Katalog

İLKER BAŞBUĞ’DAN ‘MUSTAFA KEMAL ANLATIYOR: SAVAŞ VE BARIŞ’, EMRE KONGAR VE ZÜLÂL KALKANDELEN’DEN ‘DEVRİMİN VE KARŞI DEVRİMİN YÜZ YILI 1: SAVAŞ, DEVRİM VE TEPKİLER (1919-1971)’ Cumhuriyet ve Atatürk kütüphanemiz için iki önemli kitap ALEV COŞKUN ukarıda belirtildiği gibi geçtiğimiz ay Cumhu- riyet, Atatürk ve Aydınlanma alanında iki önem- li eser Cumhuriyet kütüphanesine kazandırıldı. Y Bunlar İlker Başbuğ’un Mustafa Kemal Anlatıyor: Sa- vaş ve Barış (Kırmızı Kedi Yayınevi) ve Emre Kongar ile Zülâl Kalkandelen’in birlikte çalışması Devrimin ve Karşı Devrimin Yüz Yılı 1-Savaş, Devrim ve Tepkiler: 1919-1971 (Remzi Kitabevi) adını taşıyan kitaplardır. İLKER BAŞBUĞ İNCELEMELERİ Türkiye Cumhuriyeti’nin 26. Genelkurmay Başkanı yaşamının bu aşamasında bir yandan hakkında açılan davalarla uğraşırken, hapse girip çıkarken, öte yandan inceleme ürünü önemli kitaplar yazıyor. Savaş ve Barış adını taşıyan bu son eseriyle İlker Başbuğ, birbirinden değerli 8 kitabını yayımlamış bulunuyor. Başbuğ’un bu son kitabı dizin ve renkli 7 savaş kroki- siyle birlikte 446 sayfadan oluşuyor. Kitapta Atatürk’ün Çanakkale Savaşı’ndaki rolü I. Dünya Savaşı sonrasında aldığı görevler, yazdığı stra- tejik raporlar ve değerlendirmeleri, savaş sürerken o sı- gelişen olaylar ele alınıyor. Bu ciltteki bölümler şöyledir: İNCELEMELERİYLE EMRE KONGAR rada Osmanlı Devleti’nin veliahtı olan Vahdettin’le bir- Birinci Bölüm: Devrimin İki Temeli: Kurtuluş Savaşı VE ZÜLÂL KALKANDELEN likte Almanya’ya yaptığı görev gezisi ve Almanya’da ve Cumhuriyet’in İlanı (1919-29 Ekim 1923). Emre Kongar, bir sosyolog, Türkiye’nin yetiştirdiği çok imparator “Kayzer” Wilhelm’le görüşmeler... I. Dünya İkinci Bölüm: Devrimin Çok Partili Düzen Denemele- değerli bir sosyal bilimci ve Cumhuriyet gazetesinin 30 yıl- Savaşı’nın Almanya tarafından kazanılmayacağının bu ri: Cumhuriyet’in İlanı (1919-29 Ekim 1923). Atatürk’ün lık yazarıdır. Prof. Kongar, sadece üniversitedeki dersle- gezide yaptığı saptamalar sonucu Atatürk’ün kafasında rine odaklanmış bir sosyal bilimci akademisyen değildir. Kurdurduğu Muhalif Parti (29 Ekim 1923-17 Kasım 1930). kesinleşmesi gibi konular inceleniyor. Üçüncü Bölüm: Çok Partili Düzenden Alınan Ders- Bir sosyolog olarak Toplumsal Değişme Kuramları ve Ayrıca Milli Mücadele başlarken “Ya İstiklal Ya lerle Toplumsal Dönüşüm Pekiştiriliyor: Ekonomik, Top- Türkiye Gerçeği (1995) adını taşıyan kitabıyla başlayan Ölüm” ilkesini temel alan durum değerlendirmesi, lumsal, Siyasal, Kültürel Devrimler (17 Kasım 1930-10 çalışmalarını toplum, tarih, kültür, aydınlanma, demok- Meclis’in açılış nedenleri, düzenli ordunun kuruluşu, Sa- Kasım 1938). rasi ve laiklik gibi önemli konuları ele alan ve sayısı 15’i karya Savaşı’nda uygulanan askeri ilkeler ve Büyük Ta- Dördüncü Bölüm: İkinci Dünya Savaşı ve Devrimin aşan kitaplarıyla ortaya koymuştur. arruz ayrıntılı bir biçimde alınıp inceleniyor. Değişim Yılları: Cumhuriyeti Yerleştirmek İsterken Altını Toplumsal ve kültürel yaşamımıza 21. Yüzyılda Türki- ye: 2000’li Yıllarda Türkiye’nin Toplumsal Yapısı adıy- Oymak! (10 Kasım 1938-14 Mayıs 1950). KONULAR MUSTAFA KEMAL’İN KENDİ Beşinci Bölüm: Karşı Devrim İktidarda: Demokrasi la yayımlanan 725 sayfalık büyük eseriyle çok önemli ve SÖYLEDİKLERİYLE ÇÖZÜMLENİYOR! ciddi katkıda bulunmuştur. Tahrip Ediliyor (14 Mayıs 1950-27 Mayıs 1960). Kitabın en önemli niteliği konular ve olayların Musta- Altıncı Bölüm: Cumhuriyet Devriminin İkinci Atılımı: Birlikte çalıştığı ve İkinci Cumhuriyetçiliğin Temelle- fa Kemal’in kendi anlatımlarıyla çözümlenmesidir. Her 1961 Anayasası (27 Mayıs 1960-12 Mart 1971). ri adlı bilimsel kitabıyla kendisini kabul ettiren Zülâl bölümde konu “Mustafa Kemal Anlatıyor” başlığıyla ve Kalkandelen’i gazetemizin okuyucusu güncel yazı ve yo- Atatürk’ün kendi cümleleriyle ele alınıp ortaya konuluyor. KONGAR’IN DEĞERLENDİRMELERİ rumlarıyla çok iyi tanımaktadır. Bu noktada Nutuk, Meclis konuşmaları, Mustafa Bu durumda Atatürk dönemi üç bölüm olarak incele- Kemal’in notları, kendi yazdıkları ya da kendisinin bizzat niyor ve zaman dizini olarak okurlara aktarılıyor. Daha ‘DEVRİM VE TEPKİLER’ not ettirdiği belgeler kullanılıyor. Kongar ve Kalkandelen’in birlikte çalışmalarının ürü- sonra 27 Mayıs askeri darbesi, siyasal bir kan davasını Ayrıca her belgenin kaynağı da dipnotlarda gösteriliyor. nü 3 cilt olarak planlanan zamandizin (kronoloji) çalış- başlatan siyasal idamlar ve Türkiye Cumhuriyeti’ne çağ Böylece bilimsel metodoloji kullanılıyor. Kitapta 307 dip- atlatan 1961 Anayasası dönemi de ele alınıyor. ması Devrimin ve Karşı Devrimin Yüz Yılı (Remzi Kitabe- not kullanılmış ve geniş bir kaynakçanın yanı sıra her bölü- vi) adını taşıyan kitabın ilk cildi Savaş, Devrim ve Tepki- Bu dönemi izleyen süreçler, 12 Mart 1971 askeri dar- mün sonunda da ayrıca yazarın kendi yorumları verilmiştir. besine kadar olan olaylar ayrıntılı olarak veriliyor. Bu cil- ler (1919-1971) kütüphanemizde yerini almış bulunuyor. Başbuğ’un Savaş ve Barış kitabı tek yanlı değildir, olaya Prof. Kongar, “Bu zamandizin çalışmasının en önem- din sonunda bir de ad dizini konulmuş ki bu da kitabın karışanların görüşleri de verilmektedir. En önemlisi yukarıda li özelliği, tarihe diyalektik yöntemle bakmasıdır.” diyor. bilimselliğini artırıyor. belirtildiği gibi konu ile ilgili olarak Atatürk’ün görüş açısı- Kongar, “Cumhuriyet’i reddeden ‘Karşı Devrim’ tepki- Kitapta, önemli dönüm noktalarında Kongar’ın değer- nın ne olduğunun açık olarak belirtilmesidir. Bu nedenle ki- lerinin daha Kurtuluş Savaşı sırasında tohumlandığını lendirmeleri yer almaktadır ki bu da kitaba klasik bir di- tabın adı da Mustafa Kemal Anlatıyor: Savaş ve Barış’tır. ve Cumhuriyet ilan edilirken ortaya çıktığını” belirtiyor. zin olmasının ötesinde bir nitelik kazandırmaktadır. Başbuğ, Yüzyılın Büyük Lideri Atatürk kitabını “Devrim ile Karşı Devrim arasındaki bu diyalektik ilişki, Bu çalışmanın diğer iki cildinin de yayımlanmasını 2012’de yayınlamıştı, on yıl sonra önemli yeni bir Ata- beklerken Atatürk kütüphanesine verdikleri bilimsel kat- her üç cilde de egemen olan yaklaşımımızın hâkim yönte- türk kitabı yazdığı ve Atatürk kütüphanesine böylece ye- midir.” diyerek tanımlamış. kıları nedeniyle 26. Genelkurmay Başkanı Başbuğ, Prof. ni bir eser kazandırdığı için kutluyoruz. Birinci ciltte 1 Ocak 1919’dan, 12 Mart 1971’e kadar Kongar ve yazar Kalkandelen’i kutluyoruz. n 4 23 Haziran 2022