Katalog

kadınlarla ağız birliği ederek yerden gisinin bulunması, her iki tarafın eşit ve yere vurur. Konuştuklarında mantık dengeli bir konumda olmaları farklı ve bulunmaz; “İclal, eğer iyi bir ailenin nitelikli bir sevginin kapılarını açacaktır kızı olsaydı öğretmen olmazdı” diyecek onlara. Sezer Ateş Ayvaz’ın belirttiği gibi kadar akıl dışılığa savrulmuştur. Kocası burada kadınerkek ilişkisini eşitlikçi ve çocukları, evde Nüveyre Hanım’ın bir yaklaşımla işler Füruzan. Pek çok 12 tahakkümü altındadır; ondan çekinir ve Mart romanında ve siyasi romanda kadın onunla tartışmak yerine sessizliğe bürüedilgendir; ona toplumsal bilinç, çoğu nür. zaman erkeğin aşkı ile kazandırılır. Bir Nüveyre Hanım, evde her işe koşan bakıma erkek, kadına bilinç taşıyandır; Kiraz’ı ve ninesi Leylim’i hakir görür; o nedenle eşitliksiz bir durum söz konuonların şahsında bütün köylüleri, eğitimsudur. Kırk Yedi’liler’de ise bu durum siz ve kaba bulur. Halkçılığı ilke edinen aşılmış; eşitlik; toplumsal bilinç düzeyinCumhuriyet aydınlarından biri olması de de gerçekleştirilmiştir. gerekirken bunu tamamen unutarak anlamsız, kibirli bir seçkinciliği kendiKIRILMA NOKTASINDAN GEÇMİŞE ne ilke edinir. Bu noktada, Füruzan’ın YOLCULUK YAPMAK kimi öykülerinde, zengin evlerinde her Kırk Yedi’liler, sadece 12 Mart ve 68 işe koşup hizmet eden ve bunun karşıkuşağı üzerinden değil, başka bakış açılığını aşağılanma, küçümsenme olarak ları ve inceleme konuları yönünden de alan yoksul, öksüz, kimsesiz besleme ele alınabilecek nitelikte, çok katmanlı kızları anımsarız. Füruzan’ın temel mebir metindir aynı zamanda. Romana, poselelerinden biri toplumsal elitizm ve litik, sosyolojik, tarihsel, feminist, psikayoksulluk çelişkisi. Yazar, öykülerinde nalitik okumalara açık, çoğul anlamlı bir Osmanlı elitlerine ne kadar karşı ise roman olduğu için çoksesli, “senfonik Cumhuriyet’ten sonra ortaya çıkan yeni bir metin” de diyebiliriz. elitizme de o kadar karşı. Asıl gidilmesi Pek çok farklı anlatım tekniklerinin gereken yer Anadolu; Anadolu’nun güuygulandığı Kırk Yedi’liler iç içe geçen, zel ve temiz insanlarına ışık götürülmesi, birbirinde süren insan hikâyeleri ile her onlara eğitim kazandırılması gerekirken sayfada biraz daha zenginleşen bir roaydınların çoğunun yolunu seçkincilikte man. Kitabın yazarının, öncelikle çok iyi kaybetmeleri, ideallerini kaybetmeleri bir öykücü olduğunu kanıtlıyor bütün demektir. Önce insanları, sonra yoksulbu insan hikâyeleri. Ülkemizden insan ları ve giderek Anadolu halkını seven; manzaraları, çok sayıda canlı roman kiacıları, kederleri ve yaşayan sözlü kültüşisi ve portreler geçididir bu unutulmaz rü ile Anadolu’nun kaynaklarına küçük roman. yaşta Leylim Nine’den dinlediği masalKırk Yedi’liler’de bir kırılma noktasınlarla ulaşmaya başlayan Emine, yüzyıldan geçmişe yolcularca mazlum ve mağdur olmuş, luk yapılarak tarihaşağılanmış yoksel, sosyal, bireysel sul halka sevgiyle perspektiften eski bakar. yılların muhaseEmine’nin ablası besi gerçekleştiSeçil bir lise son riliyor. Zamansal sınıf öğrencisiyken kesitler, Emine’nin baştan beri evli yaşadıklarının olduğunu gizleönemli bir kısmını meyen Ertegün görmemizi sağüsteğmene âşık lıyor; büyük bir olur; katı, gelenekülke mozaiğini de çi bir insan olan bu zamansal kesitannesi, Seçil’in bu lerde yaşananları aşkı yaşamasına bütünleştirerek karşı çıkar; Seçil’in görebiliyor ve topsevdiği adam da lumsal farkındalığa bir süre sonra ulaşabiliyoruz. çevrenin baskılaBöylece, tarihsel rına boyun eğmek zaman ve sosyal zorunda kalır. zaman katmanlarıSeçil, Nüveyre nı kişisel hayatlar Hanım tarafınüzerinden okuyor, dan, İstanbul’a, “Kırk Yedi”liler ilk yayımlandığında (1974), bireylerde yaşayan, devrimci gençlerden yoğun ilgi gördü, 12 anneannesinin somutlaşan zamanı Mart trajedisi, bu romanda dile getirilen yanına gönderilir. tanıklıklar üzerinden okunup yorumlandı. derinden hissedebiYüreğinde kırık liyoruz. bir aşk hikâyesiyle 68’liler, Cumhuyapayalnız kalan Seçil, daha sonra İzmir riyetin ilk isyancı kuşağı olarak hayalleri sosyetesinden çok zengin bir avukatla ve hüsranlarıyla toplumsal tarih sayfaları evlenecektir; tam annesinin istediği bir arasında soluk almaya devam edecek. evliliktir bu. Ancak iç dünyasındaki o Füruzan’ın derin ve incelikli bir bakışla yoğun karmaşayı asla bitiremeyen Seçil, bu devrimci ve idealist kuşağı dillendirbir süre sonra sahte parıltılar ve maskediği Kırk Yedi’liler de bence edebiyat lerle dolu çevresinden sıkılacak ve intitarihi sayfalarında onurlu, saygın, unuharı seçecektir. tulmaz harfleriyle daima var olacak ve Bütün bu olaylar Emine’nin de aşkın, asla unutulmayacak. n sevginin ne olduğunu sorgulamasını sağlar. Üniversite yıllarında öğrenci hareketi içinde tanıştığı Haydar’la aralarında Kırk Yedi’liler/ Füruzan/ Yapı Kredi önce güzel bir dostluk, sonra güçlü bir Yayınları/ 524 s. aşk doğar. Bu aşkın temelinde insan sevFotoğraf: Hüseyin Sarısayın Kasabalarda hayat bozkırda yapılan yolculuklara benzer EVVEL ZAMAN ERCAN KESAL Aytaç Ars ı niye okumalıyız Sekizinci Seksek’ten sonra Defo’yu yazdığı için Kelimelerine şükre iğimiz için –MURAT UYURKULAK DEFO AYTAÇ ARS www.ithaki.com.tr facebook.com/ithakiyayin twitter.com/ithakiyayinlari C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1266 2 2 M A Y I S 2 0 1 4 n S A Y F A 1 3