Katalog

Direnç ve sabır, yener korkuyu! Julia Green; savaş-barış, kent-kır, korku-cesaret, çaresizlik-direnç ikilemleri ekseninde ördüğü anlatısıyla hazır bulunanın karşısına emekle kurulan dünyaları çıkarırken yeniden başlama yolculuğunda umutsuz yetişkinlerin karşısına da çocukların inatçı kararlılığını çıkarmaktan bir an olsun geri durmuyor / çekinmiyor. Üstelik anlatısını, tümcelerinde eylemlere olabildiğince az yerdiği bir biçemle aktarıyor. Öyle ki kısa tümcelerle akan öyküde eylemler hep uzak uzak gülümsüyor. Aslan’ın dilimize başarıyla ak- lardan açsa da sö- Y. BEKİR YURDAKUL tardığı yapıtı Kırlangıç Bayırı zü, ben onun düş- Çocukları’nı okurken düşüyor sel anlatımını; bu- kuduğum her iyi kitap te- “yolum” yukarıda sıraladığım gün “topraktan öğrenip kitapsız bilen”lerin neredey- peden tırnağa tedirgin “istasyonlar”a… se bütünüyle terk etmek zorunda kaldığı Anadolu’yu O ediyor beni. Kendi halle- Kışın yüzünü bahara doğ- düşünerek okudum. rime, günümüzde olup bitenlere ru çevirdiği günlerden birinde (ya da bir türlü bitmek bilmeyen- ANLATILAN ASLINDA BİZİM HİKÂYEMİZ! bir ikindiüstü okullar dağılmış- lere), insanlığın çağlara yayılan Julia Green, savaşı yerinden edeceği yetişkin in- ken ilk bomba patlıyor kentin hallerine bakıyorum. sanların çaresizliğini, tükenmişliğini sergilerken ortalık yerinde. Çok geçmeden Yeniden sorguluyorum bildiği- çocukların yaşama nasıl bir inatla tutunacaklarını ikincisi, üçüncüsü… mi düşündüğüm hallerimizi... Ni- ve hayatı yeniden var edeceklerini de tartışılmaz Isabella, çok yakın arkadaşı ye bitmiyor dalaşmalar, çatışma- bir açıklıkla ortaya koyuyor. Marta’dan daha yeni ayrılmış- lar, savaşlar; insanın oradan ora- Isabella, Kelda ve Rowan’ın; onca yoksunluğa ken soluğu evde alıyor. Baba- ya, sılasından bilmediği toprakla- ve yalnızlığa karşın dirençle ortaya koydukları ha- sı evde ne ki annesi ve ablası ra savrulmaları? yatta kalma becerisi bir yana, yarattıkları dünya Dünyanın bütün kara parça- beklediği saatte eve ulaşabile- da bütünüyle kendilerinindir artık. larında neden milyonlar her gün cek gibi değil. Kırlangıç Bayırı Çocukları’yla Julia Green’in aslın- yeniden sınanıyor açlıkla, yokluk- Annesinin o çığlık çığlığa da savaşın nasıl bir kepazelik olduğunu çocukların la, yoksunlukla, umarsızlıkla? telefonu geliyor: “Çabuk doğayla iç içe kendi dünyalarını kurma macerasına hazırlanın ve kentten çıkacak son trene yetişin!” Bir sözcük yetmemiş yerimizden yurdumuzdan ol- yedirirken asıl eleştirisini de kurulmasına katılmadı- malarımızı anlatmaya: Göçmen demişiz; sonra mu- Üstelik annesi, ablası Gabriella ve can arkada- ğımız / hazır bulduğumuz hayatın / dünyaların de- hacir, mübadil, mülteci… Başardığımız iyi, güzel, ba- şı Marta olmadan… Isabella ve babası o son tren- ğerini bilemediğimiz gerçeğine yöneltiyor. şarılı işleri çoğaltıp çeşitlendirsek de o türden işleri- le ayrılıyorlar altüst olmuş, internetin bile kesik ol- miz için yeni sözler, sözcükler arasak ya… duğu kentten. Yolculuk Avrupa’nın kuzeyine, BİR ELEŞTİRİ DE BİLGİ YIĞINTILARINA Sonra tutuyorum, adına savaş dediğimiz şu ba- İskoçya’ya; babasının çocukluğunun geçtiği, artık Green’in anlatısını yasladığı başka bir gerçek şı sonu belirsiz yıkıcılığı düşünüyorum. Birilerinin çoktan terk edilmiş köy evlerine… Bombalanan de gündelik yaşamın aslında pek kıymeti olmayan merak edip araştırdığı, dünyanın savaşsız geçen kent mi? Roma! “rahatlığı”na / konformizme kendini teslim eden yıllarını düşünüyorum. Julia Green, son seksen yıldır hep “başka insanın değişen, bozulan koşullara (evet, önceli- Yıllar mı? Yok öyle bir şey! Ancak savaş- yerler”de yaşanmış, başkalarının başına gelmiş bir ği çocuklar alarak) kısa sürede uyum sağlayacağı, sız “günler”den söz edebiliyoruz. Ve tüm bu altüst oluşu yeniden Avrupa’ya, “uygarlığın orta yaşama (hayatta kalma) güdüsünün ne denli güçlü hengâme içinde insanın insana ettiği düşüyor aklı- yeri”ne taşıyor. olduğu gerçeğidir. ma, mahcup oluyorum. ‘KONFORLU’ HAYATTAN YOKLUĞA Satır aralarına ustaca yerleştirdiği kimi eleşti- BOMBALAR ART ARDA PATLAYINCA… Soğuk bir akşamüstü ulaştıkları köyde, kısa süre ri oklarınınsa “okul” adıyla yaşanan süreçlerin uy- Okuduğum bütün kitapları kapatıyorum, bütün önce yaşanan salgın birçok hayata mal olmuş, köy gulamadan çok bilgi biriktirmeye / yığmaya dayalı kitaplarımı yeniden açıyorum. Topraktan kopmuş- ıssızlaşmış. Elektrik mi? Ne gezer. Yabani ot, diken hallerine yöneldiğini belirtelim. luğumuza, parçasıyken kendimizi egemeni sandı- bürümüş bahçe, her yanı toz içinde soğuk bir ev… Dağarcığımızda bilginin olması başka, onu dar ğımız doğanın dilini unutmalarımıza; sabırsız, ha- Yanlarında getirebildikleri yiyecek de tükenin- zamanda / gereksinim duyduğumuzda işe yarar yata sağır ve kör hallerimize varıyorum. ce babası; ablası ve annesinden haber alabilmek kılmak başka elbette. Ateşin, toprağın, suyun, havanın, cümle hayatın hem de yiyecek sağlamak için epeyce uzaktaki Otların, ağaçların çeşidini bilmek; kuşların sesin- diline yabancı umarsızlara dönüşmelerimizi düşü- kente gidip de dönmeyince Isabella, bu terk edil- den, bulutların selamından hayatın akışını yorum- nüyorum. miş köy evinde artık yalnız başınadır. lamak; ezber edilmiş korkuları, edinilmiş umarsız- Müziğimizin büyük ustası Ruhi Su’nun “Herkese Babasının sergilediği onca tükenmişliğe karşın lıkları geride bırakıp emeğimizle ilmik ilmik kurdu- yeter dünya, herkese yeter ekmek…” deyişini anım- Isabella’nın dirençli duruşu, yılgınlığa kapılmayışı ğumuz dünyanın / hayatın bireyleri olmaktır asıl sıyorum. Başa çıkamıyorum bunca haksızlıkla alıp ve arayışı, bu terk edilmiş köyde iki kardeşle yol- başarı ve mutluluk kaynağı. n başımı Anadolu’nun kuş uçmaz kervan geçmez köy- larını kesiştirir. lerinden birinde ışıksız, ocaksız, terk edilmiş evler- Kırlangıç Bayırı Çocukları / Julia Green / Çe- Beş yaşındaki kız çocuk Kelda ve abisi, den birinin cümle kapısına varıyorum… Isabella’dan birkaç yaş büyük Rowan. viren: Azade Aslan / Günışığı Kitaplığı / 200 s. / Neler oluyor derseniz, Julia Green’in, Azade Julia Green, ne kadar kendi doğup büyüdüğü toprak- 10+ / 2024. 30 Mayıs 2024 10