Katalog

KISA HABERLER B İ L İ M V E T E K N O L O J İ D Ü N Y A S I N D A N Y E N İ L İ K L E R Oval yıldızlar da var!, Bütün yıldızlar aynı yönde genişlemiyor mu? ubble teleskobuyla yapılan gözlemler, butun yıldızların kure şeklınde olmayabıleceğını ortaya çıkardı Italyan ve Guney Afrıkalı araştırmacılar oval yıldızlar keşfettıklerını açıkladılar ve bızım guneşımızın de zaman ıçınde mukemmel kuresel sımetrısını kaybedebıleceğını açıkladılar Turın Gozlem Merkezı'nden Marlo Lattanzi ve arkadaşları, Hubble teleskobunu kullanarak Mıra Centı değışkenlerı adıyla bılınen ıkı yıldızı ıncelıyorlardı Bu dev kırmızı yıldızlar bır yıllık perıyotlarla genışleyıp buzuluyorlar Bu buzulme ve genışleme sırasında yıldızların parlaklığı yaklaşık 10 000 kat azalıp artıyor Dunyadakı teleskoplarla yapılan ınfrared gözlemler, bu yıldızların mukemmel kure olmayabıleceklerı yonunde ıpuçları ıçerıyordu fakat durumu kesın olarak tespıt etmek olanaksızdı Lattanzı ve arkadaşları, bu bılmeceyı çozmek ıçın Hubble teleskobunu kullanmaya karar verdıler Yapılan çalışmada R Leonis ve W Hyrae adındakı ıkı yıldız hedeflendı. bunların ıkısı de dunyadan 400 ışık yılı uzaklıktaydı Bu kadar uzaktan yıldızların boyutunu doğrudan olçmek olanaksız olduğu ıçın Hubble teleskobuna yerleştırılmış olan tarayıcı algılama cıhazları kullanıldı Yapılan ölçumler R Le onıs yıldızının uzun eksenının dokuzyuz mılyon mıl, kısa eksenınınse sekızyuz mılyon mıl olduğunu ortaya çıkardı, yanı yıldızın belırlı bır asımetrıklığı vardı Lattanzı, aynı durumun buyuk olasılıkla Mıra turunden butun yıldız çıftlerı ıçın geçerlı olduğunu soyluyor Bu, çok onemlı bır bulgu, zıra yıldızların butun yönlerde aynı mıktarda genışlemedıklerı sonucunu getırıyor Lattanzı, bu konuda yapılacak çalışmaların, guneşımızın gelecekte buruneceğı geometrık şekılle ılgılı onemlı ıpuçları sağlayabıleceğını soyluyor Yeni ürünler I Pekın beledıyesı yakın gelecekte elektrıkîı otobuslerı hızmete sokacak Pekın Tsıng Hua Unıversıtesı Elekt rıklı Araçlar Laboratuvarında gelıştırılen prototıp, saatte 80 kılometre hıza ulaşıyor Otobusun kurşun asıt akumulatoru tumuyle doluyken 11b kılometre yol kat edıyor Elektrikli otobüs Gelecek mayıs ayında tamamlanması planlanan Hong Kong'takı Tsıng Ma Koprusu, kara ve demıryolu trafığıne açıldığında dunyanın en uzun asma koprusu nıtelıgını kazanacak Çek Lap Kok Havaalanı ıle kent arasındakı en onemlı bağlantı noktasını oluşturacak olan köpru 2040 yılında yılda 87 mılyon kışıye hızmet verecek Koprunun yapımını ustlenen muteahhıt fırmanın adresı Aırport Projects Coordınatıon Offıce, 8th Floor Shuı On Centre, VVancaı, Hong Kong Çın Dev asma köprü Rusya'da AIDS salgını Araba kul lananların korkulu ruya sı kor nokta" sorunu yenı bır yan ayna ıle sona erıyor Pekın'ın Tsıng Hua Unıver sıtesı'nde ge lıştırılen yenı aynanın son derece kar maşık ve hassas eğımı sayesınde ar kadan gelen arabalar tu muyle ve guvenlı bır şekılde surucu tarafından goruluyor Ayna bu yılın sonunda Çın'de pıyasaya surulecek Kör Nokta'ya son BANDAI'nın World adlı cıhazı Apple'ın pıppın" teknolojısınden yararlanılarak ııretıidı Machıntosh un yazılım ve dona nımlarından pek çogunu derlı toplu bır kutu ıçınde bır araya getıren cıhaz TV ve VGA monıtorune bağlanmak uzere tasarlandı VVorld urunlerının Internet'e bağla nabılmek ıçın bır modemı, CDROM ıçın de CD çalıcısı bulunuyor Fıyatı 595 dolar Adresı Bandaı Dıgıtal Entertaıntment Corp , 14241 E Fılestone Blvd , Suıte 305, La Mırada CA 90638 Beşi bir yende Uyuşturucu kullanımı ve AIDS gibi hastalıklar Rusya'da büyük bir hızla artıyor. RCA nın 8 mm lık yenı modelı PROV950HB, 4 ınçlık LCD renklı ekranı ıle vızore gerek kalmadan goruntuyu gozler onune serıyor Dığer dıjıtal vıdeo kameralar gıbı PROV950HB, 500 çozulum çızgısı (resolutıon) uretıyor Dolayı sıyla performansı SVHS analog modeilerden yuzde 25 oranında daha yuksek Fıyatı 2,600 dolar Adresı Thomson Consumer Electronıcs, 10330 North Merı dıan St, Indıanapolıs IN 462901024. Dijital goruntu Iskı Sovyet cumhurıyetlerı buyuk bır AIDS patlamasıyla karşı karşıya Vancoluver'da yapılan Uluslararası AIDS Konferansı'nda araştırmacılar bu konudakı endışelerını dıle getırdıler Şu ana kadar Doğu Avrupa'da sadece 5400 AIDS vakası tespıt edılmış, bu sayı Batı Avrupa'da tespıt edılen 150 000 vakanın yanında oldukça onemsız görunuyor, fakat komunıst rejımın ortadan kalması eskı Sovyet cumhurıyetlerınde AIDS'ın hızla yayılmaya başlaması tehlıkesıne yolaçtı Komunıstler sahneden çekılınce uyuşturucu trafığı ınanılmaz bır hız kazandı Örneğın Ukrayna'da 1995 yılında hastalığın yayılma hızındakı artış sıfıra yakınken 1996 ıçınde %30 7'lık bır artış tespıt edılmış Buna benzer bır durum, 1980'lerde Bangkok'da tespıt edılmıştı, Bangkok'da AIDS, bır seneden kısa bır sure ıçınde %43'luk bır zıplama yapmıştı Eskı Sovyet cumhurıyetlerınde AIDS karşısında alınan onlemler daha çok ınsanları güvenlı cınsel ılışkıye teşvık etme yolunda yapılan kampanyalarla sınırlı kalmış, uyuşturucu faktoru gereğınce ırdelenmemış Araştırmacılar, Batılı ulkelerın bu konuda cumhurıyetlere yardım etmelerı gerektığını belırtıyorlar Dunya Sağlık örgutu'nun Rusya'dakı temıslcılerınden Alex Gromiko, eskı Sovyet cumhurıyetlerınde son yıllarda, cınsel temasla bulaşan butun hastalıklarda cıddı bır artış gözlendığını soyluyor Rusya'da 1995 yılında 255 000 frengı vakası tespıt edılmış, bu da % 0 172'lık bır orana karşılık gelıyor, oysa aynı oran Batı ulkelerınde sadece % 0 02 Uzmanlar, bu durumun ekonomık kararsızlıklardan kaynaklandığını belırtıyorlar. Savunma amaçlı lazer Çın'ın Jıangsu b,olgesınde yapılan tarıhı kazılarda ortaya çıkartılan krallara aıt bır mezarda son derece değerlı tarıhı eşyalar ele geçtı Bu eşyaların ıçınde bulunan değerlı taşlarla suslu kral gıy sısının 2170 yıllık olduğu tahmın edılıyor Gıysının altın ıplıkle dıkıl dığı ve yeşım taşları ve çıçek şeklınde altın suslemelerle ışlendığı belırtılıyor Gıysının Han Hanedanı donemınde Prens Lıu Wu tarafından kullanıldığı kaydedılıyor İmpanatopun giysisi Ingılız bır bayan turıst, Fas'ta yol kenarında bır tezgahta beğenıp satın aldıgı taşın, bır gun gelıp yalnızca bır anı değıl, bılım adamlarını yerınden oynatacak yenı bır maden olduğunu bılemezdı Bugun Manchester Muzesınde bulunan taşın uzerınde yapılan ılk ıncelemelere gore maden kalsıyum, demır, sılıkon alumınyum ve magnezyumdan oluşuyor Ele alındığını kolaylıkla parçalanan maden ınce ddmarları ıle tanınıyor Manchester Unıversıtesı'nın oğretım uyelerınden maden muhendısı Jack Zussman bu taşın gorduğu en mavı maden" olduğunu belırtıyor Muzenın adresı Manchebter Museum, Unıversıty of Manchester Oxford Road, M13 9PL, Ingıltere Derin mavi TRW, 20 yıllık mazısı olan lazer teknolojısının bugun artık savunma sanayıınde kulla nılmaya hazır olduğunu Tactıcal Hıgh Energy lazer adı verılen son sılahla gozler onune se rıyor Son derece guçlu bır ışından oluşan lazerın gucu megavvat ıle olçulebılıyor Uzmanlar, lazerın gelecekte savunma sanayıı nın en onemlı sılahlarından bırı olacağını ılerı suruyorlar Adresı TRW Space end Electro nıcs Group, One Space Park, Redondo Be ach CA 90278 Hazırlayan. Revhan Oksav 4902