Katalog

MODERN UÇAKLARDA KANAT BUKME MODASI NA5A, Wrlght Kardeşlerln teknolojblnl yenlden canlandırarak daha haftf, daha hızlı ve manevra yeteneğt yüksek uçaklar üretlyor İLK ALZHEİMER HUZUREVİ A Hücumkenan flapı, flrar kenarı flapı Ile blrllkte kanat kesltlnl büker. Böylece uçak yatar ve döner Cövdeye tutturulmuş merkezl kanat böliimü flap hareket lerine uygun olarak bükülür Flaplar ıçın, Esnek kanatlı uçaklar dönemi Amerikan Hava Kuvvetleri, Wright Kardeşlerln geliştirdiği teknolojiden yararlanarak hafif, hızlı ve manevra yeteneği yüksek bir uçak model'ı üzerinde çalışıyor. hyor Gelecek ay NASA rıııı Kalıform ya'dakı Dryden Uçuş Araştırma Merke zı nde ük deneme uçuşunu gerçekleştı recek oları USAF F 18 sdvaş uçagının ük versıyonunun kanat şekhnı degıştıreıek bu teknolojıyı deneyecek Bu uçagın sec,üınesımn nedem kajıatlaı ıııın dığerleı ı ne gore daha esnek olması Tasdrımındd degışıklık yapılrnış uçakta kanatlaıdan heı bıımde boydan boya uzanan tek bır flap bulunuyor Bu dpğışıklıgın amarı kanadırı dogal PS neklığmdtrı yaıaılanaıak uçagı yoıdeiı dırmpk Kanatçık VP flaplardan yararlan ııidk yeııııe l aıiddm keııdısı konlıul yu zeyı olarak devreye gırıyor Kontrol yu zpyı klasık flaplarda oldugu gıbı duz de güdii ancak kullanüma şeklı faıklıdıı dıye konuşan proje sorumlusu Pete Flıck Hıçbır uçagvn kanadı tumuyle sert degüdır dıyor Uçuş sırasında bol mıktarda sapma ve bukulme meydana gelır ve ne yazı kı bu bukulmeler uçagın performansını olumsuz yonde etküor Oysa USAI ın model uçak üe yuruttugu sımulasyonlaıda kandtbukulme tekno lojısı uçagm manevra kabüıyetını artırır ken tıtreşımı de onluyor Bu yenı tekno lojı deıodınamık dırencı ve kanatlar uzeıındekı yuku azalttıgı ıçın kanatlar daha mce ve daha hafif olabüıyor Flıck e gole bukukbüıı kdiıatlı savaş uçaklaıı yu/ de 10 20 oranında daha hafif olabüecek Bu yenı yaklaşım Orvüle VVrıght ın VVrıght Flyer ı uçururken kullandıgı tekrıolojı üe bırebıı oıtuşuyor Akbabalaıın uçuşunun uzun sure ızleyen ve rncele yen VVrıght Kardeşler kuşların yon de gıştırmek ve uçuş ntıfalarını korumak ıçm kanat uçlarını buktuklerıne düdcat etmışler Bu bügılerın ıştCrı dltındd kdnatları bukerek uçak kontrolunun mum kun olabüecegıne karar veren kardeşle rırı bu konuda ne derılı haklı oldukları zaman ıçmde kanıtlandı Oıvüle kontıol egerı uzprındp agırlıgını dpgrştırerek sdg veya iol kdridt uçldrım bukrneyı ba şardı Boylece uçagın haıeketlennı kontrol altına alabıldı !?ımdı yenı esnpk kanat teknolu|isı sayesmde hutum ve fı rar kenarlarındakı hafif bır esneme tum kanadın profüı degısebılıyor USAFın gehştııdıgı bılgısayaı modellennden çok şaşırtıcı ve beklenmedık sonuçlar elde edüıyor En ügmç sonuç esnek ka nat teknolojısıyle tasarlanan kanatların klasık kanatlardan daha az bukulmesı oldu Golecek ay yapüacak olan dene me uçuşunda bu modeUerden elde edı len verüeıle uçağın gerçek davidnışldrı karşüaştınlacak Bu deney ses hızının altmda ve ustunde gerçekleştırüecek Eger proje beklentüere yanıt verırse kanat bukme teknolojısı dığer uçaklarda da kullanüacak Bu yenı uçakların uretımınde buyuk bu olasüıkla bellegı olan alaşrmlardan yararlanüacak Bır onemlı nokta da esnek kanat teknolojısının havacüık felsefesmde bır donum noktası oluşturması Başlangıcd donuş olarak mtelendııüebüecek olan bu goruşe gore uçaklar çevre koşullarım al gılaydbılpcek ve bunlara gore şetal degıştuebüecek Reyhan Oksay New Scıentıst 21 Eylul 2002 lzheımer Vakfı tarafından kurulan Turkıye'nm ılk Alzheımer Huzurevı, Altunızade'de hızmet vermeye başladı 21 Eylul Dunya Alzheımer Cunu etkınlıklen çerçevesınde Novartıs'ın desteğıyle açlışı gerçekleşen Huzurevı, Turkıye'de Alzheımer hastaları ıçın ıhtıyaç duyulan ozel bakımevlerının kurulması yonunde çok onemlı bır adım oldu Beyın hucrelerının yıpranmasıyla ortaya çıkan Alzheımer hastalığı unutkanlık, yon bulamama, konuşurken kelıme bula mama gıbı sorunlar yaratan bunamaya yol açıyor Boylece yaşam kalıtesı onemlı olçude duşen ve gunluk yaşam ışlevlerını tek başına yapamayan hastalara ozel ba kım ve ılgı gerekıyor Ozellıkle ılerı evrelerde evde bakımı çok zor olan Alzheımer hastalanna ozel hızmet vermek ıçın kurulan Altunızade Alzheımer Huzurevı'nde hastaların beslenmesınden sağlık kontrol lerine ve sosyal aktıvıtelerıne kadar tum ıhtıyaçları karşılanacak Ozel eğıtımh hemşırelerı ve bakıaları ıle ayncalıklı bır bakım sunacak olan Hu zurevı'ne Alzheımer hastalarının yanı sıra dığer demans (bunama) hastaları da kabul edılecek Hastalarda sadece yatağa bağımlı olmaması şartı aranan ve şımdılık 20 kışılık kapasıtesı bulunaniiuzurevı, ter cıhe gore gunduz bOkmevı olarak da hızmet verecek Alzheımer vartıs'ın desteğıyle "Hobı Odası" hazırlan dı Hastaların bır arada keyıflı zaman geçırmelen amaayla oluşturulan Hobı Oda sı'nda ahşap boyama ve resım yapma gıbı çak sanayı koklenne donu yoı VVrıght Kardeşler ın ük uçagının havalanmasından bu yana aradan 100 yıl geç mesıne kdrşın aynı teknolojı ABD Hava kuvvetlerınm (USAF) bun yesırıde yenıden yaşam buluynr (Jrvüle Wı ıght ı 1903 yümda gokyuzune çıkar tan kanat bukıüme teknolojısı şımdı USAF ırı u/erındp çalıştıgı yenı uçdktd seyu ve kontrolu sağlayacak Am.ak bu sefer teknolojınm ulaşacagı hız ses hızı ııı aşdc ak Kanatçık ve flap gıbı hareketlı par çalardan yararlanarak kontrolu sağlayan klasık u<,dk kaııatlaımdan farklı olarak bu teknolojıde kanadın tumu bukuluyor Bu teknolojıye "Esnek Kanat Teknolojisi" admı veren USAF 41 müyon do larlık son projesmde bu teknolojiden ya rarlanardk ddha hdfıf ve manevra kabılıyetı daha yüksek uçaklar uretmeyı plan U Wright Kardeşler In llk uçağı VVrlght Flayer". boş vakıtlerını değerlendırecek aktıvıteler yapılacak Gonullu el sanatlan hocaları nın gozetımmde gerçekleştırılecek aktıvıte ler sıraunda kullanılan malzemeler ve seçılen renkler aynı zamanda hastalar ıçın ta nıma ve hatırlama egzenızlerı olacak Boylece, hastaların hafızalarının guçlendı rılmesıne de yardım edılecek Hobı Odası'nın her detayıyla ozel olarak ılgılenen Novartıs, kullanılacak malzemelerı de bızzat temın edecek Alzheımer Vakfı taratından kurulan ama çeşıtlı fırmaların ve gonullulerın desteğıyle hayata geçırılen Alzheımer Huzurevı'nın bu ozel hastalara ek sıksız bır bakım sunabılmesı ıçın bundan sonra da herkesın desteğıne ıhtıyaç var 65 yaşın uzenndekı her 7 0 kışıden bırınde, 85 yaşın uzennde ıse her ıkı ıle uç kışıden bırınde gorulen Alzheımer hastalığı, Turkıye'de yaşlı nufusun gıderek artmasıyla ya kın gelecekte onemlı bır sorun olarak ortaya çıkacak Sayıları dunyada 20 mılyona yaklaşan, Turkıye'de ıse 250 bın olan Alzheımer hastalarının sosyal yaşam ıçmde sağlıklı ve mutlu bır şekılde varolmalan ıçın ozel bakımevlerının çoğalması gerekıyor Bu aal ıhtıyaçtan yola çıkarak Turkıye'nın ılk Alzheımer Huzurevı'nı hızmete açan Alzheımer Vakfı, en kısa zamanda bu merkezlenn sayılannı artırmayı amaçhyor 811/7