Katalog

11 ARALIK 2022 5 Zeytin Ağacı dizisinde Zaman Bey’e esin kaynağı olan Sabri Salış, köken aile açılımı çalışmaları ile ulaşmak istediği asıl amacı açıkladı a nadolu’da topyekûn uyanış dEniz ülkü TEkin ‘Sen Sabri Salış insanları kökenleriyle buluşturuyor. Bu yoldan kendi de üfürükçüsün’ geçmiş. Ailesinin şifacı geleneğini u dediğinize göre siz de dünyaya kabullenince yüklerinden kurtulmuş. gelmeden önce şifacı olacağınızı bi- liyordunuz. ama dünyaya geldikten eytin Ağacı, bu yılın en çok ses geti- sonra uzunca bir süre buna diren- ren dizilerinin başında geliyor. Diziyi mişsiniz. izleyen hemen herkese “Benim sorun- Ruhsal yolculuğun oysa diretir- larım da çözülür mü acaba” diye sor- sin, diretirsin yine başına gelir. Oğ- Zduran Zaman Bey karakterinin varlı- lum doğdu almanya’da, astım hasta- ğı Zeytin Ağacı’nın çok uzun süre konuşulması- sı, şifalanıp iyileşmesi beni bu konu- na neden oldu. Zaman Bey aslında gerçek bir ki- lara taşıdı. şinin kurgusal dünyadaki yansıması. Sabri Salış, u aslında ailenizde de şifacılık var. pek çoklarınca aile dizilimi olarak bilinse de as- Var, babam, dedem… Bizimki 14. lında kendi oluşturduğu köken aile açılımı isim- yüzyıla kadar gidiyor. Bizde sade- li farklı bir yöntemle insanları kökenleriyle bu- ce erkeklerde olur, hepsi şifacıdır. luşturuyor. Salış’ın diziyle ilişkisi yalnız Zaman ama babanın aynı şehirde olmama- Bey’e esin vermekten ibaret değil. Aynı zamanda sı lazım. şehir değiştirirse erkek ço- Zeytin Ağacı’na danışmanlık da yaptı. Kısa süre cuğu oluyor, değiştirmezse olmuyor. önce Doğan Novus etiketiyle Ataların İzleri ki- Oğlum Berlin’de doğdu. dortmund’a tabını yayımlayan Salış’ı ve size epey ilginç ge- gitti, gidince ona “Oğlun olacak” de- leceğini düşündüğüm yaşamını tanımak için dim. Bana “Ben kızlarımla mutlu- sözü kendisine bırakalım... yum” dedi. O zaman yapacak bir şey u Köken aile açılımını Zeytin yok. Bizde böyledir. Ben ortaokul- Ağacı gibi kurgusal bir yapım dayken babam bana bu işi öğretmek olarak işlemek aklınızda hep var istediğinde “Sen üfürükçüsün, ya- mıydı? lancısın. istemiyorum” dedim. Gelen Vardı tabii. 27 yıl kaldığım insanların iyileştiğini görsem de ka- Almanya’dan Türkiye’ye geliş patmıştım kendimi. “Sen bu işi yapa- için bi- rım korkusu oluşturuyor. Ayak hep sallanıyor, kaç- amacım o zaten. Anadolu’ya açılan caksın” dedi ve yaptırttı. küçük kü- limsel ola- mak için. Televizyonu bir saldırı olursa yayın kesi- bir kapı oluşturmaya çalıştım. Niha- çük başladım ve bir gün gördüm ki rak kanıtla- lip haber verilebileceği için açık. Onun için müm- yetinde Anadolu birçok kültürün yaşa- içindeyim. namıyor. Bu- kün olduğu kadar az uyuyor. dığı bir medeniyetler mozaiği. Bugüne ka- u Babanızın söyleyişinde “Bunu güne kadar da yok dar da istediğimiz şekilde bu kültürü canlandı- yapmazsan başına kötü şeyler gele- aTalarla buluşma sayıldı ama aile dizili- racak çalışmalar olmadı. bilir” gibi bir hava mı vardı? minin kurucusu olarak bilinen Bert u Deneyimlemeyen insanlar için bazı tanım- Vardı tabii. ayak direttikçe sınavla- u Yapmak istediğiniz, insanın kökenlerini Hellinger bunu görselleştirdi. Atalarımızdan sadece rın daha sertleşiyor ve köşeye sıkı- lar havada kalabiliyor. İnsanlara atalarıyla çalışmasından çok, topyekûn bir uyanış başlat- travma değil güzellikleri de alıyoruz. Orada yaşan- şıyorsun. Benim de çaresiz kaldığım temas kurdurmak örneğin. Bunu somutlaştıra- mak mı? mış ve çözülmemiş bir olayı da çözersek hayatımız bir durumdu. rak nasıl anlatabilirsiniz? Evet amacımız o. Benim görüşüm şu: Birçok değişip zenginleşiyor. u neler geldi başınıza? Ben kendime bine yakın açılım açtırdım. Yıllar- inanç sistemi var. Hepsi bölgeseldi. Ama dünya Bedenimde ağır rahatsızlıklar vardı. dır da açıyorum ama anlatamıyorum. Çalışmaya ka- u Sizin ulvi bir amacınız var ancak insanlar şu an öyle bir karıştı ki biz evrensel bir dönüşüm ama onları “Ben bir erkeğim, çöze- tıldığınız an ne olduğunu biliyorsunuz. Kitaplar var o amacın parçası olmak için değil daha kişisel sürecine girdik. Yeniden bir şey gelecek ve onun rim. Ben çözemezsem kimse çöze- onlar okunabilir. Dizide belki izlenmiş olabilir. Bu- nedenlerle size geliyorlar. kapısı Anadolu’dan açılacak. Onun için elimden mez” diye yok sayıyordum. 1988’den nu yaşarken gerçekten görmüş oluyorsunuz. De- Herkes bir tereddütle geliyor. Bildiği ama değiş- geleni yapıyorum. Bir lider olmayacak. Hepimiz beri hiçbir hastaneye ya da dokto- denizi temsil eden kişinin dedeniz gibi konuşma- tirip dönüştüremediği bir döngü var kişinin, sürek- lider olacağız. Genelde bir lider geliyor, düzen ra gitmedim. kendim de bir şey yap- sı, hareket etmesi, onun dediklerini birebir söyleme- li aynısını yaşıyor. “Ben bunu neden yaşıyorum?”u kuruyor ama o gittikten sonra sistem çöküyor. mıyorum. ama bir şey olduğu zaman si… Babanızı temsil eden kişinin, babanızla küsse- göremiyor. Gelip sorununu anlattığında kaynağı- Hepimiz lider olursak sistem çökmez. bunun ne olduğunu, bana ne anlat- niz size sırtını dönmesi, “Görmek istemiyorum” de- nın ne olabileceğini söylüyoruz. Sürekli para kaza- mak istediğini sor- u Bu bir yandan kişisel gelişime dokunan bir mesi… Ne olduğunu katılanların nıyor ya da kaybediyor ama paranın nereye gittiği- guluyorum. Bütün şey. Kişisel gelişimin temelinde de kişinin aile- hepsi biliyor ama onlar da anlata- ni bilmiyor mesela. Enerji alanına baktığımızda gö- belirtiler ruhun bi- mıyor. Dünyaya gelmeden önce siyle doğru bağlar kurması var. O yüzden aile rüyoruz ki dede iflas etmiş. Diyoruz ki “Deden şu- ze gönderdiği elçi- “Bunu nerede yaşarım” diye tüm dizimi ve köken aile açılımı önem kazanıyor. rada para kaybetti doğru mudur?” Doğrudur. Eril lerdir. şimdi bunu şehirlere, ülkelere, anne-babala- Aile dizimi bir ağaç gibidir. Ağacın kökünde güçle ilgili bir kayıp varsa kişide de kendi iş, para, okuyabildiğim için ra bakarız. “Evet, bu aile bana bu- hasar var, o hasarın da onarılmasıyla daha sağlık- kariyer düzenini oturtmakla ilgili sınavlar olur. Ana ağır hastalıkların nu yaşatacak. Köken ailede yaşan- lı meyveler verilir gibi düşünülür. Bizim uygula- konuyu, kaynağı çözdüğümüzde içinden çıkama- içine girmeme ge- mış çözülmeyen travmaları da çö- dığımız köken aile açılımı daha derin. Atalarımı- dığı döngü değişip dönüşür. Türkiye’de erkeklerde rek kalmıyor. Belki zersem ben burada büyürüm” di- zın bıraktığı izler var. Bu izler yara değil, bize bı- iş, para, kariyer; kadınlardaysa ilişkiler... Ama ni- inanmayacaksınız yoruz ama dünyaya gelince bu- raktıkları bilgelikler. Onları toprağın altından çı- hayetinde kişi bir olay yaşıyor, içinden çıkamadığı ama ben 120 ki- nu unutuyoruz. Ben daha dünya- karırsak yaşantımız zenginleşir. Aile dizimi yedi için bu büyüyor ve korkular geliştiriyor. Uykusuz- loydum. kendi yo- ya gelmeden o babanın içki içece- kuşağa kadar gider sonrasını yok sayar. Biz son- luk yaşıyor, tedirgin oluyor. Ses olmadan uyuyamı- luma gitmemem ğini, beni döveceğini biliyorum. suz ve sınırsız gidebiliriz. 15. kuşakta da bir şey yor mesela, ayağı, heyecan yapınca titriyor… Bun- için yüklerdi onlar. Onlar benim için bir sınav. İçine yaşandıysa bu bize miras kalır. Nasıl ki annemiz ları duyunca diyorum ki “Köken ailende, nereden kendi yoluma gi- girince nasıl çözeceğini bilmiyo- şeker, babamız kalp hastasıysa ve bu genetik ol- göç var?” Bu veriler toparlandığında net bir fotoğ- dince o yükleri bı- ruz. Ruhun bize gösterdiği olaylar duğu için bizde de görülebiliyorsa köken ailede raf görülüyor. “Dedemin dedesinin dedesi, yaşadığı zaman Bey’i Fırat Tanış oynadı. raktım. tekâmül yolculuğumuzu yaşama- yaşanmış bir travma bize ruhsal olarak miras ka- yere gece köy baskını olunca kaçmak zorunda kal- mızın gerekliliğini bildirir. lıyor. Elle tutulur, gözle görülür bir şey olmadığı dı.” Bu da uyursam ve bir baskın olursa yakalanı- Emin Alper’in bu yıl festivallerde ödüle doymayan Kurak Günler’i, toplumun çatlaklarını ifşa eden karanlık bir başyapıt ‘Bir Kasaba Düşmanı’: Kurak Günler öykünün kırılma noktasını oluşturan ve Selahat- er devrin insanı ya da bir ülkenin, bir kasabanın, belki yalnızca küçük tin Paşalı ile Erol Babaoğlu’nun karşılıklı perfor- mans düellosuna dönüşerek gerilimi katmerleyen bir köyün biricik düşmanı olmak... Herkesin adamı olmaktan kaçarken akşam yemeğinden sonra karşılaştığı fare imgele- minin, bilhassa tehlikenin yükseldiği anlarda or- Hüstüne başına “çamur” bulaştırmak; kahraman olmaya çalışırken antikahramana dö- taya çıkması tesadüf değil. Öyle ki finalde ayyuka çıkan bu sesler, linç edenlerin “gürültüsüne” karı- nüşmek. Kötülüğün kol gezdiği çorak topraklarda iyiliğin peşindeki beyhude şıyor; belediye başkanının evindeki “masum” bir yemek kötülüğe evriliyor. Şüphe yükseldikçe iyi bir arayışla, avcıyken av aY’a SEYaHaT olmak, adaletin kendisiy- ile kötü arasındaki ayrım kalkarken protagonist ile antagonist arasındaki sınırlar da silikleşiyor. ken, o “adaletten kaçma- ya” çalışmak... Toksik erkeklik Emin Alper yeni filmi Kurak Günler, toplumun, adaletin, siyasetin ve Kurak Günler’de Norveç- yargının çatlaklarını tasvir ettiği obruklara ise o li yazar Henrik Ibsen’in çok iyi bildiğimiz düşmanlarını atıyor: Biri zihin- “Bir Halk Düşmanı” ese- sevgi gösterisinin altındaki nefret, merhametin al- vimli” görüntüsü, ana karakterimizin yaklaşma- sel engelli olduğu söylenen ve dahi tecavüze uğ- rinden hareketle öylesine tındaki gaddarlık... Başka bir deyişle, karşıtlıklar- sıyla soyut anlamını yüklenmeye başlıyor. rayan, diğeri de adaletin çürümüşlüğünün ifadesi vahşi bir alegori kurgu- la harmanlanmış bir analoji Kurak Günler’in özü- Fonda duyulan silah sesleri, kasabanın içiyle bir hâkimle öyküsüne yalnızca iki kadın konum- luyor ki küçücük bir ka- Başak Bıçak nü oluşturuyor. dışı arasındaki ilk tezatı görünür kılarken halkın landırarak kadın düşmanlığına; anlatıyı ele geçi- sabanın halkının sırtında- Her ne kadar kinayeli bir üslubun mutlak çerçeveye dahil oluşuyla tanık olduğumuz vahşet, ren toksik erkekliğin hüküm sürdüğü bir kasaba- basakbicak ki kambur(lar)dan, bir su hâkimiyeti öne çıksa da yönetmenin kartlarını ilk kasabalının düşman bellediklerine yaklaşımının ya gizli eşcinsellik yerleştirerek homofobiye, adı- krizinden, koca bir toplu- @gmail.com sekanstan itibaren açık oynadığını da vurgulamak bir tezahürü oluyor. Arabasıyla yoldaki kanı ta- na esin veren kuraklık kavramıyla da zalimliğe, mun sosyokültürel ve si- gerek. Çünkü bir sırt planıyla tanıştığımız ana ka- kip eden Emre’nin gözünden gördüğümüz yaban tiranlığa ve zorbalığa atıf yapıyor. yasal gediklerini ifşa edi- rakterimiz Emre’nin önünde durduğu ve “güzel domuzu ana karakterimizin “olası” kaderine işa- Kurak Günler’de, yazın ortasında, sıcağın ve yor. Esin kaynaklarını, günümüze ve kendi hal- ama korkutucu” olarak tarif ettiği devasa obruk, ret ederken finale dek anbean yükselecek tehdit susuzluğun kavurduğu bir kasabada insanlar ken- kının “çelişkilerle” dolu mirasına uyarlarken bü- öykünün çekirdeğini ilk andan açığa çıkarmaya algısının da ilk ayağını simgeliyor. Bu kusursuz di adaletlerini temin ediyor, kötü iyiyi boğu- yük oranda çağdaş toplumun yeni oyuğu otoriter katkı sağlıyor. Yeraltı sularının çekilmesiyle ani- girizgâh, Alper’in kısa süre sonra öyküsüne ek- yor, sevgisizlik kıyameti getiriyor. Ve Emin Al- popülizmden referans alıyor ve bunu homofobi, den ortaya çıkan bu obruklar, Yanıklar kasabası- lemleyeceği yeni bir simgeyle de uyumlu çünkü per, adaletin mezarına çevirdiği obruklarla beze- kadın düşmanlığı, yargı ve yönetimdeki yozlaş- na yeni atanmış savcı Emre’nin karşılaşacağı so- zamanla bir ava dönüşecek Emre’nin tehdit hissi- li anlatısıyla sadece iyi bir film yapmakla kalmı- ma ile ataerkillik gibi kavramlarla bağdaştırıyor. runların somut ayağı... Gelgelelim, uzaktan pasto- ni besleyen fare sesleri, dolaylı olarak toplumun yor; aynı zamanda Türk sinemasına “karanlık” bir Alper’in yarattığı cehennemin kaynağındaki ateşe ral bir bakışla izlediğimiz kasabanın “sakin ve se- “hasarlı” tabakalarına vurgu yapıyor. İlk kez, tüm başyapıt armağan ediyor. gelince: Misafirperverliğin altındaki düşmanlık, Puanım: 9/10