama) olarak çıkıyor. eden kaplumbağa gibi hayvanlar kutuları asmak. Küçük memeliler bir baba arayışına girdi. muamelesi yapmazlar, Kâmil Doğal sebeplerle (yıldırım) çıkan yangınların en savunmasız konumdalar. ve sürüngenler için kütük yığınları Toplum, demokratik tavırlı, Bey de ona ukalalık etmez, oranı sadece yüzde 10 civarında. Ağaçlardaki kuş yuvalarındaki oluşturmak. bilimi mürşit edinmiş bir size eder. yumurtalar veya toprağın altındaki baba yerine klasik çizgide bir yumurtalar da aynı şekilde ÇOCUKLARI baba istedi. Bu baba koruyup savunmasız. Genellikle istatistiklerde yer almasalar da OLUŞTURMAK kollayan ama aynı zamanda trilyonlarca böcek ve omurgasız hayvan yangınlarda Çocuklarımızın arada kulak çekecek, gücünü yok oluyor. Bu durum, tozlaşma ve toprak sağlığı gibi davranışlarına, “eğitim” adı hissettirecek bir babaydı. ekosistem hizmetlerinin çökmesi anlamına geliyor. altında çoğunlukla bilinçli Demirel bu role talip oldu. Galeati Yayıncılık Avustralya’da 2019-2020’de yaşanan “kara yaz” olarak şekil vermeye çalışırız Az sonra Özal da bir başka yangınlarında yaklaşık 3 milyar hayvanın öldüğü veya ancak bir de farkında baba oldu, “Anayasayı yerinden olduğu tahmin ediliyor. olmadan onları etkileriz. Bir bir defa delmekle bir şey Yangına müdahale edip söndürüldükten sonra en defasında sabah anaokuluna olmaz” dedi. Toplumun az onun kadar önemli bir görev daha var. Doğal bitki çocuğu bırakan bir kadın veli, bir kesimi baş edilebilir örtüsünün ve yaban hayatının geri dönmesi için bilimsel kapı aralığında öğretmene bir padişah istiyordu. çalışmalar yapılması en önemlisi. Bunun için de bir yol çocuğunun bir küfürlü Başlangıçta masum gözüken haritası gerekiyor. cümle söylediğini belirtti ve bu istek giderek bilimden ve “Evimizde bu kelime asla yasalardan uzaklaşarak kendi ACIL MÜDAHALE VE YARALARI SARMA kullanılmaz, sınıfta mutlaka diktatörünü oluşturabilir. Arama-kurtarma ve tıbbi müdahale: Yaralı hayvanları bulmak, tedavi etmek ve rehabilite etmek için mobil veteriner klinikleri ve triyaj merkezleri kurmak. Geçici besin ve su desteği: Yiyecek ve su kaynakları İmtiyaz Sahibi: 13 TEMMUZ 2025 SAYI: 1840 KARGO DAHİL CUMHURİYET VAKFI adına yok olduğu için, hayatta kalan hayvanların açlıktan ve n Yayın Koordinatörü ALEV COŞKUN susuzluktan ölmesini engellemek amacıyla stratejik DENİZ ÜLKÜTEKİN Genel Yayın Yönetmeni ¨ n Reklam Genel Müdürü noktalara geçici olarak su odakları ve yem bırakmak. MİNE ESEN 200 EVSUN SİNEM ALKAN Sorumlu Müdür Bu, dikkatli yapılması gereken, uzun sürmemesi gereken pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr BETÜL BERİŞE +90 539 669 60 69 bir müdahale. Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Hasar tespiti ve yanmamış alanları (sığınakları) No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın reklam@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999-15079-37611 koruma: Drone ve uydu görüntüleriyle yanmamış veya