Katalog

12 HAZİRAN 2022 2 Dana eti, kabuklu yemiş, domates, baklagil... Yedi ay hepsinden uzak durdum. Yine de alerjiyi önleyemedik EDITÖRDEN umhuriyet Pazar Dergi ola- rak içeriklerimizi oluşturur- Süt ve diğer alerjiler ken farkındalık yaratmayı amaçladığımız konulardan lumlara göre çok daha düşük olması. Cbirisi de hayvan sevgisini ve u Güneşe daha az maruz kalınma- hayvanların korunmasına yönelik BEBE101 sı ve bu sebeple bağışıklık sistemini çalışmaları yüreklendirmek. Bugü- destekleyen D vitamininden mahrum ne kadar yaptığımız birçok haber ve kalınması da bir diğer tez. yazdığımız yazı da bu doğrultuda u “Rota aşısı”nın süt alerjisini te- bir bilinçlendirme amacı taşıyordu. tiklediğine dair iddialar da var ve Ancak şimdi özeleştiri zamanı... rastlantı mı bilmiyorum ancak Rota HHH aşısını yaptırdığımız ay Uzay en yük- sek alerjik tepkimelerini gösterdi. Bu Pek çoğumuz için hayvan sevgi- konuda bilimsel bir çalışma bulun- si içten gelen bir istekle ilgili olsa masa da doktorumuz bizi rahatlatmak da farkındalığımız çevremizde gör- DILŞAD için en azından ikinci dozu sekizin- düğümüz sokak dostlarımızla sınır- ÇELEBI ci aya ertelemeye karar verdi. Alerji lı. Kimi zaman sosyal medya aracı- yaptığı kanıtlanmış olsaydı bile “Ro- lığıyla ortaya çıkan doğadaki hay- ta aşısı”nı yaptırmama gibi bir karar van katliamlarına veya yaşam alan- almayacaktık zaten. Yine de sizde de eredeyse yedi ay larının sömürülmesine yönelik içe- benzer bir dert varsa öncesinde dok- boyunca hiçbir torunuza danışmanızı öneririm. rikleri görünce içimiz, “cız” etse süt ürünü, yumur- de ne yazık ki etki alanımız dışın- TEDAVISI YOK ta, dana eti, kabuk- da kalanlar için elimizden pek de Gıda alerjisinin bir tedavisi he- lu yemiş, baklagil, Yeni annelerin en büyük kâbuslarından birisi gıda alerjisi. bir şey gelmediğini düşünüyoruz. nüz yok. Tek çözümü alerjenleri bes- N domates, brokoli, Çünkü kesin bir tedavisi yok. Nedenleri arasında hazır Tabii ki kendimizi tamamen suçla- lenmeden çıkarmak... Süreç zor olsa kabuklu deniz ürünü ve aklıma gel- mamızı gerektiren bir durum değil da, iki yaş dolmadan çoğu gıda aler- meyen nice besini tüketmeden yaşa- gıda bileşenlerinden çağdaş toplumlardaki hijyenleşmenin jisi bitiyor. Bizim deneyimimiz de bu. Çünkü tüm canlılar gibi biz de dım. Çünkü yediğim bir şeyler sütü- bağışıklık sistemini zayıflatmasına kadar pek çok olasılık var. benzer seyretti ve ek gıdaya geçiş- me geçip Uzay’a çok kötü alerji ya- kendimize yakın olan sorunlara da- le belirtilerde azalma başladı. Öyle ki pıyordu. Üstelik ölçüsünün önemi ha çok önem verme eğilimindeyiz. Uzay yoğurt bile yiyor. Gıda alerjisi- de yoktu. Özellikle süt ürünü tüket- rum. Tabii ki kâr edenden beklenmez lendiği bebeklerin yüzde sekseninde Ancak söz konusu hayvanlar olun- ne bir diğer yaklaşım da alerjen gıda- memek gerçekten zorlayıcıydı, çün- bu özveri ancak keşke vergi indirimi süt alerjisi olduğunu söyledi. Resmi ca, bir de görmediklerimiz, daha ların az ölçüde tüketilmesi ve yavaş- kü peynir altı suyu bile bu kısıtlama- gibi uygulamalarla teşvik edilse. En sayılara gelirsek dünyada her yüz ço- doğrusu yaşam güdülerini içselleş- ça bağışıklık kazanılması yönünde. ya giriyordu ve dışarıdan paketli ne azından veganlığa talep artıp aradaki cuktan altısında gıda alerjisi var, an- tiremediklerimiz var. King’s College London Üniversite- alsanız içinde eser miktarda süt ürü- fiyat farkı biraz azalana kadar. cak kentlerde yığılma görülebiliyor. HHH sinde yapılan araştırmada, doğdukları nü olabiliyor. İşin daha da kötü yanı, Ne olmuştu da gıda alerjisi bu ka- GAZ SANCISI yıldan itibaren düzenli yer fıstığı yi- Çevre ve iklim konuları günde- kazayla içinde süt bulunan bir şey tü- dar yaygınlaşmıştı? Yoksa annele- yen bebeklerin, beş yaşında yer fıstı- ketirseniz belirtilerin geçmesi iki haf- Her şey Uzay’ın gaz sancısı çek- me geldiğinde sık dile getirilen en- rimizin zamanında da vardı da isi- ğı alerjilerinin yüzde 80 azaldığı gö- ta sürüyor. Başta aşırı uykusuzken bu mesiyle başladı. “Bebektir olur” de- lik deyip, gaz deyip geçiyorlar mıy- dişelerden birisi şu cümleyle ifade rüldü. Ayrıca “rektal” kanaması olan alerji meselesi çok can sıkıcı olmuş- dik, alerji aklımıza bile gelmedi. dı? Yine de kakada kan semptomunu ediliyor: “Canlı çeşitliliğinin azal- bebeklerin önemli kısmında alerjik tu. Hele bir de kaliteli süt üretebil- İkinci belirti pişikti... Altını neredey- “baby boomer” kuşağından hiç duy- ması...” Söylemeye bile gerek yok kolit olmayabileceğini ve boş yere mek için iyi beslenmemin gerekli ol- se iki saatte bir değiştirmeme ve her mamıştık. Demek ki insanlık için ters belki, bir bölgede canlı çeşitliliği- emzirmeyi caydırabilecek anne diyet duğu baskısı da işin içine girince... seferinde pişik kremi sürmeme rağ- giden bir şeyler vardı. Hayret(!) nin azalması çok önemli bir tehlike değişikliklerinin yaşandığını bulan Bu beslenme sisteminde vegan ol- men pişik olunca yine, nedenini baş- ALERJI NEDENLERI çalışmalar var. Belki kafamızdaki en oluşturur ve gelecek yıllar için bize manın ne kadar zor ve pahalı oldu- ka şeylerde aradık. Krem yetersiz ka- ufak soru işaretini bile internette ara- ğunu tahmin ediyordum ama bu dö- lıyordu belki. Üçüncü belirti ayak Biraz araştırınca dünyada gıda çevre, iklim, su ve gıda konularında yabilmenin belalı iyiliğiyle bizim ku- nemde birebir görmüş oldum. Yu- bileklerindeki egzamaydı. “Atopik alerjilerinin arttığını gördüm. Nede- karamsar öngörüler sunar. Öte yan- şak fazla irdeliyordur her şeyi. laf gibi ucuz bir hammaddeden üreti- cilt” dedik, nemlendiriciye yüklen- ni tam bilinmese de gıda alerjilerinin dan canlıların yaşamlarının tehlike- len yulaf sütü, inek sütünün dört ka- dik. Ama vurucu darbe kakasında- artması birkaç değişkene bağlanıyor: ye girmesiyle ilgili tek sorun çeşitli- Kaynakça tına satılıyor örneğin. Benim için ge- ki kanı görünce oldu. Öyle böyle de- u İlki hijyen koşullarının iyileşme- - Santos Alexandra, “Dünyada gıda alerjileri ne- liklerinin azalması değil. çici bir durum ama veganlığı etik ne- ğil, nokta nokta kan vardı kakasın- si ve buna bağlı olarak eskiye kıyasla den artıyor?”, BBC News Türkçe, 4 Aralık 2018 HHH denlerle, sürdürülebilir bir ekosis- da. Uzay’da alerjik proktokolit vardı bebeklerin daha az mikropla karşılaş- - Xanthakos, Stavra A., et al. “Prevalence and outcome of allergic colitis in healthy infants with Bu hafta dergimize konuk olan tem için tercih edenleri desteklemek ve yalnız değildi! Tanıdığım yeni an- ması. Bu tezi destekleyen en büyük rectal bleeding: a prospective cohort study.” Jo- ve Ayça Ceylan’ın sorularını yanıt- gerekirken sırf istek az diye böylesi- nelerin yarısından çoğu bu sorundan neden gelişmekte olan ülkelerde aler- urnal of pediatric gastroenterology and nutriti- ne köşeye sıkıştırmayı anlayamıyo- dertliydi. Hatta aile hekimimiz ilgi- ji görülme oranının sanayileşmiş top- layan ulusal dalışçımız Şahika Er- on 41.1 (2005): 16-22. cümen, deniz dibinde gördüklerini paylaştı. “Canlıdan çok plastik gö- Batı’nın göçmen sorununa yaklaşımını sorgulayan bir gerilim film i rüyorum.” Denizlerdeki plastik yo- Kuzeyli ğunluğunun artışı insanlık için sanı- yönetmenlerin, landan çok daha büyük bir tehlike. göçmen Araştırmalar dünyanın farklı bölge- sorununa içinde lerinde mikroplastiklerin insan me- Kötülüğün sıradanlığı tabolizmasında giderek arttığını bulundukları gösteriyor. Ancak bir de denizin di- toplumun bindeki canlıları ve onların yaşam- ortak bilinçdışı la ilişkisinin kesilmesini düşünelim. PUANIM: 7.5/10 ve çocuklar üzerinden Belki düşlemek zor ama unutmayın, bakışına, tüm canlar değerlidir ve her canlı acı çeker, biz duymasak da. Hepini- Joachim Trier’le ze iyi pazarlar... ortaklıklarıyla tanıdığımız DENIZ ÜLKÜTEKIN Eskil Vogt da deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr Masumlar’la eklendi. Galeati Yayıncılık aşlık, her ne kadar The Right One In’e, Goodnight için Ida’nın ablasıyla kurduğu ittifaka, yi- ROSEBUD Hannah Arendt’in Mommy’ye değin türün sayısız ne bir göçmen çocuğu olan Aisha’yı eklem- ünlü yapıtına çağ- örneğine göz kırpıyor. Ancak ko- liyor. Ancak öykünün Aisha için planları ve rışım yapsa da Es- nunun daha önce defalarca işlen- final seçimi, sözde dengeyi boşa çıkarıyor kil Vogt imzalı miş oluşu sizi yanıltmasın çünkü ve karakterlerini konumlamasıyla, ırkçılığı B Masumlar’da (The perdede, sayısız örneği bulunan eleştirirken onun destekçisi haline geliyor. Innocents) işlenen kötülük kav- bir anlayışı yenilikçi bir biçimde Çünkü öykünün Ben’i dönüştüren çatış- ramı ve onun kanıksanması duru- harmanlayan alabildiğine rahatsız ma noktası, ilk olarak ırkçılıkla karşılaştı- mu biraz farklı... Arendt, Yahu- edici bir gerilim filmi var. ğı anla gerçekleşiyor ki filmin ırkçılığı ceza- di soykırımının sorumlularından İsmiyle uyumlu bir planla, landırma hali çok bariz. Benzer biçimde, ka- KARGO DAHİL 40 ¨ KARGO DAHİL 32,5 ¨ BAŞAK BIÇAK Adolf Eichmann davasıyla, ko- uyuyan küçük bir kızın yüzüy- rakterlerimizin hemen her biri ebeveynleriy- şulsuz boyun eğme üzerinden ah- le açılan film, karakterlerinin as- le problemleri olan çocuklar ve dehşetin ta- basakbicak laki sınırların kaybolmasıyla or- lında göründükleri kadar masum mamı, bazen onlar eliyle, bazen onlara kar- @gmail.com taya çıkan kötülükten bahsedi- olmadıklarını ilk andan açık edi- şı, bazen onlar farkında olmadan gerçekleşi- yor ve şiddet eylemini gerçekleş- yor. Ana karakterimiz Ida, ara- yor. Ebeveyn meselesi, en çok Ben’de görü- tirenin sıradanlığına vurgu yapı- bada yanında oturan otizmli ab- nürlük kazanırken; Arendt’in değindiği gibi yordu. Masumlar ise kökeninde bir soykı- lası Anna’nın bacağına nefret dolu bir çim- sıradan ailelerin çocuklarının yarattığı vah- rım barındırmamasına rağmen Arendt’in çö- dik attıktan sonra ailesiyle yeni taşındıkları şet ve içinde bulundukları kayıtsızlık, ahlaki zümlemesiyle belli oranda etkileşime giri- toplu konutlara geliyor. Kent merkezinden düzgülerin toplumdaki yerini hatırlamamıza yor ve şunu soruyor: Ahlaki değerlere -he- uzak bu sitenin ortamı, birazdan ortaya çı- yol açıyor. Kendisini bir süper kahraman gi- nüz- sahip olmayan sıradan bir çocuk, gücü kacak kötülüğün merkezi. Ve Ida’nın, ken- bi gören bir çocuğun, durmadan ve farkında eline geçirdiğinde ne kadar ileri gider? disinden daha fazla ilgilenildiği için nefret olmadan şiddeti ileriye götürmesi dehşet ve- Norveçli senarist Eskil Vogt, Joachim ettiği ablasından daha “büyük bir hasımla” rici. Ancak bu kötülüğü durduranlar “beyaz KARGO DAHİL 40 ¨ Trier’le işbirliği içinde bulunduğu filmler- karşılaşacağı yer aynı zamanda... ırk” mı olmalı, ondan çok emin değilim... 3 KİTAP, KARGO DAHİL 112,5 ¨ YERİNE le tanınıyor ancak görünen o ki yönetmen- Masumlar’ın, katmanlarına gizlediği ya- DÜŞSEL VE GERÇEK lik damarı, gelecekte kendisinden daha faz- bancı düşmanlığı göz önünde bulundurul- Peki, bu hasım kim? İşte Masumlar’ın te- ¨ la bahsetmemize yol açacak. Kadrajını ço- mazsa, Sturla Brandth Grøvlen’ın kamera- 100 mellendiği zemini sallayan yer burası, çün- cuklara çeviren Vogt, doğaüstü nedenler- sıyla yarattığı ortamı ve Pessi Levanto’nun kü kötülüğün kaynağında büyük olasılıkla le yaratılan “kötü çocuk” izleğiyle ilk an- gerilimi yükselten notalarıyla tam anlamıyla göçmen kökenli olan bir ailenin psişik güç- da Jack Clayton’ın aynı adlı “The Inno- bir kâbus yaşattığını söylemeliyim. Gün ışı- +90 539 669 60 69 lerle donanmış erkek çocuğu Ben var. Vogt, cents” yapıtını akla getiriyor ancak yönet- ğında kurgulanmış final, yalnızca çocukların www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 olası ırkçı eleştirilerin önüne geçmek ve iyi/ menin tek referansı elbette bu değil. Film, bildiği bir savaşın sinir bozucu bir örneği. kötü karakter arası karşıtlık oluşturabilmek The Bad Seed’den, Lord of The Flies’a, Let Düşsel, vahşi fakat bir o kadar da gerçek. dcelebi@gmail.com