Katalog

? 18 TEMMUZ 2021 3 Çine kasabasından bir anımsama Hayvanları koruma yasası, apar topar kabul Cevahir Teyze’nin edildi. Yasa, çok sayıda olumsuz PATI GÜNLÜKLERI nokta dut ağacı içeriyor. ir önceki yazımda gi verir. Dutlar be- Scott Fitzgerald’ın lirip olgunlaşma- “Ritz Büyüklüğünde ya başlayınca yine Bir Elmas” adlı öykü- gelir, “Bu yıl bi- ÜLKER B sünden söz etmiştim. zim ağaç çok dut Som elmastan oluşan bir dağa “çöken” verecek” haberi- INCE bir adamın ve ailesinin öyküsüydü bu. ni getirirdi. Biraz DENIZ inceulker@ Ailenin kurucusu olan büyükbaba o dağ- daha beklememi- YAVAŞOĞULLARI gmail.com dan küçük küçük parçalar koparıp satarak zi, dutlar yenecek [email protected] çok zengin olmuştu, oğlu daha da zengin hale gelince gelip olmuştu, böyle böyle zenginliğin son sı- bizi çağıracağını nırına ulaşmışlar (zenginliğin sonu oldu- söylerdi. Biz dut yemeğe gidinceye kadar Sorunu derinleştiren bir yasa ile başbaşa ğundan değil elbette ama) belki güven- dutları kimseye elletmezdi. SAYI SINIRI lik nedeniyle, belki başkaları gelip dağa HHH çökmesin diye, daha fazla zengin olma- Dut ağacının altına çarşaf serer, dalla- VAR MI? ya çalışmayı bırakmış, mülklerinin çev- rını silkelerdi. Bana birinde, “Yesene Ül- TK’ler, yok yere şikâyetlerle, ev- resine kale duvarı gibi yüksek duvarlar ker, yesene, bak şu dut ne kadar iri” falan lerinden tahliye edilen hayvan- Hayvan çektirmişler, o dağın bekçiliğini yapmaya deyip duruyor. Ben de nazlı nazlı, “Yi- Slar ve mağdur aileleri için bir başlamışlardı. Hatta ufak tefek onarımlar yorum, Cevahir Teyze” diyorum. Derken düzenleme beklerken yasanın üçüncü için mülklerine gelen ustaların canlı ola- “Bak, çarşaf tertemiz, yeni yıkadım” de- maddesinde “Önleyici tedbirler ba- rak duvarların dışına çıkmasına izin ver- di. Şaşırdım, benim titiz olduğumu nere- kanlık tarafından çıkarılacak yönet- mek çok tehlikeli olmaya başlamıştı. O den biliyor acaba diye. Sanki anlamış gi- melikle belirlenir” ifadesi var. Anka- yüzden o mülke giren bir daha oradan çı- bi “Geçen yıl sormuştun ‘Bu çarşaf te- ra Barosu’na göre bu durum hayvan hakları mı, kamıyordu. Onu ya hapsetmek ya da öte- miz mi?’ diye” dedi. Utandım ama sor- sayısına karışmaya el veriyor. Ancak ki dünyaya postalamak zo- aynı zamanda da anayasaya aykırı. rundaydılar. STK’ler yasa görüşmeleri için HHH Meclis’e çağrıldı, sosyal medyaya O öyküden söz ettikten yansıyan görüntülerden birinde, bir sonra, neden bilmem aklıma o da ne vekil, “Sizi çağırdık ama dedikleri- bir çocukluk anım geldi. nizi yapmak zorunda değiliz” dedi. Göçmen bir aile olarak eklenen yasa, adına na. Kuşları, tavşanları kapsamıyor, Sonuç olarak problemin kaynağı- biz Çine kasabasında oturu- hayvan hakları yasa- sadece kedi ve köpeklerin petshop- nı ve çözümünü sunan bilirkişilere yoruz. Çok iyi komşuları- sı bile denemeyerek larda yani dükkânlarda tutulması- karşı bu yaklaşım yasaya yansıdı. mız var, hepsi bize iyi dav- “Hayvan Koruma nı yasaklıyor. Katalogdan satış ya- Ortaya sorun çözmekten uzak, gös- ranıyor. Bu arada, nasıl ta- BYasası” adıyla çıktı. pılacakmış. Peki o katalogdaki yav- termelik bir yasa çıktı. Cımbızla çe- nıdık hiç bilmiyorum, kasa- Koruyor mu? Hayır. Yunus parkla- runun, ses telleri kesilmiş bir anne- kip çıkardığım tek olumlu nokta, el banın ta öteki ucunda, bize rından, hayvanat bahçelerine, hayvan nin yanında, kutu içinde bir depo- konulan yasaklı ırkların sahipleri- uzak bir mahallede oturan dövüşlerine, av ve deneye kadar hep- ya tıkılı olmadığını nereden bilece- ne geri verilecek olması. Sahipsiz- Cevahir Teyze diye de biri- si bir şekilde yerinde duruyor. ğiz? Erman Paçalı, “Denetim yet- ler çok iyi huylu olsalar dahi müeb- ni tanıyoruz. Cevahir Tey- Yasa, “kedi köpek yasası” olarak kisi bakanlıkta, petshoplarda yapıl- bet hapse devam. İşte bu tartışmalı ze Doğu Anadolu’dan bir eleştiriliyordu. Gelin görün ki kedi, mayan denetim, katalog satışta na- maddeler, kamuoyu henüz bilgilen- yerden buralara gelip bura- köpek için de hiçbir şey yok. Sokak sıl yapılsın?” diye soruyor. Anlaşı- dirilmeden, bir gece yarısı apar to- larda kalmış biri. Çok yaş- hayvanlarının deneyde kullanılma- lan bu madde, “Göz önünde olma- par oylamaya sunuldu. Oylama sı- lı, kocasını, en korkuncu da sına dahi olanak sunan bir yasa nasıl sın da ne halde olursa olsun” mad- rasında orada olan ve yanlışları or- genç oğlunu kaybetmiş, tek başına küçü- muşumdur, temiz olduğundan emin ol- koruyucu olabilir? desi. Terk etmeye ceza 2 bin TL. 20 taya koyan vekilleri tenzih ederim, cük bir evde yaşayan acılı bir teyze. Acılı madığım hiçbir şeyi ağzıma koymazdım bin TL’ye hayvan alıp atanlar için fakat salon bomboştu. Hayvanlar ama hiç neşesiz değil. En azından her za- çünkü. Huy işte. Bu güvenceden sonra NE OLURSA OLSUN MU? ne kadar caydırıcı olur? Çip taktır- yalnız bırakıldı. man bizi neşelendirmeye çalışıyor, gül- dutları büyük bir iştahla yemiş olabilirim Hayvanlar mal kapsamından “söz- mayana da 1.200 TL ceza var. Bele- dürüyor. çünkü midemi bozduğumu hatırlıyorum. de” çıkarılıyor. Kazanım gibi görü- diyesi bu hizmeti vermeyen hatta sı- Yılın belli zamanlarında ziyaretimi- HHH süre verilmiş. HAYKURDER bunu nen noktaların başında bu geliyor. nırları dahilinde özel klinik dahi ol- ze gelir. Belli zamanlar dememin nedeni- Cevahir Teyze’nin öyküsü bu kadar. katliam maddesi olarak yorumluyor Bir diğeri ise hapis cezası ama bu ce- mayan bölgelerde ne olacak? ni açıklayacağım: Bu Cevahir Teyze’nin Bir tek ağacı bir zenginliğe dönüştüren, zaların da yatarı yok. HAYKUR- çünkü bu madde belediyelerin dört küçücük evinin büyükçe bir bahçesi var, o bir tek ağacı bize sevgisini dile getir- KOMEDI ANLAYIŞ DER başkanı Erman Paçalı, bu ceza- yıl boyunca köpeklerden kurtul- o bahçesinde de kocaman bir dut ağacı mek, bizi anladığını, düşündüğünü, ka- lara en azından “ertelenemez” ibare- Biliyorsunuz, STK’ler ısrarla kı- mak için kısırlaştırma hariç her şe- (Elmastan yapılma bir ağaç değil elbet- yırdığını göstermek için kullanan Ceva- si eklenmesi konusunda mutabaka- sırlaştırma üzerinde duruyor. Yasa- yi yapacağına delalet... Ki yasa be- te!) bulunuyor. Bahçede ekili başka hiç- hir Teyze’nin öyküsü bu kadar. Nere- ta vardıklarını aktarıyor. Ancak ka- ya göre problem evlerden terk edi- lediyeleri ceza kapsamına da almı- bir şey yok, ne sebze ne çiçek, hiçbir şey den anlamıştı acaba yabancılık çektiğimi- bul edilen yasaya bu da yansıma- len hayvanlar. Bakın bu komedidir! yor. Kısırlaştırma yapan dernekler- ekili değil çünkü zaten bahçenin toprağı zi, kendimizi kimsesiz hissettiğimizi hat- mış. Hak ihlalleri ve şiddet eylemle- Popülasyonu oluşturan bilmem kaç den PADER’in başkanı Alper Kar- çiğnene çiğnene taş gibi kaskatı kesilmiş. ta bir daha hiç göremeyeceğimiz toprak- rinde savcılığa başvuru hakkı sade- kuşaktır sokakta doğan ve kısırlaş- mış, nüfusu 25 bin altındaki yerlere Cevahir Teyze yılın ilk ziyaretini kış larda bıraktığımız güzelim dut ağacımızı ce bakanlığa tanınıyor. HAYKUR- tırılmayan hayvanlar. Kısırlaştırma bu zorunluluğun hiç getirilmediğini sonu yapar, dut ağacının kışı nasıl geçir- özlediğimizi? Anlamasa en iyi dutları bi- DER Anayasa Mahkemesi’ne gide- merkezi olmayan 1200 belediyeye vurguluyor, oysaki hayvan popülas- diği, soğuklardan herhangi bir şekilde et- ze saklar mıydı, o dutlarla bizi biraz ol- cek. Gelelim petshop satış yasağı- muhalefetin ısrarıyla üç buçuk yıl yonu daha çok bu bölgelerde... kilenip etkilenmediği konusunda bize bil- sun avutmaya çalışır mıydı? Çocuk kendini ifade edemiyorsa öfkelenebilir ğine göre değişiklik gös- teriyor. Çocuklar gözlem- ci varlıklar, öfkenin ne ol- duğunu, öfkelenince nasıl tepkiler verildiğini çoğu za- Önce derin man gözlemleyerek öğre- niyor ve aynılarını uygulu- yorlar. u Neden bazı çocuklar SİBEL bir nefes alın daha sakinken bazıları BAHÇETEPE daha çabuk öfkelenir? Yetiştirilme tarzı, ailenin öf- keyi yönetme biçimleri hep- fke en temel insani duygu- beynimiz bizi haklı çıkaracak de- si aktif olarak rol oynar. lardan biri ve hayal kırıklığı, liller arar, bir nevi kendi kendi- Daha sakin ve sorun- engellenmişlik, zorlanma, mizi sinirlendirmeye devam lara çözüm odaklı Öçaresizlik gibi birçok durum- ederiz iç dünyamızda. De- ALTINDA YATAN yaklaşan ailelerin da ortaya çıkan bir durum. Koronavi- rin bir nefes alıp “Bu ka- DURUMLAR NELER? çocuklarında da rüs pandemisinde evde geçirilen za- dar sinirlenmem beni u Çocuk kendisini ifade tepkileri benzer manın artması, uzaktan eğitim ve ka- bir çözüme ulaştırma- edemiyorsa şekilde gözlem- rantina gibi nedenler yüzünden yaşıt- yacak” demek sakinli- u Etrafında bir şeyleri öfkeyle leniyor. larıyla sosyalleşemeyen çocuklar da- ğe ulaşmamızın ikin- elde eden birilerini gözlemliyorsa ha saldırgan ve öfkeli oldu. Peki ço- u Çocuk- ci ve en önemli adımı. u Ailede öfke kontrolünde sorun cuklarda öfke kontrolü için neler yap- larda öfke Son adım ise ortam yaşayan ebeveynler mevcutsa malıyız? Acıbadem Maslak Hastanesi kontrolü için değiştirme. Beden bu- u Ailenin yaklaşım tarzı ceza yapılması uzman klinik psikoloğu lunduğu odaklı ya da her istediğini gerekenler Dilara Yamanlar’a göre ortama yapma odaklıysa çocuklarda neler? duyguları tanıtmak, o an koşullanır öfke durumlarıyla Örneğin “Şu ne yaşadığını sesli ola- ve o ortam- karşılaşabiliriz. an öfkelisin, seni rak ona anlatmak çocu- da bir ger- çok iyi anlıyorum, ğu sakinleştirmek için ginlik yaşadıy- kızıyorsun ama şim- ilk adım. sa o gerginlikten di derin nefes al bak biraz çıkmakta zorlanır. u Öfkeyle baş et- sakinleşeceksin, öfkeli olduğun için mek mümkün mü? dediklerini anlayamıyorum derin ne- ANNE BABAYA Öfkeyle baş etmek fes aldıktan sonra anlatırsan çözüm BENZERLER mümkün fakat tek bir bulmak için konuşabiliriz” şeklinde- u Ya anne ya da çözüm yolu yok. Öf- Dilara ki yönlendirmeler ilk kontrolün sağ- baba çocuğuyla karşı kenin biyolojik döngü- Yamanlar lanmasını sağlayacaktır. İkinci aşa- karşıya gelirse? sü nefesle başlar, öf- ma biraz sakinleştiğinde sarılmak ve “Köy meseles bazılarının zannettkler gb mhank surette (bçmsel) ”köy kalkınması” değl, Öncelikle onun bir kelendiğimizde farkın- temasınızı kesmemek, yalnız olma- mânâlı ve şuurlu br şeklde köyün çten kalkınmasıdır. Köyü öylesne canlandırmalı ve şuurlandırmalı çocuk olduğunu kendi- da olmadan hızlı nefes dığını her zaman yanında olduğunu- k onu hçbr kuvvet, yalnız kend hesabına nsafsızca stsmar edemesn. Ona esr ve uşak muameles lerine hatırlatmalılar. Karşımızdaki- alıp vermeye başlarız, o yüzden öf- zu hissettirmek öfkesini de kontrol yapamasın. Köylüler, şuursuz ve bedava çalışan brer ş hayvanı halne gelmesnler. Onlar da her nin bir yetişkin olmadığını birçok şe- kenin en hızlı kontrolü nefesle sağ- altına almasını kolaylaştıracaktır. vatandaş gb her zaman haklarına kavuşablsnler. Köy meseles budur.” yi keşfetme aşamasında bir çocuk ol- lanır, nefes alış verişimizi kontrollü Tutarlı olmak, cezadan olabildi- duğunu hatırladığımızda tepkilerimiz olarak yavaşlattığımızda ilk patlama İsmal Hakkı Tonguç ğince uzak durmak, yanında kendi biraz daha kontrollü olacaktır. anını dinginleştirmiş oluruz. Sonra- öfkemizi yönetebilmek, tepkilerimi- sında bilişsel olarak yeniden yapılan- u Çocukların öfkesi nasıl olur? zi kontrol etmek onun da öfke kont- dırma şart. Bir şeye öfkelendiğimizde Anne babanın nasıl tepkiler verdi- rolü için çok etkili olacaktır.