Katalog

8 HAZİRAN 2025 3 Kadızade: Bilimde PROF. DR. ÜSTÜN DÖKMEN laiklik azıları çok zor şartlar anneler güzeldir, ablalar da altında eğitim alırlar, öyledir. okurlar bazıları ise Kadızade ablasına mektupla rahatlıkla okuyacak teşekkür etti fakat bir daha B imkânları varken Bursa’ya hiç gelmedi. Bazıları okumak istemezler. Bu önemli kolay okur, bazıları ise böyle bir konudur. Bunun dışında bir okur. de bilimde laiklik vardır. Siyaset KADIZADE VE BİLİMDE ve din bilim insanlarının işine LAİKLİK karışmamalıdır. Bu iki konunun Kadızâde’nin yolu Bursalı Kadızade-i Rumi’nin Semerkant’a Uluğ Bey’le yaşamında bir araya geldiğini kesişti. Uluğ Bey Timur Bey’in düşünüyorum. torunu, Mirza Şahruh’un ZORLU EĞİTİM YOLLARI oğluydu. Sultandı ama aynı Ülkemizin özellikle Doğu zamanda medresede ders veren ve Güneydoğu bölgelerinde bir müderris (profesör) olmayı yakın geçmişte çocuklar uzun tercih ediyordu. Uluğ Bey yolları yürüyerek okullarına büyük bir medrese yaptırmıştı. gidip geldiler, dereler, tepeler Bu medresede nakli ilimlerin aştılar. Beni çok etkilemiş olan yanı sıra akli ilimler, matematik “Dünyanın En Tehlikeli Okul ve astronomi de okutuluyordu. Yolları” isimli bir belgesel vardı. Uluğ Bey’in kardeşi Baysungur And Dağları’nda, Kırgızistan’da, heykel yapıyordu. Bu dönemi Madagaskar’da çok tehlikeli Türk Rönesansı olarak yolları aşarak okullarına gidip adlandırmak mümkündür. Banksy’den gelen çocuklar anlatılıyordu bu Uluğ Bey kurduğu medresenin dizide. Niçin bu kadar tehlikeye başına Kadızade’yi baş müderris girdikleri sorulduğunda ise yani rektör olarak atadı, kendisi çocukların çoğu “Ama ben ise müderristi. Kadızade başlangıçta atanmış rektördü öğretmen olacağım” diye ancak işlerine karışmayacağı cevap veriyorlardı. Çağımızda konusunda Uluğ Bey’den söz liseyi bitirip uzak ülkelere gizemli ileti almıştı. Anlaşıldığı kadarıyla okumaya giden çocuklarımız Kadızade bugünkü ifadeyle var. Başlangıçta zorlanıyorlar, özerk üniversite istiyordu ve yalnızlık çekiyorlar, zamanla Sokakların gizemli sanatçısı Banksy’in Marsilya’da ortaya çıkan bilimde laiklikten yanaydı. alışıyorlar. Kanımca siyasetteki laiklikten yeni eseri sanatçının hem kişisel sanatında hem de temsil ettiği KADIZADE’NİN YOLU önce sanatta ve bilimde sanat anlayışında önemli bir kırılma anına işaret ediyor. Kadızade 14. yüzyılın laiklik gereklidir. Siyasetçiler sonlarında Bursa’da dünyaya üncel sanat dünyasının nabzını tutabilmek ve din adamları sanatçıların BÜYÜK gelmiştir, asıl adı Selahattin için yalnızca galeri ve müze duvarlarına değil, ve bilim insanlarının işine RESIM Musa’dır. Bursa kadısının sokaklara ve kamusal alanlara da yakından karışmamalıdırlar. Eğer böyle torunu olduğu için Kadızade-i bakmak gerekiyor. Özellikle konu, Banksy olursa özerk üniversite ortaya Rumi adıyla tanınmıştır. G gibi hem küresel ölçekte tanınan hem de sanat çıkar. Kadızade’nin bilim yaşamı, piyasasına mesafeli duramayan bir sokak sanatçısıysa... Söz verdiği halde Uluğ Bey doğru olma ihtimali yüksek bir Banksy’nin 29 Mayıs’ta Instagram’dan paylaştığı son bir gün bir müderrise kızdı ve efsaneyle başlar. Uluğ Bey adlı çalışması, sanat dünyasında yeni bir tartışmanın fitilini medreseden attı. Kadızade üç tiyatro eserimde bu efsaneyi ateşledi. Kimliğini gizli tutarak ün kazanan İngiliz sanatçının gün medreseye gitmedi. Uluğ ayrıntılı olarak dile getirdim. yeni eseri, Fransa’nın Marsilya kentinde keşfedildi. Bir trafik Bey sultandı ama Kadızade’nin Kadızade, Bursa’da ve direğinin gölgesini deniz fenerine dönüştüren tasarımıyla BALA evine gidip medreseye niçin kapılar aralayabilir. Banksy’nin işleri halihazırda Konya’da matematikle, cebir dikkat çeken graffitinin yanında, “I want to be what you saw gelmediğini sordu. Kadızade GÜRCAN milyonlarca dolara alıcı buluyor. Ancak bireysel ve geometriyle (riyaziye in me” (Bende gördüğün kişi olmak istiyorum) yazısı yer sultanı saygıyla karşıladı ve MADRA anlatımın sanatına dahil olması, koleksiyonerlerin ve hendese) ilgili mevcut alıyor. işine karışmayacağı konusunda gözünde farklı bir değer algısı yaratabilir. Aynı tüm bilgileri öğrenmişti Eserin iki fotoğrafı Banksy’nin resmi Instagram hesabından verdiği sözü hatırlatıp “Baş zamanda bu değişim, sanatçının anonimliğiyle ancak yetinmiyordu, o herhangi bir açıklama veya konum bilgisi olmadan paylaşıldı. müderris (rektör) benim, hangi kurduğu o paradoksal ilişkiyi de yeniden düşündürüyor: Kimliğini gün için matematikte ve Ancak kısa sürede sosyal medyada yapılan paylaşımlarla yerinin müderrisin alınacağına veya saklayarak ne kadar kişisel olunabilir? Belki de bu, çağımızın astronomide dünyanın en Marsilya’nın 7. bölgesindeki Catalans semtinde, 1 Rue Félix atılacağına ben karar veririm. en büyük çelişkilerinden birine, “Gerçek benliğini göstermeden ileri şehri Semerkant’a Frégier olduğu anlaşıldı. Sanatçının Aralık 2024’te paylaştığı bir Siz o müderrisi atarak benim anlaşılma” arzusuna ayna tutuyor. Sanatçının bu tutumu, sosyal gitmek istiyordu. Amcaları önceki işinde ise Meryem Ana ve İsa’yı andıran bir anne-çocuk yetkimi kullandınız bu yüzden medyada gördüğümüz ve yarattığımız performatif benlik gitmesini istemiyorlardı, kaçıp temsili yer alıyordu. Annenin süt verdiği göğsünün yerinde ise ben medreseye gelemem” sunumlarına karşı ironik bir gönderme olabilir. paslı bir boru yer alıyordu. Bu son çalışmasında ise Banksy, klasik gitmesin diye de eline para dedi. Uluğ Bey, ulu sultan özür Banksy’nin sanatındaki bu evrim, sokak sanatının geleceği için görsel dilinin yerine metinsel bir anlatım tercih etti. Dikkat çeken vermiyorlardı. Ancak Kadızade diledi ertesi gün o müderrisi de önemli bir ipucu barındırıyor. Yalnızca sisteme karşı durmak bir diğer unsur ise Banksy’nin ilk kez birinci tekil şahısla yani kararlıydı, evden kaçacaktı. medreseye aldı, Kadızade de değil, sistemin içinde kalarak kişisel hikâyeler anlatmak da artık “ben” diliyle konuşması oldu. Bir gün kitaplarını bir bohçaya işinin başına döndü. olanaklı. Bu, sokak sanatının olgunlaştığını ve yeni bir anlatı yerleştirdi, akıbetini meçhul İşte Rönesans budur, alanına yöneldiğini gösteriyor olabilir. Artık yalnızca başkaldırı SOKAK SANATINDA KIRILMA ANI sanmasınlar diye de evli olan medeniyet budur, saygı böyle değil empati, kişisel deneyim ve duygusal bağ kurma da sokak Peki, Banksy’nin bu kişisel tonu neyin habercisi olabilir? İlk kez ablasına Semerkant’a gideceğini gösterilir, özerk üniversite sanatının diline dâhil oluyor. doğrudan “ben” diyerek konuşan sanatçının bu hamlesi yalnızca söyledi, aileye bunu üç gün böyle olur. Hem Kadızade Marsilya’daki deniz feneri, belki de Banksy’nin sanatsal estetik bir tercih değil, belki de kendisiyle özdeşleşen mesafeli, sonra açıklamasını konusunda hem de Uluğ Bey onurlu yolculuğunda yeni bir dönemin habercisidir: Anonimlikten gözlemci bakış açısını sorgulayan bir kırılma anı. Yıllardır politik yemin ettirdi. Bir gece yarısı davranmışlardır. kişiselliğe, eleştiriden empatiye, dışarıdan bakıştan içeriden imgelere ve toplumsal eleştirilere imza atan Banksy, bu kez içsel kitaplarını alıp yola çıktı. Uluğ Bey Semerkant’ta anlatıma uzanan bir yolculuk. Bu kırılma, hem Banksy’nin hem de bir arayışı dışa vuruyor. Elinde tek akçesi, kafasında o büyük bir gözlemevi sokak sanatının geleceği ile değişim sinyalleri veriyor olabilir. Sanat piyasası açısından bakıldığında bu kişisel yönelim yeni kadar yolu nasıl kat edeceği yaptırmıştı, gözlemevinin konusunda fikri yoktu. Sabaha sentaksı Ayasofya’nın kadar yürüdü sabah dinlenmek kubbesinden büyüktü. Bu BERRIN KARADENZI v Akbank Sanat’ta için oturduğunda bohçasını gözlemevinde 1040 yıldızın açtı, kitaplarından birisi tuhaftı, berrin.karadeniz@cumhuriyet.com.tr açısını hesapladığı “Ziyc” ‘dostluk’ kalınlaşmıştı. isimli bir eser yazdı. Bugün kbank 43. Ablasının o kitabın içine tüm ölçüm yapıldığında ya aynı Kültür rotası AGünümüz mücevherlerini, bileziklerini çıkıyor ya da bir derece farklı. Sanatçıları yerleştirdiğini gördü. Onları sata Ali Kuşçu bu esere bir şerh Konserden tiyatroya, sinemadan v 53. İstanbul Ödülü Sergisi, sata Horasan’a ulaştı. Bütün yazmıştır. sergiye, kültür sanat dünyasında öne bu yıl “dostluk” Müzik Festivali çıkan etkinlikler... kavramını merkeze alarak başlıyor v Bozcaada sanatçıların doğa estival 11 Haziran’da ve insan olmayan Caz Fşef Aziz Shokhakimov varlıklarla kurdukları ilişkileri sorguluyor. Galeati Yayıncılık yönetimindeki Festivali Ceren Erdem’in küratörlüğündeki sergi, YENİ YENİ Tekfen Filarmoni ve jüri değerlendirmesi ile seçilen 27 genç ozcaada Caz Bulgaristan Ulusal sanatçının eserlerini bir araya getiriyor. BFestivali, dokuzuncu kez 5-7 Eylül Filarmoni Korosu’yla Sergi, 31 Temmuz’a kadar ziyaret edilebilir. tarihlerinde “Bedenlenme/Embodiment” açılacak. Konserde temasıyla katılımcılarla buluşmaya hazırlanıyor. Hasan Uçarsu’nun Festivalde bu yıl üç farklı mekânda Kokoroko, bestesi “Toprak Sever v Müzede Suare Electro Deluxe, Kerem Görsev Quintet ve birçok İnsanları Birer Birer” müzisyen sahnede olacak. Ayrıntılar festivalin eserinin dünya prömiyeri ile yaza merhaba internet sitesinde, biletler satışta. yapılacak. Biletler satışta. akıp Sabancı Müzesi’nin Syaz etkinliklerinden v Halsey Türkiye’ye geliyor Müzede Suare, “Başka KARGO DAHİL 250 ¨ KARGO DAHİL 200 ¨ Biçimler, Tanıdık Hâller” lternatif rock, elektronik ve pop temasıyla 17-22 Haziran’da Amüziği harmanlayan ABD’li sinemaseverle buluşuyor. şarkıcı Halsey, üç yılın ardından ¨ 450 Müzede Suare, yapay zekâ İstanbul’a gelecek. Dünyaca ünlü ile üretilmiş ilk uzun metraj belgesel olan +90 539 669 60 69 şarkıcı, 2025 turnesi kapsamında 21 Gerçek Ötesi’nin (Post Truth) ekip katılımlı www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 Ağustos’ta Festival Park Yenikapı’da dünya prömiyeriyle perdelerini açacak. hayranlarıyla buluşacak.