Katalog

laha yaygın Aylak Bilgi M. Emin Ceylan Tutucu Dikkat ettim, bana tutucu insanlar ötekilere göre her zatnan için daha dengeli, daha ne istediğini bilen, daha kolay vazgeçebilen, daha kolay bırlik oluşturabilen, daha kolay boyun eğebılen ve eğdirebilen ve daha tatminkâr göıiınmu}lerdir. Birgecemi bütun şehir uyuduktan sonra, birbalkon serinliğinde buna verdim. Cizliden gizliye o huzurdan benim de nasiplenebilmem derdiyle, kafa yordum gece boyu. Neden boyleydi ve kimdi bu tutucular? Karakteristik bir tutucuyu, geleneksel, kurala zevke karşı, otoriter, cezalandına, etnik özellikleri abartan militarist, dogmatik, batıl inançlı ve bilimsel gelişmelere kapalı olarak tanırnlayabiliriz. Bu özellikler, çoğu kez bir aılenin tum üyelerinin paylaştığı niteliklerdir. Bazılanna göre taklit, bazılanna göre öğrenme, bazılanna göre de babayla özdeşim, tutuculuğun tüm ailenin ortak davranışı haline gelmesine neden olur. Tutuculuk, tam emin olamama ve şüpheciliğe karşı geliştirilmiş psikolojik bır savunmadır. Bu kişıler, belirsiz durumlaha (kesin olmayan, karmaşık, değişken, yeni, sapkın, bireysel ve adsız) karşılaştıklannda psikolojik olarak içsel bir tehdit ve bunaltı hissederler. O nedenle yabancı, yeni ve farklı olan her şeye karşı tahammülsüzlük atomatik bir korunma davranışı halinde, beliriverir. Korunmanın, bilinmedik, yeni ve farklı olana karşı yapılmast ilginç fakat anlaşılabilirdir. Çünkü yeni olana anlayış göstermek, bir sure sonra o yenilikleri kendi ıçinde de gerçekleştirmek zorunluluğunu getirecektir. Halbuki kişide, yaşanmış olumsuz olaylara karşı kullanılmış bastırmalar nedeniyle iç denge zaten güç bela tutturulmuştur. Aşırı tutuculuk, ayrı düşmek, toplum dışı kalma korkulanna karşı da bir tepkidir. Kişi böyle bir korkuya karşı, sıradan basit, fakat güvenli olmayı seçer. Tutucunun davranışlarının kendi içsel gereksinimlerini mînimalize etmek ve olaylardaki çözumsüzlüğe karşı duyulabilecek bunaltıdan olabildiğince sakınmak temeli üzerine kurulu olduğu söylenebilir. Kendi doğrulan dışındaki herkese karşı bir uzaklık ve zorunlu beraberlik durumunda da onlara karşı dışlayıa bir tutum ve inat bir tartışma şekli geliştirir, Çunkü yabancılara yakınlık, onun basitteştirilmiş, alternatifleri azaltılmış yaşamındaki doğrularını çokme ihtimalini getirir. Tutucu kişilerden bir resim yapmaları istense, basıt ve şematik figurler yaptıklan, tutucu olmayanların ise tersine karmaşık ve soyut figürleri tercih ettikleri (ark edilmiştır. Basitlik tutuculan otekilerden ayıran temel niteliktir. Aşırı tutucu kışi, tavır olarak kendisıyle uzaktan yakından ilgili olabilecek her şeyi yaşamın dinamiğinden kopartıp basit, düzenlı, ama ille de güvenli bir dutvm içine sokmak ister. Belirsizliğe tahammülsüzlük, ahlaki değerlerin yıkılmasıyla savunmasız kalma korkuları, bu psikoiojik zeminin temel taşlarıdır. Belirlilik ve açklık, korkulu bir insan ıçin vazgeçilmez güvencedir. O nedenle tutucu birisı için kurallara ve dogmalara düşkünlük hayati önemdedir. Tutucularda görülen bir diğer özellik dogmatikliktır. Dogmatikliğin en belirgin yönleri ise nispeten dışa kapalı bir entelektüel organizasyon ile gerçeklik konusunda yanlış, fakat değişmez inançlara sahip olmak ve başkalanna ve onların fikirlerine karşı tahammulsuzlüktür. Dogmatikliğin ana motivasyon aracı bunatttdır. Kişide doğrular, gerçeğin kendisine göre değil, başından beri var olan seçimlere, inanmışlığa ve kendi tarihinde yaptıklanna sadık kalma, ideolajik temellerini değiştirmeme anlayışına göre belirlenir. Cerçek, değiştirid, o nedenle de zorlayıadır. İç dinamikleri böyle bir zorlamaya dayanamayacak kişilerin, değişime direnmeleri anlaşılabilirdir. Her kişinin bir ıç dengesi vardır. Bu dengeyi sarsacak her türlü Öğreti, davranış, tutku, tehlikeli olarak algılanır ve ona karşı direnilir. Sonunda sabaha karşı, aslinda her insanın biraz tutucu olabileceğini farkettim. Tutuculuk gerçekte bir ideoloji ya da gelenek değil; öyle görünmekle beraber, çoğu kez insanın kendi iç dengelerini tutturmak için yola koyulduğu insani bir savunmadır. Bu savunma bir noktaya kadar olursa hoştur da, çizgiyi aşmaya başlayıp, kişinin kendisini, ailesini ve çevresini bloke etmeye yüz tuttuğu zaman, işte o zaman kişinin iç dengelerinde önemli sarsılmalar başlamıştır ve patofojik bir sınıra dayanmıştır. Bu durumda kişi, tutuculuğa fazlasıyla sanlıp bozulan dengeyi yenıden sağlamaya çalışmaktadır. Hepimiz gençken biraz deli fişek, yaşlandıkça en alasından tutucu oluruz. Hoş, aramızda kimi zaman gençlere taş çıkartacak derecede özgür yaşlılar da çıkıp hepimizi kendine imrendirmez değildir. Ama yine de azdır böylesi. Her insanın becerilerinin gucünu kaybetmeye başladığı yaşlılık yıllannda, hissettiği zayıflığa, kendi içsel eleştirisi nedeniyle bozulmuş dengeyi tutturmak için tutucu olabileceğini ne kadar kabul ediyorsam, gencedk yaşında tutuculuktan yanına yaklaşıimayan insanlanmızı da anlamakta güçluk çekiyorum. Bu gidişle anlaşılan, bir başka gecemi de genç tutucular için harcayacağım. 585/9 Artakalanlar: Bir Anasazl Köyil olan Mancos'ta bulunan insan halıntılan (Uitte solda), kavalkemikleri (sağdayanda), kol ve bacak kemikleri (Ustte), ve kesik izleriyle dolu kaburga kemlklerini (yanda) içeriyor. Neden Yamyamlık? Yamyamlıgm çok yaygın oldugu bır gerçek iakat sebeplen nedır9 Dınsel bır ayın mı 9 Beslenme amaçlı mı ve eger boyleyse sadece dç kalmamak ıçın mı ? Bu soruyu ce vaplayabılmek hıç kolay degıl Ayrıca umutsuz zamanlarda ışlenen yamyamlık suçlanyla da karşılaşabılıyorui' 1972 yılında And Daglan'na duşen uçaktan kurtulan kazazedeler olu kurbanlann etleıını yıyerpk hayatla kalabümışlprdı Alfred Packer'ın hıkâyesı Amerıka'da yamyamlıktan mdhkum olan ük msan 1873 yılında Colorado'daka San Juan Dağlan'nda geçıyor Altın ararken kar fırtınasma yakalanan ve arkadaş lannı yıyerek hayatta kalabüen Packer ıçın 40 yıl hapıs cezası ıstenmış ancak 15 yü mahkum kalmıştı Dınsel ayınlerde yamyamlık ıse olaym başka bır boyutu Bu tıp yamyamhktd olu akrabanın bellı organları saygınm bır ışaretı olarak yenıyor En unlu ornek, Yenı Gınelı daglıların eskıden gerçekleştırdiklen, olen bır kabüe uyesının beynını yemelerıdır Fore gıbı kabılelerde 'kuru' olarak adlandınlan bır hastalıgın yayümasına da bu alışkanlık sebep olmuştu Avustralya Hukumetı, bolge yı 1959 yhnda kontıol altma alana kadaı 'ku ru' salgın bır hastalıktı Ancak, bu orneğın dınsel yamyamlıga çok ıyı bu oı nek olamayacagım savunarüar da vdi Yenı Gınelı çocukların şışık karınları yetersız bır beslenme bıçımının gostergesı Yenı Gmeh yaşlı ve gençler, dıger yerlerdekı msanlar buyuk evcü memelılerı yerken, fare, orumcek ve kurbaga ıle beslenıyorlar Pıotem eksıklıgı, Yenı Gıne'nın daglarmda yamyamlıgm yaygın olmasma sebep olabılır Arens, bu msanların domuzla beslendıgını hastalıgın yayılmasına bunun sebep oldugunu ve aslinda hıç kımsenın bu bolgede yamyamlıga şahsen şahıt olmadıgmı soyluyor VVhıte, ınceledıgı bır Anasazı koyunde 2106 parça kemık 17 yetışkın ve 12 çocuga aıt bulmuş ve bunlann 800 yıllık oldugunu soylemıştı Elektron mıkroskobunda kemikleri ınceledıgınde, kazanda kaynatıldıgında kemıklerde oluşan lekelerı buldu Ve buldugu bu kemıkle rın Kahıplerının kafalannın kopaıüdıgı, kaynatılarak yendıklerı ve daha sonra da kemıklennın kırılarak ılıklenrun yendıgı sonucuna vardı VVhıte tarıhın ve tanh oncesının yam yamlık orneklerıyle dolu oldugunu ve bu gerçegın mkâr edılemeyecegını soyluyor Sevil Duvara Kaynak New Scıentıst, Mart 1998 Moriorlslerin yaşadığtnın belgeleyen izler...