Katalog

Uruguay Hayat gezince Fatih güzel Türkmenoğlu fatih@fatihturkmenoglu.com Uruguay, Güney Amerika’da, küçücük, inceuzun bir ülke. Duruşunu hep severdim. Eski arabasını kullanan başbakanları çok sempatikti. İnsan hakları, gelişkin bir yönetim anlayışı, sakin bir idare... Kısmet bugüneymiş, tam salgının dünyayı vurmaya başladığı zamanlarda, meğer son seferlerle gidip gelmeyi becermişim. Sınırlar kapanmadan Ne zaman gitsek? Kasım başından Mart sonuna kadar yaz. Yazın gidin. Gerçi ılıman iklimi var Uruguay’ın, ama rüzgârlara çok açık. Hava bir anda değişiyor, rüzgâr, fırtına, yağmur bastırıveriyor. Ne yeriz? Et, et, et! “Parillas” denen muhteşem lokantalar var. Her tür etin barbeküsü. Sakatat çok popüler, tavuk çok lezzetli. “Empanadas” dedikleri küçük böreklerden bütün Latin Amerika’da var. Etli veya peynirli börekler. Bizim tepsideki anne böreklerimiz bin kere daha lezzetli. Tatlı kültürleri pek cılız. Dondurma güzel sadece. Bir de “Dulce de Leche” denen karameli kavanozuyla yiyebilirim. Herşeye koyuyorlar zaten. Bayılacaksınız. Bavula birkaç kavanoz atın derim! Sebze çok özleniyor. Az çeşit var, pek de yemiyorlar. Malum, biz zeytinyağlılar olmadan yaşayamıyoruz. Bir de kahvaltı yok tabii. Giderken çay, zeytin ve peynir götürmek her zaman süper bir fikir. Büyük kızım Talia, bir öğrenci değişim programı sınavına girdi. Fransız okullarında okuyan öğrenciler, lise 1’de bir dönemi, Fransız okulu olan başka bir ülkede okuyabileceklerdi. Tabii, insanın gözünü, gönlünü açacak bir tecrübe. İçten içe kazanmasını çok istedim, ama fazla da belli etmedim. Yazılı ve sözlü sınavlar yapıldı. Bir jürinin önünde münazara gerçekleşti. Sonuçlar açıklandığında, Talia kazananlar listesindeydi. Henüz eşleşme yapılmadığından, hangi ülkeye, hangi aileye gideceği belli değildi. Ama kazanmıştı! Başka ülkede bir Fransız okulunda lise 1’de okuyan, sınava giren ve kazanan bir öğrenciyle eşleşmeyi bekledik sonra. Talia o ülkeye gidip onlarla kalacak, o öğrenci de İstanbul’a gelip bizle kalacak. Beraber okula gidecekler, aynı sınıfta okuyacaklar, birlikte gezecekler, ders çalışacaklar, eğlenecekler. Belki de hayat boyu sürecek bir dostluğun temelleri atılacak. Bende bir heyecan, bir heyecan. Dışarıdan baksanız acayip cool, olay hiç önemli değilmiş havaları. Ya olmazsa diye pek sormuyorum bile. O derece cool yani... Fas mı, İtalya mı, Fransa mı derken haber geldi. Montevideo’dan Delfina İstanbul’a gelmeyi çok istiyordu. Taliş’i de Uruguay’a davet ediyorlardı! Dünyanın ucuna giden genç kız Benim genlerimde bir Anadolu erkeği var. Bunu da artık çok seviyorum. Modernlik bir yere kadar. 15 yaşındaki kızı nasıl oralara göndereceğim diye kara kara düşünüyorum. İdil “Ben götür bırak” diyor, Talia “Hayatta istemem, bütün arkadaşlarım tek başına gittiler. Ben bebek miyim” diye krizler geçiriyor. Allah’ım ne yapsam, sen bana yardım et! Dualarıma Juan yetişti. Delfina’nın babası. “Merhaba ben Juan; sizinle tanışalım, ben çok endişeliyim” diye bir mesaj buldum bir sabah. Hemen cevap yazdım, birkaç saat sonra da facetime’de iki saat konuştuk. Latin damarı ve Anadolu geni, yüzde 100 aynıymış meğer; çok memnun oldum. Endişeler benzer, çözüm yolu bir. Juan ve eşi Roseanna, beni de davet ettiler, ısrarla hem de. “Yolda birlikte olayım, ama ben otelde kalırım” dedim; tabii gemen davete atlamak olmaz! “Asla kabul etmeyiz, odanı hazırlıyoruz, beraber olacağız, birlijte gezeceğiz” dediler. Talia gideceği için çok sevinçli, beraber olacağımız için de bir o kadar üzgün. Kendini “velisiyle değişim programına giden bebek” olarak görüyor. “Bak kızım, canım yavrum, artık babayla, anneyle biz de arkadaşız. Onlar beni Uruguay’a, ben onları İstanbul’a, ebimize davet ettim” falan diye anlatıyorum. Ah şu ergen Las Llamadas festivali Delfina (solda) ve Talia hemen Ne güzel ülke, ne güzel aile kaynaştı. Benim orada, aileyle geçirdiğim beş gün, muhteşemdi. “Gazeteci baba herşeyi görsün” motivasyonuyla, bütün Montevideo’yu ve iki saat mesafedeki oraların Monaco’su Punta del Este’nin altını üstüne getirdik. Hep derim, bir yer insanlarla güzel. Şimdi bu aileyle böyle bir dostluk geliştirmemiş olsaydık, eminim bu kadar coşkulu olmazdım. Birlikte et lokantalarına gittik, bit pazarlarında turladık, müzeleri gezdik. Babaannenin Punta’daki evinde unutulmaz bir gün geçirdik. Herkes sardı sarmaladı. Şefkat patlaması, iki Tango ve ülke arasındaki dostluğu iyice pekiştirdi. Meğer son uçakmış Baktım Talia emin ellerde, baktım Juan “SeFutbol nin kızın, benim kızım; onların güvencesi herşeyden önemli” diyor, iyiden iyiye rahatladım. Oralardayken bir maça gitmek lâzımdı. Yıllar evvel Arjantin’de gitmiştim, Kendimi akışa bıraktım. Bir yerlerde bir virüs acayipti. Bu sefer sezon açılmamıştı, neyyayılıyormuş, bazı şehirler karantinaya giriyor se, bir daha sefere. muş falan, sanki başka bir dünyanın haberleri. İkinci tutku ise tango. Meşhur La Hiç oralı değilim, hiç üstüme alınmıyorum. Hatta havaalanında bazı maskeli yolcular görüp şaşırıyorum. “Kızım iyi bir aileyle, şunun şurasında iki aya kalmadan gelecek nasılsa” diCumparsita’nın bestecisi Gerardo Rodriguez Uruguaylı. Bu güzel tangonun ilk çalındığı küçük kulüp, bugün bir müze. Ben çok sevdim. ye okuduğum kişilik patalojileri kitabına yumuluyorum iyice... İstanbul’a inerken bir form verdiler. Yine ne olduğunu anlamadan doldurdum. Hasta oldunuz mu, adres, telefon falan. Lay lay eve gittim. Ertesi gün biraz haberlerle haşır neşir olduğumda, olayı dank etmeye başladım. Türkiye’ye giriş yapanların karantinaya alınmasıyla endişem arttı. Hâlâ içimdeki iyimser, “Yok canım, geçer” diyordu. Ne yapsak nerelere gitsek? 4 Bir kere Montevideo’yu hakkıyla gezmek lâzım. Müzeler, bit pazarı, opera binası, Eski Şehir Cuidad Vieja, hayatın merkezi Mercado del Puerto çok keyifli. Okyanus kıyısında kilometrelerce uzanan La Rambla, yürüyüş ve koşu için ideal. Şubat başında Las Llamadas festivali sırasında çok renkli oluyormuş şehir. 4 Punta del Este, bütün Güney Amerika’nın Monacosu, St. Tropezi, Bodrumu. Yatlar, barlar, süper lokantalar, şık butikler, pahalı kafeler, lezzetli dondurmacılar var. Zenginlik güzel şey... Güneş batışı enfes. Okyanus biraz serin ve dalgalı ama olsun. Bizim denizler gibi giBuradan bir hafta sonreyim, cup cup oynayayım demiyorsunuz; La Cumparsita’nın ilk çalındığı kulüp bugün bir müze. ra Uruguay’daki okullar da kapandı. Öğrenci değişim programı iptal olgüneşlenip serinlemece. 4 Colonia’yı keşke görebilseydim. Arnavut kaldırımlı dar sokakları, beyni, ölçe biçe dinlemeyi ve anlamayı bir türlü beceremiyor... Hola Uruguay du. Herşey bir anda çığ gibi büyüdü. Talia’nın artık geri dönmesi gerekiyordu. Bir uçuş olsun lütfen! tek katlı evleriyle Unesco Dünya Mirası listesinde. “En iyi korunmuş koloniyel kent” unvanını taşıyor. Montevideo’ya üç saat uzakta sadece. Ayrıca, Colonia’dan Buenos Aires’e 1.5 saat süren bir feribot yolKahveler, lokumlar, akideler, beyaz peynir, zeytin, baklava ve simitler alındı. Talia’nın vızıltısına kulaklarımı tıkadım. En eğlenceli gezi programcısı ruhuma büründüm. Brezilya aktarmalı Montevideo seyahatimiz başladı. Upuzun yolda uçağımız ilerlerken biz de ilişkimizde yollar kat ettik. Nasıl bir yere, nasıl bir çevreye gideceğini bilemeyen yavru kuşum, bir zaman sonra başını omuzuma koymaya başladı. Konuştuk, dertleştik. Benim orada geçireceğim beş günün, onun kalacağı süre düşünüldüğünde hiç önemli olmadığını defalarca anlattım. Üstelik ailelerin kaynaşmasının öneminden bahsettim. Okşadım, sevdim, dua Malum, Uruguay’a direkt uçuş yok. Çağrı culuğuyla ulaşmanız mümkün. merkezi bu durumlarda yardımcı olamıyor. Üç gün THY bürosuna gittim. Her defasında içeri girebilmek için uzun süreler bekledim. Her yapılan rezervasyon, bir süre sonra telefonuma gelen “İptal sefer” mesajıyla sonlandı. Panama, Buenos Aires, Sao Paolo; her bir olası kombinasyon defalarca denendi. Sonunda, yine Brezilya aktarmalı bir uçuş bulunabildi. Nerede her gün vı4“Hacienda” denen çiftlikler, bütün Uruguay’da var. Atlara ve sığırlara biniliyor, geleneksel yemekler yeniyor. “Gaucho” denen Güney Amerikalı kovboy yaşantısı deneyimleniyor. Daha evvel Arjantin seyahatimde bir gün geçirmiştim, orada da car. Ben günübirlik gittim, ama dilerseniz konaklamak da mümkün. Kesin tavsiye, damardan Latin Amerika kültürü. zır vızır uçan uçaklar? Zorla, orada burada kalanları toplaColonia yan bir seferle, Taliş eve döndü. Kısa kesilen Uruguay macerasıyla çok üzgündü. Kaynaşettim. Birkaç sene evvel olduğu gi tığı Delfi’den, ailesinden, çok bi, yine omuzumda uyuttum. sevdiği Montevideo’daki okulNihayet, 20 saat falan sonra, bir dan ayrılmak zorunda kaldığı gece yarısı Montevideo’ya vardık. için de. Ama birşey fark ettim; Aile tam kadro bizi bekliyordu. Sarıl nedenleri anlayabilecek kadar dık, yine ağlaştık. Şehri turlayarak evle olgunlaşmıştı sanki. Kızım, 15rine gittik. 20 gün içinde, büyümüştü.