Katalog

EROL MANİSALI’DAN ‘FATİH’TEN BEYOĞLU’NA BENİM İSTANBUL’UM’ ‘Fatih’in bir parçasıyım!’ Erol Manisalı yeni kitabı “Fatih’ten Beyoğlu’na Benim İstanbulum”da (Tarihçi Kitabevi); Atillâ İlhan’dan Demir Özlü’ye, Aytekin Kotil’den, Nurettin Sözen’e, Müjdat Gezen’den, Cavit Orhan Tütengil’e, Hayrettin Karaca’dan Server Tanilli’ye dostlarla yaşamının geçtiği, kimi zaman Çınaraltı’nda, kimi zaman Asmalımescit’te ya da Pera Palas’ta bulunduğu bu kenti farklı bir gözle anlatıyor. İstanbul Üniversitesi’ndeki 55 yıllık akademik yaşamı boyunca Fatih’in bir parçası olan, üniversitelerinden otellerine, derneklerinden sendikalarına konferans vermediği, sohbet etmediği köşesi kalmayan, 1979’da Başbakan Ecevit’e kabul ettirdiği “İstanbul Dünya Ticaret Merkezi Projesi” gibi pek çok projesiyle kente hizmet eden, 1984-1994 yılları arasında her ay çıkan Middle East Business and Banking dergisinin kurucusu ve yayıncısı olan Manisalı yakın tarihte anılarla dolu keyifli bir serüvene davet ediyor. n Pek çok alanda sancılı seyretmiş yakın tarihimizde GAMZE AKDEMİR ilçenin özellikle DP ile başlayan ve AKP döneminde de [email protected] hızla gerçekleşen siyasal, yapısal ve toplumsal dönem- ler arası dönüşümüne ilişkin değerlendirmeleriniz ki- BİREYSEL İLİŞKİLERİN VE TOPLUMSAL tabınıza nasıl yansıdı? OLAYLARIN RESMİGEÇİDİ! DP döneminde özellikle yolların değiştirilmesi ve ge- n Anılarınızla bileşik bir semt ve yakın tarih pano- nişletilmesi ile başlayan fiziki bozulma AKP döneminde raması çizdiğiniz kitabınızda zamanın öncül semtle- tamamen sosyal ve kültürel bir çöküş yönüne sapmıştır. rinden Fatih’i sınırlarını genişleterek Beyoğlu’na ka- Şiddet olayları yoğunlaşmakta ne idüğü belirsiz yabancı dar uzatıyorsunuz. Öncelikle size bu kitabı kaleme al- kaçaklar ortalıkta kol gezmektedirler. dıran duyguları anlatır mısınız? n İlçenin özellikle göç dalgasıyla derinleşen sorun- Fatih’ten Beyoğlu’na Benim İstanbul’um’u yaz- larına ilişkin önerileriniz ve öngörüleriniz nelerdir? dım çünkü gözümü açtığım Haseki Hastanesi’nden Türkiye’ye gerçek bir demokrasi gelmedikçe, bugün Beyazıt’ta üniversitede 50 yıllık öğrenimi ve akademik merkezi hükümetin İstanbul yerel yönetimiyle düşmanca hayatımı yaşadığım bu mekân aynı zamanda Türkiye kavgası sürdükçe Fatih’in sorunu hiçbir zaman çözüle- Cumhuriyeti’nin, Ortadoğu’nun, Avrupa’nın hatta dün- mez. Balık baştan kokar misali önce Türkiye’de katılım- yanın uzantısı olan olaylar dizisinin bir parçası oldu. cı demokratik bir düzenin uygulanması gerekir. İstanbul Ayrıca sokaklarında Perşembe Pazarı’ndan Kapalı- için en önemli önerim, yerel yönetimin bağımsızlığıdır. çarşı’sına, Sarayburnu’ndan Yenikapı’ya bireysel ilişki- lerin ve toplumsal olayların sıralandığı resmigeçit yap- ÖMÜRLÜK DOSTLUKLAR VE PROJELER... tığı fotoğraf kareleri halinde art arda dizilmişlerdir. n O dönemin dostlukları, ömürlük anılar nasıl yer Yabancı dostlarıma Sulukule’yi gezdirirken, Kariye alıyor kitabınızda? Kimler geldi kimler geçti? Müzesi’ni anlatırken, Kapalıçarşı’da onlarla alışveriş ya- Son 60 yıllık hayatım boyunca Fatih’te ve parken yalnız konuklarım değil ben de çok şey öğrendim. Beyoğlu’nda siyaset, kültür, akademi, sanat ve medya 50 yıllık eğitim ve akademik hayatım boyunca sahaf- çevrelerinden yüzlerce dostum oldu. lardan eskici dükkanlarına her mekânın, her sokağın bir İlhan Selçuk’tan Atilla İlhan’a, Oktay Ekşi’den Or- parçası oldum. Piyer Loti’yi anlatırken sanki Pierre Lo- han Koloğlu’na pek çok yakın dostla Fatih ve Be- ti yanımdaymış gibi hissettim. Haliç’teki güzelim Rah- yoğlu mekânlarında beraberliklerimiz oldu. Bulvar mi Koç Müzesi’ni dolaşırken yalnız ürünleri değil ürün- Pastanesi’nden Pera Palas’a pek çok mekanda yörenin lerin gerisinde yatan zihniyeti, duyguları değerlendirdim. kalburüstü çevreleriyle bölge sorunlarını tartıştık. VEDAT ARIK Ayrıca 1979’da Başbakan Ecevit’e önerdiğim İstan- SADE VATANDAŞ EROL MANİSALI! sitesi İktisat Fakültesi’nde geçti. 30 bin öğrenciyi eğittim. bul Dünya Ticaret Merkezi Projesi onaylandıktan sonra İs- n Sizden alıntıyla “sade vatandaş Erol Manisalı’nın Kars’tan Erzurum’a, Lefkoşa’dan Selanik’e, Sofya’dan tanbul Valiliği, İstanbul Belediyesi, İstanbul Ticaret Odası mekânlarla ilişkisini” nasıl ortaya koyuyor kitabınız? Bakü’ye çok değişik yörelerin insanlarını, kültürlerini, ve İstanbul Sanayi Odası ile toplantılar yürüttüm. Sade vatandaş Erol Manisalı daha ortaokul çağlarında zevklerini, alışkanlıklarını, huylarını anlama, öğrenme ola- Aytekin Kotil zamanında İstanbul Belediyesi’nde başla- iken Yenikapı Çakıl Gazinosu’ndaki zamanın ünlü şarkıcı- nağını bir laboratuvarda çalışır gibi inceledim. yan süreç uzun süre devam etti. Bu vesile ile İstanbul ken- larını deniz kenarından dinlerdi. Yenikapı’da sandal kirala- Anadolu’dan gelen gariban öğrencilerin Fatih çevresinde- tinin Fatih, Beyoğlu ve Yeşilköy başta olmak üzere tüm nan günlerde denize açılırdı. Yenikapı tren istasyonundan ki öğrenci yurtlarında sosyal hayata nasıl katıldıklarını, siya- sosyal sorunları masaya yatırıldı. kömürlü trene binip Florya’ya denize giderdi. setteki etkinliklerini nasıl geliştirdiklerini onlarla konuşarak İşin koordinatörü olarak bu etkinlikleri yürütürken Arkadaşlarıyla birlikte ortaokuldayken Saraçhane su kemer- gözlemledim. Dünyanın en büyük, en zengin, en karizmatik Haliç’ten Ayamama deresine kadar bütün bölgenin so- lerinin üzerinde yürürdü. Lisedeyken Millet Kütüphanesi’nin bahçesinde Cavit Orhan Tütengil ile sohbet ederdi. Aksaray’da çarşısı Kapalıçarşı’yı ilkokuldan bugüne kadar santim santim runları masaya yatırıldı. Ve son nokta; AKP, Dünya Ti- inceledim ve onun bir parçası oldum. Cağaloğlu ve medya caret Merkezi’nin de bir parçası olduğu için, Atatürk Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın kitabevinde onunla çene çalar- dı. Vefa Lisesi’nde kültür kolu başkanıyken İstanbul Erkek dünyası hayatımı işgal eden en önemli boyutlardan biri oldu. Havalimanı’nı kazmayı vurarak tasfiye ederken, İstanbul Dünya Ticaret Merkezi’ni de yok etti. Lisesi’nden Turgay Olcayto, İstanbul Kız Lisesi’nden Necla ‘DP DÖNEMİNDE BAŞLAYAN BOZULMA VE AKP Arat ile kültür etkinlikleri yürütürdü. Kapalıçarşı’da ve sa- SONRASI FATİH’İN ESKİ FATİH’LE İLGİSİ YOK!’ ‘İSTANBUL, FATİH VE BEYOĞLU İLE haflarda çok sayıda yakın arkadaşı vardı. Ve Türkiye Deniz n Fatih ilçesine yabancı biri değilim ömrümce sınırların- BİR DÜNYA İSTASYONU!’ İzcileri Birliği’ni kuranlar arasında oldu. da yaşadım/ yaşıyorum. Size kıyasla ben son yıllardaki dö- n Dönemin Fatih-Beyoğlu hattının yoldaşlığının yanı nüşümünü gözlemleyebiliyorum fakat sizin Fatih’le huku- sıra mahkemeleri ve kitapçılarıyla dahi merceğe aldığınız ‘İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ’NDE 50 YILDA, 30 BİN ÖĞRENCİYİ EĞİTTİM’ kunuz çok daha eski elbette. Sizinki nasıl bir Fatih’ti, nasıl Beyoğlu’nun da yaşamınızdaki yerine ilişkin neler söylersiniz? bir dinamiğe sahipti ve İstanbul’a nasıl bir değer katıyordu? Beyoğlu’nu da İstanbul’a kattığımız zaman bu kentin ne- n Artık sınırlarında yaşamasanız da doğduğunuz bu il- çeden hiç kopamamanızın nedenleri nelerdir? Fatih’in Özellikle AKP sonrası Fatih eski Fatih’ten siyahla beyaz den dünyanın en karizmatik kültürel ve siyasal derinlikleri kadar farklı bir kimliğe bürünmüş, eski kozmopolit dünya olan bir ulu çınar olduğunu görürüz. On binlerce yılı aşan sosyal ve odağında da yer aldığınızı imlediğiniz mesleki yaşamınızdaki yerini, semte hizmetlerinizi burada da an- kültürel mekânı Fatih bugün az gelişmiş ülkelerden kaçan uygarlık sürecinde İstanbul, Fatih ve Beyoğlu hattıyla bir kaçakların yoğun bir sığınmacı bölgesi haline dönüşmüş- latırsanız neler söylersiniz? dünya istasyonu olmuştur. Bu istasyonda kadim Roma’dan Neden mi Fatih’in bir parçası oldum? Ondan hiçbir za- tür. Ayrıca siyasal İslamcı odaklar Fatih merkezli etkinlik- Orta Asya’dan gelenlere, Vikinglerden Uzakdoğudan ge- man ayrılmadım. Çünkü hayatımın 50 yılı İstanbul Üniver- lerini AKP döneminde iyice arttırmışlardır. lenlere herkese bir geçit resmi yaptığını görürüz. n 14 23 Haziran 2022