Katalog

26 TEMMUZ 2009 / SAYI 1218 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 14. Kadınların süs için yüzlerine sürdükleri kırmızı boya... Kristof Kolomb’un Amerika seferi sırasında yönettiği üç gemiden biri... Tabut. 15. Bir oyun ya da filmde aniden yaratılan komik durumlar... Bir nota... Kadın hastalıklarını konu alan tıp dalı. 16. Cinsel aşk isteği... Ülkemiz sularında yaşayan ve “biz” de denilen mersinbalığı türü... Satrançta bir taş. 17. Gönül doygunluğuna erme... Koparma, çıkarma, sökme. 18. Fütüvvet şeyhi... Sofralık bir üzüm cinsi. 19. Mekke’nin doğusunda, hacıların arife günü toplandıkları tepe... Bilgisayarı oluşturan gereçlerin tümü. 20. Bir nota... “Kader kedere oldu / Ağladım gözüm yaş oldu” (Âşık Veysel)... İçine sıvı vermek amacıyla bir damara sokulabilen ince boru. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 1955’te doğmuş, yurtiçinde ve yurtdışında birçok konser yönetmiş ünlü orkestra şefimiz... Arap erkeklerinin kefiyelerinin üzerine geçirdikleri kalın çember bağ... “ ettiler turnalara kazlara” (Pir Sultan Abdal). 2. Halı ya da kilim dokunan tezgâh... Denemeleri ve öykülerinin yanı sıra “Peralı Bir Aşk İçin Divan”, “Unutulmuş Kent” adlı şiir kitaplarıyla da tanınmış, 1995’te bombalı bir saldırı sonucu ölmüş şair ve yazarımız... Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre. 3. Bir nota... Biçilmiş ot dizisi... Bir göz rengi... İsa Peygamber’in çarmıha gerildiği tepenin adı. 4. Ortasında bir lagün bulunan mercan adası... Güney Amerika’nın çöl bölgelerinde yaşayan ve “Patagonya tavşanı” da denilen bir hayvan... “Karacaoğlan der ki taptığım / Yıkılmaz Tanrı’nın yaptığı yapı”... İnsan topluluğu. 5. İnsan tiplerini belirleme ve ayırt etme yöntemi... Tümör... Oksijenin bir element ya da kökle birleşmesiyle oluşan madde... Halk dilinde bulgur pilavına verilen ad. 6. Karakter... Bir sayı... Bağışlama... Arnavutluk’un plaka imi... Marmara Denizi’nde bir körfez. 7. Bir ülkede yurttaşların zararına olarak yabancılara verilen ayrıcalık hakları... Rus köylü topluluğuna verilen ad. 8. Galyum elementinin simgesi... Büyük zoka... Boğaz ve yutak bölgesi mukozasının iltihaplanması... Ünlem. 9. Bir çalgıyı doğru ses vermesi için ayarlama... Kimi yörelerde beşikteki çocukların bacakları arasına yerleştirilen sidik şişesine ya da sidiği bir kaba akıtacak boruya verilen ad... “Yokuş” sözcüğünün karşıtı... Giysi yapılan bir tür pamuklu kumaş. Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz ünlü şair ve yazarımız... Pir Sultan Abdal’ın dervişi olup coşkun deyişleriyle, bu arada “Bir dost bulamadım gün akşam oldu” dizesinin de yer aldığı nefesiyle tanınmış XVI. yüzyıl halk ozanı. 2. Mitoloji... Ağızda güç eriyen bir şeker cinsi... Eskimoların buzdan yaptıkları kulübelere verilen ad... Bir cetvel türü. 3. Neodim elementinin simgesi... Donuk renkli otomobil boyaları için kullanılan sözcük... Biçimlenme süreci... “Evrak ile ilan olunur cümle nizamat / ile terfihi raiyyet yeni çıktı” (Ziya Paşa). 4. Fransa’nın Bretagne bölgesinde konuşulan Fransızca... Charlie Chaplin’in, modern dünyayı, otomatizmi ve zincirleme üretimi yeren ünlü filmi. 5. “İrlanda Cumhuriyet Ordusu”... Her tür organik yağa verilen ad... Kadınlar, kızlar... Yeniçerilerin ana kütükte kayıtlı olan isimleri. 6. Resmi bir erkek giysisi... “Çıktım yücesine seyran eyledim / Gördüm kuğulu göller perişan” (Karacaoğlan)... Amerika, Avustralya ve Yeni Gine’de kullanılan, bir sicimin ucunda döndürülen iki tahta parçasından oluşan müzik aracı... Asya’da yaşayan yabanıl bir keçi. 7. Çin ve Japonya’dan tüm dünyaya yayılmış bir strateji oyunu... Bir topluluğu siyasal alanda etkilemek ve coşturmak amacıyla yapılan yoğun çalışma... Eskiden şairi bilinmeyen şiirlerin altına yazılan sözcük. 8. Teklif... Üretimle elde edilen kullanma değeri... Evrensel alıcı olan kan grubu... Litvanya’nın plaka imi... Kaz Dağı’nın antik dönemlerdeki adı. 9. İri ve boru biçiminde beyaz ya da sarı renkli çiçeği olan bir süs bitkisi... Etli, yuvarlakça ve şişkin olan sap kısmı yenen bir lahana cinsi... Japonya’da Buda rahibelerine verilen ad... Konut. 10. Madencilikle ilgili bir kuruluşumuzun kısa yazılışı... Rusya’daki Başkırdistan Özerk Cumhuriyetinin başkenti... Notada durak işareti... Halk dilinde varis hastalığına verilen ad. 11. İlave... Türkiye’nin plaka imi... Kene... “ ü namus şişesini taşa çaldım kime ne” (Nesimi)... Olağanı aşan büyüklüğü olan. 12. Kavrulmuş ceviz ya da bademle yapılan şekerleme... Eski dilde göz.. Isparta’nın Aksu ilçesinde bir mağara... Lübnan’da turistik bir kent. 13. Geometrik cisimlerin nitel özelliklerini ve bağıl konumlarını, biçim ve büyüklüklerinden ayrı olarak alıp inceleyen matematik dalı... Molibden elementinin simgesi... Üç ya da daha çok sayıda halat telinden elle örülerek yapılmış kısa ip. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 10. Kilime benzer, renkli ve motifli uzun yolluk... Argoda polise verilen ad... İstanbul’un eski adlarından biri. 11. Rakı... Osmanlılar döneminde Roma kentine verilen ad... Aygıt, cihaz. 12. Karadeniz yöresine özgü, peştamal ya da başörtüsü yapılan bir tür dokuma... Sodyum elementinin simgesi... Tanınan, bilinen varlıkları duyu organları yoluyla ayırt edememe durumu... “Bu düzen böyle mi gidecek / Pireler filleri yutacak / Yedi nüfuslu ’ye / Üç buçuk tayın yetecek” (Orhan Veli). 13. Çıkar yol, çare... Üç bentten oluşan Batı şiiri türü... Karı, eş... Siirt yöresine özgü, kıyma ve bulgurla yapılan bir yemek. 14. Kıbrıs’ta bir liman kenti... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Bir spor dalı. 15. Cıva elementinin simgesi... Boş ve yararsız, saçma. 16. Sonsuzluğa değin, sürgit... Brezilya’nın plaka imi. 17. Karbonatlı kumtaşı... Bir nota... Tarlalarda sınır çizgisi olarak kullanılan ekilmemiş bölüm. 18. Sanayileşmemiş bir toplumda, bir kabile içinde iki ya da daha çok sayıda klanın birleşmesinden oluşan grup... Tokat’ın bir ilçesi. 19. Derebeylik Japonyası’nda en aşağı sınıfı oluşturan halk... 19071997 yılları arasında yaşamış, gerçekçi bir eğilimle yaptığı figüratif resimleriyle tanınmış kadın ressamımız. 20. Yalan söyleme... Bir tür kukuletalı asker kaputu ya da yağmurluk. G 1216 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 12.07.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Onat Kutlar, gündemdeki sanatçı” (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Turgut İkiz AFYON’DAN: Durmuş Öztaş, Ali Rıza İçöz, Mert Cangönül ANKARA’DAN: Şükran Erilkun, Bozkurt Şenler ANTALYA’DAN: Şahap Özdemir BALIKESİR’DEN: Mustafa Yılmaz, Yücel Gün BOLU’DAN: M. Şadi Yücel ESKİŞEHİR’DEN: Bünyamin Kılıç GİRESUN’DAN: Cihat Kasapoğlu İSTANBUL’DAN: Güldal Serficeli, Müşfika Kocabay, Mustafa Bıçakçı İZMİR’DEN: A. Nusret Olgay KAYSERİ’DEN: Oktay Kılıç KOCAELİ’DEN: Mustafa Urkun MERSİN’DEN: Atilla Kırmacı, M. Birr Ayasbeyoğlu MUĞLA’DAN: Gaye Öcek Çimen SAMSUN’DAN: Bülent Bayraktar SİNOP’TAN: Remzi Kaya SIVAS’TAN: Aydın Süne ZONGULDAK’TAN: Murat Özdemir. 1 C E N G İ Z K A R L I O V A A B A K A 2 E B E I M E A L I A R M U D İ Y E D A R 3 V O T Y A K L A R F K A Ş A Ğ I A A R U 4 A L B A A İ L Z A M A C U D A T A M A S 5 T A O T E B E T K A N A T İ M İ K E M E 6 Ç I L Ö K E Ş E I R A I A Y A S U L U K 7 A K L R A Y L T A B A S K O Y İ B İ K O 8 P O K E R G H A R A Ş O G Z N Z A Y Z G 10 N A M E R T Z S N Z E D E K L İ K E D M A A S 9 A C U K A U R A A Ş A L V A İ T 11 12 K G Ö A R İ İ S T K A A N Ç I A K R O U Ç L İ A B D E R Y A A İ D Y U E Y 13 O Z İ G O I İ K B A L F B A S A D O R A 14 L A N O T A M A A T A M A N İ K O L İ N 15 O D T R T L T İ Ç T K U H 16 Ç E N T O P A L I A Y A I 17 İ V E Z L U Ç L A T A M A 18 T L G A T L G O L İ V E R 19 H İ S T O L O J İ A A L A 20 A T U A N U R E Z E Ş E N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık eçenlerde bir gün Yeşilköy’de oturan halama gidecektim, telefonla yaptığımız görüşmede kızıma gideyim sen de oraya gel orada hep beraber görüşürüz dedi. Kuzenimin evi de Yeşilköy’de ama bir kaç sokak ilerde. Atladım arabaya, çıktım yola Kadıköy’den Yeşilköy’e yol epey tutuyor, Boğaz trafiği felaket; neyse bir saat sonra Yeşilköy’e vardım, ara yollardan geçerek evin önünde durdum park ettim, arabadan indim arkamdan arabasının içinde Faik Bey diye bağıran bir kadın sesi. Döndüm baktım uzun yıllar sekreterliğimi yapmış çok sevdiğim bir bayan. Yaklaşık dört yıldır görmüyorum, telefonunu da kaybettiğim için görüşebilme şansımız kalmamıştı. Kucaklaştık, konuştuk, evini, ailesini sordum o da benimkileri sordu, ayakta birkaç dakikada aramızdaki bilgi boşluğunu doldurabildik, sonra ayrıldık, arabasına bindi gitti ben de tam eve gireceğim baktım yanlış eve gelmişim, kuzenimin evine gideceğime halamın evine gelmişim. Bir anda çok şaşırdım normalde adresi unutan bir kişi değilimdir ama bu defa olan olmuş yanlış yere gelmişim. Ancak gelmemin bir nedeni varmış, tesadüflerin beynimizin üstünde birtakım güçlerce planlandığına inanıyorum. Kız Bahçeköy’de oturuyor onun da o gün bir arkadaşına gideceği tutmuş, benim de yanlış eve gideceğim. Bu arada yola çıkış zamanlarımız, trafiğin zamanı ayarlaması gibi bir sürü detaydan sonra aynı anda aynı yerde olup karşılaşmamız. Birkaç saniye evvel ben veya o aynı yere gelse yine buluşabilmemiz mümkün değildi. Briçte de bu gibi tesadüflerle çok karşılaşırız bazen bizim açacağımız rengi ortağımız açar, bazen de sağımızdaki rakibimiz, oyunu yapabilmemiz için bir rengin atak edilmesi gerekir, tesadüfen sizin masada o renk atak edilir, sağınız oyun açar eliniz çok iyi olduğu için renginizi önce kontr deyip sonra söylemeyi planlarsınız kontra solunuzdan o renk söylenir. Yere gidip bir rengi yerden oynamayı düşünürsünüz yere giderken solunuzdan düşen marka tüm oyunla ilgili planınızın değişmesine neden olabilir. Bu gibi tesadüflerin sonunda ulaşacağınız yer değişmiştir şimdi elleri tekrar etüt etmeniz gideceğiniz yeri yeniden düşünmeniz gerekir. Tesadüfler briçimize de yaşamımıza da yeni kapılar açar, renk katar. G Tuhaf tesadüfler G KART TEKNİĞİ 1 Lasker x2 1. Pik ruvası Batıda ele çekersek kazanacağımız kesin ama ele tek antremiz pikden, trefleri sağlamadan 3 sanzatuyu yapmamız çok zor. İlk piki as ile alın, trefl ruvayı as ile ezerek ele gelin ve trefl valeyi verin. Şimdi treflileriniz sağlandı ve ele pik ile geçebilirsiniz. 5 trefl 2 pik 2 kör 9 löveniz hazır. Batı G 1924 New York turnuvası o zamana kadar yapılan en büyük organizasyon olmayı hedefliyordu. 16 Mart17 Nisan 1924 tarihleri arasında tam 1 ay boyunca süren bu satranç ziyafetinde gözler haliyle dünya şampiyonu Capablanca ve selefi Emanuel Lasker’in üzerindeydi. Ama çift turlu döner turnuvanın birbirinden güçlü 11 oyuncusu arasında bir değil tam 2 Lasker vardı. Eski şampiyonun yanı sıra ABD’yi temsilen yarışan Edward Lasker de katılımcılardan biriydi. Aralarında akrabalık, hatta hısımlık ilişkisi olmayan aynı soyadına sahip ikili Berlin’den tanışıyorlardı. Turnuvanın 6. turunda karşılaşan Lasker’ler arasındaki oyunda kimse Edward’a şans tanımıyordu. Açılışı Edward Lasker, oyunortasını Emanuel Lasker daha iyi oynadıktan sonra çok taşlı bir oyunsonunun başında her zamanki risk dolu stiliyle eski şampiyon manasız bir at fedası yaptı ve günümüze değin birçok oyunsonu kitabında eksik ya da yanlış da olsa incelenen meşhur konum tahtada oluştu. Emanuel LaskerEdward Lasker, New York (6) 1924 kaleyi 8. sırada tutmayı amaçlayan oyundaki hamlede kazanç için yeterli.) 2. Ae3 Ke8 (2…a5? 3. ba5 b4 4. Ac2! Şb5 5. Ab4 Şb4 6. g5 Şc5 7. Şe5!=) 3. Şd4 Kd8 4. Şe4!! (Hamle hesabı, mücadele ve oyunsonu denince neden Lasker’in aklıma ilk gelen isim olduğunu ispat eden bir örnek daha. 4. Şc3? Kd6! sonrası şah kanadından tecrit olan şahtan dolayı beyazlar zugzwanga düşmekten kurtulamaz. 5. g5 Şd7 6. f5 Şe7 7. g6 Şf6 8. Ag4 Şg7! 9. Ae3 Kd8 10. Ag4 (10. Şc2 Kd4 11. Şc3 Kf4 zugzwang) Kd1 11. Ae3 Kb1! 12. Ac2 Kf1 13. Ad4 Şf6 ve beyaz bu oyunsonunu tutamaz.) a5 5. ba5 b4 6. a6! (Bu er atın b erini marke etmesini sağlayacak.) Şc5! (6…b3? 7. Ac4 Şc5! 8. Ab2 Ka8 9. g5 Ka6 sonrası doğru yolu bulmak zorlaşır. 10. f5? Ka2 11. g6 Kb2 12. Şf3 Ka2!! 13. g7 Ka8 14. f6 b2 15. f7 b1V 16. f8V Şb5 sonrası etütvari bir konum oluşur. Hem 17. Va8 Vh1 hem de 17. g8V Kf8 18. Vf8 Vf1 beyaz veziri röntgenlerken konumumuzda beyazların şah bile çekemediğine dikkatinizi çekerim. Ama 10. Şd3! Şb4 11. f5 Ka5 12. f6 Kg5 13. Şe4 Kg1 14. Şe5= sonrası kaleyle atın görev ve değerleri arasında fark kalmaz, her ikisi de rakibin geçer erini kontrol etmeye mahkumdurlar. Bu yan varyantta 11…Ka2 12. f6! Kb2 13. Şe3 Ka2 14. f7 Ka8 15. g6 b2 16. g7 b1V 17. f8V=) 7. a7 b3? (İşte gerçek hata bu.7…Ka8! 8. Af1 (8. g5 Ka7 9. g6 Kd7! şah ve atı izole ederken 9. Ad1 Ke7 10. Şd3 Kd7 11. Şc2 b3 12. Şc1 Şb4 kolayca kazanır.) Ka7 9. Ad2 Ka2 10. Şd3 Şd5! siyaha kazançtır.) 8. Ad1! Ka8 9. g5 Ka7 10. g6 Kd7 11. Ab2 Kd2 12. Şf3! (Bu temayı yukarıdaki analizlerde de görmüştük.) Kd8 13. Şe4 Kd2 14. Şf3 Kd8 15. Şe4 Şd6 16. Şd4 Kc8 17. g7 Şe6 18. g8V Kg8 19. Şc4 Kg3 (19…Kb8 20. Şc3 Şf5 21. Ad3 Kb7 22. Ab2 Şf4 23. Ac4 Kb8 24. Şb2 Şe4 25. Şc3! Şd5 26. Ab2 Kb7 27. Aa4 Şc6 28. Ab2= de oyundaki gibidir.) 20. Aa4 Şf5 21. Şb4 Şf4 22. Ab2!= (Bu finalde işin sırrı eri almaya çalışmayıp siyah şahı yaklaştırmamakta.) Şe4 23. Aa4 Şd4 24. Ab2 Kf3 25. Aa4 Ke3 26. Ab2 Şe4 27. Aa4 Şf3 28. Şa3 Şe4 (Alttan gelmeye çalışan 28…Şe2 29. Şb2! de netice vermez.) 29. Şb4 Şd4 30. Ab2 Kh3 31. Aa4 Şd3 32. Şb3 Şd4 0,50,5 Emanuel Lasker süper turnuvayı 16/20 ile 14,5 puan alan Capablanca’nın önünde kazanırken, Edward Lasker’de 6.5 puanla Janowski gibi bir devi geçmeyi başardı. G m A54 n AK9 o J87642 pK m QJ10 n 85 o K3 p AJ10986 Doğu m 87 n 106432 o Q95 p 542 B 1m P K P 3 SA D P 1 SA Herkes pas m K9632 n QJ7 o A10 p Q73 Oyun: 3 SA Atak: m 3 Oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m AK953 n A1076 op A432 m 62 n Q943 o A875 p Q108 G 2m B P K 6m D 2. Karo asını almayın!! Ortakta karo ruva veya dam yok demek ki bunlar güneyde. Ası alınca ruva ve dam sağlanacak onlara da iki trefl daha atacak. Güneyin yerden trefl atmasının tek gerekçesi elinde üçlü trefl olması, ikili olsaydı karolara yerden çakar bir trefl verir diğerlerini de elden çakardı. Demek ki Güneyin 6133 dağılımı var. Karoyu almayın iki trefl almaya çalışın. Batı P Güney m QJ10874 n8 o KQ6 p J75 Siyah bir kalite fazla, ama beyazın şah kanadındaki bağlı geçerleri de azımsanmamalı. Bir temponun çok şey fark ettirebileceği bu oyunsonunda siyahların ana fikri a5 sürüşü sonrası oluşacak b geçerinden yararlanmak. 1… Kh8!? (Bu hamleyi eleştirmeyen yok ama ben aynı kanıda değilim. 1…Kd7! 2. Ae3! a5 3. ba5 b4 4. Ac4 Şb5! 5. Ab2 Kd2 6. Ad3 b3 7. a6 Şc4 8. a7 Ke2! 9. Şf5 Ka2! en doğru varyant ama Oyun: 6 m Atak: o J Güney yerden trefl attı defansı nasıl planlarız? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com C M Y B C MY B mn KJ52 o J109432 p K96