Katalog

GELE( Bilim ve teknik nasıl bir gelecek vaat Yüzyıl önce de insanlar, 20. yüzyılın neler getireceği konusunda varsayımlarda bulunmuşlardı. Bunların bir kısmı sadece düş olarak kaldı. Şimdi de bizler gelecek yüzyılın neler getireceğini öngörmeye çalışıyoruz. Peki neler getirecek sahi? üzyılın bitimıne şunun şurasında çok az yıl kaldı. Dünya 2O.yüzyılın finalina doğru koşuyor.... Peki insanlığı nasıl bir gelecek beklıyor? Yüzyıl önce de, yani 20. yüzyıla ayak basmadan önce insanlar, "gelecek yüzyılda neler olacak" konusunda varsayımlarda bulunulmuşlardı.. Işte geçen yüzyıldaki varsayımlardan bir demet: Yeni yüzyılda insanlığı bekleyen olaylar konusunda bilim ve teknik adamları ınanılmaz büyük ölçeklerde ilerleme çağının başlayacağını müjdelerken sosyalistler de sınıfsız bir dünyaya adım atılacağını ileri sürüyordu. Politikacılar mükemmel zamanların gelmekte olduğunu halka duyururken, Fransız kimyacı Marcelin Berthelot ıse Dünya daha hızlı olarak iyiye doğru koşacak. 2O.yy'da dünya yeşil bir cennete dönüşecek." diyordu. Berthelot 1894 yılında yazdığı "2000 yılında kimya" konulu makalede şöyle bir gelecek çiziyordu: "Geleneksel tanm artık olmayacak. 8ütün yiyecek maddeleri sentetik olarak yapılacak. Enerji yerın derınliklennden kazanılacak, çok ucuza gelecek, Insan günlük ekmek kavgası yapmaktan kurtulacak ve her zaman için barışcı olacak, savaştar olmayacak." Hiç biri olmadı... Fakat bıldiğimiz gıbi bunların hiç biri olmadı.. Iki dünya savaşı yaşandı, şımdı de bu kanlı yüzyılın sonuna yaklaşırken ve yeni bir yüzyıl başlarken gelecek peygamberleri yıne varsayımlarda bulunuyorlar. Bunların çoğu ciddi rakamlardeğil ve kendi içlerinde çelışkıli tahminler. Ancak bugün içinde yaşadığımız durum, kötümser duygulara da yol açıyor. örneğin: Nüfus patlaması yaşayan, ıklitn şokuyla çalkalanan gezegenımız bulaşıcı hastalıklar ve açlık felaketleriyte dolu bir kaosa mı sürüklenecek? Gen teknolojisi ve gen araştırmaları yeni bitkiler yaratılmasına yardımcı olacak ve açlık felaketini önlemeye yetebilecek mi? Amerikalı siyaset bılımcı Hungtinton'un vazettıği gıbı dünya çapında bir uygarlıklar savaşı mı yaşanacak? Bilgisayar ağlarıyla birbırine bağlanmış dünyada insanlık birbirini daha lyı anlayacak ve uygar bir topluluk ortaya çıkartabilecek mi? Yine biraz gerıye dönelim. Bu kötü duygular yeryüzünde hep olageldi: 150 yıl önce Danimarkalı felsefeci Soren Kierkegfard, bütün kötülüklerin kaynağı olarak doğabilimlerinı görüyordu. Bu, geleceğe inanmayanların tutumuydu ve onlar yaklaşan modern çağı bir felaket olarak görüyorlardı. 1995'te ölen Fransız yazar Cioran'un görüşü de KıerkegInsanlığın düşü, güzel ve mutlu bir gelecek yaratmak... faard'dan farklı değildi: "Şüphesiz ki ileıiiyoruz. Ama gelişmiyoruz. öne doğru atılan en küçük bir adıma bile pişman olacağız. Çünkü bütün kazanımlarımız eninde sonunda bizım zararımıza dönüşecek." Tabii bütün bu kötümser düşüncelerde doğru olan bir yön yok da değil. Kötü düşüncelerın kaynakları oldukça güçlü dünyamızda. Tamamen pembe bir gelecek yok, tabii ki asla da olmayacak. Ancak ınsanlığın ezelden beri en büyük arzusu kara düşünceleri bir kenara itmek, dünü bugünden ayırmak ve yarına olumlu bakmaya çalışmak, olduğunu da belırtmelıyiz.. Bilim ve teknoloji insanları ıse geleceğe genellikle olumlu bakar. Hükümetler de lyımser olmak ve halka lyımser mesajlar vermek zorundu. Bırçok hükümet, araştırma merkezlerine yarının bilim ve teknik dünyası konusunda raporlar hazırlatıyor. Bunlardan bir tanesini de Alman Hükümeti yaptırdı. 900 Alman bilim ve teknik insanına uzun listeler verdiler. Bu listeler gelecekte beklenen yenilikleri ıçeriyordu. Ve onlardan bu yenilıklerden hangilerinin öncelikle gerçekleşeceği soruldu. Soru kata'oğunu da önde gelen Alman araştırma kurumları hazırladı. Katalog 8 ayrı alandan 130 Drojeyi kapsıyordu. Katalog sanki bir bilim kurgu yazarının elinden Nüfus artışı ve kentlerdeki sıkışıklık, göğe d çıkmıştı. getlrdi. Bulutlaıia haşır neşir bir yaşam ister mi Bunlar arasında neler vardı dersiniz. Bunların çoğu da gerçek çıktı. örneğin cebe giren aynı zamanda Bilim genellikle, gelecek ıçin böyle faks olarak kullanılan resimli telefon; orfelaketler çizmeyı sevmez. ganların işleyişini sürekli olarak kontrol eden mikro cihazlar; merkezı sinir sısFuturologlar sahnede temınden emirleri alıp uygulayan yapay kaslı eklem protezleri... Gelecek bilimı ABD'de 4O'lı yıllarda Nasıl beğendiniz mi? doğdu. Düşünce fabrikaları adı verılen Tabii buntar ilk baktığımızda gerçekkuruluşlar ortaya çıktı. Rant Corparatileştirılmesı çok da zor olmayan yenilikon (R C) gıbı... Bunlar, Batılı guçlerm ler gibi görünüyor. teknolojik gelişmelerini önceden tahmin Fakat listede ütopık sayılabılecek taetmeye yöneldıler. sarılar da tartışmaya açılmıştı. Mesela R.C. gibi kuruluşların bu yüzyılın ortadünya yörüngesınde dolaşan güneş larındakı raporları bugün bakıldığında santralleri, hidrojen yardımıyla atmoskaravana atışlardı Bu karavana atışlar ferdekı karbondioksıt fazlahğını emen arasında şunlar vardı: Bütun bakterılere dev hava temızleme tesıslerı. ve vırüs hastalıklarına karşı koruyucu 1996'da yayımlanan "Bilim ve Tekaşılar, Ay'dan hammadde eldesı en geç nıkte Gelışmeler Delphi Raporu" belir1994 yılına kadar gerçekleşecektı. Bu tilen bu ve benzerı öngörülerin hepsı 3. tür kuruluşların daha sonraki tahmınlerı bın yılın ılk yırmi yılı ıçınde gerçekleşeneredeyse metafizik sınırlara ulaşıyorbilir ve genel refah için yeni bir dönem du. açılabılır. Tabıı bu arada gelecek araştırmacıla Tabii bu tür raporlara karşı çıkanlar rı yöntemlerini biraz düzeltiler. Tahmin da var. Bazı yazarlar bu tür gelecek onoranlarını yüzde 30'ların üzerıne çıkaragörülerinde bulunma yönteminin artık cak önlemler aldılar. antika olduğunu ve geçmışte kaldığını belirtiyorlar. örneğin, Ay'ın fethi sırasında gelecek araştırmacıların neler söyleBurnu iyi koku alanlar diğini kim anımsıyor? 0 zamanlar Ay'da dağların yerlerinden oynatılacağı, geniş Bu bilimsel görünümlü çalışmaların alanların sulanacağı, çöllerın yeşereceği yanında aslında bilimkurgu yazarlarının yazılıp çiziliyordu. Ancak Roma Kulübü da geleceğin kokusunu alma konusungıbi kuruluşlar gelecek için daha gerda hiç de fena burunları yoktu. özellıkle çekçi varsayımlarda bulundular. Roma teknik uygarlığın bundan sonraki gelişKulübü raporları, çöllerin artacağını, mesı sonrasında. Her ne kadar ayrıntıhammaddelerin ve su rezevlerinin azalarda bir sürü gevezelık olsa da, 20 lacağını, okyanuslarda balıkların tükeyüzyılda bılım ve teknik adamlarının yaneceğını, açlık çeken ülkelerde nufus rattıkları oldukça doğru tahmin edilmişpatlamaları yaşanacağını açıklıyor ve tı. Denizaltılar, uzay gemıleri, lazer ışınkara tablolar çizıyorlardı. 5246