Katalog

TARIK ZAFER TUNAYA’DAN ‘İSLÂMCILIK AKIMI’ Osmanlı’dan Cumhuriyete uzanan fikri bir mücadeleyi anlamak için temel bir eser! Tarık Zafer Tunaya, Kronik Kitap tarafından yayımlanan klasikleşmiş siyasal iktidarla ilişkisi ve laiklik karşısındaki konumunu derinlemesine incelemesi İslâmcılık Akımı’nda, Kanun-ı Esasi’nin yürürlüğe analiz ediyor. 31 Mart Vakası’ndan Şeyh Sait isyanına, çok partili girmesinden itibaren şekillenen İslamcılık düşüncesini; Meşrutiyet rejime geçişten 1961 Anayasası’na kadar uzanan geniş bir tarihsel dönemi tartışmaları, Cumhuriyet Devrimleri ve laiklik mücadelesi yelpazede İslamcılığın izini sürüyor. Bu akımın fikir önderlerini de bağlamında ele alıyor. titizlikle analiz ediyor. Sadece İslamcılığın değil, aynı zamanda Türk İslâmcılığın devlet teorisi, hükümet biçimleri içindeki yeri, modernleşmesinin sancılı evrelerinin de bir aynası olarak okunuyor. direrek konuyu evrensel bir temelde inceliyor. İslamcı çevrelerin tavırları ve tepkileri değer- CAN UYAR İslâmcılık Akımı üç ana bölümden oluşu- lendirilmektedir. Ayrıca Tunaya, çok partili yaşama geçişten yor. Birinci bölümde, İslamcılığın bir fikir FİKRİ ÇATIŞMALARI, DEĞER KRİZLERİ olarak doğuşu, Osmanlı ve İslam dünyasında- 1960 Darbesi’ne kadar olan dönemde gele- VE İDEOLOJİK GEÇİŞLERİYLE ki çöküşün sebepleri, Batı karşısında yaşanan nekçi çevrelerin dini söylemler üzerinden na- CUMHURİYETE GİDEN YOL! gerileme ve bu gerilemeye karşı önerilen İsla- sıl siyasal alan inşa ettiklerini kronolojik ve Modern Türkiye’nin en seçkin hukukçu ve siyaset bilimcile- mi “Rönesans” düşüncesi inceleniyor. çözümleyici bir bakışla ortaya koymaktadır. rinden Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya, İslâmcılık Akımı adlı ese- Tunaya, bu bölümde İslamcı düşünürlerin Tunaya’nın yaklaşımı tek kelimeyle bilim- riyle yalnızca bir siyasal hareketi değil, aynı zamanda Cumhu- sel titizliktir. Belgelerle, tartışmalarla, söylem- devrimci karakterine, rasyonalizm arayışına riyete giden yolun fikri çatışmalarını, değer krizlerini ve ideo- ve İslamın siyasi ilkeleri hakkındaki görüşle- lerle adeta bir edebi eser üslubuyla hazırlanan lojik geçişlerini anlamamıza olanak tanıyor. rine dikkat çekerek devam ediyor. İslâmcılık Akımı taraf tutmayan, açıklayıcı ve İlk baskısı 1962 yılında yapılan bu hacimli çalışma, günü- Said Halim Paşa gibi dönemin önemli şa- çözümleyici bir yöntemle ilerlemektedir. müzde hâlâ güncelliğini ve değerini koruyor. Yeni baskısıyla, hısları üzerinden, İslamcılığın hem bir kurtu- Onun için İslamcılık ne övülmesi ne de ye- sadece tarihçilerin değil, sosyal bilimcilerin, hukukçuların ve luş reçetesi hem de modernleşme önerisi ola- rilmesi gereken bir fikir akımıdır; anlaşılma- siyasi düşünceye ilgi duyan herkes için bir başucu kitabı olarak sı, tarihsel bağlamı içinde çözümlenmesi ge- rak nasıl şekillendiğini gösteriyor. Kronik Kitap tarafından tekrar okuyucularla buluşturuldu. reken bir zihniyet meselesidir. İslâmcılık Akımı, aslında II. Meşrutiyet döneminde ortaya çı- İSLAMCILIĞIN II. MEŞRUTİYET İslâmcılık Akımı yalnızca geçmişe dönük kan ve modernleşme ile İslam arasında bir uzlaşma arayışında DÖNEMİ SİYASAL YAŞAMI bir bakış sunmakla kalmıyor, bugüne ilişkin olan fikir akımının serencamını ortaya koyuyor. Ancak bu kitap İÇİNDEKİ YERİ! soruları da gündeme getirmekte çok başarılı yalnızca bir “düşünce tarihi” çalışması değildir. İkinci bölümde ise İslamcılığın II. Meşruti- oluyor ve bu yüzden de eskimiyor: Aynı zamanda Osmanlı’dan Cumhuriyete geçişte dinin rolü, yet dönemi siyasal yaşamı içindeki yeri, parti- “Bu dini-siyasal yönelim, iktidarlar karşısında nasıl bir siyasetin meşruiyet kaynakları, laiklik meselesi, hilâfet tartış- ler, basın ve dernekler aracılığıyla nasıl kurumsallaştığı ele alı- pozisyon aldı? Türk Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet ve devrimler maları, halk-devlet ilişkisi ve anayasa arayışları gibi hâlâ canlı- nıyor. 31 Mart Vakası gibi kırılma anlarında akımın ne şekil- gibi kritik siyasal-toplumsal süreçlerle nasıl bir ilişki kurdu? lığını koruyan pek çok tartışmayı tarihsel yönleriyle değerlen- de siyasetle temas ettiği, hem iktidarla hem muhalefetle ilişki- 1950 sonrası siyasetteki dini eksenli tartışmaların temeli neye dirmeye olanak sağlamaktadır. leri değerlendiriyor. dayanmaktadır? II. Meşrutiyet’ten beri siyasal, toplumsal, Yapıtta Tarık Zafer Tunaya, Namık Kemal’den Mehmet Âkif Tunaya, burada İslamcılığın sadece düşünsel değil, aynı zaman- kültürel, dünyamızda etkili olan İslamcılığın günümüze Ersoy’a, Said Halim Paşa’dan Babanzade Ahmed Naim’e uza- da toplumsal ve siyasal bir pratik olarak da nasıl tezahür ettiği- yansımaları var mıdır?” nan fikir zincirini, yalnızca İslamcılığın değil, aynı zamanda ni de örneklerle göstermiş oluyor. Tam olarak bunlar Türkiye’de Bütün bu sorular Türkiye’de hâlâ yoğun bir şekilde tartışıldı- Türk modernleşmesinin sancılı evrelerini açıklıkla göstermek- din-siyaset ilişkisinin şimdiye kadar uzanan sorunlarını ve çatış- ğı için İslâmcılık Akımı kitabı önemi korumaktadır. te, değerlendirmekte ve oluşabilecek sorunlara ilişkin görüşle- malarını anlamak açısından da son derece önemlidir. İslâmcılık Akımı, bugün aşılamamış temel meselelerle yüz- rini sunmaktadır. leşmek isteyenler için yalnızca bir tarih kitabı değil, aynı za- İSLAMCILIĞIN CUMHURİYET DÖNEMİ 31 Mart Vakası’ndan Şeyh Sait isyanına, çok partili yaşama manda bir yol göstericidir. Tunaya, eşsiz bir rehber niteliğinde- BOYUNCA GEÇİRDİĞİ DÖNÜŞÜMLER! geçişten 1961 Anayasası’na kadar uzanan geniş bir tarihsel çer- ki incelemesinde, hem geçmişe ışık tutmakta hem bugünü anla- Üçüncü ve son ana bölüm ise İslamcılığın Cumhuriyet döne- çevede Tunaya; bu ideolojik yönelimin devlet teorisi, hükümet mamıza yardımcı olmaktadır. n mi boyunca geçirdiği dönüşümleri ele alır. 1925 sonrası dev- biçimleri içindeki yeri, siyasal iktidarla olan ilişkisi ve laiklik rimlere verilen tepkiler, hilafetin kaldırılması, kadın hakları, karşısındaki konumunu titizlikle analiz ediyor. İslâmcılık Akımı / Tarık Zafer Tunaya / Kronik Kitap şapka inkılabı, Arapça ezan gibi sembolik meseleler üzerinden Dünyada İslamcılık üzerine yapılan tartışmaları da değerlen- / 320 s. / 2025. SEDA ÜNSAR’DAN ‘DÜŞÜŞ: SİYASET VE FELSEFE ODASINDA AŞK HİKÂYELERİ’ “...Boşa geçen zamanın anlamını hangi sözcükler anlatabilirdi ki? dikleri filmlerle, gördükleri rüyalar ve Platonik felsefeden postmo- Bu basit ama keskin düşünce, bütün diğer düşüncelerinin dernizme, Aydınlanma’dan İbn-i Rüşd’e uzanan yetkin diyaloglarla gerçekleştiriliyor. birbirine kenetlendiği ağlara bir bıçak gibi düştü ve Gerçeğin ve kayıp zamanın peşine düşme, özgürlük, erdem, bilgi, bütün düşünce bağlarını koparıp attı. ölümsüzlük, sıradanlık, hayal kırıklığı, aşk ve yalnızlık metaforlarıy- Öyle umutsuz, öyle kaçınılmaz bir düşüştü ki bu, birden nefesinin la da gelişen metinde Doğu-Batı karşılaşması kitabın temel çerçe- kesildiğini ve dizlerinin tutmadığını hissetti. Duvara yaslandı. vesinde duyumsanırken üst kurmaca tekniği ile roman içinde bir ro- Çiseleyen yağmurun ıslattığı bir kedi bacaklarına sürtündü. manla karşılaşılıyor. Şakaklarındaki zonklama, zamanı, yere dökülen yağmur tanelerine Roman bir yandan Batı felsefesiyle örülmüşken bir yandan Doğu hapsederek yavaşlatmıştı. Bu taneler alnına damlıyor, burnunun düzleminde oryantalizm, modernleşme ve Batılılaşma kavramlarına kavisinden, birkaç günlük sakalına süzülüyor, kaybolup, yok olup teorik olarak yeni bir bakış sunuyor. gidiyordu. Zamanı elleriyle tutmayı denedi. Olmadı...” Romandan... Düşüş, karakterlerin kendilerini keşfetme yolunda sarsıcı, umut- suz aşk hikâyeleriyle birlikte; düşünmeye, sorgulamaya ve anlama- eda Ünsar’ın kaleme aldığı Düşüş; yaşamın anlamını, çocukluk ya yönlendiren sürükleyici kurgusuyla sıkı bir araştırma ve akademik arkadaşı iki ana karakterin İstanbul’dan Los Angeles ve San bir birikimin ürünü. n S Francisco’ya sürüklenen yaşamları üzerinden felsefi, edebi, politik ve tarihi bir çerçeveye eşlik eden bir kurguyla sorguluyor. Düşüş: Siyaset ve Felsefe Odasında Aşk Hikâyeleri / Bu varoluşçu sorgulama, karakterlerin yazdıkları öyküler ve izle- Seda Ünsar / İnkılâp Kitabevi / 464 s. 21 Ağustos 2025 12