Katalog

6 Diyarbakır yöresine özgü yoğurt çorbası... Doğu Karadeniz yöresinde yetişen beyaz bir zambak. 8. Rusya’daki Hakasya Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti... Türk resim sanatında önemli bir grubun ad olarak benimsediği harfin okunuşu... Bir çokluğu oluşturan varlıkların her biri... Grönland’ın başkenti. 9. Boru sesi... Hint mutfağına özgü, ezilmiş mercimekle yapılan bir yemek... “ gerdan üstüne bir de ben gerek” (Karacaoğlan)... Radyum elementinin simgesi. 10. Hastalığı teşhise yarayan belirti... Prenslere ve prenseslere verilen onur unvanı... Doğal demir karbonat. 11. İslam devletlerinde maaş yerine ya da hizmet karşılığı olarak belirli süreler için asker ve ricale bırakılan toprak... Sözleşme, bağıt... Asma, kavun, karpuz gibi bitkilerin sürgünü ya da dalı... “Seni düşündükçe / Atlara veriyorum” (İlhan Berk). 12. Bir nota... Renk renk parlak tüyleri olan, iri gövdeli bir papağan cinsi... Parasını kendi ödeyerek başkaları için yiyecek ya da içecek getirmesini istemek. 13. Kıbrıs’a özgü, ıspanağa benzer bir sebze yemeği... Antalya yakınlarında arkeolojik bir mağara... Küçük çocuklarda ishal ve kusmalara neden olan bir virüs. 14. Ses... Bu haftaki “Yakalama, tutma” bulmaca anlamında argo ödülünüz sözcük... Vietnam’ın plaka imi. 15. Antalya’nın Manavgat ilçesine bağlı arkeolojik ve turistik bir belde... Notada durak işareti... Ödünç, emanet şey. 16. Aynı ahır adına koşan yarış atlarına verilen ad... Dengesi bozuk terazi... Bir nota. 17. Sivas’ın bir ilçesi... Kolayca geçit vermeyen, aşılması çok güç doğal engel. 18. Lityum elementinin simgesi... Bir sanat yapıtında işlenen ana konu... Eski dilde yüz, çehre... İlişkin, değgin. 19. Ev içi sahneleri canlandıran ve ev yaşamını konu alan resim tarzı... İyice yanarak ateş durumuna gelmiş kömür ya da odun parçası. 20. Derebeylik toplum düzeninde toprakla birlikte alınıp satılan köle... Sümerlerde erkekler ve kadınlar tarafından giyilen, keçi postunu andıran havı saçaklı dokuma giysi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 9 ARALIK 2012 / SAYI 1394 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1. Resimde gördüğünüz, “100 Soruda Türkiye’de Roman ve Toplumsal Değişme”, “Gücünü Yitiren Edebiyat” gibi yapıtlarıyla tanınmış eleştirmen ve yazarımız... Şanlıurfa ilinde neolitik döneme ait bir kazı alanı. 2. Sakarya iline özgü bir tür tatlı... Mersin ilinde bir mağara... Üstü kapalı, dar ve uzun geçit. 3. Bartın’ın Amasra ilçesinde, Roma döneminden kalma bir kale... Hakkâri ilinde Türkiye ile İran arasındaki sınır kapısı... Bir soru sözü. 4. Telli bir çalgı... İri ve gürbüz kucak çocuğu... İskambilde bir kâğıt... Japon folklorunda, saatleri düzenleyen on iki cinden biri. 5. Kısa yazı... Önü hendekli siper... Budun ön kısmından elde edilen ve kızartmaya elverişli olan dana eti... Mimarlık ve dekorasyonda hayvan, insan ve bitki biçimlerinin karışımından oluşan gerçeküstü duvar süslemeleri ya da heykeller. 6. Gümüşbalığının küçüğü... Yaban hayvanlarının kendilerine yuva edindikleri kovuk... Bir işi yapabileceğini göstermek üzere kişiye verilen yeterlik belgesi... Temeli taklide dayanan sözsüz oyun... Rey. 7. Artvin yöresine özgü bir halk oyunu... 1392 sayılı (25.11.2012) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Melih Özeren’in Turuncu Geçmişin Kıyısında (İletişim Yayınları) kitabını kazananlar: AFYON’DAN: Barış Öztaş ANKARA’DAN: Deniz Gönüllü, Emre Çetinkanat, Salih Behçet Tümsavaş, Bülent Onat, Güner Erbay ANTALYA’DAN: Yusuf Karaşahin AYDIN’DAN: Hakan Uğur BALIKESİR’DEN: Sabahat Akdağ BURSA’DAN: Metin Kızanlıklı, İsmet Çiçek DENİZLİ’DEN: Ömer Attila Işık ESKİŞEHİR’DEN: Şermin Aktan İSTANBUL’DAN: Zeki Demirci, Fikret Serficeli, Gülnur Şirin, Tolga Görkem İZMİR’DEN: Tuba Dudu MUĞLA’DAN: Ceren Altun ORDU’DAN: Ercan Coşgun RİZE’DEN: Ogün Köseoğlu SAKARYA’DAN: Haluk Fikret Ak SAMSUN’DAN: Lal Francesca Bozca TEKİRDAĞ’DAN: Necdet Dizman ZONGULDAK’TAN: Murat Özdemir. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 M İ H R İ M Ü Ş F İ K H A N I M 2 E D E U K İ S A R N A U K A R A B Ç İ E N Ç A 3 M A Z H A R H T A İ Ş O H R A P E L H K 4 E R A A M A R O K A A N U T A A N E L E 5 T E N T E Ş O K Ş A L İ L Ş V Ş E M İ R 6 F E E R T İ K E A B O R İ J İ N L E R E 7 U K B A R S F U M A T O R Ü N L Ü R İ Ş 8 A R A L A R O G A N L L A B A L K A K İ 9 T U T A K A R O T A F O B İ A A S R A İ 10 11 M B E A T T E U R R E Ş Z R E R F A Ü Z J İ Ş Y L E A B T E A G G Ü O M R 12 U R U L İ U E V A Z E U U L A L A M A N 13 H A R O H A R A S H N E F E S A G A C O 14 A A O F İ S A S U S A S A R I K A N A T 15 Ş O K O Ş İ K İ Ş İ L E K 16 E K A B A E A L A M A N A 17 R L R İ R A V A D İ R T R 18 L A L L İ N A K L T R E N 19 A V A R Y A A İ S A E P E 20 Ş A M B A L İ A E S T E T 13 1. 19442010 yılları arasında yaşayan ve “Düşünce Ufkunda Pupa Yelken”, 14 “Sis Lambası” gibi yapıtlarıyla tanınan 15 eleştirmen ve deneme yazarımız... Kaynatılarak koyulaştırılmış, baharat 16 ve şekerle karışık şurup. 2. Cinsel ilişkiye girmekten duyulan 17 aşırı korku... Olayların birbiri ardınca 18 sırayla yazıldığı tarih... Afrika’da yetişen ve meyveleri ok zehiri olarak kullanılan 19 tırmanıcı bir bitki. 20 3. Testi, küp gibi şeylerden sızan su damlacıkları... Vietnam müziğine özgü, armut biçiminde ve ipek telli İsim:......................................................................................................................................... lavta... Kırık kemikleri bir arada Adres:...................................................................................................................................... tutmaya yarayan nesne... İçinde anason, sakız gibi kokulu maddeler ................................................................................................................................................. olmayan üzüm rakısı... Türkiye’nin Tel:.......................................................................................................................................... plaka imi. 4. Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Japonya’da çok sevilen kiraz ağacı 14. Genişliği az ya da yetersiz olan... Mısır’ın 9. İndiyum elementinin simgesi... Topkapı çiçeği... Bir savaşı yönetme sanatı. plaka imi... Yağış nedeniyle oluşan ufak sel... Sarayı’nda, Divanı Hümayun’un toplandığı 5. Amazon bölgesinde bataklık sık orman... Tellür elementinin simgesi. yer... Eskiden Almanya ve Avusturya’da “Gözümüze toprak / Dolmadan bir dem 15. Bir salgıbezi dokusunda, o dokuyu bozacak kullanılmış gümüş para. sürelim” (Karacaoğlan)... Fütüvvet şeyhi... biçimde gelişen tehlikesiz epitelyum uru... 10. Adın durum eklerinden biri... Suyla dönen Cennet bahçesi. Ermenistan’ın başkenti. bir çeşit değirmen... Litvanya’nın plaka imi... 6. XVI. yüzyılda yaşayan ve özellikle 16. Sığ deniz... “ evladı bıkmamış cidden Bir maçın sayısal sonucu... Yeniçerilerin giydiği portreleriyle tanınan Osmanlı minyatürcü... / Ne ezilmek, ne hakkı ezmekten” (Tevfik miğfer biçimli ve sorguçlu bir tür başlık. Kuram... Hatay ilinde bir ova. Fikret). 11. MarmarisDatça arasında, doğal 7. Hastalıklı, sakat... Hollanda’nın plaka imi... 17. Bulucusunun adını taşıyan ve iki metal güzelliğiyle tanınmış bir körfez... Yağmur sularının toprak üzerinde oluşturduğu antenden oluşan elektrofonik bir çalgı... Balede Dondurulmuş meyve suyundan yapılan bir tür sert tabaka... Üye. kullanılan bir dans figürü. pelte... Y. K. Beyatlı’nın hece ölçüsüyle yazdığı 8. “Gularya” da denilen bir balık... Osmanlı 18. Yabancı... “Kakım” da denilen bir kürk tek şiiri. devletinde ulema sınıfının imza ya da hayvanı... Almanya’da bir sanayi bölgesi... 12. Yunan mitolojisinde savaş tanrısı... mühürlerinin üzerine koydukları “duacınız” “Geçme namert köprüsünden aparsın su seni” Mayalanmış şıranın yani şarabın damıtılmasından anlamında kalıplaşmış terim... Bir spor (Diyarbakırlı Sait Paşa). geride kalan atık... Güzel sanat... Doğu Anadolu takımının gözde oyuncusu... Kalın bükülmüş 19. Kümes... Üzerinde konuşulan şey.... Kat yöresine özgü bir halkoyunu. sicim... Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e kat çakıl ve kumdan oluşmuş yer kıvrımı. 13. Eski Anadolu halklarının ay tanrısı... gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve uygarlığın 20. Başlangıcı belli olmayan zaman... Sumo Zaman öldürmeye yönelik sohbet... Karşı güreşinin en büyük derecesi. l cinsin kılığına girmiş eşcinsel. anayurdu sayılan kıta. FAİK FALAY GM SUAT ATALIK Briçte davranış ve nezaket Değirmen U luslararası briç yasalarına göre; bir oyuncu ortağına ve rakiplerine karşı her zaman saygılı olmalıdır. Başka bir oyuncuyu rahatsız edecek veya zor durumda bırakacak veya oyun zevkini kaçıracak herhangi bir hareketten kaçınmalıdır. Briç adabını bozma sayılanlar; (a) aynı konuşmalar için değişik terimler, farklı izahatlar kullanmak, (b) tamamlanmamış bir lövede kazanılacağını veya kaybedileceğini belirtmek, (c) sadece sorulduğu zaman cevaplandırılması gereken bir bilgiyi sorulmadan vermek, (d) diğer oyuncuları tedirgin etmek için arttırma konuşmasını veya oynamaktaki tempoyu değiştirmek, (e) turun tamamlandığı bildirilmeden nedeni olmaksızın yerinden kalkmak, (f) oyuncunun kendini oyuna vermeyip deklareleri defalarca sorumlamak, (g) sıra kendisine gelmeden çıkış veya oynama kartı hazırlamak, (h) oynanmış kartları düzensiz şekilde yerleştirmek, oyun sonu gelmeden kartları karıştırmak, (h) diğer oyuncuları tedirgin ederek oyunda gecikmeler yaratmak, (ı) direktörü yakışıksız bir şekilde davet etmek! En sevdiğim turnuvalardan birisi olan “Senyör” ve “Bayanlar”, bu sene 2324 Kasım’da İstanbul’da yapıldı. Bayanlarda 56 çift, Senyörlerde 29 çift yarıştılar. Bayanlar turnuvasında; 1. Güler Vahapoğlu (Ank) Serap Kuranoğlu (Ank) 2. Aytuğ Özaltın (Ank) Eser Peköz (İst), 3. Nur Kumkale (Bursa) Başak Kütük (Ank) oldular. Senyörler turnuvasında; 1. Faik Falay (İzm) Aydın Gürsel (İst) 2. Şakir Sarımsakçı (İst) Burhanettin Koca (İst) 3. Erol İlmez (İst) Ali Tüzüner (İst) Kazananları kutluyorum. l KART TEKNİĞİ 1 ¦3 ¦ KQ6 ¦ AQ102 ¦ 108432 ¦ AKJ75 ¦ 853 ¦ KJ984 ¦D 1¦ P P G 1¦ 2¦ 5¦ B K 1. Bu tür oyunlarda oynayan yere koz gider pik ele gelir kozların 40 olduğunu görünce piki çakıp sağlamaya çalışır piklerde 52 olunca kör alamaz ve batarlar. Halbuki oyun çok kolaydır, trefle çakınca pikkaro değil körü oynayın, Doğu ne gelirse gelsin, artık körü alın sonra pik as ruvayı çekin ve üç piki yere büyük onörlerle çakın toplamda 1 kör, 2 pik, elden 5 koz, yerden 3 koz alarak toplam 11 löveye ulaşırsınız! Batı ¦ Q9642 ¦ J9742 ¦¦ Q97 Doğu ¦ 108 ¦ A10 ¦ 7653 ¦ AKJ65 R 1 SA P 3¦ P Herkes P Oyun: 5 ¦ Atak: ¦ 7 Nasıl oynamalıyız? DEFANS 2 ¦ KJ5 ¦ 542 ¦ Q109 ¦ KJ109 2. 4. Körü çekebiliriz ancak güney 4. Karoyu çektiği zaman hangi rengi boşaltırsak Güney o rengin asruvasını çekerek diğer renk empasını yapmayı planlar. Dam düşünce de oyun otomatik olur. Karoyu alınca körü çekmeden karoyu geri oynayın! Şimdi körün Batıda olduğunu düşünür ve trefl oynar ve yerden 9 koyar alınsa bile 3 trefl yaparım oyun olur der. Trefliyi alınca şimdi 4. Körü çekerek oyunu batıracaksınız! Batı ¦ 7432 ¦ QJ9 ¦ 742 ¦ 654 Güney ¦ A98 ¦ A63 ¦ KJ85 ¦ A82 ¦ Q106 ¦ K1087 ¦ A63 ¦ Q73 D Herkes P G 1 SA B P K 3 SA Oyun: 3 SA Atak: ¦ Q 8 verdik bırakıldı, ortak J oynadı K koyduk yine bırakıldı. 3 tur kör alındı karo oynandı. Defansın devamı nasıl olmalı? eposta adresim: [email protected] / http://faikfalay.blogspot.com omanya’da düzenlenen Şahlar Turnuvası’nı eş puanla bitiren İvançuk ve Topalov arasında oynanan eşitlik bozma mini maçının ilk oyunu satranç tahtasında az rastlanan motiflerden birine sahne oldu: Değirmen. Taraflardan birine açma şah(lar) çekerek materyal toplama fırsatı tanıyan bu mekanizmaya düşmek gerçekten çok tatsız. Ama ilk örnek oyunumuz sürprizlerle dolu: GM Topalov (2769) GM İvançuk (2763), Bükreş (Rapid) 2012, İngiliz Açılışı 1. Af3 Af6 2. c4 c5 3. Ac3 d5 4. cd5 Ad5 5. g3 Ac6 6. Fg2 Ac7 7. 00 e5 (Oyunumuz zıt renklerle Maroczy düğümüne dönüştü) 8. a3 (Bu hamle aşikâr bir şekilde 9. b4 oynamak istiyor. 9. b4 ab4 10. ab4 Fb4 11. Ae5 Ae5 12. Va4 Ac6 13. Fc6 bc6 14. Vb4 varyantına karşı önlem alınmalı.) f6 (8... Kb8 !? Tehdide önlem almanın yollarından bir başkasıydı. Bir önceki notta belirttiğim varyantın en sonunda Kb8, Fb4’ü tutacağından Beyaz 9. Kb1 f6 varyantını seçerse artık 10. d3 ile oyuna devam etmek gerekir. İvançuk’un devamyolu taktik bir imkân tanıyor.) 9.e3 Fg4 (9...Fe7 10. d4 cd4 11. ed4 ed4 12. Ae2 Ae6 13. b4 her halükârda Beyazın fikri.) 10. h3 Fh5 11. g4 Ff7 12. d4 ed4 13. ed4 cd4 14. Ae2 Fc5 (14...Ae6 15. b4 de irdelenmeli.) 15. b4 Fb6 16. Fb2 00 17. Aed4 Fd5 (f4 karesinin zayıflığından yararlanmak zor: 17...Ad5 18. Ac6 bc6 19. Ad4) 18. Af5 Ke8 (18...Kf7 19. Vd2 bambaşka bir oyun verirdi.) 19. g5 Vd7 20. A3h4 Ae5 (20...fg5? 21. Vg4 Ae6 22. Kad1 ve Beyaz kazanır.) 21. gf6 gf6 22. a4 Fg2 23. Şg2 Ad5 24. Şh1 Şh8 25. a5 Fc7 26. Vh5 Vf7? (Bir anlık körlük! 26...Kg8 ve örneğin 27. Kg1 Kg1 28. Kg1 Kg8=) 27. Vf7 Af7 28. Kad1 Kad8 29. Kd5 Kd5 30. Ff6 Şg8 31. Kg1 Şf8 32. Fg7 Şg8 (Bakınız diyagram üstte.) İşte değirmen oluştu. Öndeki taş açıldığında çekilecek şahlarla Beyaz isterse berabere yapabilir. Bu konumda İvançuk’un şansına a1h8 diyagonalinde siyah taşlar yok. Ama diğer istikametten Beyazlar Kaleye karşı 2 hafif figür avantajı elde ediyor.) 33. Fe5 Şf8 34. Fc7 Ke4 35. Fb8? (35. Kg4? Kg4 36. hg4 Kb5 37. Fb8 Kb4 38. Fa7 Kg4 kazanmaz ama pasif gözüken 35. Kb1! Kb5 36. Fb8 a6 37. Fa7 bitirici.) Kb4 36. Fa7 Kf4 37. Fb6 Kff5 38. Af5 Kf5 39. Kc1 Ag5! 40. Şg2 Kf7 41. Kc8 Şg7 42. h4 (42. Kc7 Kc7 43. Fc7 Şg6 44. Şg3 Şf5 sonrası bazı varyantlarda h7 erini almaya gidecek Beyaz şahın sıkışabileceğinden ötürü konum kazanç vermez.) Ae6 43. Şg3 Şg6 44. Kc4 Kd7 45. Kb4 Ag7 ve Beyazların bayrağı düştü halbuki 46. Şf4 sonrası sadece Beyaz kazanca oynayabilirdi. 01 Bu noktada tarihte görülen en güzel değirmen örneğinden bahsetmemek olmaz: Carlos Torre Repetto Emanuel Lasker, Moskova 1925, Torre Atak 1. d4 Af6 2. Af3 e6 3. Fg5 (Vezir piyonu açılışlarında Meksikalı Torre’nin özel varyantı.) c5 4. e3 cd4 5. ed4 Fe7 6. Abd2 d6 7. c3 Abd7 8. Fd3 b6 9. Ac4 Fb7 10. Ve2 Vc7 11. 00 00 12. Kfe1 Kfe8 13. Kad1 Af8 14. Fc1?! (Niçin 14. Ae3 değil? Konumumuz Colle veya Londra sisteminden de gelebilecek bir tabyaya dönüştü.) Ad5! (Lasker’in oyunu çağının çok ilerisinde.) 15. Ag5 b5 16. Aa3 b4 17. cb4? (17. Ab5 Vc6 18. Vf3 konumu taktik bir şekilde savunur çünkü 18...Fg5 19. Fg5 a6 20. Ad6 Vd6 21. c4 taş kaybetmez. 21... Ac3 22. Vb7 Ad1 23. Kd1 ve Fil çiftiyle kompanzasyon.) Ab4 18. Vh5 Fg5 19. Fg5 Ad3 20. Kd3 Va5! (Muazzam bir çifte vuruş, hem Ke1 hem de lateral açmaz Siyahı hemen kazanç konuma geçiriyor.) 21. b4 Vf5 22. Kg3 h6? (Taşı kazanmanın doğru yolu 22... f6 idi.) 23. Ac4 Vd5?? (23...hg5 24. Ad6 Vg6 25. Vg6 Ag6 26. Ab7 Kab8 ve Beyazları uzun bir savunma bekliyor.) 24. Ae3 Vb5 25. Ff6! (Boştaki Vezirden ötürü Siyah değirmene girmek zorunda kalıyor.) Vh5 26. Kg7 Şh8 27. Kf7 (Bu kez kalenin önde olduğu konumda Siyah almış olduğu tüm materyali bir dizi açma şahla geri verecek.) Şg8 28. Kg7 Şh8 29. Kb7 Şg8 30. Kg7 Şh8 31. Kg5!? (a7 erini alıp almamak tamamen şahsi tercih.) Şh7 32. Kh5 Şg6 (Bu çifte vuruş taşı geri alıyor ama Siyah 3 er eksik kalacak.) 33. Kh3 Şf6 34. Kh6 Şg5 35. Kh3 Keb8 36. Kg3 Şf6 37. Kf3 Şg6 38. a3 a5 39. ba5 Ka5 40. Ac4 Kd5 41. Kf4 Ad7? (Konum Beyazlar için kazanç ama hayatının en kötü partilerinden birini sergileyen Lasker bir er daha hediye ediyor.) 42. Ke6 Şg5 43. g3 terk 10 Kıssadan hisse, diğer tüm disiplinlerde olduğu gibi satrançta da ustalığı getirecek bir kısım tema ve motifler vardır. Bunların kitaplardan öğrenilmesi ve çok oyuna bakıp hatta analiz etmek işin sırrı. Fakir edebiyatıyla oluşturulmuş, ulusalcılıkla satılmaya çalışılan bilgisayar programlarından sakının! Bunları alan kurumlara gelince zaten içlerinde satranççı barındırmıyorlar. l C M Y B