Katalog

arslıların soyundan m Anioluşumkuramınagöre, DünyayahayatMars'tangeldi, yaniMarslılannsoyum Dünya üzerinde yaşamın nasıl başladığı ve hayattan yoksun bir öbek kimyasalm nasıl aniden bir araya gelerek ilk canlı hücreyi oluşturdukları bilimin en büyük bilmecesi.. Bu şans sadece Dünyaya mı güldü? Tersi iddia edilmesine karşın dünya üzerinde yaşam inanılmayacak bir hızda ortaya çıktı. Peki bu olgu bize yaşamın nasıl ve nerede başladığı hakkında bir ipucu veriyor mu? Bunun yanıtını ünlü kuramsal fizikçi Paul Davies "evet" diye yanıtlıyor. Yanıtı da, yaşamı başlatan ipucunun uzayda aranması gerektiği. oı m ydşamm kokenlen ol dugunda bırkaç somut geıçekle yetmnıek zoıuıı da olmami7 utanç verın bir durum Yeryuzunde ya şamın ılk kez ne zaman ve neıelerde ortayd çıktıgı konusundd ustunkoru bir bılgıye sahıp olsak bıle soz bu surecm na sıl yelışüyı ve yaşdmddrı yoksun bir obek kımyasalın nasıl apansız bıraraya gelorek ılk canü hucreye donuştuklen konusuna qelınce apışıp kalıyoruz Bu korıudd ehrmzı kolurııu/u bdgldyan asıl şey ıncplpyebılpcpgımi7 tpk bir yaşam or negının dunya uzeıındekı yaşam olınası Da hası, dunya üzerinde yaşamın salt varlıgı bi7 lere burıurı bdşka bir yerde ortayd çıkdbılme olasılığı konusunda hıçbır şey soylemıyor Durıydrnızuı dışuıda bu yeılerde bu başka yaşam omeğının ortaya çıkartılaragı ve bunun dd bızleıe çok onemlı bır kıyaslama olanagı tanıyaeagı astrobıyolojı uzmanlannm en buyuk duşurıu oluşturuyor Ancak boylesı bır yaşarrun gun yuzune çıkartılmasını bekle meye koyulmuskerı yer yuzunde ydşdmırı ne redeyse kuşku uydndırarı bır hızla ortaya çık tığı yonundekı sureklı taı üşmalara konu oları temel bır gerçeğe de egılmemızde yarar var astcıoıd ve kuyıukluyüdızlaım acımasızca saldırılanna hedef oldular Tam da bu donem leıde Maıs buyuklugunde bu kayarun yeı yu 7iıne çarpmasıyla yaşanan korkunç bır afet sonucunda Ay'ın oluştuğuna ınanılıyor Bu olay ge7egenın enmesme ve yu7eyının mılyonlar ca yıl kdvıulmasınd yol dçmış olnidlı Ay yuzeyrnde bu tur çarpışmaJar sonucurıda oluşan krateı le ügılı kdyıtlar bu saldırı lann yalnızca 3 8 mılyar yıl onre dzdlmayd başladıgını oıtaya koyuyor Kaydldrddtı elde edılen bulguldi ışıguı da çoğu eskıvarlıkbılımcıler tek hucıelı canlı ların 3 5 mılydr yıl oncesınden ıtıbaren gpzp genımi7de yeşermeye başladığına kesrn go zuyle bdkıyorlar Avustralya'nın batısuıdakı Pübara bol gesuıde gun yuzune çıkartüan fosüler bu do nemde oldukça ustalıklı yapıda bakteıüetın etkın olduklarını gosterıyor Pübaıa fosüleıı dunya uzeımde yaşa mın i7İerını taşıyan en eskı ve en çarpıcı or nekleı olmayı surdurseler de muhternelen bunlarm ortaya çıkması ıçm gereklı koşuiları hazulayan orıcul bır evrım surecı de yaşanrruş olsa gerek 3 85 mılyar yıl oncesıne aıt Gronland kayalıklanndakı karbon ızotopları üzerinde yapılan ıncelemeler karutlann son derece tar üşnidlı olmasuıa karşın, yaşam belu tıleıuıuı daha oncelere U7andıgına ışaret edıyor Carl Sagan'ın görüşii Yeıyuzunde yaşamuı ı/leıuu surmeye çalışan fosıl avcıları her geçen gun dahd eskı zaman dJunleruıe uzamılaıken yaşamın koz mık bombdrdımdnın dınmesıyle bırlıkte orta ya çıktıgı çoktandır bılınıyor Pekı bu basıt gerçek acaba yaşamın ko kerılerı konusuna bu ışık tutdbılu mı 9 Bırçok bılım msanı tutabılecegıne ınanıyor Bır sure once yaşarrid veda eden Carl Sagan yaşa mın bır çırpıda ortaya çıkışınrn onun kolayca oluşdbılen ve bu nedenle de başkd gezegen lerde de rastlanabılır bır şey oldugunun bır gosteıgesı sayılabüeceguıe dıkkat çebyoıdu Sagan'ın bu goruşu ılk bakışta ınsana çok mdntıklı gelebılır amd tek bu ornekten yola çüalarak yapılan bu degerlendırme ne denlı adglıklı oldbüu 9 Olaya ıstatıstıksel açıdan yaklaştıgımız da asıl soıun bızımkını andııan bu gezegen U7ennde dunjp dururken yaşamın ortaya çık ma oldsüığırun ne olduğu konusundd elırruzde tek bır ıpucu bıle olmamasmdan kaynaklaru yoı Oyle kı eluruzdekı bu tek ornekten yola çıkarak yaşarrun kaçınılmaz brr şey mı yoksa salt bu rastlantı mı olduguna karar veremeyiz Büyük karmaşık dönem 4,G5 mılyar yıl oncc guneş sıstemının ortaya çıkma.sırıın ardırıdan gezegenler dev İstatistiksel çözüm Gelgelelım en a?ınddn uluorta one su rulen goıuşleıuı bu olasüı^a donuşturulme sınde bu tek ornek ışımıze yarayabılır New SouthVValet. Umveısıtesı nden Charles Line«reaver VP Tamaıa Davis geçtığrmi7 yıl bu aoıuıid ıstatıstıksel bu çozum geürdıler İjnevveaver ve Davıs ırı ortaya attıkları goruş yaşamın buyuk ıkramıye oldugu pı yango benzetmesıyle en ıyı bıçımde dçıkla nabüıı Pıyango loto gıbı çogu şans oyunlann da şansını deneyenler kdZdrırrid olasüıkldruurı ne oldugu konusunda az buçuk bılgı sahıbı dırler Ama soz gelımı bu kumarbazın ortaya korıan ıkramıyenın ne oldugunddn habersız haftalık bu pıyangoda şansrnı denedıgun du şunelım Bu kışının uçurıcu tıaftadd buyuk ıkıamıyeyı kazanması duıumunda muhtemelen şansuun ydveı gıttıguu ve mılyonda bu kazarulabılecek buyuk ıkramıyeyı uçuncu dene mede kaptıöjını duşunurken çogu kışı oldsüı gın çok daha duşuk oldugunu duşunecektrr ze^şe >t kllleri, gezegenin çok blr*erei.yonla karşı karjıyo '4 kaldığını )fasteriyor. Bu ı iorumlıuuY değifikliği olaf) oncerıncktı gununıuzc dok u/tuıaıı zaman dı lımuım bıı noktdsında oıtaya çıHıguu vdisdya cak olursak o zaman Yaşam adı veı üen buyul ıkramıyenırı ydlni7Cd bırkaç mılyon yıl ıçmde belkı do daha kısa bır suıede kazanıldıgı go ruşu uzeruıde durup duşunebılırı/ Bu goruşten yola çıkan İjnevveaver ve Davıs yaşam ıçuı geıeklı kosulldiuı en dz bu mılyar yıldır vaı oldugu bır ge7egen uzeruıde bellı bu dşdmddd yaşdmm ortayd çıkma olası lığuım en az % 13 oldugu sonucuna vanyorlaı Ancak bdşkd bu gezegenuı dunydinı/d benzer bır kıvama gelmesı ıçm gereklı koşul laruı ne oldugu heııuz tam olarak bılmmedı gınden bu sonucun galaksımi7in bır anda ya şamla dolup taşdcagı aıılamuıa gelmedıguıe Büyük ikramiye Dunya uzennde yaşamrn 3 9 mılyar yü 860/8