Katalog

GÜLTEKİN EMRE’DEN ‘EN GENÇ’ Yarın hep yakındır dünden! “Hız kesmek yok/ Kolun kanadın kırılsa da/ Uçacaksın çıkarmış: Sade, felsefi alt metinlerle dolu, insanı yarına” diye başlamış usta şair ve yazar Gültekin Emre, kanatlandırıp bir imgeden diğerine uçuran, yaşamın bir Lando Yayınları tarafından kısa süre önce yayımlanan yerinden alıp bir başka yerine konduran. En Genç adlı kitabına. Yorulmuyorsunuz. Yaşamak arzusu doluyor Sonra eklemiş: “Hayat bir yolculuk derdi babam/ yüreğinize. Çünkü sorunlardan söz etse de umut var Yaşadıkça görülen odur ki, bir değil pek çok şiirlerin genelinde. “Duvarlar yıkılır. Sus pus olanlar yolculuktur ömrü sürdüren. Keşke ölüm elini eteğini konuşur. Koşamayanlar koşar. Ağlayanlar güler. çekse hayatın ensesinden.” Gözyaşları diner. Sabır taşı çatlar bir gün.” Böyle bir Gültekin Emre yüreğinden, beyninden “yeni bir şiir” soluktur kitapta şiirler boyu aldığınız. Tahtalı köyü vatan bildi en genç yürekler/ RIDVAN DANSUK Sonra ne uykular düzeldi ne yoksulluklar bitti.” İnsanların söyledikleriyle arkasında iz bırakır. Bu iz kimi HEM ŞİİR KALIBINDA HEM DÜZ YAZI! zaman yol gösterici meşale olur, kimi zamansa lekedir Yaşam üzerine sade bir ilkeyle başlıyor En Genç herkesin tiksinerek baktığı. Evet lekedir ve kimse üstünde (Lando Yayınları) adlı yeni kitabına usta şair ve yazar başında veya yaşamının herhangi bir yerinde öyle bir izi Gültekin Emre. taşımak istemez. Ama her bir sözcük onun şiir imbiğinden geçmiştir. Ne eksiği vardır ne fazlası. Sonra 3+1’e şairin yaşama bakışını ‘B/ İZ’ ifade eden üç tümce eşlik eder, üçü de şiir tadında. Gültekin Emre, ince bir dokunuşla gönderme yapar “B/ Gültekin Emre arar durur yan yana gelince şiir İZ” şiiriyle böylesi bir duruma. Hem can sıkan o izden oluşturacak sözcükleri. Ve onların içinde yaşam bulacağı rahatsızlığını dile getirir hem de bu izin içimizde olduğunu biçemi. vurgular sadece bir imle: Bu kitabında da 3+1’i bulmuş, bir de bunun yanına kibrit “B/ İZ”. “Ama siz değil biz, biz değil siz, o değil onlar/ cebi gibi bir cep eklemiş ve bu ceptekiler hem şiir kalıbında Ama niye parmak sallıyor niye niye niye/ Ama niye ‘sürtük’ hem düz yazı. Bu tarz, hem 3+1 şiire bir şeyler katıyor hem niye niye niye/ Ama niye ‘ananı da al git’ niye niye niye”. şiirin devamı gibi: YENİ BİR ŞİİR! “Şaşı günlerin ipliği pazara çıkmış has hayalleri/ Gültekin Emre yüreğinden, beyninden “yeni bir Yaslı gidip şen gelinmeyen yolculukların sımsıkı yürekleri/ şiir” çıkarmış: Sade, felsefi alt metinlerle dolu, insanı Vay be dedirten karşılaşmaların göz ardı edilişi/ kanatlandırıp bir imgeden diğerine uçuran, yaşamın bir Bir aşk doğar günü gelince, bir aşk doğar/ yerinden alıp bir başka yerine konduran. En en en uzun yolda da olsa, en en en yaşlı yürek de olsa Yorulmuyorsunuz. Yaşamak arzusu doluyor yüreğinize. geçmiş gelip bulur öpeceği yeri.” Çünkü sorunlardan söz etse de umut var şiirlerin genelinde. Emre, bu arayışın nedenini veya nedenlerini Edebiyat “Duvarlar yıkılır. Sus pus olanlar konuşur. Nöbeti dergisinde (Eylül-Ekim 2024) Fatoş Asya Akbay’a Koşamayanlar koşar. Ağlayanlar güler. Gözyaşları diner. verdiği röportajda dile getirir: Sabır taşı çatlar bir gün.” Böyle bir soluktur kitapta şiirler “Her dönemin şiiri kendine özgüdür. Ülkelerin boyu aldığınız. geçirdikleri siyasal, ekonomik ve toplumsal yaşamlar şiiri, “Kahrolsun dendi dendi dendi kahrolundu/ Kitap boyunca Heitor Villa Lobos gitar çaldı benim sanatı etkiler. Günümüzdeki teknik değişim ve donanım Sözde milli duyguların milim milim sırtı sıvazlandı/ içimde. Çok merak ediyorum sevgili okur, acaba sizin geçmiş yıllarla karşılaştırılamayacak kadar belirleyici.” Kurt ulumalarıyla hava kara deniz paramparça/ içinizde hangi ezgi hangi enstrümandan çıkacak? İşte şairin her bir kitabındaki şiirlerinin renk ayrılığının nedeni. Ama en genç yürekler yaşıyor aramızda.” İnsan sevgisiyle (“Yasını tutmak gelir elden onca ÜLKESİYLE VE ONUN SORUNLARIYLA acının/ Onca genç yüreğin hep en geç acının”), doğa ‘ASİL Mİ ASİL DİRENEN GENÇLİĞİN YÜREĞİ BAĞI HİÇ KESİLMEYEN GURBETTEKİ ŞAİR! sevgisiyle (“Konuş kasımpatılarla, karabataklarla”), yurt DEŞİLDİ/ TAHTALI KÖYÜ VATAN BİLDİ EN 1980’de Berlin’e giden ve orada yaşamaya başlayan sevgisiyle (“Gitti gider vatan bir yerlere”) yoğrulmuş GENÇ YÜREKLER/ SONRA NE UYKULAR Gültekin Emre’nin ülkesiyle ve onun sorunlarıyla bağı hiç sevgili şairimizin şiire bakış açısını ifade ettiği bir şiiriyle DÜZELDİ NE YOKSULLUKLAR BİTTİ’ kesilmez. Yabancılaşmamıştır ülkesine. sonlandıralım yazımızı: Yaşadığımız günlere ince göndermelerin yanında, bir de Öyle kimileri gibi de üstten bakıp basmakalıp çözüm “Güz şiir değil mi/ Ya gözyaşları/ Ya kalp çırpıntıları/ ya önerileri de sunmaz bu sorunlara. Her sorun yüreğine biraz daha gerilere, bugün yaşadıklarımızın tarihine götürür uykusuz geceler/ Ya ölme istekleri/ Ya onca çıkmaz sokak/ düşen bir ateştir, kavrulur. Susmaz, duygularını dile getirir bizi Gültekin Emre. şiir ömür değil mi” şiirlerinde, öykülerinde; umudunu haykırır. Okuduğumuz şiir değil, kızgın sıvı demirdir, dökülür Öyle ya şiir denilen sanat yaşamın ta kendisi değil mi? n Dile kolay 45 yıl gurbette olup ülkesinin sorunlarıyla yüreğimize: böylesine yanmak her yüreğin harcı değildir. “Amfiler basıldı, otobüs durakları tarandı/ En Genç / Gültekin Emre / Lando Yayınları / Nitekim En Genç’teki şiirlerinde de görürüz bu tutumu: Asil mi asil direnen gençliğin yüreği deşildi/ 68 s. / 2025. MEHMET KABASAKAL’DAN ‘TÜRKİYE’NİN DEMOKRASİ SINAVI’ emokrasi, insanlığın yüzyıllar boyunca bulabildiği en yayımlanan Türkiye’nin Demokrasi Sınavı adlı kitabının amacı, iyi yönetim biçimidir. Demokrasiyi sürekli kılmak, onun Cumhuriyetin kurucularının hedeflediği çağdaş demokrasinin D dayandığı ilke ve kurumları bir bütün olarak geliştirebilmekle ülkemizde yerleşmesine ve kökleşmesine katkıda bulunmak, bu doğrultuda Türkiye’de demokrasinin eksikliklerini ortaya koyarak, olanaklıdır. toplumun, ilgili tüm kurum ve kuruluşların katkısıyla bu eksiklerin Türkiye, inişler çıkışlarla da olsa 1946’dan bu yana yaklaşık 75 giderilmesine çalışmak ve ülkede demokrasinin pekişmesine yıldır çok partili siyasal yaşamı sürdürmektedir. katkı sağlamaktır. Türkiye demokrasisi açısından en büyük sorun, kuvvetler Özetle, çağdaş bir anayasa ile güçler arasında dengenin yeniden ayrımına ve hukukun üstünlüğüne dayanan ve “yasalara uygun kurulmasıyla, hoşgörü ve uzlaşmaya dayalı bir siyasal kültürün olarak iyi işleyen” bir devlet mekanizmasının bulunmamasıdır. geliştirilmesiyle Türkiye’nin demokrasi sınavını başarıyla vermesine Üstelik 2017 Anayasa değişiklikleriyle “tek adam yönetimi” yasallaşmıştır. yönelik bir çabadır. n Türkiye’de demokratik rejimin varlığı ve işlerliği, devletin bütün kurum ve kurallarıyla yeniden inşa ve tanzim edilmesine bağlıdır. Türkiye’nin Demokrasi Sınavı / Mehmet Kabasakal / Mehmet Kabasakal’ın Cumhuriyet Kitapları tarafından Cumhuriyet Kitapları / 192 s. 21 Ağustos 2025 10 BERRİN ÖZKAN