Katalog

K “Kendi güzel, adı anlamlı DERİN Bebek, Dünya’mıza hoş geldin!” Yetkin ressam ve akademisyen, örnek insan Peter Hristoff (doğ. İstanbul, 1958) zaman zaman KİTAP İÇİN’e konuk oldu. Dedesi ve babası da (kendi New York’ta kalbi İstanbul’da Dimiter Hristoff) usta sanatçılar olan Peter, yaşamını New Yorkİstanbul hattında sürdürmekte, Anadolu’yu da arşınlamaktadır. 11.02.2014 tarihli Mütevelli Heyeti kararıyla, New York’taki ünlü Metropolitan Museum of Art, Peter Hristoff’un iki yapıtını müze koleksiyonuna dahil etti. Bir ressam için bu, küresel bir aşamadır. Daha önce, Türk ressamlarından Burhan Doğançay ile Erol Akyavaş’ın yapıtları da Metropolitan koleksiyonlarına girmişti. Duruşunda bir Osmanlı beyefendisi inceliği de bulunan Peter Hristoff’u içtenlikle alkışlıyorum! itap İçin...132 SELÇUK ALTUN ‘Hayatımıza ilkel bile olmayan bir kitle söz geçiriyor’ 3276Amazon’un 2013 satışları 26 milyar dolara, kârı 239 milyon dolara ulaştı. İğneden ipliğe her şey mi sattığı, dünya çapında 200 milyon müşterisi var. Amazon işe kitap satışıyla başlamış, binlerce kitapevinin kapanmasına neden olmuştu. Zayiat (s)ürüyor! 3280 Edward Thomas (18781917) ölümünden sonra ünlenen Robert Frost ekürisinden bir şairdi. 24 Şubat 1917 akşamı Fransa’nın Arras’ında katıldığı “askeri yemek” mönüsünde, “Maraschino çikolatası, Benedictine likörü, viski ve kahve, çorba, ordövr, hindi, kızarmış koyun eti, Noel sütlacı, kremalı kayısı vardı” der. Gramofon müziğine rağmen yemeğin sıkıcı geçtiği görüşündedir. Bir buçuk ay sonra aynı noktaya düşen bomba yağmurunda askeri şair de heder olur. 3281 Okuma tutkumu ateşleyen üç yazar saymam istenirse; Yaşar Kemal, Sait Faik ve Anton Çehov derim. “Okuyup da uzun bulmadığım bir romana henüz rastlamadım” şik(âyet)i Çehov’a aittir. Ona genelde katılırım. Benim uzun yazmayan iki gözde yazarım var: yerlilerden Barış Bıçakçı, yabancılardan Gabriel Josipovici. hükümdarları filozof olsaydı, devletler ne bahtlı olurlardı.” Eflatun (M.Ö. 427347) 3285 Sinema yönetmeni John Huston kadın delisiydi. Dördüncü karısı Ricki de pek boş durmazdı. Gezgin ve yazar Patrick LeighFermor ve John Julius Norwich ile büyük aşk yaşamıştı. İkincisinden bir de kızı oldu. O dört yaşındayken Ricki bir trafik kazasında ölünce, ortada kalan günahsızı (Allegra Huston) John Huston evlat edinip, büyüttü. John Huston, Patrick LeighFermor ile bir senaryoda (The Roots Of Heaven) birlikte çalıştı. Fermor’u 2011’de yitirdik. John Julius Norwich’in kızı Artemis Cooper, onun yarım kalan son kitabını toparladı. (Şey, isterseniz bu maddeyi yeniden okuyunuz.) 3286 “Fakir bir adama nazik olmanın ne faydası var?” derdi Çiçero. / Marcel Proust sürekli öksürürdü. / Claude LeviStrauss, Maurice MerleauPonty ve Simone de Beauvoir nam filozoflar bir zamanlar aynı lisede hocaydılar. / Lawrence Durrell’un öz kızlarından biriyle ensest ilişkisi vardı, sonra kızı intihar etti. / Verdi ve Abraham Lincoln’ün hem anne hem de babaları kara cahildi. / Kompozitör Igor Stravinsky de Mussolini hayranıydı. / Pablo Neruda’ya göre, “Stalin prensipleri olan iyi niyetli bir adam”dı. / Ezra Pound’a göre Hitler bir azizdi. / Polonyalıların ulusal şairlerinden Adam Mickiewicz (17981855) koleradan öldü. (Tarlabaşı’ndaki müzesine ne siz ne de ben henüz gidemedik.) / Descartes ile Pascal iki kez buluştular; birbirlerinden hoşlanmadılar. / Seneca’ya göre Aristo, “Biraz deli olmayan dâhi tanımıyorum” buyurmuştur. / Nazi işbirlikçisi ama iyi yazar Knut Hamsun 25 yaşındayken vereme yakalanınca, ona üç ay ömür (b)içtiler. Sonunda öldüğünde 93 yaşındaydı. / Usta orkestra şefi, kompozitör, akademisyen ve piyanist Leonard Bernstein (19181990) biseksüeldi; daha önemlisi babasının bir kitabevi vardı. / On dokuzuncu yüzyılın son dâhisi Oscar Wilde’ın babası Sir William Wilde ünlü bir göz doktoruydu, modern göz ameliyatlarının öncüsü bellenmişti… 3287 Son romanımın anlatıcısı Alp’i, Vefa’da Cüce Çeşmesi Sokak’ta oturttum. Duayen yazar Oktay Akbal’ın Sait Maden’e imzaladığı öykü kitabını niye mi edindim? Çünkü adı, Cüce Çeşmesi Sokağı’ydı. Oktay Akbal orada dünyaya gelmişti ve ben bunu henüz öğrendim. Efendim o tarihi sokakta bir kör Osmanlı Çeşmesi vardır. Musluğu iyice alttan olduğu için Cüce Çeşmesi (b)ellenmiştir. 3288 Doğan Hızlan 1983 ürünü “Günlerde Kalan”ı Fethi Naci’ye, “Dost Fethi Naci, Ay var yılı besler, yıl var ayı besler demişler. İşte bu yazılar böyle” diyerek imzalamış. Kitabın kapak tasarımı Sait Maden’e (19312013) ait. (Yalınlıktaki çekiciliğe bir Sait Maden’den bakar mısınız?) Hep kapak tasarımı. içimden geçmiş ama romanlarımdan birinin kapağını ondan rica edememiştim. Sait Maden, şair, çevirmen, ressam, grafik tasarımcısı, fotoğrafçı, bibliyofil ve yayıncıydı. Birikiminden ürkmüşümdür. 3289 Yazılı Günler (19851988)’den – Tomris Uyar: “Karşı tarafın fark etmediği flörtleri de yazsana” dedi bir dostum. “Bir zaman, senin bir kitabınla flört ettiğimi biliyor muydun?” Bir kurguya öykünen çiçekler. Hayatımıza ilkel bile olamayan bir kitle söz geçiriyor. (Bu söz, otuz yıl öncesine ait!) Önce Çetin Altan’ın bana sorduğu “Neden hep edebiyatçıları sevdiğim” sorusunu yanıtlamam gerek…Çocuklara verilecek türden bir yanıt olacak: “İşte, ondan.” 3290 “Yaslı Mızıka” – Can Bahadır Yüce, Everest: Dörtlükler’den 3hiç kimse bilmesin suyun macerasını hüzünlerle ışıyan yakamozlar altında yalnız korsanlar görür sular alçaldığında denizin akşamla kapanan yarasını (Yetkin şair ve yazar Can Bahadır Yüce, University of Virginia’da (UVA) master’ını yaptı, University of Indiana’da doktorasını tamamlıyor. Kızım ve damadım da UVA mezunudur. Kızımın öğrenciliği sırasında her yıl UVA kampusuna bayıla bayıla gittim. UVA’nın kurucusu ABD’nin üçüncü Cumhurbaşkanı Thomas Jefferson’dı, Edgar Allan Poe da orada bir süre okumuştu. Romanlarımda New York dışında ne zaman bir üniversiteye gereksinim duysam UVA’yi kullanmışımdır.) 3291 Gezgin George Borrow 19. yüzyılda Nasrettin Hoca fıkralarından bir seçkiyi, İngilizceye çevirdi. 2007’de o yapıttan Çağatay Güler bu kez Türkçeye çeviri yaptı. Daha önce duymadığım bir Nasrettin Hoca fıkrası: Bir gün Hoca’nın evine hırsız girer. Karısı seslenir, “Hoca, evde hırsız var!” “Rahatsız etme” der Hoca, “İnşallah çalacak bir şey bulur da gider elinden alırım.” 3292 Öğle yemeği için genellikle İstiklâl Caddesi’ndeki Borsa Kafeterya’ya giderim. Yemek kaplarının üstündeki etiketlerde, yemeklerin Türkçe ve İngilizce adları bulunur. Aşure’yi “Noah’s Pudding” (Nuh’un Sütlacı) olarak (ç)evirenin yaratıcılığını alkışlıyorum. 3293 İstiklal Caddesi’nde 12 ay Arap turist eksik olmaz. Derken Suriyeli dilenci çocuklar da Taksim Meydanı ve Cadde K İ T A P S A Y I 1259 3277 Küresel yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın sitesindeki “En İyi On Film”i arasında, Robert Bresson’dan “Bir İdam Mahkumu Kaçtı” da var. 1956 ürünü film, Robert Bresson’un (doğ.1901) sanat yaşamında bir kırılma noktasıydı. Direniş örgüt 3282 Özgün yazar Barış üyesi ve dirayetli öğretBıçakçı’nın bir söyleşisine Selçuk Altun, Peter Hristoff men Andre Devigny’nin veya onun bir fotoğrafına rast(doğ.1916) Nazi hapishanelamış olamazsınız. Bu bağlerinden –sonunda kaçışının öyküsüydü. lamda o, ülkenin Thomas Pynchon’ıdır. Bresson Usta aynı zamanda ressamdı, Sahi, o şu anda ne yapıyordur? pazarlama taktikleriyle gündemde kalmaya tenezzül etmedi. Andre Devigny savaştan 3283 “Şu zavallı filozofların dünya işlesonra da Fransız Ordusu’nda görevini rinde ne kadar beceriksiz olduklarına kanı sürdürdü. Generalliğe kadar yükseldi, pogetirmek isterseniz, Sokrates’e Apollon litikaya atılması için yapılan ısrarları umurkâhininin pek budalacasına bütün insansamayıp emekliye ayrıldı. İkisi de 1999’da ların en bilgesi dediği şu filozofa bakın. Bir vefat etti. gün halkın önünde bilmem hangi meseleyi (21. yüzyıl ise iletişim olanaklarını suiistiincelemek zorunda kalınca, işi öyle karışmal eden “kifayetsiz muhterisler” dönemi tırmış ki, herkes onunla alay etmiş. Böyle değil mi?) olmakla beraber, itiraf etmeli ki, onun ara sıra pek budalaca olmayan fikirleri de var3278 Aralık 2013 aynı zamanda bulmadır: örneğin, bilgelik tanrılara yaraşır, diyecanın mevcut formatıyla bir gazetede yarek bu adı istemediği zaman, ya da filozof yımlanmasının 100. yıldönümüydü. Mucidi hükümet idaresine karışmamalıdır, dediği Arthur Wynne adında bir İngilizdi ve icadı zaman. Oysaki insan olmak için bilgelikten (crossword) 21.12.1913 tarihli New York mutlaka yüz çevirmelidir, diye öğretseydi, World’da yer almıştı. daha da iyi ederdi.” Japon bulmacası Sudoku’nun babasıysa Deliliğe MethiyeErasmus (14651536) Maki Kaji’ydi. İkisi de icatlarının patentlerini (Deliliğe Methiye 500 yıl önce yazılmıştır. almadıkları için onlar ve torunlarının neler 500 dakika önce yazılmışçasına güncel yitirdikleri hesap bile edilemez. bulurum.) 3279 Elektronik ticaretin anakondası S A Y F A 1 0 n 3 N İ S A N 3284 “Filozofları hükümdar, ya da 2 0 1 4 C U M H U R İ Y E T