Katalog

ofya’ya kısacık bir uçuşla vardık. Havalimanı, ESKİDEN neredeyse şehrin merkezinde. Sarigrat Caddesi, Sbeni doğruca kalacağım Hayatt Regency’e götür- dü bile. Hayat Sarigrat, “Padişahlar Kenti” demek. Orası da aslında ÇOCUK İstanbul. Başka ülke ama benim şehrim her yerde. Sofya’nın nüfusu 2 milyon. Bütün Bulgaristan’ın nüfu- su 7 milyondan az. Dışarıda maske takmaya gerek yok. OLANLAR gezince Pek insanların umurunda da değil artık. Hayat başlamış. az- Balkanlar’dan gelen soğuk hava vardır ya hani, bugün- mayı lerde ortalarda değil. Ortalama 33 derece. Bir gün 39 Yçok dereceyi gördüm, o da ayrı. Şikâyetim yok hatta çok güzel istedim ben mutluyum. Aylar sonra yurtdışına çıkmışım, maskeyi de Fatih de. Çokça cebime tıkmışım. Sıcaktan mı şikâyet edeyim yani! da konuş- Türkmenoğlu fatih@fatihturkmenoglu.com tum her bir haberde. Çoğu insa- nın hisset- tiği gibi ol- Dut Ağacı dum. Kendi- mi hep, es- Pınar Sur Ihlamur kokulu Sofya kiden çocuk pinarsur.ps@gmail.com olanlarda buldum. Bu ülkenin kü- çük çocukları vardı. Kar yağsa da okul Ağaçla insan tatil olsa diye dertleri olan. Sırayla okul sırasının örtüsünü yıkayan. Teneffüste karışmış birbirine beslenme çantasını açan çocuklar. Ma- hallede oynar, anneleri arada camdan “Sofya’ya bir bahar günü bakardı. O çocuklar evlerine girip yağlı girdim şekerim ekmeklerini, peynirli sandviçlerini alır, ıhlamur kokuyor doğduğun kirlenen yüzlerini siler, tekrar dönerler- şehir di sokaklara, o mahalle arası duvar üs- Sofya’da ağaçla insan telerine, o kendilerini çok mutlu hissetti- karışmış birbirine ği kaldırımlara. Maç yapan ağabeyleri Sofya şehri, büyük mü? vardı. Bisiklete binen arkadaşları, “Bir İSmİ AyASOfyA’DAN gELİyOR şehirler gülüm, caddeleriyle tur atayım mı” diye sordukları komşula- değil, anıtını diktiğin rı. Sek sek oynarlar, yakar topta yeni- ek metro, tek tramvay burada. “Sofya” ismi, bura- zi tutup seyrediyoruz. Zorla birkaç fotoğraf çekiyorum, ta- şairleriyle büyük oluyor. lirler, istopta yukarıya bakarlardı. Can- Tda da olan Ayasofya’dan gelmiş. Arnavut kaldırımlı bii flaş kullanmadan. Dansçılarla sohbette saatleri unutu- Sofya, büyük şehir…” ları sadece düşünce yanar, bir tek diz- caddeler, Lenin heykeline çıkarmış yıllar yılı. Heykel şimdi yorum. Nasıl konsantre olduklarını, yukarıyla ne şekilde leri kanardı. Saklambaç oynarlardı, müzede. Müzenin ismi: Komünist Mirası Müzesi. bir birlik yaşadıklarını öyle içten anlatıyorlar ki hepimizin kollarıyla yaslandıkları duvarda sıkı sı- Şehir turu bir günde çoktan bitiyor. İki müze, birkaç ka- gözleri yaşarıyor. n âzım hikmet’in pek kıya kapatırlardı gözlerini. Tek gözünü tedral, Kadı Seyfullah Efendi Camisi’ni görmek yeterli. bilinmeyen Bulgaristan hafifçe açıp geriye bakmazlardı. Banyobaşı Cami de diyorlar. Sonra şehrin hayatına ak- Bulg ARiStAn tu Rum seyahatinden dizeler Şortları kısa, tişörtleri askılı, beden- mak lazım. düşüyor önüme. Bütün yeni BAşlıyo R leri büyük olmadı o çocukların. Bebek, “Nestinari” dedikleri bir dans türü var. Ateş üstünde ülkeyi dolaşıp konuşmalar anne kucağında kaldı. Gece geç, tren Turizm Bakanlığı davet etti, birkaç hafta dans ediyor dansçılar. Hıristiyanlık öncesinde, 4. yüzyıl- yapmış. Sevdiceğine, boş, orman tenha olmadı. Amcalar ge- Bulgaristan’dan yazacağım size. Bu hem çok yakın hem dan kalan bir gelenek. Bir kadın ve bir erkek, Nikolay ve münevver’ine kelimeler çerdi yanlarından, yanaklarından sı- de bana çok uzak kalmış ülkeyi daha yeni tanıyabiliyo- Nina var sahnede. Ayakları çıplak, kor ateşin üstündeler. dizip göndermiş… kar, saçlarını okşardı. Güvenerek bü- rum maalesef. Paradigmalar, kısa transferler, otele girdim Havada bir büyü var. Yakarışın çok özel bir hali sanki. Bugünlerde de yüdüler. Yanlışlıkla etekleri havalansa havaalanına gittim şeklindeki uyduruk ziyaretlerim na- Şaman kökleri olan, belki biraz da pagan. Kor, bereketin buralarda herkes seçimleri utanmadılar. Geçerken ailesine selam sıl da eksikmiş, yanlışmış. Köyleri dolaşacağım. Borovetz, sembolü yıldız yapılıyor, üstünde dans edi- konuşuyor. uzun bir söyleyen eş dostları, arkalarına bakma- Velingrad, bizim Filibe dediğimiz Plovdiv’i ziyaret ede- yorlar. Sonra da hayatın ve sonsuzlu- süreç, mutlaka koalisyona dan yürüdükleri sokak araları, adımla- ceğim. Türkler, Pomaklar, Ermeniler ve tabii ki Bulgarlar- ğun sembolü çember yapıyorlar. gidilecek. Üç muhalefet rını hızlandırmadıkları caddeler, kızım la arkadaş olacağım. Bize içten “Komşu” diyerek karşıla- Onların yalvarması, tüm salonu diyen, kardeşim diyen tanıdıkları oldu. partisi biraz daha yan polis memurunun hitabı doğrulanacak sanki. Uzun susturuyor. Buranın ismi Vodanit- O amcalar, ağabeyler onları kollardı. güçlenmiş, iyi olmuş. her bir gezi ve kilometreler sonrasında, hissediyorum, ben zata. Bu akşam, burada acayip Birinin çocuğu, birinin kızı, bir başkası- yerde protestolar, çadırlar, Bulgaristan’a iyi bir komşu olarak evime döneceğim… bir olay yaşanıyor. Nefeslerimi- nın kardeşi oldular. pankartlar. Bir grup Evlerin şekli değişti. Evler büyüdü. Sı- genç insan parlamento ğamadık. Aynı banyoda yıkanmak is- binasının önünde kamp temedik, ortadaki salatayı kâselere böl- kurmuş, haftalardır orada dük. Herkes kendi sığınağını buldu ya- yaşıyorlar. şadığı alan içinde, kimse aynı koltuk- 1943-1944 yıllarında tan dışarıyı bile izlemedi. Her şey ge- ingilizler ve Amerikalılar nişledi. Bir eve bir sürü araba girdi de tarafından bombalandı bir çocuk kalbini eskisi gibi seveme- Sofya. şehir çok kan dik. O saçları okşanan çocuklar büyü- kaybetti, eski ve güzel dü. Kendilerinin yaşadığı dünyayı an- binaların çoğu yerle latamadı kendi çocuklarına. Arkasın- bir oldu. Komünizm dan yürüyen, ona iyi davranan herkese döneminde hızla, ucuz şüpheyle yaklaşmasını öğrettiler. Kendi yollu evler, ofisler, okullar kurdukları cümlelere kendileri inanma- inşa edilmeliydi; öyle dı, yeniden öğrendiler. Sözlükten bakıp söylediler. Yabancıydılar onlar da çün- yapıldı. şehrin güzel yüzü kü bunlara. Onları kimsenin kandırma- yaralandı. dığı bir masal diyarından geliyor, ma- sal içinde çok mutlu olduklarını biliyor- lardı. Baştan yazalım. Değerleri bir daha anlatalım, bir daha konuşalım herkesle. Bildiklerimizi yeniden öğrenelim. Yaz- dıklarımızı silelim, yeniden başlık ata- Alexander n evsky Katedrali, Sofya’nın en ünlü mimari ve tarihi yapısı. lım çocukların çocuk dünyasına. Bu ül- Katedral içerisinde yer alan ikona müzesi’ni de gezebilirsiniz. kenin küçük çocukları vardı. Çocuk ço- cuk oynarlardı. Tanıdıkları da tanıma- dıkları da bilmedikleri ceketleri giymez, bilmedikleri gibi bakmazlardı yüzleri- yaz sıcağında ne. O çocuklar evlerine dönerdi. Dö- TADINA nerdi o çocuklar evlerine. Orhun BAK ‘çiçek gibi’ şarkı Bu karmaşa, bu her gün okuduğu- Atmış muz haberler ile ilgili yazılacak yeni bir cümle kalmadı. O kelimeler yerleri de- ğiştirilerek defalarca kullanıldı. Bir şey Ajanda olsa, o hiç bilmediğimiz, tanımı olma- yan, şu an tarif bile edemeyeceğimiz bir şey. En yalın haliyle sadece tüm ço- cuklar için güneş gibi gelse. İnsan baş- ka başka düşünmeden edemiyor, “Ne kaldı” diye söyleniyor. Koruduğumuz yıldızların altında tiyatro... beklentimizle baş başayız. Bir cisim l Kumbaracı50’nin yaklaşacak bir gün. Alacakaranlık bir yeni müzikli oyu- gecede inecek bahçemize. İçinden bi- iZle nu “Cyrano de Ber- ri çıkıp “Merhaba ben dost” diyecek ve endine has tar- gerac”, ilk kez 28-29 biz şaşırmayacağız. Bekliyoruz zaten. Kzı ile son dönemle- Temmuz’da KüçükÇiftlik Bahçe rin dikkat çeken mü- Dinle Tiyatrosu’nda sahnelenecek. Çö- zisyenlerinden Bade ken imparatorluklar ve kapitaliz- Boğaz manzaralı Nosa’nın yaz ruhunu min ilk ayak seslerinin duyuldu- taşıyan yeni teklisi “Çiçek Gibi”, di- 4 Zihnini Aç lezzet ve buluşma ortamı ğu zamanlarda yazılan oyun, er- jital platformlardaki yerini aldı. Ma- Alıştıklarımızın yani kendi ru- deme, iyiliğe, aşka, dostluğa dair yıs 2021’de “İçimizdeki” adlı teklisi- arıyer, Kireçburnu’nda, Boğaz’ın hemen yanın- tinimizin bizim gerçekten yararı- ne varsa hatırlatıyor. Kapı açılış: ni yayımlayan Bade Nosa, “Çiçek gi- Sda konumlanan, ismini Lazcadan alan bir lokan- 18.00. Oyun başlangıç: 21.00. yor” gösterimleri yapılacak. Bilet bi insanlarla dolu bir ömrü dileyen mıza mı olduğunu düşünelim de- ta var: Elaşina. “Hatıra” anlamına geliyor. Mönüsün- bir dua bu şarkı. Ülkemizde epeydir Biletler ise Biletix’te. Fiyatları ise fiyatları 40 ve 60 TL. rim. Belki ufak ufak yapacağı- de sabah kahvaltısı da var pide çeşitleri de balık da. yeni değerler olarak pompalanan öf- 65, 100 ve 120 TL. l Başrollerini Şahin Irmak, Tuğ- mız değişiklikler bizi daha hu- Endişeye mahal yok; pide yemeye gelen ziyaretçilerle ke, ayrımcılık, nefret, açgözlülük mef- l Beykoz Kundura’nın “Bir Yaz çe Altuğ ve Eren Vurdem’in pay- zurlu yapacaktır. balık yemeye gelenler mekânın ayrı bölümlerinde yer humlarının tam zıttında bir yaşam Gecesi Festivali” programında bu laştığı, Tayfun Güneyer’in ya- düşleyen herkese bir armağan. Umut- alıyor. “Fener” ve “orkinos” şişler özellikle hem göze akşam “Diren!” filmi, yarın akşam zıp yönettiği “Fandom”, TV ve di- 4 hAyAtını Aç larımız hâlâ yeşil ve kalplerimiz na- hem damağa hitap ederken balık burger, levrek ma- “Delphine et Carole” ve “Roman- zi sektörünü kara mizah türün- zik bir yaşamı dilemekten vazgeç- Çocukken bizi en mutlu eden rin, çipura, deniz börülcesi ve uskumru en çok tercih tic Comedy” belgeselleri, 30-31 de eleştirel bir yaklaşımla ele alı- meyecek” diyor. Şarkının söz ve mü- şeyleri bir düşünelim. Hafızamı- edilen lezzetler arasında. Kahvaltı ile pide malzemele- Temmuz’da ise Judy Garland ve yor. beIN Originals imzalı dizi ya- ziği de Bade rinin ise Karadeniz’den geldiğini ve organik olduğunu zı zorlayalım derim. Kim bilir belki James Mason’ın başrollerinde yer kında Dijital içerik platformu beIN Nosa’ya ait. da not düşelim. aldığı efsane film “Bir Yıldız Doğu- CONNECT’te yayımlanacak. bize kendimizi daha iyi hissettiren bu şeyler ile çocukluğumuza dö- ner, daha çok keyiflenebiliriz. ilili yazar Nona Fernández’in birçok di- Fernández kitabında, 1980’li yıllarda Şili’de, Diktatörlüğün Şle çevrilen romanı “Space Invaders: Dik- diktatörlüğün gölgesinde büyüyen bir neslin OKU 4 BiR So Ru tatörlüğün Gölgesinde” İthaki Yayınları eti- hikâyesini anlatıyor. Dört bölümden oluşan gölgesinde büyüyen Ne yarım kaldı hayatınızda? ketiyle raflardaki yerini aldı. Kendi kuşağının 72 sayfalık “Space Invaders: Diktatörlüğün bir neslin hikâyesi Bu eksikliği neler veya kimler ile önde gelen Latin Amerikalı yazarlarından biri olan Gölgesinde”, İthaki Modern’in 43. kitabı oluyor. kapattınız? Hiç düşündünüz mü? orhun.atmis@gmail.com