Katalog

öyküsüdür. Olay örgüsü, yasadışı yollardan elde edilen pa- hem bir kilise görevlisi hem bir asker hem de yaşam biçimi ne- ahlaka aykırı ve müstehcen bulunduğu için yasaklanmış, bu ranın bütün zevklerin kapısını açtığı (XIV. Louis’nin ölü- deniyle başı sıkça belaya girmiş, toplum dışı kalmış bir yazardı. yasak uzun süre kaldırılmamış, ve dini otoritelerin emri üze- münden sonraki döneme denk gelen) Régence toplumunu Des Grieux’nün de bu özellikleri paylaştığını, onun da rine iki kez toplatılmıştır. (1715-1723) arka planına almıştır. çalkantılı bir hayat sürdüğünü ancak yazar olmasa da ana Prévost, yüzyılın sonralarına doğru Tehlikeli İlişkiler’in Hafif meşrep bir kız olan Manon’un, cazibesini satarak ya öykünün anlatıcısı olarak bir anlamda yazarın sözcülüğünü yazarı Choderlos de Laclos’nun da yapacağı gibi, kitabında da vaat ederek yozlaşmış ve bir sefahat modeli haline gelmiş üstlendiğini görebiliriz. eleştirilen sahnelerin aslında müstehcenlik içermediğini, olan bu toplumun ahlak dışı etiğine ayak uydurduğu görülür. Romanın bu kadar başarılı olmasının nedenlerinden bi- her zaman ahlaki değerleri ön plana çıkarmak amacıyla Başarılı bir öğrenci ama masum ve coşkulu bir karakter ri de, karakterlerinin belirsizliğinde yatar. Olaylar tamamen yazdığını, bu yüzden de ahlak sınırlarını yok sayan yaşam olan genç Des Grieux, büyüsüne kapıldığı güzel Manon’un Des Grieux’nün bakış açısından anlatıldığı ve Manon’un biçimlerinin ne gibi felaketlere yol açacağını anlatmak zo- peşinden gitmiş ve birkaç yıl içinde tüm saflığını yitirerek duygu ve düşüncelerine erişemediğimiz için genç kızın oku- runda olduğunu söyler. suç ve günah bataklığına batmıştır. ru rahatsız eden bütün davranışlarının nedeni yapıtın sonuna Nitekim öyküsünün son bölümünde Des Grieux, acı dene- dek bir gizem olarak kalır. yimlerinden ders çıkaran Manon’un ruhunun gerçek bir aşk TOPLUMSAL ÇÜRÜMÜŞLÜĞÜNÜN KURBANLARI... Des Grieux’ye gelince, yazar onu hem asil ve alçak, saf duygusuyla dolduğunu ve bu duygu sayesinde ruhunun kötü- Toplum dışı bir yaşam süren iki genç, soluk kesen sayı- ve yozlaşmış, bazen samimi bazen de tamamen çıkarcı, lüklerden arındığına işaret eden betimlemelerde bulunurken, sız belalar atlatır, oradan oraya savrulurlar. Buna rağ- maddi menfaatlerini ön plana çıkaran iki boyutlu bir bir yandan da kendi suçlarını kabullenerek neden doğru yol- men Prévost, kahramanlarını sempatik karakter- karakter olarak yaratmıştır. dan ayrıldığını açıklar: “Manon hiçbir zaman dinsiz bir kız ol- ler olarak göstermeyi başarmıştır. Zira roma- Genç adamın Manon’u ne kadar sevdiğini mamıştı, bana gelince, ben de ahlaksız davranışlarına bir de nın son bölümünde, iki genç Yeni Dünya’ya kendi ağzından kesinlikle öğreniriz. Fakat dinsizliği eklemekten gurur duyan o aşırı libertinlerden değil- ayak bastıklarında, Manon artık değişik ve sefahat ve eğlenceye düşkünlüğü nede- dim. Bütün kabahatlerimizin nedeni aşk ve gençlikti.” pak duygulara yelken açmış, ruhu sada- niyle Des Grieux’yü başka erkeklerle kat, ve fedakârlık hisleriyle dolmuştur. MONTESQUİEU: ‘AŞK, YOL AÇTIĞI aldatmakta beis görmeyen Manon’un Des Grieux ise terk etmiş olduğu DAVRANIŞLAR NE KADAR ADİ OLSA DA hangi psikolojiyle hareket ettiğini namuslu yaşama geri dönmeye ka- HER ZAMAN ASİL BİR GEREKÇEDİR!’ tam olarak bilmemiz yazar tarafından rarlıdır. Maceraları dramatik bir şe- Kitabı bir solukta okuduğunu söyleyen Montesquieu’nün özellikle engellenmiştir. kilde son bulsa da adeta suçlarından görüşü de bu yöndedir: “Kahramanı bir serseri, kadın kah- arınmış görünen genç çiftin aslın- ROMANA CİZVİT SANSÜRÜ! ramanı ise Salpêtrière’e kapatılan bir fahişe olan bu ro- Öyküde gelişen olaylar, karakterler da kendi ahlaksız eylemlerinin değil, manın bu kadar sevilmesine şaşırmadım çünkü ana karak- dönemin toplumsal çürümüşlüğünün arasında iyilik ve kötülük, kader ve in- ter Des Grieux’nün bütün eylemlerinin nedeni aşktır ve bu san sorumluluğu, zevk, sefahat ve mut- kurbanı olduğu ortaya çıkar. duygu, yol açtığı davranışlar ne kadar adi olsa da her za- luluk ilişkisi gibi konularda coşkulu tar- Manon Lescaut, seküler mutluluk ile man asil bir gerekçedir. Manon’a gelince o da âşıktır ve aşk tışmalara yol açar ancak her türlü dogma- ilahi çağrı arasındaki çatışmayı sergiler. onun karakterinin gerisini bağışlamamızı sağlar.” tizmden uzak bir biçemle yazılmış olduğun- Prévost’nun aynı çatışmayı keşmekeşlik için- FLAUBERT: ‘YÜREKTEN GELEN dan, yapıt eleştirel düşünmeyi ve gereken dersleri de geçmiş olan kendi hayatında da yaşamış oldu- KOCA BİR ÇIĞLIKTIR BU KİTAP!’ çıkarma görevini de okuyucuya bırakır. ğu göz önüne alınırsa romanın otobiyografik öğeler de içer- Bir asır sonra, aynı fikri Gustave Flaubert daha da ileri XV. Louis döneminde sarayda çok nüfuzlu olan Cizvitler, diği açıktır. Sainte-Beuve, Prévost hakkında şu yorumda bu- götürecektir: “Manon Lescaut’yu bu denli güçlü kılan için- Manon Lescaut gibi ahlaksız ve yozlaştırıcı kabul ettikleri lunur: “Onun için yaşadığı hayat romanlarının en önde ge- deki duygusal esinti, iki kahramanı bu kadar gerçek, bu ka- bütün romanlara karşı savaş açmışlardı. leni, diğerlerinin de ana malzemesiydi.” dar sempatik, bu kadar onurlu kılan da tutkunun nahifliği- Bu sansüre rağmen, Amsterdam’da yayımlanan roman PRÉVOST İLE DES GRİEUX BAĞLANTILARI Fransa’ya kaçak yollardan sokulmuş, büyük bir ilgiyle kar- dir, her ne kadar alçakça davransalar da. Yürekten gelen Prévost ile Des Grieux arasındaki bağlantılar açıktır: Prévost, şılandıktan sonra, birçok kez basılmış ama kısa süre içinde koca bir çığlıktır bu kitap.” n Tanımlar ve sözcükleriniz: (Buket Uzuner’in kitabı) — — — — — A. Barış Terkoğlu, Barış Pehlivan kitabı. KITAP BULMACA 12 26 1 73 32 — — — — — — Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@ gmail.com 66 71 9 14 56 23 H. Katılım. — — — — — — — B. Kitle iletişim teorileri, popüler kültür, 63 54 5 53 46 24 3 iletişim sosyolojisi, kültür sosyolojisi, Frankfurt Okulu, estetik, edebiyat, müzik I. Belçikalı karikatürist Morris (1923-2001) ve sanat felsefesi konularında çok sayıda tarafından çizilen çizgi roman. çalışması olan, iletişim biliminin kurucusu sayılan yitirdiğimiz sosyolog. — — — — — — 30 49 62 44 13 45 — — — — — — — — — — 2 27 4 43 22 75 59 57 65 50 J. Sanat eseri konusu. C. “………. Sawyer’ın Maceraları” — — — — (Mark Twain kitabı) 60 51 72 29 — — — K. “………. ………. Atilla” 52 69 64 (aktör) D. “………. Kıvılcımlı” — — — — — — — — — (Kısaca Marksizm Düşünüşü yazarı) 76 18 70 34 16 40 8 78 6 — — — — — — L. “………. Kadın” 28 38 39 55 61 36 (Xavier de Montepin kitabı) E. “Sevmek kalın bir tünel bir kere girildi — — — — — — — artık anlamı yok gecenin gündüzün 35 68 42 33 19 20 10 uzak uzak ………. sinyalleri verirdi sabahtan akşama bütün gün M. Dokumacıların kullandığı küçük kamış. profili oğlan çocuğu ağzı hüzün — — — — — onu benden başka kim sevebilirdi.” 48 47 74 11 31 (Attila İlhan) — — — — — 58 79 25 67 37 1812 ÇÖZÜM: A. HÜRRİYETSİZ, B. Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine ESİRGEME, C. RAFİNE, D. MENZİL, E. F. “İbn-i ……….” gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı ANONİM, F. NÖTR, G. MİNİK, H. ESİN, (1145-1234 yılları arasında yaşayan Arap sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare I. LİNÇ, J. VEBA, K. İZ, L. LEB, M. Lİ, yazar) N.EDİ. yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan — — — — — — Metin: “Tüm insan emekleri böyledir tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Sait Faik Abasıyanık’ın 41 7 17 77 21 15 zaten hiçbirinin sonu gelmez ve insaf bir öyküsünün adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı öyküden bir alıntı ortaya nedir bilmez hiçbiri.” (Herman Melville) çıkacaktır. Geriye kalan harfleri de siz tahmin ederek metni oluşturun. G. “………. İzlerinin Sesi” 14 Kasım 2024 9