Katalog

8 dininde Tanrı’nın dostluğuna ve sevgisine sahip olan kullara verilen ad. 8. Bir nota... Özgün çizim, harita, plan gibi şeylerin fotoğraf tekniğiyle çoğaltılması... Tarımsal... Buğday tanesinin olgunlaşmış içi. 9. Eski Mısır inanışında doğan güneş tanrısı... Madencilikle ilgili kuruluşumuzun kısa yazılışı... Argoda esrar... Bovlingde oyuncunun devirmeye çalıştığı lobutlara verilen ad... Hollanda’da bir kent. 10. Kuzu sesi... “Memeli” de denilen bir zeytin cinsi... Gürcistan’ın plaka imi... Siirt ilinde bir kaplıca. 11. “İsimler” anlamında eski sözcük... Bir çift oluşturan şeylerden her biri... Sumo güresinde en üst derece... “Geçme namert köprüsünden aparsın su seni” (Sait Paşa). 12. Satrançta bir taş... Kendisine inanılan, sır verilen kimse... Uyanık, gözü açık... Fareye benzer kemirgen bir hayvan. 13. Şeker ve nişastayla yapılan bir tatlı... Rusya’daki Hakasya Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti... Bitkilerden elde edilen ilaç. 14. Ağzı geniş büyük tas... Ayakkabı altını kalınlaştırmak amacıyla burun ile kamara arasına yerleştirilen parça. 15. Hastalıktan kurtulma, iyileşme... Yeteneği ve saygınlığıyla ünlü kadın şarkıcılara verilen ad... Evrensel alıcı olan kan grubu. 16. Bir topu raketle ya da sopayla belli bir yere atmaya dayanan oyun... Halk edebiyatında aruz ölçüsüyle yazılan şiir türlerinden biri... “Ya şevk içinde harab ol, ya aşk içinde gönül / Ya açmalıdır göğsümüzde yahut gül” (Y. K. Beyatlı). 17. İki nicelik arasındaki bağıntı... Yağı alınmış sütten ya da yoğurttan yapılan peynir... Geleneksel Türk evlerinde önü açık sofa. 18. Mısır unundan yapılan bir tür ekmek... Genellikle dipten dallanan odunsu bitki. 19. Yunan mitolojisinde tutku tanrıçası... Kalın bükülmüş sicim... “Bak, gör” anlamında argo sözcük. 20. Bir nota... Ceketten uzun, mantodan kısa kadın giysisi... Ardahan ilinde bir ılıca ve madensuyu. YUKARIDAN AŞAĞIYA 22 ŞUBAT 2015 / SAYI 1509 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, genç yaşta ölümünden sonra adı efsaneye dönüşen ve “Niagara”, “Bazıları Sıcak Sever” gibi filmleriyle tanınan ABD’li sinema oyuncusu... Beslenme bozukluğu ve büyümenin duraklamasıyla tanımlanan, sindirim sistemindeki emilim bozukluğu sendromu. 2. Paraguay ve Bolivya’da yaşayan yerli bir halk... Şefkat, merhamet... Yunan rakısı. 3. Beyinde önemli hasara neden olan hastalıklar geçirmiş yaşlı kimselerde görülen bunama... Ayırıcı özellik... Kızılımsı kahverengi. 4. Ali Özgentürk’ün yönettiği ve başrolünü Genco Erkal’ın oynadığı film... Resim sanatında biçimlerin dış çizgileriyle fon arasındaki yumuşak geçişleri belirten terim... Don Kişot’un atının adı. 5. Küçük gezinti vapuru... Yunanlı tarihçi Ksenophon’un, “Onbinlerin Dönüşü”nü konu alan ünlü yapıtı... Hesap defteri... “Parça parça yarılmış öküz ardında / Parmağı üç pare, tırnağı değil” (F. H. Dağlarca). 6. Mısır firavunlarının kullandığı çizgili kumaştan yapılmış başlık... Çarın büyük oğlu ve tahta çıkacak prens... Şiddetli acı ve sıkıntı. 7. “Uçucu” da denilen, gökyüzündeki en parlak 15 yıldızdan biri... Bilgisayar dilinde “veri” anlamında kullanılan sözcük... İslam Bu haftaki bulmaca ödülü Acı Lokma Fahri Erdinç Yordam Kitap 1507 sayılı (08.02.2015) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Stefan Zweig’in “Dostlarla Mektuplaşmalar” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Taylan Özgür Taptık, A. Dinçay Bahçeci ANKARA’DAN: Fikret İkizpınar, Ali Çalışkan, Gürol İlhan, Yunus Gökce AYDIN’DAN: Tahsin Şimşek ESKİŞEHİR’DEN: Ahmet Nadi Altay İSTANBUL’DAN: Deniz Şirin, Sedat Konçuk, Şahin Özkök, Alp Akbostancı, Hasan Bayrak, Elif Er İZMİR’DEN: Türker Koç, Volkan Çilingiroğlu, Sezin Gürkan, Selim Aydın, Deniz Atakan KIRKLARELİ’DEN: Kamile Gürsoy MANİSA’DAN: İsmail İlhan MERSİN’DEN: Metin Özmen SAMSUN’DAN: Haluk Açıcı, Erdinç Şölenkol ZONGULDAK’TAN: Refik Yılmaz. 1 1 2 R 2 İ 3 İ V 4 İ S 5 6 7 8 İ 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 O P T O G E N E T A T U D A Y E İ İ T İ K S K A Z E D E R E N E Z M İ İ K İ M E T O K A D E R U N G A N A E K T J İ E L F N A C E R A S A S İ 3 D E M E 4 O D E 5 Ğ 6 A R 7 N E O 8 B F İ 9 O T U R 10 Z E K 11 O R 12 K 13 15 İ İ K İ T E K T E E D R E N S A N P H O N İ A N A T R K R İ İ S Ö R B A D E T E R M İ N İ S A B R S E J İ B E T K Ş G Ü C Ü İ M E R A İ N İ L İ E İ N A R S F A S O N D O Ğ A B A İ E Z O G E L Ç A R E M A K L A M A R U H A M Y O M K A M E R A K U N 14 S A C Y E A T A G O A K T A M İ M 16 S İ Y A S E T D A R A K A 17 T E R E M O F O B İ A S 18 R E M M U N U A T A M A 19 U D İ N E İ A T I K H E L T U T A 20 M O Ş K A L A R 1. Türk sinemasının ilk vamp 14 oyuncusu olan aktris... Mani ve depresyon nöbetlerini içeren 15 duygudurum bozukluğu. 16 2. Şii mezhebinde belli başlı dinsel liderlere verilen şeref unvanı... Ambalaj 17 ve yalıtım malzemesi olarak kullanılan, son derece hafif bir madde... Bir cetvel 18 türü. 19 3. Şekerkamışından elde edilen sert bir içki... Sığ sularda ağır yükleri 20 taşımakta kullanılan, altı düz bir tekne... Üstü kapalı olarak anlatma... Yeşil soya fasulyesi. İsim:......................................................................................................................................... 4. Verme, getirme... Birleşmiş Milletler Adres:...................................................................................................................................... Gıda ve Tarım Örgütü’nün simgesi... ................................................................................................................................................. Sütkardeş... Sodyum elementinin simgesi. Tel:.......................................................................................................................................... 5. Vitamin eksikliği nedeniyle lenf bezlerinin büyümesi, derinin yapıtlarıyla tanınan karikatür sanatçımız. keçi... Aşık kemiğinin çukur tarafı. solukluğu ve ayaklarda şişme ile belirgin 15. Marmaris ilçesinde, Türkiye’nin en büyük 10. Bilek hizasında kalan kısa çorap... Dadı... hastalık durumu... Yansıma, yankı... Kaynağı orman yangınlarından birine de sahne olan, Tuzağa düşürülen şey... “Gevheri der işler / antik çağlara dayanan kirişli bir çalgı. doğal güzelliğiyle tanınmış bir yöre ve köy... Katırlar baskındır ata”. 6. Suların yüzünde ya da dibinde yetişen çiçeksiz Silindir biçiminde bir Hollanda peyniri. 11. Cezayir’de doğan ve Batı müziğiyle Arap bitki... Yaşamını ya da kariyerini boşa harcamış 16. Öleceği kesinlikle bilinen bir hastanın, acısını müziğinin karışımı olan müzik türü... Ödün... kimse... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için dindirmek için doktor tarafından öldürülmesi... Hindu mitolojisinde ve Budacılıkta dört ana Tanrı tarafından yok edilen kavim... Dalkavukluk Afrika’da bir ülke. yönün bekçilerine verilen ad. etme, birinin her yaptığını onaylama. 17. Bir yerden bir yere geçişi önleyen engel... 12. Ekonomik alanda kendi kendine yeterli 7. Hollanda’nın plaka imi... Spor karşılaşması... Altın elementinin simgesi. olmaya yönelen bir ülkenin rejimi... “Ve bir Dolambaçlı, eğri büğrü, çapraşık... Hawaii’de 18. Çin’in para birimi... Bir portakal cinsi... halıya benzeyen toprak / bu cehennem, bu karşılama ya da uğurlama anısı olarak verilen, “Hayır” anlamında kullanılan söz. cennet bizim” (Nâzım Hikmet)... Baryum çiçeklerden yapılmış kolye. 19. “ söz erin yüküdür / Çok söz eşek elementinin simgesi... “Dağreyhanı” da denilen ve 8. DiyarbakırSilvan yolu üzerindeki ünlü tarihi yüküdür / Bilene bir söz yeter / Sende güher koku vermesi için yemeklere katılan otsu bir bitki. köprü... Meslek... Yahudilerin üç temel yazı var ise” (Yunus Emre)... Hükümdar başlığı... 13. En iri kanguru türlerinden biri... Güney dilinden biri olan ve “Yahudi Almancası” da Uygur hükümdarlarına verilen san. Amerika’nın tropikal bölgelerinde yetişen, denilen dil... Akım şiddeti birimi kiloamperin kısa 20. Endonezya ve Malezya’da çeşitli tiplerdeki armut büyüklüğünde ve lezzetli bir meyve... yazılışı. deniz taşıtlarına verilen ad... Bir etki sağlamak Karışık renkli... Buket Uzuner’in bir romanı. 9. Kahverengiye çalar kırmızı renk... Ekmek içi, için, bir sözcüğün tümcenin çeşitli öğeleri başında 14. Suudi Arabistan’ın plaka imi... Bir ilimiz... ceviz, zeytinyağı, sarımsak ve sirke ile yapılan yinelenmesi. l Yalnız ve yoksul insanları konu edindiği hüzünlü bir tür meze... İki üç yaşlarında enenmiş erkek NAFİZ ZORLU nafizzorlu@hotmail.com GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Yönerge Yer (Kuzey) ¦ 65 ¦ V1065 ¦ A76 ¦ V1063 Son lövelerde konsantrasyonu korumak Bu durumda trefl ile elden çıktık ve umudumuz eli doğuya geçirmeden yerdeki valelerden birini kazanmak. Dam trefli alan batı duruma uyandı ve DAM KÖRLE! elden çıkarak kâğıdı batırdı. Eğer küçük körünü oynasaydı: biz yerden Valeyi, doğu Rua körü koyacaktı ve biz as körü alınca bir kör daha oynayacaktık. Dam körü alan batı ise elindeki son körü yerde sağlanan vale köre verecekti. Bu elde de son lövelerde konsantrasyomuzu kaybetmeden planlı oynamanın önemini gördük. Masadaki dört el şöyleydi: Kuzey T Rakip kırmızı biz beyaz zon durumunda 3 pasın ardından güneyden 4 pik açtık. Batıdan 3’lü karo atak edildi. El (Güney) ¦ ADV10842 ¦ A4 ¦ V8 ¦ A2 İyi bir 4 pik kontratı gibi gözükmüyor. 1 kör 1 karo 1’de trefl kaybından kurtulmak zor. Kozdan hiç vermemek için de Rua piki içeride, singleton ya da iki parçadan bulmamız gerekiyor bu da yüzde 26’lık bir yüzde. Karo atağına küçük koyup 2. Karoyu alınca koz empası atabiliriz ama bu rakibe masadaki karo durumu konusunda bilgi verecek. Ek olarak az da olsa 2. Karoya kup yapılma ihtimaline karşın As karoyu koyduk ve pik empası attık. Rua piki alan batının karo dönmesini bekliyorduk ama uzun bir süre düşünüp Rua trefli döndü. Elimiz hakkında çok bilgisi olmayan rakibin hata yapabileceği ümidiyle bütün kozları çektiğimizde masada son 4 kâğıda şöyle girildi: Yer: ¦¦ V106 ¦¦V Batı ¦¦ D73 ¦¦D El: ¦¦ A4 ¦V ¦2 Doğu ¦¦ R98 ¦R ¦ ¦ 65 ¦ V1065 ¦ A76 ¦ V1063 Doğu ¦3 ¦ R98 ¦ RD109542 ¦ 98 Güney ¦ ADV10842 ¦ A4 ¦ V8 ¦ A2 Batı: ¦ R97 ¦ D732 ¦3 ¦ RD754 Bu sırada doğu 5 tane karo 1 trefl defos etti (Atakçının karosunun tek olduğu anlaşıldı.) Batı ise 3 tane trefli 1 kör defos etti. Masadaki bütün treflerin defos edilmesinin ardından biz de yerde 3 tane kör tek trefle girdik. urnuvalarda kategori ödülleri verme, günde birden fazla tur oynatma gibi ABD’den çıkan bir uygulama. Spordan ziyade masa oyunlarında görülen her katılımcıya şans tanıyan reytinge bağlı kategori ödülleri, zamanla çocuk satrancının yayılmasıyla birlikte diğer ülkelere de benzer şekilde sirayet etti. Artık turnuvalarda cinsiyet, yaş ve reyting gruplarına bağlı yan ödüller de verilmekte. Lakin esas olanın ana turnuva olduğunu unutmayalım. Bu meyanda birleştirilmiş kategoriler diye bir terim uydurmak fevkalade yanlış, çünkü birleştirilmiş kategoriler turnuvanın kendisi. Kişiler turnuvaya kayıt olurken, yaş, cinsiyet, reyting ve benzer özelliklerine istinaden ayrı kategorilerde de sınıflandırılabilirler, fakat turnuvayı kazanan haliyle mensubu olduğu kategoriyi de kazanmış demektir. Örnek verecek olursak 14 yaşında bir kız çocuğu İsviçre usulü bir turnuvada birinci olmuşsa esas olarak turnuvanın maddi ödülü ve birincilik kupası veya madalyasına hak kazanır. Basit bir mantıkla, bu oyuncu, bayanlar kategorisi ve 2014 yaş arası ne kadar kategori konulmuşsa onların da birincisi demektir. Sadece yönergeye bir oyuncunun tüm ödülleri veya bunlardan en yükseğini alacağı şartı konulur ve bu durum kişinin kategori birincilikleri gerçeğini de değiştirmez. Dolayısıyla mantığın emrettiği şekilde ödüllendirme hiyerarşik olarak yukarıdan aşağıya doğru çalışır, aksi düşünülemez! Satranç bireysel bir spor olmasına rağmen takım turnuvaları da yaygındır. Satranç tarihi boyunca takım turnuvalarında takım oyuncularının toplam puanı takımın alacağı dereceyi gösterirdi. Son devirde ilk kez Bundesliga'da uygulanmaya başlanan tur başına takımın galibiyetine 2, beraberliğine 1 puan verilip, mağlubiyetine de haliyle puan verilmeyen bir sistem uygulanmaya başlandı. Olimpiyatlar, kıta şampiyonaları ve ulusal liglerde de uygulanan bu sistemde bir takımın daha çok maç kazanmasının özendirildiği ortada. Dolayısıyla bir maçı hangi farkla kazandığınız değil kazanmanızın önem arz ettiği bu sistemde, takımın aldığı maç puanlarının toplamı ve masa puanlarının toplamı olarak iki ayrı değişken ortaya çıkmakta. Şimdi önemli husus burada her iki ayrı puan sistemi de somut rakamları verirken, Medyan, Solkoff, SonnebornBerger gibi eşitlik bozma yöntemlerinin her biri göreceli olup rakiplerinizin tunuvadaki başarı ve durumunu gösterirler. Turnuvaların sonunda kaçar puan aldığınızı hatırlarsınız, eşitlik bozma kriterleriniyse kimse aklında tutamaz. Dolayısıyla eşitlik bozma sistemleri puanın önüne hiçbir zaman geçemez! Macar asıllı Amerikalı satranççı ve matematikçi Arpad Elo’nun keşfettiği reyting sistemi 1970'den beri uygulanmakta. Senede önce 2 daha sonra 3 kez çıkartılan FIDE reyting listeleri artık her ayın hesaplarına istinaden yayımlanmakta. Hal böyle olunca sisteme alınmayan her turnuva ulusal ve uluslararası alanda bir bütünün bozulması demek. FIDE kuralları sadece reytinge alınmayacak turnuvaların ilk turdan önce durumun anons edilmesiyle oyunculara bildirilmesini emrediyor. Dolayısıyla “birleştirilmiş kategoriler” gibi bu kez de “gereken şartlar sağlanırsa” şeklinde bu konudaki uydurma ibarenin yönergelerde yer bulması, üstüne üstlük turnuvaların yeni başlanan FIDE sistemine önceden kaydedilmesinin gerekliliğiyle ne kadar büyük bir yanlışlık yapıldığının ispatı! Turnuva yönergeleri katılımcılara enformatif amaçlı bilgi vermesinden öteye geçmeyecek daha çok organizatörün yükümlülüklerini belirtmesi gereken ilanlar. Büyük turnuvalarda FIDE kuralları uygulanır denilip konu geçilirken konuya uzak kişilerin organizasyonlarında satrancın esaslarına aykırı uygulamaların yönergelere alınıp üst mercilerin de yapılan hataları desteklemesi düşündürücü. Spor hukuğundan bahsetmek için spor hukukçusunun hem hukuk hem spor dünyasına aynı anda ait olması gerek. Futbol analojisi kurmaktan öteye geçemeyen sözde uzmanlar, yıllar önce yapılması gereken her spor dalına özgün müstakil statülerin gereğince ve yeterince oluşturulmamış olmasından yararlanarak kendilerini kandırmakta! Haftanın konusu olan organizasyonel problemlerden satranç problemlerine geçiyoruz: (Bakınız diyagram solda.) Ali Akış’ın 1988 yapımı problemi. Beyaz oynar 2 hamlede mat eder! 1. Kd1? d5 ve 1. Kf6? e6 yanlışken çözüm 1. Ab5! d5 (1...e6 2. Fc3 mat; 1... cb5 2. Vd5 mat ; 1...Şe6 2. Ve4 mat; 1...Fg7 2. Ke7 mat) 2. Fd6 mat. (Bakınız diyagram solda.) İkinci problemimiz yine 1988 yapımı ve Ali Akış’tan bu kez beyaz oynar 3 hamlede mat eder! 1. Vf1! Şc3 (1...Ac5 2. Ad5 Şa4 3. Vc4 mat; 1... Ac3 2. Fe7 Şa4 3. Vc4 mat; 1...Ab2 2. Fe7 Şc3 3. Ve1 mat; 1...Ab6 2. Vb1 Şc5 (2...Şc3 3. Fe1 mat) 3. Fe7 mat; 1...Şc5 2. Fe7 Şb6 3. Ad5 mat) 2. Vb1! b4 3. Fe1 mat. l C M Y B