Katalog

4 16 HAZİRAN 2013 / SAYI 1421 Çapulcu musun, vay vay G İnternete ilk “Entarisi Ala Benziyor” parçanız düştü. Düşer düşmez de birkaç saatte yüz binlerce insan izledi. Evet, öyle olmuş. Performans bitince ezi Parkı’ndaki çadırlarından çıkıp parkta takılıyorduk. Saat 02.3003.00 gibi on sahneye doğru yollanıyorlar. kişi kendi kendimize şarkı söylerken insanlar Coşkulular. Sadece onlar değil, 1 toplanmaya başladı, mini bir konser havasına milyon insanın doldurduğu meydana hâkim büründü ortam. “Entarisi Ala Benziyor”u ilk bu duygu. Binlerce insan bir ağızdan onlarla o zaman söyledik. Kahkahalar yükseldi. Bir söylüyor: “Çapulcular oldu mu?, Meydanlara daha, bir daha, denilmeye başlandı. Sabaha doldu mu?, Gönderdiğin TOMA’lar, karşı telefonuyla çekenlerden biri YouTube’a Beşiktaş’a vardı mı?” koymuş. Geçen pazarki büyük mitingde yüz Diğer parçaya geçiyor koro: “Gaz maskesi binlerce insanla bir ağızdan söyledik parçayı. ala benziyor, biber gazı bala benziyor, benim Sizce sanatın böylesi halk TOMA’m bana sıkıyor, bulunur bir çare halk hareketlerinde yeri nedir? ayaktadır, Taksim yolunda Sanat söyleyecek sözü barikattadır, çapulcu musun, olan insanın işidir. Eğer Gezi Parkı vay vay”... Boğaziçi Caz bir derdin yoksa, bir şey Korosu’nun, birkaç gün önce direnişi kendi anlatmıyorsan niye yer işgal çıkardıkları bu parçalar Gezi kültürünü ediyorsun? Parkı eylemlerinin marşı haline Yeni parçalar olacak geldi. Biz de koronun Gezi yarattı. mı? Parkı’ndaki çadırlarına misafir Boğaziçi Caz Bana o kadar çok olduk ve bu yaratıcılığı koro şefi Korosu’nun mail geliyor ki, şu türküyü Masis Aram Gözbek’le konuştuk. de söyler misiniz, bunu Gezi Parkı olaylarını ne “Çapulcu söyleseniz çok güzel zaman öğrendiniz? musun” olur, diye. En son “Suda Olaylar başladığında koronun parçası da Balık Oynuyor”u da bir kısmıyla Fransa’daydık konser “Suda TOMA Oynuyor” vermek için. Duyduklarımıza, bu kültürün diye dönüştürdük. gördüklerimize inanamıyorduk. hoşluklarından Bunlar planlanarak Paris’teki konserlerde olaylardan biri. Biz de yapılan şeyler değil, bahsedip iki performansımızı hepsi spontane gelişti, direnen arkadaşlarımıza, hayatını koro şefi zaten öyle olduğu için kaybedenlere adadık. Pazartesi, Masis Aram de bu kadar lezzetli eylemin 6. gününde Türkiye’ye Gözbek’le oldu. İki sene önceki döndük. Günlerdir parktayız. metro videosu da Direnişin şarkısı haline konuştuk. öyleydi. İnsanlar dönüşen “Çapulcular Oldu mu” koronun samimiyetini ve “Çapulcu musun, vay, vay” biliyor artık. Dolayısıyla söylediğimiz sözün parçaları da bu sırada çıktı, galiba. dinleneceğini hissediyoruz. O yüzden Evet, sekizinci günde bir performansımız üzerimizde bir nevi sorumluluk var. olacaktı, yine ‘türkü ağırlıklı söyleriz’ diye Hakaret içermeyen, sade, net, akıllıca sözlü düşünüyorduk. Sahneye çıkmadan birkaç parçalarımız ‘herkesi’ bir nebze gülümsetip, saat önce, koroya benimle 2005’te giren düşündürebiliyor. Parçanın etki gücü o Kürşat aradı, işyerinde “Kızılcıklar Oldu mu?” yüzden fazla. türküsüne söz yazmış. Parka gelirken trafikte Peki siz neden buradasınız? kalınca “Entarisi Ala Benziyor” için de yeni Çünkü hakkımı savunuyorum. Bazı şeyler sözler yaratmış. O gün sadece “Çapulcular çok üst üste geldi, “Evinizde için”, “Parklarda oldu mu”yu söyleyebildik. İnanılmaz tepkiler el ele gezinmeyin” gibi buyruk verir mesajların aldık. ESRA AÇIKGÖZ hepsi birleşti. Zaten uyanık bir topluluk vardı ama büyük kesim sürekli hazmediyordu. İnsanların kafasına vurulunca, biber gazını yiyince onlar da uyandı. Kimse kişisel alışkanlıklarını, ahlak yapısını, hayat stilini, kişisel zevklerini 76 milyon insana dayatamaz. Görevin o 76 milyonun bir arada, huzurlu, barışçıl bir ortamda yaşamasını sağlamak. Bu kadar önemli bir konumda olan birinin, bu kadar büyük bir duyarsızlıkta olması insanları çileden çıkardı. Bu bir de üslup sorunu. Ancak daha yumuşak konuşsa da olay değişmez, niyet aynı çünkü. Daha önce hiç eyleme katılmış mıydınız? Belki birkaç sanata dair protestoda bulunmuşumdur ama siyasi bir eylemde aktif olarak hiç bulunmamıştım. Hiç biber gazı yemedim. Ama buradaki insanlar 2 7 artık nasıl mücadele edeceklerini, ayakta duracaklarını öğrendiler. Bu kadar kompakt bir süreçte bu kadar fazla insanın bu deneyimi yaşayabilmesi mükemmel. 100 metre uzaktayken bile yan yana duramayacak gruplar, kol kola halay çekiyor, slogan atıyor, konser izliyor. İnanılmaz bir yardımlaşma var. Bize bu birlikteliği, bizi hatırlatanlara, yardımlaşmayı, dayanışmayı, güler yüzle birbirimize selam vermeyi, birinin derdi var mı, yok mu diye sormayı anımsatanlara çok teşekkürler! Hepimizin buradan çıkarması gereken çok fazla ders ve unutmaması gereken çok fazla güzel an var. Çok güzel bir şaşkınlık yaşıyor ve burada olan herkesi teker teker alkışlıyorum. Sizin çıkardığınız ders ne oldu? Kendimi daha çok her şeyin içinde hissetmeye başladım. Günlerdir bir iki saat 8 uykuyla duruyorum, ama yorgunluğun ne demek olduğunu unuttum. Derler ya kanımın son damlasına kadar, ben de ses telimin son milimetresine kadar konuşmaya, sesimi duyurmaya devam edeceğim buradakilerle birlikte. Hepimiz çok büyük bir siyasal deneyim kazanıyoruz aslında. Hayata, insanlığa dair inanılmaz şeyler öğreniyoruz. Dün şunu düşündüm, 34 ay sonra sokakta yürürken insanların birbirine bakışı çok daha farklı olacak. Hep, birine bir şey olduğunda yardıma koşan biri olmaya çalıştım, ama bundan sonra her zamankinden çok daha duyarlı davranacağımdan da eminim. Bir insanın bunu fark etmesi, yüz binlerin bunu fark edebilme ihtimalini gösterir. Şu dönemi yaşadığım için çok mutluyum. Ama bu uyanık kalışın sürmesi lazım, en önemlisi de bu. l 90 kuşağını anlama kılavuzu Herkes soruyor; kim bunlar, nasıl bir kuşak ve en önemlisi kimden esinleniyorlar? Cevabı merak edenler için bir Gezi Parkı sözlüğü hazırladık. Belki 90 kuşağını biraz olsun anlamanıza yardımcı olur. DENİZ ÜLKÜTEKİN Birgül Teyze: Başbakan’ın körüklediği yüzde 50 tartışması sırasında kızının bir arkadaşı tarafından “orospu” olmakla suçlanan kadın. Sonuçta yanlış anlama giderilmiş, komşunun oğlu, “küfür ettik ama özür dilerim teyze” diyerek uzlaşma çağrısında bulunmuştur. Çapuling (3): Başbakan’ın “Bunlar çapulcu” söyleminin zekice üstüne alınıp geri iade edilmesi sonrası ortaya çıkan deyim.LMFAO’nun “Everyday I’m Shuffling” şarkısından esinlenerek üretilmiştir. Chappulling şeklinde evrensel bir hak arama terimi olma yolunda ilerlerken TDK tarafından engellenmiştir. Haberim yokmuş gibi çek panpa: Henüz ergenlikten yeni çıkmış gençlerin fotoğraf çekilirken, sanki haberleri yokmuş gibi sağa sola bakmasını anlatan bu terim, Başbakan’ın havaalanı karşılamasını “sanki haberi yokmuş gibi” gibi davranması sonrası, “haberim yokmuş gibi karşıla panpa” şeklinde Gezi Parkı direnişi literatürüne girmiştir. Hacker: Özellikle orta yaş üstü kimselerin, RedHack’le birlikte, “hani bu sitelere filan giriyorlar ya” diyerek anlatmaya çalıştığı bir sınıf. Daha çok bilgisayar teknolojileriyle bağdaştırılsa da, aslında mottosu, “her türlü saklı, kitli bilgiyi açığa çıkaran kişi” olarak tanımlanabilir. Holosko + bir miktar para (9): Hükümeti bırakması karşılığında, bir miktar parayla birlikte Tayyip Erdoğan’a teklif edilen Beşiktaşlı futbolcu. Uzun süredir Beşiktaş’ta olmasına karşın, adı bir türlü takas ve kiralık gönderme haberlerinden kurtulamayan Holosko hakkında hükümetin yanıtının ne olacağı merak konusu. 3 İnş cnm ya: Başbakan’ın açıklamalarından sonra sokaklarda beliren deyim. Genelde karşıdaki kişinin söylediklerine inanılmaması ve bunu dile getirme amaçlı kullanılan ironi ve nezaket karışımı bir söylemdir. Tomat: İzmirlilerin sokaklarda ona buna su sıkan polis aracı TOMA’ya verdikleri isim. Klasik İstanbulİzmir çekişmesinin, çekirdekçiğdem, simitgevrek polemiklerinden sonra Gezi Parkı eylemlerine yansıyan kavram karmaşası, çeşitliliği... Ned Stark (4): Dünya üzerinde pek çok hayranı olan Game Of Thrones dizisinin ilk sezonunda arkadaşı olan krala yardım etmek için Kral Şehri’ne giden ama türlü entrikalar sonucu kellesi uçurulan Kuzeyli Lord. Gezi Parkı direnişi sırasında, “Ned Stark’ın Askerleriyiz” mesajıyla kendisine selam gönderilmiştir. Neyse sn mşglsn glba: Eylemler sırasında şiddet gören kişilerin polise trip atmak için kullandıkları cümleyi, genelde kendilerine ilgi göstermeyen erkek arkadaşlarına kızan genç kızlar sosyal medyadaki iletişim kanalları üzerinde kullanır. Occupy: ABD’deki Wall Street işgalleri sırasında dünya gündemine oturan, tercümesi “işgal” anlamına gelen bu kelime, özellikle uluslararası çapta eylem yürüten anarşistler arasında popülerdir. Dünya üzerindeki pek çok direnişte occupy temalı eylem isimleri mevcuttur. Troll (1): Son olarak Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in başını yakan internet haylazları. Genelde bir konuya yandaş gibi görünüp o konuyu amacından saptırma amaçlı yönlendirme yaparlar, ya da konuyu sulandırma adına anlamsız görsel ve yazı içerikli paylaşımlarda bulunurlar. Sis atma o.ç. (8): Taksim’de en sık görülen duvar yazılarından biri. İnternet üzerinden çoklu oyuncu seçenekleriyle genelde internet kafelerde oynanan Counter Strike oyununda türemiştir. Oyunculardan biri sis attığından oyunun hızının kesilmesi ve heyecanın azalmasına tepki gösteren oyuncular tarafından kullanılır. Gezi Parkı eylemlerine biber gazıyla paralel olarak dahil olmuştur. Tayyip bize bir “hi” bile demedi (7): Türkiye’ye konsere gelen Justin Bieber’in kendisini havaalanında bekleyen hayranlarına selam vermemesi sonrası Belieber olarak adlandırılan şarkıcının hayran kitlesinin gösterdiği tepki. Tayyip Erdoğan’ın benzer soğuk tavırları sonrası Taksim sokaklarında kendine bir yer bulmuştur. Tayyip winter is coming: Yine Game Of Thrones dizisinden bir alıntı. Kış gelmesiyle savaş moduna giren ahalinin korkusunu belirtmek için kullandığı cümle. Tayyip Erdoğan’ın durumu göz önüne alınınca, Gezi Parkı olaylarına uyarlamak gayet mantıklı. Welcome to fight club Tayyip (2): Brad Pitt’in başrolünü üstlendiği sinemanın başyapıt filmlerinden Fight Club’da kurulan dövüş kulübüne gelenlere söylenen ilk cümle. Gezi Parkı olayları sırasında Başbakan’a da hatırlatılmıştı. Yedi gün oldu neredesin Gandalf: Yüzüklerin Efendisi serisindeki Orta Dünya direnişi sırasında yedinci günün sonunda gelip savaşın kazanılmasında önemli rol oynayan ama Gezi Parkı’ndaki direnişçileri yalnız bırakan süper güçlere sahip Gandalf’a verilen tepkinin cümlelere dökülmüş hali. l 9 denizulk@gmail.com G ezi Parkı gösterilerindeki iletişimi sağlayan yegâne araçlardan olan Twitter’da hashtag adı verilen, dikkat çekme amaçlı başlıkları açmak için kullanılan simge. Bu simge açılacak başlığın önüne konulur ve konunun ülke ve dünya çapındaki listelere girmesi amaçlanır. #direngeziparkı hashtag’ı 31 Mayıs ve 1 Haziran’da dünya çapında trend topic olmayı başarmıştır. ACAB: Çoklarının “acaba bu ne demek” diye sorduğu bir kısaltma. Açılımı ”All Cops Are Bastards” sloganı dünya çapında polis şiddetine dikkat çekmek isteyen futbol taraftarlarıı tarafından türetildi. Türkçe meali, İngilizce bilen birine sorun. Altı yıldız oldu tanklar geliyor (6): “GTA’da polis döven nesle sataştın” diyerek alanlara doluşan genç kalabalığın, polis şiddetinden korkmadığını göstermek için kullandığı Grand Theft Auto 1 isimli, macera içerikli video oyunundaki terim. Oyundaki karakter görevleri tamamlayıp silah gücünü artırdıkça, peşine düşen polis ve askeri güçlerin sayısı da artar. Altı yıldız, oyunun en yüksek seviyesidir ve tanklar göreve çağırılır. Anonymous Maskes: Teyzelerin, amcaların bile taktığı bu maske, “V For Vendetta” isimli çizgi roman uyarlaması filmden bir alıntıdır. Filmin ana karakteri V halkı örgütlemek ve birlik olmalarını sağlamak için tüm şehre bu maskelerden dağıtır. Polis güçleri sokağa çıktıklarında aynı maskeyi giymiş bu kalabalığı karşılarında bulur. Biber gazı bir Alex değil (5): Rıdvan Dilmen’in orta sahada hücuma dönük oyuncuların kalitesinin yeterince iyi olmadığını tanımlamak için kullandığı bir kalıp. Portakal gazını tecrübe edenler için biber gazı gerçekten de bir Alex değil. 4 5 6 C M Y B