Katalog

yakın arkadaşı ve sevgilisi Vita SackvilleWest'dir. Orlando'nun kişilik özelliklerinin hcmen tümü bu güzel, renkli, kültürlü ve aykırı kadından alınmıştır. Vita SackvilleWest Ingiltere'nin en soylu ailelerinden birinin üyesidir. Yinc Ingiltere'nin en eski ve görkemli malikanelerinden Knole'da büyümüştür. Zekâsı ve güzelliğiyle Londra salonlarırun gözdesidir. Eleştirmenlerce pek tutulan bir yazardır. Bir kadın olarak miras hakkı bulunmadığından yitirdiği evine duyduğu sevgiyi ve ailesinin soylu geçmişini anlatan roman ve ^iirleri vardır. Evli ve iki çocuk sahibi olduğu halde cinsel tercihi kaduılar dan yanadır. Zaman zaman erkek giysileri içinde dolaşmaktan hoşlanır. cak bir bölümünü çözebileceği özel bir şifreyle yazdmış bir aşk mektubudur. Ancak Woolf, Vita SackvilleWest'in kişilik özelliklerinden yola çıkarak bu özelliklere evrensellik kazandırmayı ve îngiliz Edebiyatı'nın en canlı, en ele avuca sığmaz, en eğlenceli kahramanlarından birini yaratmayı başarır. Dahası, Vita'nın bir eş ve anne olarak kadınlığı, cinseljercihiyle de erkekliği, WoolFun başaramadığı ölçüde dolu dolu yaşayan androjen yapısı romanın temel esprisine dönüşür. Wcx>lf için roman kahramanlarının bilinçlerine girmek, dünyayı onların gözleriyle görüp onların duyarlıklarıyla değerlendirmek çok önemlidir. Ka dını ve erkeği eşit ölçüde anlayabilmek ve onların iarklı dünyalarını ilk elden anlatabilmek için yazarın her iki cinsin nitelilderini bünyesinde toplaması, yani androjen olması gerekir. Orlando'nun fantastik ortamı Woolf a bu düşüncesini hayata geçirme fırsatı verir. Orlanda soylu, yakışıklı, duyarlı bir erkek olarak Kraliçe I. Elizabeth'in maiyetinde başladığı ycşamını başarının doruğunda, İstan bul'da II. Charles'ın elçisiyken ve payelerin en yücesiyle ödüllendirilmi^ken mucizevi bir biçimde kadın olarak sürdürür. Ancak bu cinsiyet değişimi Orlando'nun kişiliğini deği^tirmez. O, romanın başında özünde ne ise romanın sonunda da odur. Yalnız, ka Virginia Woolfun "Orlando"su Anadoluda da dolaşıyor 350 yıllık keyifli bir gezinti Orlando hem bir yaşamöyküsü, hem Defoe tarzı bir serüven romanı hem bir anılar kitabıdır, ama bütün bunların ötesinde bir hiciv ve fantezidir. Romancı ve yaşamöykücünün sanatları birer parodiye dönüştürülerek "ti"yeahnır. SENİHAAKAR kuru Anadolu'nun çorak tepelerinden yeşil îngiliz kırlarına, İran'dan Cebelitarık Boğazı'na uçsıız bucaksız bir coğrafya ve Kraliçe I. Elizabeth döneminden romanın tamamlandığı 11 ekim.perşembe, 1928 tarihine uzanan yaklaşık üç y üz elli yıllık bir zaman dilimi içinde seruvenden serüvene sürükleyen Orlando birçok eleştirmen tarafından Virginia Woolf un "tatil romanı" olarak tanımlanır. Gerçekten de Jacob'un Odası'ndan Deniz Feneri'ne, yirminci yüzyıl gerçeğini tüm zengin ve karmaşık renkleriyle yansıtacak yeni bir biçim^arayı^ıyla geçen zorlu bir yaratıcı süreç sonrasında kaleme alınan Orlando her türlü olabilirliği ve gerçekliği dışlayan fantastik öğelerle bezeli konusu, coşkulu, mizah yüklü anlatımıyla WoolFun romanları arasında özgün biryeresahiptk. O Virginia Woolf Vita'yla paylaştığı anların günlüğüne geçirdiği anılarına Orlando'da yer vermii, ikisinin içinde yer aldıkları Bloomsbury Grubundan kişilere de kimi göndermelerde bulunmuştur. Bu özellikleriyle roman iki sevgilinin yakın çevreleriyle de paylaştıkları bir şaka, okıırun ^3C'oolFun günlüklerini ve yazar üzerine yazılmış yaşamöykülerini özenle inceleyerek anOrlanda soylu, yakısıklı, duyarlı bir erkek ola rak Kraliçe I Elizabeth ın maiyetinde basladıQı yasamını basarının doruğunda Istanbul da II Charles ın elçisiyken ve payelerın en yucesıyle odullendlrilmlsken mucizevi bir btcimde kadın olarak surdurur Romanın esin kaynağı gerçek b i r kışı, W o o l t un S A Y F A 8 Or | a n d o 1 g 9 2 y l | ı n c ( a Beyazperdeye aktarıldı Fllmde Orlando yu Tılda Svvınton canlandırdı dın olmak toplum içinde davranışlarını kısıtlamışsa da algılannı zenginleştirmiştir; hem yaşamdan aldığı tatlar artar hem de deneyimleri ikiye katlanır.Romanda bu değişimin İstanbul'da gerçekleşmesi okurumuz için hoş bir sürpriz. Bu nedenle Woolf un Istanbul seçimi ve bizlere sunduğu İstanbul resmi üzerine birkaç söz söylemek istiyorum. Virginia Woolf un İstanbul'la tanışması yüzyılın başına rastlar. Kardeşi Toby ile 1906'da çıktıkları bir.Yunanistan gezisinde yaka landıkları ve sonradan Toby'nin ölü müne neden olacak tıfonun nekahat dönemini Woolf İstanbul'da geçirir C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1 6 5