Katalog
                    Yayınlar
                
                - Anneler Günü
 - Atatürk Kitapları
 - Babalar Günü
 - Bilgisayar
 - Bilim Teknik
 - Cumhuriyet
 - Cumhuriyet 19 Mayıs
 - Cumhuriyet 23 Nisan
 - Cumhuriyet Akademi
 - Cumhuriyet Akdeniz
 - Cumhuriyet Alışveriş
 - Cumhuriyet Almanya
 - Cumhuriyet Anadolu
 - Cumhuriyet Ankara
 - Cumhuriyet Büyük Taaruz
 - Cumhuriyet Cumartesi
 - Cumhuriyet Çevre
 - Cumhuriyet Ege
 - Cumhuriyet Eğitim
 - Cumhuriyet Emlak
 - Cumhuriyet Enerji
 - Cumhuriyet Festival
 - Cumhuriyet Gezi
 - Cumhuriyet Gurme
 - Cumhuriyet Haftasonu
 - Cumhuriyet İzmir
 - Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
 - Cumhuriyet Marmara
 - Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
 - Cumhuriyet Oto
 - Cumhuriyet Özel Ekler
 - Cumhuriyet Pazar
 - Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
 - Cumhuriyet Sokak
 - Cumhuriyet Spor
 - Cumhuriyet Strateji
 - Cumhuriyet Tarım
 - Cumhuriyet Yılbaşı
 - Çerçeve Eki
 - Çocuk Kitap
 - Dergi Eki
 - Ekonomi Eki
 - Eskişehir
 - Evleniyoruz
 - Güney Dogu
 - Kitap Eki
 - Özel Ekler
 - Özel Okullar
 - Sevgililer Günü
 - Siyaset Eki
 - Sürdürülebilir yaşam
 - Turizm Eki
 - Yerel Yönetimler
 
                        Yıllar
                    
                    
                
                    Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
                    Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
                    Sayfayı Satın Almak İstiyorum
                
            
                ?
18 TEMMUZ 2021
3
 
Çine kasabasından bir anımsama
Hayvanları 
koruma yasası, 
apar topar kabul 
Cevahir Teyze’nin 
edildi. Yasa, çok sayıda 
olumsuz 
PATI GÜNLÜKLERI
nokta 
dut ağacı
içeriyor.
ir önceki yazımda gi verir. Dutlar be-
Scott Fitzgerald’ın  lirip olgunlaşma-
“Ritz Büyüklüğünde ya başlayınca yine 
Bir Elmas” adlı öykü- gelir, “Bu yıl bi-
ÜLKER 
B sünden söz etmiştim. zim ağaç çok dut 
Som elmastan oluşan bir dağa “çöken” verecek” haberi-
INCE
bir adamın ve ailesinin öyküsüydü bu. ni getirirdi. Biraz 
DENIZ 
inceulker@
Ailenin kurucusu olan büyükbaba o dağ- daha beklememi-
YAVAŞOĞULLARI
gmail.com
dan küçük küçük parçalar koparıp satarak zi, dutlar yenecek 
cdenizy@gmail.com çok zengin olmuştu, oğlu daha da zengin hale gelince gelip 
olmuştu, böyle böyle zenginliğin son sı- bizi çağıracağını 
nırına ulaşmışlar (zenginliğin sonu oldu- söylerdi. Biz dut yemeğe gidinceye kadar  
Sorunu derinleştiren bir yasa ile başbaşa
ğundan değil elbette ama) belki güven- dutları kimseye elletmezdi.  
SAYI SINIRI 
lik nedeniyle, belki başkaları gelip dağa HHH
çökmesin diye, daha fazla zengin olma- Dut ağacının altına çarşaf serer, dalla-
VAR MI?
ya çalışmayı bırakmış, mülklerinin çev- rını silkelerdi. Bana birinde, “Yesene Ül-
TK’ler,  yok yere şikâyetlerle, ev-
resine kale duvarı gibi yüksek duvarlar ker, yesene, bak şu dut ne kadar iri” falan 
lerinden tahliye edilen hayvan-
Hayvan çektirmişler, o dağın bekçiliğini yapmaya deyip duruyor. Ben de nazlı nazlı, “Yi-
Slar ve mağdur aileleri için bir 
başlamışlardı. Hatta ufak tefek onarımlar yorum, Cevahir Teyze” diyorum. Derken 
düzenleme beklerken yasanın üçüncü 
için mülklerine gelen ustaların canlı ola- “Bak, çarşaf tertemiz, yeni yıkadım” de-
maddesinde “Önleyici tedbirler ba-
rak duvarların dışına çıkmasına izin ver- di. Şaşırdım, benim titiz olduğumu nere-
kanlık tarafından çıkarılacak yönet-
mek çok tehlikeli olmaya başlamıştı. O den biliyor acaba diye. Sanki anlamış gi-
melikle belirlenir” ifadesi var. Anka-
yüzden o mülke giren bir daha oradan çı- bi “Geçen yıl sormuştun ‘Bu çarşaf te-
ra Barosu’na göre bu durum hayvan 
hakları mı, 
kamıyordu. Onu ya hapsetmek ya da öte- miz mi?’ diye” dedi. Utandım ama sor-
sayısına karışmaya el veriyor. Ancak 
ki dünyaya postalamak zo-
aynı zamanda da anayasaya aykırı.
rundaydılar.
STK’ler yasa görüşmeleri için 
HHH
Meclis’e çağrıldı, sosyal medyaya 
O öyküden söz ettikten 
yansıyan görüntülerden birinde, bir 
sonra, neden bilmem aklıma 
o da ne
vekil, “Sizi çağırdık ama dedikleri-
bir çocukluk anım geldi. 
nizi yapmak zorunda değiliz” dedi. 
Göçmen bir aile olarak 
eklenen yasa, adına na. Kuşları, tavşanları kapsamıyor, 
Sonuç olarak problemin kaynağı-
biz Çine kasabasında oturu-
hayvan hakları yasa- sadece kedi ve köpeklerin petshop-
nı ve çözümünü sunan bilirkişilere 
yoruz. Çok iyi komşuları-
sı bile denemeyerek larda yani dükkânlarda tutulması-
karşı bu yaklaşım yasaya yansıdı. 
mız var, hepsi bize iyi dav-
“Hayvan Koruma 
nı yasaklıyor. Katalogdan satış ya-
Ortaya sorun çözmekten uzak, gös-
ranıyor. Bu arada, nasıl ta-
BYasası” adıyla çıktı. 
pılacakmış. Peki o katalogdaki yav-
termelik bir yasa çıktı. Cımbızla çe-
nıdık hiç bilmiyorum, kasa-
Koruyor mu? Hayır. Yunus parkla-
runun, ses telleri kesilmiş bir anne-
kip çıkardığım tek olumlu nokta, el 
banın ta öteki ucunda, bize 
rından, hayvanat bahçelerine, hayvan 
nin yanında, kutu içinde bir depo-
konulan yasaklı ırkların sahipleri-
uzak bir mahallede oturan 
dövüşlerine, av ve deneye kadar hep-
ya tıkılı olmadığını nereden bilece-
ne geri verilecek olması. Sahipsiz-
Cevahir Teyze diye de biri-
si bir şekilde yerinde duruyor. ğiz? Erman Paçalı, “Denetim yet-
ler çok iyi huylu olsalar dahi müeb-
ni tanıyoruz. Cevahir Tey-
Yasa, “kedi köpek yasası” olarak 
kisi bakanlıkta, petshoplarda yapıl-
bet hapse devam. İşte bu tartışmalı 
ze Doğu Anadolu’dan bir 
eleştiriliyordu. Gelin görün ki kedi, 
mayan denetim, katalog satışta na-
maddeler, kamuoyu henüz bilgilen-
yerden buralara gelip bura-
köpek için de hiçbir şey yok. Sokak sıl yapılsın?” diye soruyor. Anlaşı-
dirilmeden, bir gece yarısı apar to-
larda kalmış biri. Çok yaş-
hayvanlarının deneyde kullanılma- lan bu madde, “Göz önünde olma-
par oylamaya sunuldu. Oylama sı-
lı, kocasını, en korkuncu da 
sına dahi olanak sunan bir yasa nasıl 
sın da ne halde olursa olsun” mad-
rasında orada olan ve yanlışları or-
genç oğlunu kaybetmiş, tek başına küçü- muşumdur, temiz olduğundan emin ol-
koruyucu olabilir? 
desi. Terk etmeye ceza 2 bin TL. 20 taya koyan vekilleri tenzih ederim, 
cük bir evde yaşayan acılı bir teyze. Acılı madığım hiçbir şeyi ağzıma koymazdım 
bin TL’ye hayvan alıp atanlar için 
fakat salon bomboştu. Hayvanlar 
ama hiç neşesiz değil. En azından her za- çünkü. Huy işte.  Bu güvenceden sonra 
NE OLURSA OLSUN MU?
ne kadar caydırıcı olur? Çip taktır- yalnız bırakıldı.
man bizi neşelendirmeye çalışıyor, gül- dutları büyük bir iştahla yemiş olabilirim 
Hayvanlar mal kapsamından “söz-
mayana da 1.200 TL ceza var. Bele-
dürüyor. çünkü midemi bozduğumu hatırlıyorum.
de” çıkarılıyor. Kazanım gibi görü-
diyesi bu hizmeti vermeyen hatta sı-
Yılın belli zamanlarında ziyaretimi- HHH
süre verilmiş. HAYKURDER bunu 
nen noktaların başında bu geliyor. 
nırları dahilinde özel klinik dahi ol-
ze gelir. Belli zamanlar dememin nedeni- Cevahir Teyze’nin öyküsü bu kadar. 
katliam maddesi olarak yorumluyor 
Bir diğeri ise hapis cezası ama bu ce-
mayan bölgelerde ne olacak? 
ni açıklayacağım: Bu Cevahir Teyze’nin Bir tek ağacı bir zenginliğe dönüştüren, 
zaların da yatarı yok. HAYKUR- çünkü bu madde belediyelerin dört 
küçücük evinin büyükçe bir bahçesi var, o bir tek ağacı bize sevgisini dile getir-
KOMEDI ANLAYIŞ
DER başkanı Erman Paçalı, bu ceza- yıl boyunca köpeklerden kurtul-
o bahçesinde de kocaman bir dut ağacı mek, bizi anladığını, düşündüğünü, ka-
lara en azından “ertelenemez” ibare- Biliyorsunuz, STK’ler ısrarla kı- mak için kısırlaştırma hariç her şe-
(Elmastan yapılma bir ağaç değil elbet- yırdığını göstermek için kullanan Ceva-
si eklenmesi konusunda mutabaka-
sırlaştırma üzerinde duruyor. Yasa- yi yapacağına delalet... Ki yasa be-
te!) bulunuyor. Bahçede ekili başka hiç- hir Teyze’nin öyküsü bu kadar. Nere-
ta vardıklarını aktarıyor. Ancak ka- ya göre problem evlerden terk edi- lediyeleri ceza kapsamına da almı-
bir şey yok, ne sebze ne çiçek, hiçbir şey den anlamıştı acaba yabancılık çektiğimi-
bul edilen yasaya bu da yansıma- len hayvanlar. Bakın bu komedidir! yor. Kısırlaştırma yapan dernekler-
ekili değil çünkü zaten bahçenin toprağı zi, kendimizi kimsesiz hissettiğimizi hat-
mış. Hak ihlalleri ve şiddet eylemle- Popülasyonu oluşturan bilmem kaç den PADER’in başkanı Alper Kar-
çiğnene çiğnene taş gibi kaskatı kesilmiş. ta bir daha hiç göremeyeceğimiz toprak-
rinde savcılığa başvuru hakkı sade-
kuşaktır sokakta doğan ve kısırlaş- mış, nüfusu 25 bin altındaki yerlere 
Cevahir Teyze yılın ilk ziyaretini kış larda bıraktığımız güzelim dut ağacımızı 
ce bakanlığa tanınıyor. HAYKUR- tırılmayan hayvanlar. Kısırlaştırma 
bu zorunluluğun hiç getirilmediğini 
sonu yapar, dut ağacının kışı nasıl geçir- özlediğimizi? Anlamasa en iyi dutları bi-
DER Anayasa Mahkemesi’ne gide- merkezi olmayan 1200 belediyeye 
vurguluyor, oysaki hayvan popülas-
diği, soğuklardan herhangi bir şekilde et- ze saklar mıydı, o dutlarla bizi biraz ol-
cek. Gelelim petshop satış yasağı- muhalefetin ısrarıyla üç buçuk yıl 
yonu daha çok bu bölgelerde...
kilenip etkilenmediği konusunda bize bil- sun avutmaya çalışır mıydı?
Çocuk kendini ifade edemiyorsa öfkelenebilir ğine göre değişiklik gös-
teriyor. Çocuklar gözlem-
ci varlıklar, öfkenin ne ol-
duğunu, öfkelenince nasıl 
tepkiler verildiğini çoğu za-
Önce derin 
man gözlemleyerek  öğre-
niyor ve aynılarını uygulu-
yorlar. 
u Neden bazı çocuklar 
SİBEL 
bir nefes alın
daha sakinken bazıları 
BAHÇETEPE
daha çabuk öfkelenir?
Yetiştirilme tarzı, ailenin öf-
keyi yönetme biçimleri hep-
fke en temel insani duygu- beynimiz bizi haklı çıkaracak de-
si aktif olarak rol oynar. 
lardan biri ve hayal kırıklığı, liller arar, bir nevi kendi kendi-
Daha sakin ve sorun-
engellenmişlik, zorlanma, 
mizi sinirlendirmeye devam 
lara çözüm odaklı 
Öçaresizlik gibi birçok durum-
ederiz iç dünyamızda. De-
ALTINDA YATAN 
yaklaşan ailelerin 
da ortaya çıkan bir durum. Koronavi-
rin bir nefes alıp “Bu ka-
DURUMLAR NELER?
çocuklarında da 
rüs pandemisinde evde geçirilen za-
dar sinirlenmem beni 
u Çocuk kendisini ifade 
tepkileri benzer 
manın artması, uzaktan eğitim ve ka-
bir çözüme ulaştırma-
edemiyorsa 
şekilde gözlem-
rantina gibi nedenler yüzünden yaşıt-
yacak” demek sakinli-
u Etrafında bir şeyleri öfkeyle 
leniyor. 
larıyla sosyalleşemeyen çocuklar da-
ğe ulaşmamızın ikin-
elde eden birilerini gözlemliyorsa 
ha saldırgan ve öfkeli oldu. Peki ço-
u Çocuk-
ci ve en önemli adımı. 
u Ailede öfke kontrolünde sorun 
cuklarda öfke kontrolü için neler yap- larda öfke 
Son adım ise ortam yaşayan ebeveynler mevcutsa
malıyız? Acıbadem Maslak Hastanesi kontrolü için 
değiştirme. Beden bu-
u Ailenin yaklaşım tarzı ceza 
yapılması 
uzman klinik psikoloğu 
lunduğu odaklı ya da her istediğini 
gerekenler 
Dilara Yamanlar’a göre 
ortama yapma odaklıysa çocuklarda 
neler?
duyguları tanıtmak, o an 
koşullanır öfke durumlarıyla 
Örneğin “Şu 
ne yaşadığını sesli ola-
ve o ortam- karşılaşabiliriz.
an öfkelisin, seni 
rak ona anlatmak çocu-
da bir ger-
çok iyi anlıyorum, 
ğu sakinleştirmek için 
ginlik yaşadıy-
kızıyorsun ama şim-
ilk adım. 
sa o gerginlikten 
di derin nefes al bak biraz 
çıkmakta zorlanır. 
u Öfkeyle baş et-
sakinleşeceksin, öfkeli olduğun için 
mek mümkün mü?
dediklerini anlayamıyorum derin ne-
ANNE BABAYA 
Öfkeyle baş etmek 
fes aldıktan sonra anlatırsan çözüm 
BENZERLER
mümkün fakat tek bir 
bulmak için konuşabiliriz” şeklinde-
u Ya anne ya da 
çözüm yolu yok. Öf-
Dilara 
ki yönlendirmeler ilk kontrolün sağ-
baba çocuğuyla karşı 
kenin biyolojik döngü-
Yamanlar
lanmasını sağlayacaktır. İkinci aşa-
karşıya gelirse?
sü nefesle başlar, öf-
ma biraz sakinleştiğinde sarılmak ve 
“Köy meseles bazılarının zannettkler gb mhank surette (bçmsel) ”köy kalkınması” değl,
Öncelikle onun bir 
kelendiğimizde farkın-
temasınızı kesmemek, yalnız olma-
mânâlı ve şuurlu br şeklde köyün çten kalkınmasıdır. Köyü öylesne canlandırmalı ve şuurlandırmalı 
çocuk olduğunu kendi-
da olmadan hızlı nefes 
dığını her zaman yanında olduğunu-
k onu hçbr kuvvet, yalnız kend hesabına nsafsızca stsmar edemesn. Ona esr ve uşak muameles 
lerine hatırlatmalılar. Karşımızdaki-
alıp vermeye başlarız, o yüzden öf-
zu hissettirmek öfkesini de kontrol 
yapamasın. Köylüler, şuursuz ve bedava çalışan brer ş hayvanı halne gelmesnler. Onlar da her 
nin bir yetişkin olmadığını birçok şe-
kenin en hızlı kontrolü nefesle sağ-
altına almasını kolaylaştıracaktır. 
vatandaş gb her zaman haklarına kavuşablsnler. Köy meseles budur.”
yi keşfetme aşamasında bir çocuk ol-
lanır, nefes alış verişimizi kontrollü 
Tutarlı olmak, cezadan olabildi-
duğunu hatırladığımızda tepkilerimiz 
olarak yavaşlattığımızda ilk patlama İsmal Hakkı Tonguç
                                                                                
ğince uzak durmak, yanında kendi 
biraz daha kontrollü olacaktır. 
anını dinginleştirmiş oluruz. Sonra-
öfkemizi yönetebilmek, tepkilerimi-
sında bilişsel olarak yeniden yapılan-
u Çocukların öfkesi nasıl olur? zi kontrol etmek onun da öfke kont-
dırma şart. Bir şeye öfkelendiğimizde 
Anne babanın nasıl tepkiler verdi- rolü için çok etkili olacaktır.
            
    
