Katalog

26 ŞUBAT 2023 6 Kitlesel bir üzüntü içindeyiz. Endişe, korku ve üzüntü duyguları birbirine karışıyor. Ne yapmalıyız? kaygılı ve öfkeliyiz DEn İz Ül KÜTEKİn Depremin toplumda yarattığı ruh hali ve olası sonuçları, insanlarda fark edemedikleri olumsuz sorunlar yaratabilir. Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk, bu durumla nasıl baş edebileceğimizi anlattı. epremin yarattığı yıkımın bölgede uzmanların daha rahat hareket edebileceği gerekiyor. Pandeminin bize öğrettiği bulunan insanlara ve yakınlarına alanlar olarak düşünülmeli. İnsanlar da de buydu. Artık birçok şeyi uzaktan etkisini sözcüklerle anlatmak kendini bilerek uzak durmalı. Sosyal yapabiliyoruz. Yardımda da bu ÇOCuKl Ar A mümkün değil. Onlara bir nebze medyada gördüğüm kadarıyla duygu durumu geçerli olabilir. Dolsun yardımcı olmak için yaşananları takip etmeye el vermeyecek nASıl u Canlı olarak felaket günlerdir çırpınan insanlar bu acıya ortak insanlar var. Bu insanlar yaşananlardan görüntülerine maruz kalmak olup yükü omuzlamaya çalışıyor. Çoğu uzun çok daha fazla etkilenebiliyor. Yardım etme YAKl AŞılm Al ı? insanda nasıl bir etki yaratır? süredir uykusuz, hem ülkenin geleceği için güdüsüyle hareket edince insan ne kadar Travmayı katlar. İnsan Deprem sonrası, çocuklar ve kaygılılar hem de yüksek bir empatiyle “Ya etkilendiğinin farkına varmayabilir. Sonuçları beyninin bir özelliği vardır: onların psikolojisini destekleyecek ben o durumda olsaydım” diye düşünüyorlar. haftalar, hatta aylar içinde ortaya çıkabiliyor. Kendisi deneyimlemeden yetişkinler için öneriler... Hepsi doğal. Afetlerin yarattığı yıkım insanları de öğrenebilir. Bu Çocukta güven duygusunu uzun vadeli çözümler düşünelim sırf fiziksel olarak değil manevi anlamda insan için çok büyük desteklemek için: da yıkımın eşiğine getiriyor. Üstelik bu kez, uSosyal medyada insanlarda şöyle bir hal var: bir artı. Pek çok şeyi u Çocuğunuzun sorularını yanıtlayın böyle geniş çaplı bir biçimde depremin Tüm iyi niyetleriyle bir şeyler yapmak istiyorlar, hata yapmadan u Yalnızca fiziksel değil, duygusal sonuçlarına canlı olarak tanık olduk. Sosyal çırpınıyorlar ve yetmediğini düşünüp üzülüyorlar. öğrenebiliyoruz. yakınlığa da önem verin. medya, her durumu olduğu gibi depremi de Çaresizlik hissi kaygı yaratır. Şöyle düşünün, Ancak bu özellik aynı u Ebeveyn olarak telefonda daha az “oradaymışız” gibi yaşamamıza araç oldu. bir yere varmaya çalışıyorsunuz, yol tıkalı, zamanda başkalarının zaman geçirin Tüm yaşananların yarattığı ve yaratabileceği hareket edemiyorsunuz. Kaygı bu noktada yaşadıklarını kendimiz Güven ihtiyacı, fiziksel olarak da yakın olumsuz psikolojik sonuçları ve ne gibi öfkeye dönüşür. Deprem deyince akla hep yaşıyormuşcasına olma isteğini artırır: önlemler alınabileceğini psikoloji profesörü kısa vadeli çözümler geliyor. Ekmek dağıtmak hissedebilmemizi u Çocuğunuz sizinle beraber uyuma Ayşe Bilge Selçuk ile konuştuk. da bir yardım olabilir, öte yandan bir gönüllü sağlar. 1999 gereksinimi duyarsa izin verin. (Birkaç hafta ekibi kurup eğitiminden mahrum kalan u İnsanlar belki de ilk kez bu kadar geniş çaplı depreminin ardından sonra durum tekrar gözden geçirilebilir.) çocuklara uzaktan eğitim olarak felaket yaşayanların olayları televizyondan u Çocuğunuzla duyguları hakkında desteği vermek de. Kendi sosyal medyadaki izleyenlerin konuşun. kaynaklarımıza bakıp daha paylaşımlarına tanık oldu. travmalarının arttığı Kısa zamanda günlük rutinlere dönün: yaratıcı olmayı öğrenmek ortaya konuldu. u Yemek ve uyku saatleri düzenli olsun. Bu teknoloji bizim u Çocuğun yaşamında rutin yok birbirimize temas ise oluşturmak güven hissini besler. etmemizi sağladı. Çok YAzılı BASınDAn TAKİP EDİn (Ebeveynin de çocukla beraber yemek uzaklardaki insanların yemesi, uyku saatinde evin sakinleşmesi birbirine temas etmesi u İnsanlar kendilerini ve alanlarını korumak için ne yapmalı? iyi olur.) böyle bir olayda fevkalade Yakınlarımızla iletişim halinde bir avantaj. Çünkü Televizyonlarını kısıtlı biçimde kullanmayı öğrenmeliler. Ben kalmaya ihtiyacımız olan bir insanlar telefon şarjları buna “Ailenin alanını korumak” diyorum. Özellikle ses ve görüntü zamanda olabiliriz; izin verdiği ölçüde “kendimiz yaşıyormuşuz” hissini artırıyor. O yüzden insanlar u Ancak yetişkinlerin telefon yerlerini ve durumlarını haber takip etmek için yazılı basını tercih edebilirler. Duyarlılık, ve evi ziyaret edenlerle bildirebiliyor. Ancak olumlu bir sosyal davranışa evriliyorsa yararlıdır. Ancak işe yaramaz konuşmalarına dikkat etmeleri karşılarında da onlara bir çırpınışta kalıyorsak faydası olmaz. Yardım etme motivasyonumuz gerekiyor. duygu seline kapılmadan devam etmeli. Bize asıl iki ay sonra ihtiyaç olacak. u Evin güvenli ve yanıt verebilecek insanlar mümkün olduğu kadar olmalı. Biz mesleki olarak u Depremden dolaylı da olsa etkilenen insanlara nasıl yaklaşmak lazım? dengeli ve sakin travmatize insanlarla kalması önemli. iletişim kurmaya alışığız. Öncelikle güven hissine ihtiyaçları var. Duygusal olarak yaslanabilecekleri Duygularımıza kapılmadan birilerinin olduğunu bilmeleri önemli. Etkilenen insanlar kaygılı, depresif veya yardım edebiliriz. Sosyal Prof. Dr. öfkeli olabilir. Anlayışla yanlarında kalmalıyız. Duygularını önemsizleştirmeyelim, medya da bu durumlarda Ayşe Bilge kendilerini ifade etmelerine izin verelim. Böyle bir olayı sindirmek zaman alır. Selçuk u yazı, bir Sayısız örneği olan kıyamet sonrası dünyada AY’A SEYAHAT film-dizi geçen bilimkurgu öyküleri “Artık yeni ne eleştirisi Yaşam, sanat ve... olmayacak. sunabilir” derken karşımıza Last of Us çıktı. BÇünkü yaşadığımız felaketten bir baba-kız bağı üretmeye uygun görünen ana yalnızca “uzaktan” karakterlerine karşın her bölümde alışılmışın etkilenmiş ve elinden, dışında öyküler anlatarak kuşkularımızı yardım etmekten başka ortadan kaldıran bir dizi buluyorum karşımda. bir şey gelmeyen Pedro Pascal’ın canlandırdığı Joel ile hastalığa BAŞAK BıÇAK bir vatandaş olarak karşı bağışıklığı olan küçük kız Ellie’ye yaşam kendimde hâlâ hiçbir veren Bella Ramsey’in yolculukları çevresinde basakbicak şey olmamış gibi film- şekillenen her öykü yeni bir katman ve her @gmail.com dizi izleyecek gücü katman seyircisini yepyeni bir duyguyla bulamıyorum. Bazen tanıştırırken drama-korku dozu kusursuz bir yalnızca mesleğim gereği dengeye ulaşıyor. Ancak incelikli öykü biçemi kendimi zorluyor ama sonra, hep kaçış kapsülü ve sanat yönetiminin yanında bir başka ayrıntı olduğuna inandığım sinemanın “iyileştirici yankılanıyor zihnimde... “normal bir şey” yaptığım için suçlama daha dikkatimi çekti. gücüne” bile inanmadığımı fark ediyorum. Ve o an, tersine, inadına, eğitime ve bu durumundan alıkoyarak devam ediyorum. Kıyametin ortasında, pür bir aşk öyküsüne Çünkü ‘iyileşmek’ diye bir şey yok bu kez. toplumun eğitimine katkı sağlayacak her tanıklık ettiğimiz bir bölümde, karakterlerin derslik sanat yönetimi Yalnızca, yüreğimizde açılan yaralar ve o şeye daha fazla tutunmamız gerektiğini vazgeçmekten imtina ettikleri “özellikleri” Dizi, dünyayı ele geçiren ve hastalıkla yaralarla “yaşamak” zorunda olan yasta bir anımsıyorum. Bizi iyileştirmesi için değil, bizi ve yine başka bir bölümde eğitimleri için temas edenleri birkaç saat içinde bir tür ülke var. güçlendirmesi için. Kaçış kapsülü olması veya çocuklara “ilk iş olarak” film izlettirmelerini yaratığa dönüştüren bir mantar saldırısından Ancak sonra “olağanüstü hâl” anında ilk “unutmak” için de değil, bilakis hatırlamayı ve anlamlı buldum. İnsanın, yaşamda kalma yıllar sonrasını anlatıyor ve doğal olarak vazgeçtiklerimiz geliyor aklıma. Eğitim “hatırlatmayı” öğrenebilmek için. güdüsünü besleyen ana damarlardan biri pandemiyle yaşadığımız bir tür korkuyu da örneğin, yüz yüze eğitimin önemini unutarak Bunun üzerine silkinip kısa süre önce olarak eğitim ve sanat gösteriliyor ki sanırım, çağrıştırıyor. Oyunun diziye dönüştürüleceği halihazırda pandemiden etkilenmiş bir neslin başlayan Last of Us’ın Blu TV’de yayımlanan yaşamda kalabilmesi artık sırf eğitime ve haberinin ardından aklımızı kurcalayan ve yaşayacağı ikinci büyük kaybı hatırlıyorum. son bölümlerini seyretmeye başlıyorum. bilime bağlı bir ülke olarak bunun ne demek yüzlerce felaket temalı yapımın üzerine Kültür sanat faaliyetleri geliyor. Sanatın, bir Çok satan bilgisayar oyunundan -isabetli olduğunu en iyi biz anlarız. Evet, belki eğitim, “yeni” ne izleyebiliriz sorusuna, henüz ilk toplumdaki yerini vurgulayan Mustafa Kemal şekilde- diziye uyarlandığı ve kıyamet sonrası kültür ve sanat bizi iyileştirmeyecek ama bölümünde karşılaştığımız sanat yönetimiyle Atatürk’ün, “Sanatsız kalan bir milletin hayat bilimkurgu türüne ait olduğu için ilk başta kurtarma olasılığını da göz ardı etmemeliyiz. ders niteliğinde bir yanıt veren; basmakalıp damarlarından biri kopmuş olur.” sözleri çekiniyor ama bırakmıyorum. Kendimi Başımız sağ olsun...