Katalog

Kuşlarımız 'halkalanıyor' Bugüne kadar yabancı araştırmaalar ülkemizde 166 türe ait 17 binden fazla kuşu halkalamıştı. Kuş Araştırmalan Derneği bir yıl içinde 42 türden toplam 362 kuş halkaladı olkalama çalışmalan o 1 " 1 1 ^ 0 ' 0 ] 1 (^uş bılımı) araştırmaldrında çok onemlı bır yer tutar 100 yılı aşkırı bır suledır kullanüan bu yontem sayesınde dunyada hıçbır canlı grubu ıçın vaıolmayan çok değerlı bu bügı kaynagı oluş muştur PaJazlanmamış yavru kuşlaım yuva da halkalaridbılnıesıne lagmen erışkm kuşlan çeşıtlı yontemlerle yakalamak ge rekır Halkdlamd çdlışnıalaıında kuşlan ydkaldirıak ıçın kullanüan en yaygın yon tem yaklaşık 300 yıl kadar once Japonyadakeşfedılensısdglarıdır Kuşların çok ınce sıyah naylon ıplıkten yapılan bu agları gormesı neredeyse ımkânsızdır Kuşlaı yakalandıktan sonra ozel penseler yardımıyla ayaklarına halka takılır Turlerm ayak kalınlıklanna uygun ola rak farklı çapta halkolar kullanılır ve olçu leı dunya çapında standarttır Halkalar genellıkle alumınyum ya da maqnezyum alumınyum alaşımıdır Bu nedenle çok ha fiftırler ve kuşlann normdl davranışlarında bır degı şıklık yaratmazlar Tum markalama ve tekrar yakaldma çalışrnalaı ında lemel kural kullanılan markanm bıreyın beslenme çıftleşme goç etrne ve av olma olasılıklarında bır degışıkhk ydrdtmaması gereküğıdıı Halkalı bir kuş bulursanız Lutfen *Hdlkanm uzeıındekı adresı ve numarayı *Kuşu nerede ve hangı tarıh te buldugunuzu *Tanıyabüıyorsdiuz turu nu *Kuşu olu mu yoksd canlı mı buldugu nuzu *Kuş olu bulunduysa neden oldugu nu *Kuşun nerede ve ne zaman halkalan dığını sıze de büdırebılmemız ıçın adınızı ve adresınızı yazınız Daha sonra bu bılgüerı posta üe PK 311 06443 Yenışehır/Ankara e posta üe rmgıng@kad org tr ya da faks üe 0312 435 86 45 e gondererek Kuş Araştırmalan Derneği üe üetışıme geçınız bıtat tercıhlerını ortaya çıkarrnak guç yoüan uzerınde konakladık lan dınlenme ve beslenme alanlarını ogrenerek korumada on celıklı bolgelerı belırlemek ve turlerın farklı goç stratejüerını ortayd çü<ararak turlere gore farklı koı uma onlemlen gelıştırmek de mumkun oluyor Halkaldmd çalışmalan so nucunda turleı ın kaç yü yaşadıkları uremeye kaç yaşında başladıkları kaç yaşına kadar uremeye devam ettıklerı populasyonu terk eden genç bıreylerın turun yenı bolgelerde kolonıze olmasına etkısı ve populasyonlar arasmdakı farklüıklar gıbı bırçok bügıye de ulaşüabümektedır Bırçok kuş turu açısmdan çok orıerrüı goç yolları uzerınde yer alma sma rağmen Turtaye de bugune kadar duzenlı ve kapsamlı halkalama çalışmaları gerçekleştu ümedı Ozellüde Kızüırmak Goksu Çukurova deltalan başta olmak uzere değışüc arasındd bır protokol ırn/dldiıdı Maıt 2002 de başlayan program Turkıye nın ük Ulusal Kuş Halkalama Progıamıdır Bun dan sonra Turkıye de yapudc.dk tum kuş halkalama çalışmalan ulusal program kapsammda gerçekleştırüecek ve halka lanan kuşlard uzermde TURKEY yazan hal kalar taküacak Neler yapıldı? Mülı Parklar ve Av Yaban Hayatı Ge nel Mudurluğu nun destegıyle Kuş Araş tırmalan Dernegı tarafından Manyas Kuşcennetı Mülı Parkı nda halkalama çalışma sı gerçekleştırüdı Çalışma Gdansk Unı versıtesmden Prot Dr Przemyslavv Busse danışmanlığmdd başldtüdı 24 Nısan 21 Mayıs tarüüerı arasında gerçekleştırüen çalışmada 54 turden yaklaşık 1800 kuş halkalandı ve 400 yon bulma deneyı yapü dı Program kapsamında aynca Ondo kuz Mayıs Uruversıtesı tarafından Kızılır mak Deltası nda Alman bır ekıp tarafından Akdenız Uruversıtesı üe ışbırlıgı ıçerı smde Tıtreyengol Manavgat ta ve Kuş Araştırmaları Dernegı üe ODTU Bıyolojı Bolumu tarafından ODTU Kampusunde halkalama çalışmalan gerçekleştııüdı Bu çalışmdlardd dd 13 000 den fazla kuş hdl kalandı Bu çalışmalarda ayrıca Polonya Mdcarıstan Malta Belgıad Yunarustan Fuüandıya Belçıka Isveç halkaları taşıyan kuşlar da yakalandı ve hdlka numaıalan kontrol edüdıkten sonra goç yolculukları na devam etmelerı ıçm tekrar serbest bıraküdı Daha sonra bu ulkeleı ırı lilubdl hal kalarna progıamlaııyla bağlantıya geçüe rek kuşlarla ügüı tum bügılere ulaşüdı Burüarın yarusırd Turkıye de halka lanan 3 tane Saz Bulbulu (Acrocephalus scırpaceus)Yunarustan da 1 tane Saz Bul Halka takıldıktan sonra o/el relıbeı kıtaplar yardımıyla kuş uzermde çeşıtlı mcelpmeler ve olçurrıler yapün Kuşun turu yaşı cınsıyetı behrlenır kanai ımınlugu agulıgı yag ve kas mıktarı gıbı çe şıtlı olçumler yapılır ve sonuçlar standdi t kdyıt form laıma kaydedüır Daha sonra bu kayıtları bılgısaKmlsırtb örümcek kuşu solda, İshak kuşu en üstte, slnekkapan kuşu tağda ydr ortamma aktaıaidk ıs tatıstıksel değerlendırmelerı yapılır bolgelerde kısa donemlı halkalama çalış Halkalanan ve olçumlerı yapılan rnaldiı çoğunlukla yurtdışmdan gelen Neden halkalama? ku9ldi ü,e tekidi ozguıluklcııne kavuşur araştırmacüar tarafından yapüdı Bu çalışHalkalama çalısmalannm ılk başla laı Het halkanın uzerınde ayrı bır kod numdlardd 166 ture aıt 17 000 den fazla kuş dıgı yülaıda temelde kuş goçlerının ve marası ve her ulke ıçın standart bır adres halkalandı Ulusal duzeyde ük halkalama dagüınüunnm araştuüması amaçlanmıştı yazılıdır Kod nurnarası bıreylerm tanınma programı ıçm gırışımler Kuş Aidştırmalan Yülar boyunca goç uzerme yoğurüaşan sı adresleı ıse tekraı yakalanan ya da olu Dernegı taıafmdan Mayıs 2001 de başlatü çalışmalar sonucunda ozellıkle Avıupa bulunan halkalı bır kuşun hangı ulkede dı Pılot duzeyde halkalama çalışrnaları Afrüca arasında goç eden bır çok kuş turu halkalandıgırnn anlaşüabılmesı ıçın onem ODTU Bıyolojı Bolumu nun de katüımıyla ıçm goç rotalan kışldma alanldrı ve goç lıdn başladı ve yü ıçınde 42 turden toplam 362 tdkvımlerı belıı lenmıştır kuş halkalandı Bu adres sayesınde kuş olu bulun Goç üe ügılı bu çalışmalar son yüDaha sonra Kuş Araştırmalan Der duysa halkası ya da tekrar yakalandıysa larda daha çok goçmerı kuşlaım korun neğı ODTU Bıyolojı Bolumu ve Mıllı Parkkuş üe ügıL bılgıler ük halkalandığı ulkemasınd yonelık projeleıe ışık tutuyor Elde lar ve AvYaban Hayatı Genel Mudurluğu dekı merkeze ulaştırüabüır edüen verüer sayesınde kuş turlerının ha 811/16 Yazının devamı IS. sayfada